Agtutubo—Malasatanyonto Aya ti Suot ti Nakristianuan a Kinasungdo?
“SAANMO mapanunot a ti imoral nga ugali ket di kinasungdo. Agragragsakka laeng. Pudno, ammom a no dagiti nagannakmo wenno dagiti panglakayen maammuanda, pataudennanto ti ladingit ken adu a problema. Ngem bayat nga agragragsakka, basta lipatem dagidiay a pampanunot.”
Ti agtutubo a lalaki a kaad-adaw laeng ket ar-aramidenna ti inlimed nga aramid ti pannakikamalala. Doble ti panagbiagna, nga al-allilawenna dagiti nagannakna ken ti kongregasion Kristiano. Dina nabigbig iti dayta a kanito nga isut’ matmatnag iti suot ti Nakristianuan a kinasungdo.
Rinibo a Kristiano nga agtutubo ti napaay kadagiti umas-asping a suot ti kinasungdo. Ken di pagsidsiddaawan! Ay ket, ni Satanas a Diablo ‘gubgubatenna’ ti ili ti Dios, ar-aramidenna ti amin a kabaelanna a mangdadael ti kinatarnawda. (Apocalipsis 12:17) Nangnangruna a pinagbalinna a puntiria dagiti agtutubo iti “nasikap nga ar-aramidna.” (Efeso 6:11, Kingdom Interlinear) Kasapulanna ngarud ti napudno a panagregget ken determinasion iti panagtalinaed a nasungdo.
Ania ti kinasungdo? Idiay Hebreo a Kasuratan, ti sao iti orihinal a pagsasao para ti “kinasungdo” ipakitana ti naayat a pannakaidekket iti maysa a persona a buyogen ti mainanama a panggep. (Salmo 18:25) Dina iladawan ti sumagmamano a nakapuy a singgalut a nalaka a madadael ngem maysa a pannakaidekket nga agtalinaed a di magaraw agingga a ti panggep mainaig iti dayta a persona ket matungpal. Idiay Griego a Kasuratan, ti sao iti orihinal a pagsasao para ti “kinasungdo” aw-awitenna ti kapanunotan iti kinasanto, kinalinteg, wenno panagdayaw.
Ti kinasungdo ngarud iramanna ti umiso a pannakirelasion iti Dios. Ibaga kadatayo ti Efeso 4:24 nga “ikawestayo ti baro a personalidad a naparsua . . . iti pudno a kinalinteg ken kinasungdo.” Kayatyo kadi ti agbalin a nasungdo ken Jehova? No kasta masapul a sukayanyo ti nasungdo a pannakaidekket kenkuana, di madadael a singgalut, determinasion a mangay-ayo kenkuana iti amin a daldalanyo. Masapul nga annurotenyo dagiti nalinteg a pagalagadan ni Jehova—uray pay no kasano a makasulisog ti panagsalungasing!
Dagiti Panangpilpilit iti Di Kinasungdo
Makomendaran unay, kaaduan nga agtutubo kadagiti Saksi ni Jehova pagregreggetanda ti agtalinaed a nasungdo, ket tagiragsakenda ti nadalus a konsiensia kas resultana. Uray pay kasta impadto ni apostol Pablo a kabayatan dagiti “maudi nga al-aldaw,” ti di kinasungdo ti pakabigbigan dagiti tattao iti pangkaaduan. (2 Timoteo 3:1, 2) Nakalkaldaang, sumagmamano a Kristiano nga agtutubo ti ‘nakiabuloy’ iti daytoy di nasungdo a lubong. (Roma 12:2, Phillips) Kasano nga inaramid ni Satanas daytoy?
Ti panangpilpilit dagiti kapatada ti maysa nga epektibo nga instrumento ni Satanas. Kayat ti kaaduan a tattao a naimbag ti panangibilang kadakuada dagiti dadduma, ket ammo ni Satanas no kasano a gundawayanna daytoy nakaisigudan a tarigagay. Gaput’ panagtarigagay a mamatmatan kas normal, sumagmamano a Kristiano nga agtutubo ti nakiraman iti di nasayaat a panagpapatang, imoral nga ugali, panagsigarilio, panagbarbartek—uray panagusar ti droga—amin maigapu iti pannakaanamong kadagiti kapatada.
Kayat ni Satanas nga ‘agbiagtayo kadagiti derrep ti lasag, a tungpalen dagiti tarigagay ti lasag.’ (Efeso 2:3) Ammona a naimbag no kasano kapigsa ti seksual a tarigagay kabayatan ti “kinaagtutubo.” (1 Corinto 7:36) Ken kayatna a matnagtayo kadagita a tarigagay. Sumagmamano a Kristiano nga agtutubo dida madmadlaw a matmatnagdan kadagiti imana babaen ti panagbuya kadagiti pornograpiko a literatura, sine, ken video wenno babaen ti masturbesion. Dagitoy a bambanag, masansan mangiturong kadagiti serioso nga aramid ti di kinasungdo. ‘Inallukoynakay kadi’ ti lubong ni Satanas nga ‘umabuloy’ iti sumagmamano kadagita a lugar?
Addaan ti Doble a Panagbiag
Nupay ti panangaramid ti nadagsen a basol kas ti pannakikamalala ket mismo a serioso a banag, sumagmamano nga agtutubo paaduenda dagiti pakarigatanda. Kas da la dagiti “tattao ti kinaulbod,” a naibaga idiay Salmo 26:4, “a mangilemmeng ti kinasiasinoda.” Dagiti kakasta nga agtutubo ket doble ti panagbiagda, agtigtignay iti maysa a wagas bayat ti kaaddada kadagiti nagannakda wenno ti dadduma a nataengan a Kristiano ken ti sabali a wagas no addada kadagiti gagayyemda.
Ti doble a panagbiag, nupay kasta, abakenna ti mismo a bagi ken napeggad. Dagiti dakes a tigtignay a di maigawgawid ngangngani kankanayon a mangiturong kadagiti dadduma pay a dakes a tigtignay. Ket nupay ti konsiensia ti maysa mabalin a mariribukan iti damdamona, ti nabaybayag a panagtultuloy ti maysa iti panagbasol, basbassit ti reaksion ti konsiensia iti panagbasol. Ti maysa mabalin a literal a ‘di makarikna ti rigat’ iti panagaramid ti dakes.—Efeso 4:19, Kingdom Interlinear.
Iti daytoy a punto agbalin a narigat unay nga ipudno ti maysa ti basolna ket makaalat’ tulong. Nangnangruna a napaypayso daytoy no ti dadduma a Kristiano nga agtutubo ket nairamanda iti basol. Ti naiyaw-awan a kinasungdo ti masansan nga agtalinaed. Ti agtutubo a nakutar idiay damo inlawlawagna: “Mabigbigmo no ania ti ar-aramidem, ket ammom no ania ti dakes. Tapno di mairaman dagiti dadduma nga indibidual, umanamongka a dimo ibagbaga iti asinoman.”
Ngem bayat a ti maysa tao ‘ilemmengna ti kinasiasinona’ manipud kadagiti dadakkelna wenno iti kongregasion, isut’ di makalemmeng ken Jehova. “Ket awan ti aniaman a parsua a saan a sipapanayag iti imatangna, no di ket dagiti isuamin a banag addada a lamolamo ken agdadata kadagiti mata daydiay a pagidatagantayo.” (Hebreo 4:13) Ipasiguro ti Biblia kadatayo: “Ti mangabbong kadagiti salungasingna dinto rumang-ay.” (Proverbio 28:13) Inton agangay maibutaktakto ti basol. Ti maysa saanna a basta masiriban ni Jehova. Kunaen ti Proverbio 3:7: “Saanka koma a masirib kadagita matam met laeng. Agbutengka ken Jehova ket pagtalawam ti dakes.” Laglagipenyo, met, a “dagiti mata ni Jehova addada iti amin a yan, a sisisiput kadagiti dakes ken naimbag.”—Proverbio 15:3.
Ti agtutubo a naibaga idiay damo, agraman dagiti sabsabali pay a nairaman iti inlimed a panagbasol, ti naammuam ngarud, ket isu ken dagiti kakaduana nailaksidda manipud iti kongregasion Kristiano. Iti naud-udi nakaungarda iti naespirituan ket naisublidan. Kaskasdi, anian a narigat a wagas ti panangadal ti kaipapanan ti kinasungdo!
‘Panangpalinteg kadagiti Bambanag’ iti Dios
Ania no ti maysa ket napaneknekanen a di nasungdo iti dadduma a pamay-an, nalabit babaen ti panangaramid ti dakes a tignay? Nakalaklaka a kusitan ti bagi ti maysa ken paglibakan ti pakasapulan ti panangkorehir kadagiti bambanag. Maysa nga agtutubo a sililimed a nakiraman iti pannakikamalala kinunana: “Pinaaduk ti ministeriok iti tay-ak, nga impagarupko a daytoy mabalin a maabbonganna ti basol.” Ti dimmakes a nasion ti Israel umar-arngi nga inay-ayona ni Jehova babaen kadagiti daton. Ngem linaksid ni Jehova ti kasta a managinsisingpet a debosion. Binalakadanna ida: “Agbuggokayo; agdaluskayo; yadayuyo ti dakes kadagiti ar-aramidyo manipud iti sanguanan dagiti matak; agsardengkayo nga agaramid iti dakes.” Awaten laeng ni Jehova dagiti datonda no ‘palintegenda dagiti bambanag kenkuana.’ Pudno met dayta itatta para ti asinoman a nairaman iti panagbasol.—Isaias 1:11, 15-18.
Ti maysa dina mapalinteg dagiti bambanag ken Jehova babaen ti basta panagipudno iti maysa a gayyem. Kinaagpaysuanna, saan a kankanayon a maitukon dagiti gayyem ti kasayaatan a tulong, yantangay masansan pumadada met a limitado ti kapadasanda iti biag. Napatpateg, dida mapakawan ti basolyo. Ti laeng Dios ti makaaramid iti dayta. Gapuna “ibukbukyo ti pusoyo” kenkuana iti panangipudno. (Salmo 62:8) Nupay mabalin a mabainka unay iti tignaymo, maipasiguro kenka a ni Jehova ‘mamakawan iti nawadwad.’—Isaias 55:7.
Kasapulam ti kanayonan a tulong. “Ipakaammom kadagiti dadakkelmo, ipakaammom a madagdagus kadagiti panglakayen—idiay pangrugian a mismo,” imbalakad ti maysa nga agtutubo a Kristiano a nagunggonaan manipud kasta a tulong. Wen, nalablabit dagiti dadakkelmo addada iti posision a tumulong kenka. “Itdem ta pusom” kadakuada, nga ipakaammom kadakuada ti isuamin a problemam. (Proverbio 23:26) Mabalinda nga iyurnos kenka ti kanayonan a tulong manipud kadagiti panglakayen ti kongregasion no daytat’ kasapulan.—Santiago 5:14, 15.
Panangiparangarang ti Pudno a Kinasungdo—Kasano?
Siempre, kasayaatan ti di pulos pannakatnag iti di nasungdo a tignay iti damdamona. Ibaga kadatayo ti Salmo 18:25: “Kadagiti nasungdo agparangkanto [Jehova] a nasungdo; kadagiti naan-anay, agparangkanto a naan-anay.” Sibabaknang a bendisionan ni Jehova dagidiay sisusungdo a mangtaginayon kadagiti nangato a pagalagadanna iti ugali.
Addada dadduma pay a pamay-an, nupay kasta, a masuot ti kinasungdom. Kas pangarigam, no ti maysa a gayyemmo ket makiramraman iti dakes a kurso. Palubosam kadi ti naiyaw-awan a kinasungdo iti dayta a gayyem a mangringbaw iti kinasungdom ken Jehova? Ti naayat a banag nga aramiden isut’ iyaasideg iti dayta a gayyem ket balakadam nga ibagana ti banag kadagiti dadakkelna wenno kadagiti panglakayen. Ibagam iti gayyemmo a no dina aramiden a kasta iti las-ud ti rasonable a panawen, sikanto a mismo ti mangaramid iti dayta. Kunaen ti Proverbio 27:5: “Nasaysayaat ti nabatad a panangtubngar ngem ti ayat a mailemlemmeng.” Babaen iti panangtulongmo iti gayyemmo iti daytoy a pamay-an, maiparangarangmo saan laeng a ti kinapudno ti pannakigayyemmo ngem kasta met ti kinauneg ti kinasungdom ken Jehova.
Aniaman ti suot, ti pigsa iti panangiparangarang ti kinasungdo agtaud iti pannakaadda ti natibker a personal a pannakirelasion ken Jehova. Ti napnuan kaipapanan a kararag ken nagaget a personal a panagadal ket napategda no kayattayo a tagiragsaken ti kasta a pannakirelasion. Makapainteres, amin dagiti nagbasol nga agtutubo a nadakamat itay damo inadmitirda a dagiti kararagda ken ugali ti personal a panagadal ket nagbalinda a rutina—ket idi agangay nagpukaw. Nagsardeng ti panagbalin ni Jehova a napudno kadakuada, ket di nagbayag simmarunon ti narugit nga ugali. Dakayo aya, babaen ti kararag ken personal a panagadal, pappapigsaenyo ti relasionyo ken Jehova tapno makapagtalinaedkayo a nasungdo?
Pudno, no dadduma ipagarupyo a maikapkapiskayo iti ragragsak. “No dadduma kasla agragragsak dagiti nailubongan a tattao,” kinuna ti maysa nga agtutubo a babai. “Ngem no addakan iti dayta a situasion, makitam a saan nga amin ket ragragsak.” Isut’ nagsao manipud kapadasan, a nakiraman iti seksual nga imoralidad, a nagresulta iti panagsikog ken panangiregreg. “Ti kaadda iti kinapudno ket maysa a salaknib,” kunana itan—maysa a leksion a naadalna iti narigat a pamay-an. Ipalagip kadatayo ti Salmo 119:165 a “dakkel a talna ti maadda kadagiti agayat iti linteg [ti Dios].”
Gapuna, aramidenyo ti amin a kabaelanyo nga agtalinaed a nasungdo. Itrabahoyo ti panangbangon ti napaut a pannakirelasion ken Jehova. Guraenyo ti dakes ket aramiden ti naimbag. (Roma 12:9) Ibaga kadatayo ti Salmo 97:10: “O dakayo nga agay-ayat ken Jehova, guraenyo ti dakes. Isu salaknibanna dagiti kararua dagiti nasungdo kenkuana; isalakanna ida iti ima dagiti nadangkes.” Wen, kas agtutubo a Kristiano, magunggonaankayto manipud pannalaknib ni Jehova ken tagiragsaken ti agnanayon a biag no malasatanyo ti suot ti Nakristianuan a kinasundgo.