Kitaenyo ti Nasungdo!

“Siasinonto ti pudno a di agbuteng kenka, Jehova, ken mangpadayag iti naganmo, agsipud ta siksika ti nasungdo?”​—APOCALIPSIS 15:4.

1. Ania a pammaneknek ti impaay ni J. F. Rutherford no maipapan iti kinasungdo ti sinukátanna, ni C. T. Russell?

RINUGIAN ni Joseph F. Rutherford, ti simmukát ken ni C. T. Russell kas presidente ti Watch Tower Society idi 1917, ti palawagna iti pumpon ni Russell babaen ti panagkunana: “Nasungdo iti Dios ni Charles Taze Russell, nasungdo ken Kristo Jesus, nasungdo iti panggep ti Mesianiko a pagarian. Naan-anay a nasungdo​—wen, nasungdo uray agingga ken patay.” Pudno, maysa dayta a nasayaat a pammadayaw para iti matalek nga adipen ni Jehova a Dios. Awanen ti nasaysayaat pay a pammadayaw a maitedtayo iti maysa a tao ngem iti panangikuna a napagballigianda ti karit a kinasungdo, nga isut’ nasungdo​—naan-anay a nasungdo.

2, 3. (a) Apay a mangpataud ti kinasungdo iti karit? (b) Asino ti nakasagana met maibusor kadagiti pudno a Kristiano iti panangikagumaanda nga agbalin a nasungdo?

² Maysa a karit ti agbalin a nasungdo. Apay? Agsipud ta maibusor ti kinasungdo iti bukod a pagimbagan. Dagiti klero ti Kakristianuan ti kangrunaan kadagiti di nasungdo iti Dios. Kasta met, nakasaksaknap ti di kinasungdo kadagiti relasion ti panagasawa ita ngem idi. Kadawyanen ti pannakiabig. Nasaknap met ti di kinasungdo iti lubong ti negosio. Maipanggep iti daytoy, naibaga kadatayo: “Mamati ti adu a manager ken propesional . . . a dagiti laeng kuneng ken ignorante ti nasungdo kadagiti kompaniada ita.” Maum-umsi dagiti tao a “nasungdo unay.” “Rumbeng nga agbalinkayo a nasungdo nga umuna iti bagiyo” ti kinuna ti presidente ti maysa a kompania a mamalbalakad maipapan iti panangaywan ken panagsapul kadagiti manangaywan. Ti panangdakamat iti kinasungdo iti bagi ti maysa padaksenna laeng ti kaipapanan ti sao. Ipalagipna kadatayo ti nailanad iti Mikias 7:2: “Ti nasungdo a tao natayen iti daga.”

³ Iti nalawlawa a kaipapanan, nakasagana ni Satanas ken dagiti demoniona maibusor kadatayo, a determinado a mamagbalin kadatayo a di nasungdo iti Dios. Isu a naibaga kadagiti Kristiano iti Efeso 6:12: “Addaantayo iti pannakigubal, saan a maibusor ti dara ken lasag, no di ket maibusor kadagiti gobierno, maibusor kadagiti turay, maibusor kadagiti agturay iti lubong daytoy a kinasipnget, maibusor kadagiti nadangkes nga espiritu a puersa kadagiti nailangitan a disso.” Wen, masapul nga ipangagtayo ti pakdaar: “Agtalinaedkayo a sipupuot, managbantaykayo koma. Ti kabusoryo, ti Diablo, agsursursor a kasla leon a ngumerngernger, nga agsapsapul iti alun-onenna.”​—1 Pedro 5:8.

4. Ania dagiti pagannayasan a mamagbalin a narigat ti agbalin a nasungdo?

⁴ Dagiti managimbubukodan a pagannayasan a natawidtayo kadagiti immuna a nagannak kadatayo ti makagapu pay met no apay a narigat ti agbalin a nasungdo, kas nadakamat iti Genesis 8:21: “Ti darepdep ti puso ti tao dakes”​—ken managimbubukodan​—“manipud iti kinaubingna.” Addaantay amin iti parikut kas ti impudno ni apostol Pablo nga adda kenkuana: “Ti naimbag a kayatko diak aramiden, no di ket ti dakes a diak kayat isu ti an-annurotek.”​—Roma 7:19.

Naisangsangayan a Banag ti Kinasungdo

5, 6. Ania ti maikuna no maipapan iti kinasungdo, ket kasano a naipaayan daytoy iti kayulugan?

⁵ Naisangsangayan a sao ti “kinasungdo.” Isu a kunaen ti Insight on the Scriptures: “Agparang nga awan ti sasao nga Ingles nga eksakto a katupag ti naan-anay a kaipapanan dagiti Hebreo ken Griego a sao, ngem ti ‘kinasungdo,’ a pakairamanan, kas gagangay iti dayta, ti kapanunotan ti debosion ken kinamatalek, no naaramat mainaig iti Dios ken iti panagserbi kenkuana, agarup daytat’ katupag a kaipapananna.”a Naminsan kinuna Ti Pagwanawanan maipapan iti “kinasungdo”: “Kinamatalek, rebbengen, ayat, obligasion, suporta. Aniat’ pagpapadaan dagitoy a sasao? Dagitoy ti nadumaduma a parupa ti kinasungdo.” Wen, nagadu ti naimbag a kababalin ti nadumaduma a parupa ti kinasungdo. Pudno a nakadkadlaw no kasanot’ kasansan nga agnaig ti kinasungdo ken kinalinteg iti Kasuratan.

⁶ Makatulong met dagiti sumaganad a kayulugan: ‘Ti kinasungdo mabalin a mangipakita iti agtultuloy, mapagtalkan a kinamatalek ken suporta, natalged maibusor iti panagalla-alla wenno sulisog.’ ‘Ti kinasungdo mangipasimudaag iti kinamatalek iti inkari ti maysa wenno agtultuloy a panangsuporta iti institusion wenno kadagiti prinsipio nga impaalagad ti maysa iti bagina; isingasing ti termino saan laeng a ti panangannurot no di pay met ti panagkedked a magargari ken maallukoy iti dayta a panangannurot.’ Iti kasta, maikari a maawagan a “nasungdo” dagiti tattao nga agtultuloy a matalek iti laksid dagiti pannubok, ibubusor, ken panangidadanes.

7. Aniat’ pagdumaan ti kinasungdo ken kinamatalek?

⁷ Nupay kasta, maipanggep iti daytoy, nasayaat no iladawan ti pagdumaan ti kinasungdo ken kinamatalek. Idiay lumaud nga Estados Unidos, adda ubbog a gistay inoras a mangipuspussuak iti danum ken alingasaw. Regular unay dayta ta naawagan kas ti Lakay a Matalek. Dakamaten ti Biblia dagiti banag nga awanan biag kas ti bulan a matalek, gapu ta mapangnamnamaan dayta. Dakamaten ti Salmo 89:37 ti bulan kas “matalek a saksi kadagiti langit.” Maikuna a matalek ti sasao ti Dios. Kuna ti Apocalipsis 21:5: “Daydiay situtugaw iti trono kinunana: ‘Adtoy! Pagbalbalinek a baro ti isuamin a bambanag.’ Kasta met, kunana: ‘Isuratmo, agsipud ta dagitoy a sasao matalek ken napudnoda.’” Matalek, mapangnamnamaan amin dagitoy, ngem awan kabaelanda nga agbalin a nadekket wenno maaddaan kadagiti moral a kababalin, kas ti kinasungdo.

Ni Jehova, Daydiay Kangrunaan a Nasungdo

8. Ania a Nainkasuratan a pammaneknek ti mangipabigbig iti kasayaatan nga ulidan ti kinasungdo?

⁸ Awan duadua, ni Jehova a Dios ti kasayaatan nga ulidan iti kinasungdo. Nasungdo ni Jehova iti natauan a pulí, nga impaayna pay ketdi ti Anakna tapno magun-od dagiti tattao ti biag nga agnanayon. (Juan 3:16) Iti Jeremias 3:12, mabasatayo: “‘Agsublika, O sika managlikud nga Israel,’ kuna ni Jehova. ‘Saanakto a kumita a sipupungtot kenka, ta siak nasungdoak.’” Kanayonan pay a mangpaneknek iti kinasungdo ni Jehova ti sasao a nailanad iti Apocalipsis 16:5: “Sika, Daydiay adda ita ken adda idi, Daydiay nasungdo, nalintegka.” Ket manen, iti Salmo 145:17, naibaga kadatayo: “Ni Jehova sililinteg kadagiti amin a dalanna, ken sisusungdo kadagiti amin nga aramidna.” Kinapudnona, naidumduma unay ni Jehova iti kinasungdona ta kuna ti Apocalipsis 15:4: “Siasinonto ti pudno a di agbuteng kenka, Jehova, ken mangpadayag iti naganmo, agsipud ta siksika ti nasungdo?” Nasungdo ni Jehova a Dios iti katan-okan a tukad.

9, 10. Ania a rekord ti kinasungdo ti inaramid ni Jehova maipanggep iti pannakilangenna iti nasion ti Israel?

⁹ Ti pakasaritaan ti nasion nga Israel ti partikular nga addaan iti naruay a pammaneknek iti kinasungdo ni Jehova iti tattaona. Idi kaaldawan dagiti Ukom, naulit-ulit a timmallikud ti Israel iti pudno a panagdaydayaw, ngem naulit-ulit a nagliday ni Jehova ken insalakanna ida. (Oc-ocom 2:15-22) Iti las-ud ti lima a siglo nga addaan ti Israel kadagiti ari, impakita ni Jehova ti kinasungdona iti dayta a nasion.

¹⁰ Ti kinasungdo ni Jehova ti timmulong kenkuana a manganus iti ilina, kas nadakamat iti 2 Cronicas 36:15, 16: “Ni Jehova a Dios dagiti ammada nagbaon kadakuada babaen kadagiti babaonenna, a maulit-ilit a nagbaon, gapu ta addaan asi iti ilina ken iti pagtaenganna. Ngem rinabrabakda dagiti binaon ti pudno a Dios, ket inumsida ti sasaona, ket inuyawda dagiti mammadtona, agingga iti simged ti pungtot ni Jehova a maibusor iti ilina inggana iti awanen ti pamuspusan.”

11. Ania a pammatalged wenno liwliwa ti ipaay kadatayo ti kinasungdo ni Jehova?

¹¹ Gapu ta ni Jehova ti katan-okan iti amin a nasungdo, maisurat ni apostol Pablo, kas ti nailanad iti Roma 8:38, 39: “Kumbinsidoak nga uray ti ipapatay wenno ti biag wenno dagiti anghel wenno dagiti gobierno wenno dagiti bambanag nga addan wenno dagiti bambanag nga umayto wenno dagiti pannakabalin wenno ti kangato wenno ti kauneg wenno ti aniaman a sabali pay a parsua didatayto kabaelan nga isina manipud iti ayat ti Dios nga adda ken Kristo Jesus nga Apotayo.” Wen, ipatalged ni Jehova kadatayo: “Saankanto a pulos panawan ket saankanto a pulos baybay-an.” (Hebreo 13:5) Pudno, makaliwliwa a maammuan a kanayon a nasungdo ni Jehova a Dios!

Ni Jesu-Kristo, ti Nasungdo nga Anak

12, 13. Aniat’ pammaneknektayo maipanggep iti kinasungdo ti Anak ti Dios?

¹² Ni Jesu-Kristo ti naan-anay a tumutulad ken Jehova iti panagballigi iti karit ti kinasungdo idi ken ita. Siuumiso ngarud nga inadaw ni apostol Pedro ti Salmo 16:10 ken inyaplikarna dayta ken ni Jesu-Kristo iti Aramid 2:27: “Dikanto baybay-an ti kararuak idiay Hades, dikanto met ipalubos a ti nasungdom makitana ti panagrupsam.” Naikari a naawagan ni Jesu-Kristo kas ti “nasungdo.” Iti amin a pamay-an, nasungdo iti Amana ken iti kari ti Dios a Pagarian. Immuna a sinubok ni Satanas a dadaelen ti kinatarnaw ni Jesus babaen kadagiti panangsulisog, panangsugsog maipaay iti bukod a pagimbagan. Yantangay napaay iti dayta, insublat ti Diablo ti panangidadanes, nga iti kamaudiananna natay ni Jesus iti kayo a pagtutuokan. Pulos a di simmiasi ni Jesus no maipapan iti kinasungdona iti nailangitan nga Amana, ni Jehova a Dios.​—Mateo 4:1-11.

¹³ Nasungdo ni Jesu-Kristo kadagiti pasurotna no maipapan iti panangtungpalna iti karina a nailanad iti Mateo 28:20: “Adtoy! addaak kadakayo iti isuamin nga al-aldaw agingga iti panungpalan ti sistema ti bambanag.” Kas kaitungpalan dayta a kari, sisusungdo a mangidadaulo iti kongregasionna nanipud iti Pentecostes 33 K.P. agingga iti agdama.

Imperpekto a Tattao a Nasungdo

14. Ania nga ulidan ti kinasungdo ti impakita ni Job?

¹⁴ Ita, komusta met dagiti imperpekto a tattao? Mabalinda kadi ti agbalin a nasungdo iti Dios? Ni Job ti naisangsangayan nga ulidantayo. Sinigurado ni Satanas ti isyu iti kasona. Nasungdo kadi ni Job ken ni Jehova a Dios, wenno agserserbi laeng kenkuana gapu iti bukod a pagimbagan? Impasindayaw ni Satanas a mapagtallikudna ni Job ken Jehova babaen ti panangyeg iti parikut ken ni Job. Idi napukaw ni Job ti amin a sanikuana, amin nga annakna, ken uray ti salun-atna, indagadag ti asawana: “Idiam ti Dios ken matayka!” Ngem nasungdo ni Job, ta kinunana kenkuana: “‘Sika agsaoka a kas ti panagsao ti maysa kadagiti maag a babbai. Awatentayo aya ti naimbag iti biang ti pudno a Dios, ket ditayto awaten ti dakes?’ Iti amin daytoy saan a nagbasol ni Job kadagiti bibigna.” (Job 2:9, 10) Kinapudnona, kadagidiay manangliwliwana koma, kinuna ni Job: “Nupay patayennak [ti Dios], manginanamaakto pay laeng kenkuana.” (Job 13:15, New International Version) Di ngarud pakasdaawan a nagun-od ni Job ti anamong ni Jehova! Gapuna, kinuna ni Jehova ken ni Elifaz a Temanita: “Ti ungetko bumara a maibusor kenka, ken maibusor kadagiti dua a kakaduam, ta dikayo insao ti maipapan kaniak iti banag a nalinteg, kas insao ni adipenko a Job.”​—Job 42:7, 10-16; Santiago 5:11.

15. Ania a Nainkasuratan a pammaneknek ti adda kadatayo no maipapan iti kinasungdo ti adu nga adipen ni Jehova a Dios?

¹⁵ Maikuna a nasungdo dagiti amin a lallaki ken babbai ti pammati a nailadawan iti Hebreo kapitulo 11. Saanda laeng a matalek no di pay ket nasungdo iti sango dagiti panangpilpilit. Gapuna, mabasatayo ti maipapan kadagidiay “a babaen iti pammati . . . inapputda dagiti ngiwat dagiti leon, dinepdepda ti puersa ti apuy, nalisianda ti tadem ti kampilan . . . Wen, dagiti sabsabali inawatda ti suotda babaen ti pannakarabrabak ken ti pannakasapsaplit, kinapudnona, ad-adda pay ngem iti dayta, babaen ti pannakaparparaut ken pannakabalbalud. Nauborda, nasuotda, naragadida a naputedputed, a pimmusayda babaen ti pannakapapatay iti kampilan, nagpagnapagnada a sikakawes kadagiti lalat ti karnero, kadagiti lalat ti kalding, bayat nga addada iti kinakirang, iti rigat, iti sidong ti pannakaparigat.”​—Hebreo 11:33-37.

16. Ania nga ulidan ti kinasungdo ti impaay ni apostol Pablo?

¹⁶ Ipaay met ti Kristiano a Griego a Kasuratan ti naisangsangayan nga ulidan ni apostol Pablo. Siuumiso ngarud a maikunana kadagiti Kristiano a taga Tesalonica maipanggep iti ministeriona: “Dakayo ti makasaksi, kasta met ti Dios, no kasano a nagbalinkami a nasungdo ken nalinteg ken awan pakababalawanna kadakayo a manamati.” (1 Tesalonica 2:10) Adda pay pammaneknektayo iti kinasungdo ni Pablo iti sasaona a nailanad iti 2 Corinto 6:4, 5, a sadiay mabasatayo: “Iti tunggal pamay-an irekomendami ti bagbagimi kas ministro ti Dios, babaen ti panagibtur iti kasta unay, babaen kadagiti rigat, babaen kadagiti kaso iti panagkasapulan, babaen kadagiti pakarigatan, babaen kadagiti pannakababaot, babaen kadagiti pannakaibalud, babaen kadagiti riribuk, babaen kadagiti panagbannog, babaen kadagiti rabii nga awanan pannaturog, babaen kadagiti tiempo a kaawan taraon.” Mangpaneknek amin dagitoy iti kaaddat’ panagraem ni apostol Pablo iti bagina gapu ta nasungdo.

Dagiti Nasungdo iti Moderno a Panawen

17. Ania a sasao ni J. F. Rutherford ti nangipakita iti determinasionna nga agbalin a nasungdo?

¹⁷ Iti moderno a panawen, adda nasayaat nga ulidantayo a nausigen iti pangrugiantayo. Usigenyo ti naikuna iti libro a Worldwide Security Under the “Prince of Peace,” iti panid 146 iti sidong ti subtitulo a “Kinasungdo Kabayatan ti Panawen ti Pannakaibalud.” Sadiay naikuna: “Kas panangipakita iti kinasungdo iti organisasion ni Jehova idi panawen ti pannakaibaludna, insurat ti presidente ti Watch Tower Society, ni Joseph F. Rutherford, idi Disiembre 25, 1918, ti simmaganad: ‘Gapu ta nagkedkedak a makikompromiso iti Babilonia, ngem simamatalek nga inkagumaak ti agserbi iti Apok, naibaludak, a pagyamyamanak. . . . Kaykayatko ti anamong ken isemna ket maibalud, ngem ti makikompromiso wenno mangpabus-oy iti Animal ket mawayawayaan ken magun-od ti pammadayaw iti intero a lubong.’”b

18, 19. Asino dagiti nasasayaat nga ulidantayo ti kinasungdo iti moderno a panawen?

¹⁸ Addaantayo iti nasasayaat nga ulidan iti kinasungdo iti adu a dadduma pay a Kristiano a nagibtur iti pannakaidadanes. Mairaman kadagita a nasungdo nga indibidual dagiti Aleman a Saksi ni Jehova idi panawen ti turay a Nazi, kas naipabuya iti video a Purple Triangles, a sisasaknap a naiwaras iti pagsasao nga Ingles. Naisangsangayan met ti adu a nasungdo a Saksi ni Jehova nga Africano, kas dagidiay adda idiay Malawi. Sadiay, maysa a guardia iti pagbaludan ti nangpaneknek iti kinasungdo dagiti Saksi, a kunkunana: “Didanto pulos a makikompromiso. Umaduda ketdi.”

¹⁹ Maibuyog la ketdi ti maysa a mangbasa kadagiti nabiit pay a Yearbook of Jehovah’s Witnesses gapu iti kinasungdo nga impakita dagiti pudno a Kristiano, kas dagidiay adda sadiay Grecia, Mozambique, ken Poland. Adu kadakuada ti nagsagaba iti nakaro a pannakaparigat; dadduma ti napapatay. Ipakita iti panid 177 ti 1992 Yearbook dagiti ladawan ti siam a Kristiano a lallaki idiay Ethiopia a nakapagballigi iti karit ti kinasungdo agingga a napapatayda. Kas Saksi ni Jehova, ditay kadi maragsakan a maaddaan ti kasta a kaadu a nasasayaat nga ulidan tapno maparegtatayo a makapagballigi iti karit ti kinasungdo?

20. Ania ti resulta no agtalinaedtayo a nasungdo?

²⁰ Babaen ti sisusungdo a panangsaranget kadagiti sulisog ken rigat, maaddaantayo iti panagraem-iti-bagi. Gapuna, akindasig ti kayattayo a pakasarakan maipanggep iti isyu ti kinasungdo? Babaen ti panangsango iti karit ti kinasungdo, dumasigtayo ken Jehova a Dios iti isyu ket paneknekan a ni Satanas a Diablo ti talaga a makarimon, nakadakdakes a managulbod! Iti kasta magun-odtayo ti anamong ti Nangaramid kadatayo, ni Jehova a Dios, ken ti gunggona a biag nga agnanayon iti kinaragsak. (Salmo 37:29; 144:15b) No ania ti makalikaguman tapno mapagballigian ti karit ti kinasungdo ti mausig iti sumaganad.

[Dagiti Footnote]

Kasanoyo a Sungbatan?

◻ Apay a mangpataud iti karit ti panagbalin a nasungdo?

◻ Apay a maikuna a maysa a naisangsangayan unay a sao ti “kinasungdo”?

◻ Ania dagiti Nainkasuratan nga ulidantayo maipanggep kadagiti imperpekto a tattao a nasungdo?

◻ Ania dagiti nasasayaat a moderno-panawen nga ulidantayo ti kinasungdo?

[Ladawan iti panid 11]

Ni Charles Taze Russell

[Ladawan iti panid 12]

Ni Jesus ti pudpudno a ‘nasungdo’ ni Jehova

[Ladawan iti panid 13]

Ni Job, nupay imperpekto, napaneknekan a nasungdo iti Dios

[Ladawan iti panid 14]

Nangipakita ni Pablo iti nasayaat nga ulidan iti kinasungdo ken Jehova