Panangted—Ninamnama Kadi Dayta?
MABALIN a pagaammoyo unay a masansan a maaramid ti panangiregalo kas ipaannurot ti kaugalian. Iti adu a kultura addada pasken a ninamnama dagiti regalo. Ti kakasta a regalo mabalin a tanda ti panagraem wenno ebkas ti ayat. Adu kadagitoy ti pulos a di maaramat ti immawat; ti dadduma talaga a kasapulan ken maipategda unay.
Idiay Denmark no maipasngay ti maysa nga ubing, sumarungkar ti gagayyem ken kakabagian ken mangitugotda kadagiti regalo a namnamaenda a maaramatto ti maladaga. Iti dadduma a daga, mangangay ti gagayyem iti padayá a pakaitedan ti kakasta a regalo bayat a segseggaanda ti panagpasngay.
Iti adu a gundaway, tinawen a rambak dagiti pasken a ninamnama dagiti regalo. Nupay saan a nakayugalian dagiti nagkauna a Kristiano ti kakasta a rambak, naglatak dagitoy iti adu nga agkunkuna a Kristiano ken kasta met kadagiti di-Kristiano. Mabalin nga aglabas ti kaugalian a panagregalo iti kasangay iti dadduma a kultura bayat nga agmataengan dagiti ubbing, ngem saan a kasta iti kaugalian dagiti Griego. Idiay Grecia napateg unay dagiti kasangay. Regaluanda met ti maysa a tao iti “kaaldawan ti naganna.” Ania dayta? Bueno, mangituding ti narelihiosuan a kaugalian iti nadumaduma a “santo” iti tunggal aldaw ti tawen, ken adu a tattao ti napanaganan sigun iti nagan dagiti “santo.” No dumtengen ti aldaw ti “santo,” umawat dagidiay addaan iti kasta a nagan kadagiti regalo.
Malaksid pay iti panagkasangay dagiti annakda, adda piesta nasional dagiti Koreano a pagaammo kas Aldaw Dagiti Ubbing. Panawen dayta ti panagpasiar ti pamilia ken panangregalo kadagiti annak aniaman ti petsa ti pannakaipasngayda. Addaan met dagiti Koreano iti Aldaw Dagiti Nagannak, a dagiti annak regaluanda dagiti nagannak kadakuada, ken Aldaw Dagiti Mannursuro, a dagiti estudiante padayawanda dagiti mannursuroda ken regaluanda ida. Sigun iti kaugalian dagiti Koreano, no magtenganen ti maysa a tao ti edad nga 60, maangay ti dakkel a padayá. Makiraman ti pamilia ken gagayyem a mangikablaaw iti napaut a biag ken kinaragsak, ken maregaluan ti tao a nakagteng iti kasta a tawen ti panagbiagna.
Ti kallaysa ket maysa pay a pasken a nakayugalianen ti panagregalo. No adda agkallaysa idiay Kenya, manamnama a ti pamilia ti nobio regaluanna ti pamilia ti nobia. Mangyeg met dagiti sangaili kadagiti regalo. No suroten ti nobio ken nobia ti kaugalian, agtugawda iti maysa a plataporma, bayat nga iyeg dagiti sangaili ti regaloda. Bayat a maidatag ti tunggal maysa, maikannawag a ni “Kastoy ken kasdiay ket nangiregalo iti agassawa.” Agsakit ti nakem ti adu a nagiregalo no saanda a naikkan iti kasta a pammadayaw.
Kadagiti taga-Lebanon, no adda agkallaysa, ti gagayyem ken kakaarruba, uray dagiti tattao a di unay am-ammo ti nobio ken nobia, agsangpetda nga adda túgotda a regalo sumagmamano nga aldaw kalpasan ti boda. Manipud iti kinaubing, nasursuruanda a ti panangiregalo ket maysa a rebbengen, a kas iti panagbayad iti utang. “No dimo aramiden dayta, madi ti riknam,” kinuna ti maysa a lalaki a taga-Lebanon. “Kaugalian dayta.”
Nupay kasta, kadagiti amin a pasken a ninamnama ti panangted, Krismas ti kangrunaan iti adu a pagilian. Saan aya a kasta met iti lugaryo? Kadaytoy laeng 1990, napattapatta a nasurok nga $40 bilion ti mabusbusbos dagiti Americano kadagiti pamaskua a regalo kada tawen. Naranga met ti rambak dagiti Budista ken Shintoista iti dayta a piesta idiay Japan, ken nadumaduma a kita ti rambak ti masarakan idiay Europa, Sud America, ken dadduma a paset ti Africa.
Ti Krismas ket panawen a manamnama a naragsak dagiti tattao, ngem adu ti saan a naragsak. Ken kadagiti adu a tattao, ti aglablabes a panaggatang kadagiti regalo ken pannakaringgor iti panangbayad iti gastos artapanna ti aniaman a kanito ti ragsak a mapasaranda.
Kaskasdi, kunaen ti Biblia nga adda kinaragsak iti panangted. Pudno nga adda, depende iti espiritu a nangtignay iti panangted.—Aramid 20:35.