Panagtalek iti Imperpekto a Lubong
“TI NAIMBAG a kayatko diak aramiden, no di ket ti dakes a diak kayat isu ti an-annurotek.” Pudno kadi daytoy iti kasasaadyo? Mapatibkerkay koma a makaammo a naaddaan ni apostol Pablo iti umasping a parikut; nupay kasta isu ket maysa a tao nga addaan naisangsangayan a Nakristianuan a kinatarnaw. Saan kadi nga adda panagsupadi iti daytoy? Iti suratna kadagiti Kristiano idiay Roma, inusig ni Pablo ti parikut: “No, ita, ti diak kayat isu ti aramidek, ti mangar-aramid iti dayta ket saanen a siak, no di ket ti basol nga agnanaed kaniak.” Ania a basol ti tuktukoyenna, ket kasanona a napagballigian dayta tapno agbalin a tao a natarnaw?—Roma 7:19, 20.
Nasaksakbay iti suratna, insurat ni Pablo: “Babaen iti maysa a tao simrek ti basol iti lubong ken ti ipapatay babaen iti basol, ket iti kasta ti ipapatay nagsaknap iti isuamin a tattao agsipud ta nagbasolda amin.” Dayta a “maysa a tao” isu ni Adan. (Roma 5:12, 14) Ti Adamiko a basol—ti basol ti immuna a tao, a ni Adan—ti pakaigapuan ti natawid a kinaimperpekto ti puli ti tao ken ti kangrunaan a makagapu no apay a talaga a karit ti panangsalimetmet iti kinatarnaw.
Ti panangmatmat ni Pablo iti “orihinal a basol,” kas ti dati a panangawag iti dayta, ket saan a sisasaknap a maawat ita gapu ta linaksid dagiti teologo ti salaysay iti Biblia maipapan iti panamarsua nga insukatda dagiti teoria ti ebolusion. “Ipuera dagiti eskolar ti intero a bersikulo” kuna ti maysa a moderno a komentario maipapan iti Roma 5:12-14. Ngem sangagasut a tawenen ti napalabas, awan panagbalbaliw nga inlawlawag dagiti komentario iti Biblia nga “idi nagbasol ni Adan . . . tinulawanna iti dayta a basol ken kadagiti bungana amin a kaputotanna.”a
Ti Damo a Pannakapukaw ti Kinatarnaw
No kasano nga ilibak ti adu ita ti kaadda ni Adan, ti immuna a tao, kasta met nga ibilbilangda ni Satanas a Diablo kas maysa a sarsarita.b Ngem ti kangrunaan nga autoridad a ni Jesu-Kristo kunana kadatayo a daytoy “saan a nagtakder a di maisin iti kinapudno,” iti sabali a pannao, saan a mapagtalkan. (Juan 8:44) Ket gapu iti panangisungsong ni Satanas, nagrebelde ni Adan ken ti asawana, a ni Eva, maibusor ken Jehova ket dinadaelda ti kinatarnawda iti sidong ti pannubok.—Genesis 3:1-19.
Gapu ta naggaputayo amin ken Adan, natawidtayo amin ti pagannayasan nga agbasol. Kinuna ni masirib a tao a Solomon: “Awan ti nalinteg a tao iti rabaw ti daga, nga agaramid iti naimbag, ket saan nga agbasol.” (Eclesiastes 7:20) Kaskasdi, siasinoman a tao mabalin a mapagtalkan. Kasano a posible daytoy? Gapu ta saan a kasapulan a perpekto ti tao tapno agtalinaed a natarnaw.
Ti Pakaibatayan ti Kinatarnaw
Adu ti nagbiddutan ni Ari David ti Israel, a pakairamanan ti nailanad a pannakikamalalana ken ni Bat-seba. (2 Samuel 11:1-27) Ti adu a biddut ni David intampokna nga isu ket talaga nga imperpekto. Ngem ania ti nakita ni Jehova iti daytoy a tao? Idi kasarsaritana ti anak ni David, a ni Solomon, kinuna ni Jehova: “Magnaka iti sangok, a kas pannagna ni David nga amam iti kinatarnaw ti puso, ken kinasingpet.” (1 Ar-ari 9:4) Iti laksid ti adu a biddutna, nakita ni Jehova ti pakabuklan a kinamapagtalkan ni David. Apay?
Inted ni David ti sungbat idi imbagana ken Solomon: “Ni Jehova sukimatenna dagiti amin a puspuso, ken maawatanna dagiti amin a puspuso, ken maawatanna amin dagiti ar-arapaap dagiti pampanunot.” (1 Cronicas 28:9) Nakaaramid ni David kadagiti biddut, ngem napakumbaba, ket kayatna nga aramiden ti umiso. Kanayon nga inawatna ti pammabalaw ken panangilinteg—kinapudnona, indawatna dayta. “Usigennak, O Jehova, ket padasennak; tingitingem toy pusok ken isipko,” inyararawna. (Salmo 26:2) Ket di pagduaduaan a nagugoran ni David. Kas pagarigan, dagiti limitasion a bunga ti panagbasolda ken ni Bat-seba, nagtalinaed agingga iti panungpalan ti biagna. Kaskasdi, di pulos ginandat ni David nga ikalintegan ti basolna. (2 Samuel 12:1-12) Napatpateg pay, saan a pulos a simiasi iti pudno a panagdayaw. Iti daytoy a rason, ken gapu iti napasnek, naimpusuan a panagleddaang ken panagbabawi ni David, nakasagana ni Jehova a mangpakawan kadagiti basolna ken mangawat kenkuana kas tao a natarnaw.—Kitaenyo met ti Salmo 51.
Mapagtalkan iti Sidong ti Pannubok
Sinubok ni Satanas a Diablo ni Jesus iti panangikagumaanna a mangdadael iti kinatarnawna. Kasapulan idi a salimetmetanna ti kinatarnawna iti laksid dagiti rigat ken panagsagaba, a maisupadi ken Adan, a ti kinatulnogna kas perpekto a tao ket nasubok laeng babaen iti pannakabilinna nga agtulnog iti nadibinuan a linteg. Mainayon pay, adda ken Jesus ti dagsen ti pannakaammo nga agpannuray iti kinatarnawna ti pannakasubbot ti sangatauan.—Hebreo 5:8, 9.
Ni Satanas, a determinado a mangdadael iti kinatarnaw ni Jesus, inasitganna ni Jesus idi a nakapsut unay—kalpasan ti 40 nga aldaw a panagmennamenna ken panagayunarna idiay let-ang. Namitlo a sinulisogna ni Jesus—a pagbalinenna a tinapay dagiti bato; tumpuak manipud iti pagwanawanan ti templo, nga agtalek a dagiti bumallaet nga anghel ti mangisalakan kenkuana ket iti kasta mangted iti namilagruan a pagilasinan a mangpaneknek nga isu ti Mesias; ken awatenna ti panangituray iti amin a pagarian daytoy a lubong kas sukat ti maysa laeng a “tignay a panagdayaw” ken Satanas. Ngem pinagkedkedan ni Jesus ti tunggal sulisog, a sinalimetmetanna ti kinatarnawna ken Jehova.—Mateo 4:1-11; Lucas 4:1-13.
Ti Kinatarnaw ni Job
Nalatak ti takder ni Job, a panangsalimetmet iti kinatarnawna iti sidong ti pannubok. Makapainteres, saan a natarusan ni Job no apay nga immapay kenkuana ti rigat. Saanna nga ammo a pinabasol ni Satanas kadagiti ulbod a motibo, nga ibagbagana nga agserserbi ni Job iti Dios kadagiti managimbubukodan a rason ken kunana a tapno maisalakanna ti bagina, dadaelen a mismo ni Job ti kinatarnawna. Pinalubosan ti Dios ni Job nga agsagaba iti nakaro unay tapno maipakita a biddut ni Satanas.—Job 1:6-12; 2:1-8.
Tallo nga ulbod a gagayyem ti nagparang iti eksena. Sipapakinakem a tiniritirda dagiti pagalagadan ken panggep ti Dios. Uray ti asawa ni Job, a di met nakatarus iti isyu, saanna a naparegta ni lakayna iti panawen ti nakaro a panagkasapulanna. (Job 2:9-13) Ngem nagtalinaed a natibker ni Job. “Agingga iti matayak diakto ikkaten kaniak ti kinatarnawko. Salimetmetak ti kinalintegko, ket diakto palubosan a pumanaw: ti pusok dinakto umsien bayat ti panagbiagko.”—Job 27:5, 6.
Ti nagsayaat nga ulidan ni Job, agraman ti kinatarnaw ti adu a sabsabali pay a matalek a lallaki ken babbai, kas nailanad iti Biblia, pinaneknekanna nga ulbod ni Satanas.
Kinatarnaw ken ti Nakristianuan a Ministerio
Ti kadi kinatarnaw ket galad nga il-ilalaen ni Jehova agpaay laeng iti pakapnekanna? Saan. Adda nainkasigudan a kinapateg ti kinatarnaw kadatayo a tattao. Agpaay iti pagimbagantayo a binalakadannatayo ni Jesus nga ‘ayatentayo ni Jehova a Diostayo iti amin a pusotayo ken iti amin a kararuatayo ken iti amin a panunottayo.’ Pudno, daytoy “ti kadakkelan ken umuna a bilin,” ket kasapulan nga agtulnog iti daytoy ti natarnaw a lalaki, babai, wenno ubing. (Mateo 22:36-38) Aniat’ nairaman, ken ania dagiti gunggona?
Mapagtalkan ti maysa a tao a natarnaw, saan laeng nga iti padana a tao no di ket, napatpateg pay, iti Dios. Makita ti kinadalus ti pusona kadagiti aramidna; saan a managinsisingpet. Saan a nasubeg wenno dakes. Kuna ni apostol Pablo maipapan iti dayta: “Nagpanawanmi dagiti mailimlimed a bambanag nga ibain, a saan a magmagna a sisisikap, wenno lalaokan ti sao ti Dios, no di ket babaen ti panangiparangarang iti kinapudno nga irekrekomendami ti bagbagimi iti tunggal natauan a konsiensia iti imatang ti Dios.”—2 Corinto 4:2.
Kitaenyo ta dinakamat ni Pablo dagiti kababalin a mainaig iti Nakristianuan a ministerio. Kasano a makapagserbi ti maysa a Kristiano a ministro iti sabsabali no saan a nadalus dagiti imana, no saan a tao a natarnaw? Ti panguluen ti maysa a relihioso nga orden idiay Ireland a naglusulos itay nabiit nabatad nga iladawanna ti punto. Inaminna a “pinalubosan[na] ti maysa a padi a pedofilio nga agtultuloy a makipagtrabaho kadagiti ubbing nabayagen kalpasan a natakuatan ti panangab-abusona iti ubing,” sigun iti pagiwarnak a The Independent. Inlawlawag ti salaysay a ti panangabuso ket nagpaut iti nasurok a 24 a tawen. Naibalud ti padi iti uppat a tawen, ngem panunotenyo ti panagsagaba nga inyegna kadagiti ubbing nga inabusona kabayatan dagidiay a tawen gapu ta ti manangaywanna awanan iti moral a kinatarnaw tapno agtignay!
Kinatarnaw—Dagiti Gunggona
Maysa a tao a natured ni apostol Juan. Gapu iti nabara a regtada, isu ken ti kabsatna a ni Santiago ket pinanaganan ni Jesus nga “Annak ti Gurruod.” (Marcos 3:17) Kas tao nga addaan naisangsangayan a kinatarnaw, ni Juan, agraman ni Pedro, inlawlawagna kadagiti agtuturay a Judio a ‘dina mabalin ti agsardeng nga agsao’ maipapan iti bambanag a nakita ken nangngegna kabayatan ti pannakikaduana ken ni Jesus. Maysa met idi ni Juan kadagiti apostol a nagkuna: “Masapul nga agtulnogkami iti Dios kas agturay imbes a kadagiti tattao.”—Aramid 4:19, 20; 5:27-32.
Agparang nga idi agtawenen ni Juan iti nasurok a 90, naidestiero iti Isla ti Patmos “gapu iti panagsao maipapan iti Dios ken panangsaksi ken Jesus.” (Apocalipsis 1:9) Iti edadna, mabalin a napanunotna koma a nagngudon ti ministeriona. Ngem ti laeng tao nga addaan kinatarnaw a kas kenkuana ti pakaitalkan ti annongen a mangisurat iti makapagagar a sirmata ti Apocalipsis. Iti daytoy, matalek ni Juan. Anian a pribilehio dayta kenkuana! Ken adu pay ti dumteng. Idi agangay, agparang nga iti asideg ti Efeso, insuratna ti salaysay ti Ebangheliona ken tallo a surat. Anian a naindaklan a pribilehio ti nagbalin a tampok ti 70 a tawen a matalek, mapagtalkan a panagserbi!
Ti panagbalin a tao a natarnaw mangyeg iti napalaus a pannakapnek. Mangyeg iti agnanayon a gunggona ti panagbalin a mapagtalkan iti imatang ti Dios. Ita, “maysa a dakkel a bunggoy” dagiti pudno a managdaydayaw ti maisagsagana a sumrek iti baro a lubong ti talna ken panagtutunos, nga addaan namnama a biag nga agnanayon. (Apocalipsis 7:9) Rumbeng a maitandudo ti kinatarnaw kadagiti napateg a banag maipanggep iti moralidad ken panagdayaw, iti laksid dagiti pannubok iti daytoy a sistema ti bambanag ken ti adu a karit a mabalin nga ipasango ni Satanas. Agtalekkayo a babaen ti pannakabalin nga ipaay ni Jehova, makapagballigikayo!—Filipos 4:13.
Iti panangdakamatna maipapan iti agdama ken iti masanguanan, ikkannatayo amin ni salmista a David iti pammatalged idi kunana, iti kararag ti panagyaman ken Jehova: “No maipanggep kaniak, sika bitibitennak iti kinaimbagko, ket ikabilnak iti sanguanam iti agnanayon. Bendito koma ni Jehova . . . Sapay koma, ket sapay koma ta kasta.”—Salmo 41:12, 13.
[Dagiti Footnote]
a Komento iti The New Testament of Our Lord and Saviour Jesus Christ, according to the Authorised Version, with a brief commentary by various authors.
b Ti nagan a Satanas kaipapananna “Bumusbusor.” Ti “Diablo” kaipapananna “Mamarpardaya.”
[Ladawan iti panid 4]
Iti laksid dagiti nagbasolanna, napaneknekan a maikari ni David a pagtalkan
[Ladawan iti panid 5]
Ni Jesus ti kasayaatan nga ulidantayo iti kinamapagtalkan
[Dagiti Ladawan iti panid 7]
Mangyeg iti napalaus a pannakapnek ti panagbalin a mapagtalkan