Dakes Kadi Amin a Panagreklamo?

Ania a pakariribukan ti nasasaem ngem dagidiay ditay maireklamo?​—Marquis De Custine, 1790-1857.

DUA a tawen nga inibturanna ti seksual a panangriribuk ti katrabahuanna. Idi nagreklamo, napagsasawan ken di naikankano. Nagsagaba ti salun-atna ta dina mayesngaw ti an-anek-ekenna, ngem ania ti aramidenna? Kasta met, naikkat iti klase ti kalaingan nga estudiante agsipud ta di palubosan ti konsiensiana a makipaset kadagiti ensayo iti martial arts nga ipaannurot ti eskuelaan. Agpada a nariknada a nairurumenda, ngem rumbeng kadi nga agreklamoda? No agreklamoda, adda ngata manamnamada a tulong wenno pakaruenna laeng dagiti bambanag?

Gagangay kadagitoy nga aldaw ti kakastoy ken dadduma pay a reklamo, ta agbibiagtayo iti tengnga dagiti imperpekto a tattao iti dakes a lubong. Dagiti dadduma agreklamoda no marurod, maladingitan, nasair, wenno nagsakitan ti nakemda ti napasamak, ken adda dagiti agidarum. Kaykayat ti kaaduan a liklikan ti panagreklamo ken komprontasion; ngem, rumbeng kadi a kanayon nga agulimektayo laengen? Ania ti panangmatmat ti Biblia?

Dagiti Dakes nga Epektona Kadatayo ken Kadagiti Sabsabali

Awan duadua a makadangran ti naynay a panagreklamo, ket kondenaren ti Biblia dayta. Ti nareklamo dangranna ti pisikal ken naespirituan a salun-atna ken riribukenna dagidiay adda pagkunaanna. Maipapan iti nareklamo nga asawa a babai, kuna ti proverbio iti Biblia: “Ti kankanayon a panagtedted iti natutudo nga aldaw ken ti mannakiringgor a babai agpadada a dua.” (Proverbio 27:15) Nangnangruna a di maiparbeng ti panagdayengdeng a maibusor ken Jehova wenno iti maysa kadagiti probisionna. Idi nagreklamo ti nasion ti Israel maipanggep iti manna a simimilagro a naipaay bayat ti 40 a tawen a panagallaallada iti let-ang, nga inawaganda dayta a “saan a naimas a tinapay,” nangibaon ni Jehova kadagiti nagita nga uleg a pangdusa kadagidiay awanan panagraem a nagreklamo, ket adu ti natay.​—Numeros 21:5, 6.

Maysa pay, binalakadan ni Jesus dagiti pasurotna a, saanda a dillawen “ti garami” wenno dagiti biddut a makitada kadagiti padada a tattao, no di ket kitaenda ti dakdakkel a “pasanggir” wenno dagiti pagkuranganda a mismo. (Mateo 7:1-5) Kasta met, kinondenar ni Pablo ti panangukom (maysa a kita ti panagreklamo) kadagiti sabsabali kas ‘di maipagpambar . . . ta sika a mangukom annurotem ti isu met laeng a bambanag.’ Dagitoy a ballaag maibusor iti panagreklamo rebbeng a tignayennatayo a mangliklik iti di nainkalintegan a panangbabalaw ken iti panagbalin a nareklamo.​—Roma 2:1.

Dakes Kadi Amin a Panagreklamo?

Ngarud, maikunatayo kadi a dakes amin a panagreklamo? Saan, di rumbeng a kunaen dayta. Ipakita ti Biblia nga adu ti kinaawan hustisia iti dakes a lubong a pagnanaedantayo a rebbeng a mailinteg. Iti maysa a pangngarig, dinakamat ni Jesus ti maysa a nakillo nga ukom a napilitan a nangipakat iti hustisia iti nairurumen a balo a babai tapno saanen nga “agtultuloy nga umay ken mangparigat [kenkuana] agingga iti kamaudianan.” (Lucas 18:1-8) Iti dadduma a kasasaad, mabalin a kasapulan met nga iporsegitayo ti agreklamo agingga a mailinteg dagiti di umiso nga aramid.

Iti panangiparegtana kadatayo a mangikararag iti iyaay ti Pagarian ti Dios, di met aya indagadag ni Jesus a bigbigentayo dagiti pagkurangan daytoy agdama a lubong ket ‘umasugtayo’ iti Dios a dumawat iti remedio? (Mateo 6:10) Idi nakadanon kenkuana ti “ariwawa” maipapan iti kinadakes ti nagkauna a Sodoma ken Gomorra, nagbaon ni Jehova kadagiti ‘mangkita no inaramidda met laeng ti kas iti ariwawa gapu iti dayta’ ken mangrisut iti dayta. (Genesis 18:20, 21) Nabang-aran dagidiay nagreklamo kenkuana idi inlinteg ni Jehova ti kasasaad babaen ti panangdadaelna kadagita a dua a siudad ken kadagiti imoral nga agnanaed kadakuada.

Ti Kongregasion Kristiano

Naiduma kadi ti kasasaad iti nagbabaetan dagiti agkakabsat iti kongregasion Kristiano? Nupay imperpektoda a tattao, sipapasnek nga ikagkagumaan dagiti Kristiano ti agserbi iti Dios iti talna ken panagkaykaysa. Nupay kasta, rumsua dagiti kasasaad iti nagbabaetanda a pakaigapuan ti panagreklamo ken nasken a marisut. Idi umuna a siglo, adda rimsua a kasasaad iti kongregasion dagiti napulotan di nagbayag kalpasan ti Pentecostes. Adu kadagiti Kristiano a nabiit pay a nakomberte ti nagtalinaed idiay Jerusalem tapno umawat iti kanayonan a pannursuro ken pammaregta. Naiwaras ti adda a taraon. Nupay kasta, “timmaud ti maysa a panagtanabutob iti biang dagiti Judio a Griego ti pagsasaoda maibusor kadagiti Judio a Hebreo ti pagsasaoda, agsipud ta maliwliwayan idi dagiti baloda iti inaldaw a panagiwaras.” Imbes a babalawenda dagitoy a nagreklamo kas manangriribuk, nagtignay dagiti apostol tapno mailinteg ti kasasaad. Wen, dagiti nainkalintegan a reklamo a maidanon buyogen ti panagraem ken umno a kababalin ket sipapakumbaba nga ipangag ken asikasuen dagidiay mangay-aywan iti kongregasion.​—Aramid 6:1-6; 1 Pedro 5:3.

Iti Maitutop nga Autoridad

Napaliiwyo kadi kadagiti nadakamat nga ehemplo a dagiti reklamo rebbeng a maidanon buyogen ti umno a kababalin ken iti maitutop nga autoridad? Kas pagarigan, awan mamaay ti panagreklamo iti polis maipapan iti makapadagsen a buis wenno iti hues maipapan iti sakit. Kasta met, di maitutop nga ireklamo ti maysa a kasasaad iti uneg man wenno ruar ti kongregasion iti tao nga awanan autoridad wenno kabaelan a tumulong.

Iti kaaduan a pagilian itatta, adda dagiti korte ken dadduma pay a maitutop nga autoridad a mabalin a pagapelaran a makaipaay iti tulong. Idi a ti estudiante a nadakamat iti pangrugian daytoy nga artikulo inyamangna ti reklamona iti korte, pabor kenkuana ti desision dagiti hues, ket pinagsublida ken nagpadispensar ti eskuelaan. Kasta met, babaen ti maysa nga asosasion dagiti agtartrabaho a babbai, nabang-aran ti empleada a biktima ti seksual a panangriribuk. Nagpadispensar kenkuana dagiti mangimatmaton iti eskuelaan. Nagtignay dagiti pagpapaayanna tapno mapasardeng ti seksual a panangriribuk.

Nupay kasta, ditay koma namnamaen a parepareho ti pagbanagan amin a reklamo. Pudno ti kapaliiwan ni masirib nga Ari Solomon: “Ti killo saan a mapalinteg.” (Eclesiastes 1:15) Nasayaat a bigbigentayo nga adda dagiti banag a nasken nga ipannuray laengen iti Dios ket isunto ti mangilinteg iti naikeddeng a tiempona.

[Ladawan iti panid 31]

Ipangag ken asikasuen dagiti panglakayen dagiti nainkalintegan a reklamo