Jesus​—Ti Agturay a ti “Nagtaudanna Nanipud Idi Ugma”

MAGAGARANKA a mangpadpadaan iti kabagiam a nabayag a dimo nakita. Kamaudiananna, nagkitakay met laengen ket sibabara a kinablaawam. Sipapasnekka a dimngeg bayat nga ibagbagana kenka no apay nga imbaon ni amana a sumarungkar kenka. Nagpartak a naglabas ti panawen, ket ita agawiden. Maladingitanka a nangpalubos kenkuana. Nalag-anan ti riknam iti ipapanawna idi madamagmo a sitatalged a nakaawid.

Idi sinukisokmo dagiti daan a surat, nakasarakka kadagiti surat a nangdakamat iti ababa kadagiti nagsayaat nga inar-aramid ti kabagiam nabayag sakbay ti isasarungkarna kenka. Naammuam kadagidiay a surat ti maipapan kadagiti makapainteres a pagteng iti biagna ket daytoy ti nangparayray iti panangipategmo iti isasarungkarna ken iti agdama nga ar-aramidenna.

“Nanipud Idi Ugma”

Karaman kadagiti kadaanan a dokumento a mausar dagiti Judio idi umuna a siglo dagiti sinurat ti mammadto ti Dios a ni Mikias, a nailanad agarup pito gasut a tawen sakbayna. Dinakamat dagitoy ti lugar a pakayanakan ti Mesias. “Sika, Belen Efrata, sika a bassitka kadagiti rinibribu ti Juda, kenka rummuarto ti maysa nga umay kaniak nga agbalin nga agturay iti Israel; a dagiti iruruarna nanipudda idi ugma [“ti nagtaudanna nanipud idi ugma, NW], nanipud iti kinaagnanayon.” (Mikias 5:2) Kas kaitungpalan dagitoy a sasao, nayanak ni Jesus idiay Betlehem a purok ti Juda iti tawen a maaw-awagan itan iti 2 K.K.P. Ngem kasano a ti nagtaudanna “nanipud idi ugma”?

Nagbiagen ni Jesus sakbay a timmao. Iti suratna kadagiti Kristiano idiay Colosas, dineskribir ni apostol Pablo ni Jesus kas “ti ladawan ti di makita a Dios, ti inauna kadagiti amin a parsua.”​—Colosas 1:15.

Ni Jehova, ti Gubuayan ti sirib, pinarsuana ti inauna nga Anakna kas ‘kaunaan a gapuanan[na],’ ti naaramat a naipaltiing a sasao nga insurat ni Ari Solomon iti libro dagiti Proverbio. Kalpasan ti panagbiag ni Jesus ditoy daga ken ti panagsublina sadi langit, pinaneknekanna a pudno nga isu ti “pangrugian ti panamarsua ti Dios.” Kas ladawan ti sirib, kinuna ni Jesus idi sakbay a timmao: “Addaak sadiay idi insagana [ni Jehova] ti langlangit.”​—Proverbio 8:22, 23, 27, NW; Apocalipsis 3:14.

Manipud pay idi punganay, naisangsangayan ti akem nga inawat ti Anak ti Dios, nga isu ti “nasigo a trabahador” nga adda iti sibay ni Amana. Anian a rag-o ti inyeg daytoy ken Jehova! “Siak ti pagrag-oan [ni Jehova], nga inaldaw siraragsak a kanayon iti sangona,” kuna ti Proverbio 8:30.

Dimteng ti panawen nga inawis ni Jehova ti inauna nga Anakna a makiraman a mangparsua iti tao. “Aramidenta ti tao iti ladawanta,” kinunana, “sigun iti langata.” (Genesis 1:26, NW) Kas resultana, nabukel ti maysa pay a panagrag-o. “Dagiti banag a pakaay-ayatak idi,” kinuna ni Jesus idi sakbay a timmao, “adda kadagiti annak ti tattao.” (Proverbio 8:31, NW) Iti pangrugian ti Ebangheliona, binigbig ni apostol Juan ti akem ni Jesus iti panamarsua idi sakbay a timmao: “Napaadda ti isuamin a bambanag babaen kenkuana, ket no isu awan saan a napaadda ti uray maysa a banag.”​—Juan 1:3.

Pannakangiwat ni Jehova

Dagiti sasao ni Juan iturongda ti atension iti maysa pay a pribilehio a tinagiragsak ti Anak ti Dios, nga isu ti panagbalinna a pannakangiwat. Manipud pay idi punganay, nagserbi kas ti Sao. Isu nga idi nakisao ni Jehova ken Adan, ken idi agangay idi nakisao ken Adan agraman ken ni Eva, nalabit inaramidna dayta babaen ti Sao. Ket asino ti ad-adda a maikari a mangipakaammo kadagiti bilin ti Dios nga agpaay iti pagimbagan ti sangatauan ngem daydiay maay-ayatan idi kadakuada?​—Juan 1:1, 2.

Naladingitan la ketdi ti Sao a nakaimatang iti panagsukir ni Eva, ket kalpasanna ni Adan, iti Namarsua kadakuada! Ket sigurado nga agragut idi a mangrisut kadagiti nakalkaldaang a kasasaad a sinagaba dagiti annakda gapu iti panagsukirda! (Genesis 2:15-17; 3:6, 8; Roma 5:12) Kinuna ni Jehova ken Satanas, a nangsugsog ken Eva nga umalsa: “Pagginnuraenkayto iti babai ken ti bin-im ken ti bin-ina.” (Genesis 3:15, NW) Tangay naimatanganna ti napasamak idiay Eden, ammo ti Sao a kas kangrunaan a paset ti “bin-i” ti babai, isunto ti puntiria ti sinasairo a gura. Ammona a mammapatay ni Satanas.​—Juan 8:44.

Idi dimteng ti panawen a kinarit ni Satanas ti kinatarnaw ni Job, nakapungtot la ketdi ti Sao kadagiti pammardaya a naiturong iti Amana. (Job 1:6-10; 2:1-4) Kinapudnona, iti akemna kas arkanghel, naawagan ti Sao iti Miguel, a ti naganna kaipapananna, “Siasino ti Kas iti Dios?” ken ipasimudaagna no kasanona nga isakit ni Jehova maibusor kadagiti amin nga aggay-at a mangagaw iti kinasoberano ti Dios.​—Daniel 12:1; Apocalipsis 12:7-10.

Iti panaglabas dagiti pasamak iti pakasaritaan ti Israel, nakita ti Sao dagiti panaggandat ni Satanas a mangyadayo kadagiti tattao iti nasin-aw a panagdayaw. Kalpasan ti ipapanaw dagiti Israelita idiay Egipto, kinuna ti Dios kadakuada babaen ken Moises: “Adtoy, baonek iti sangom ti maysa nga anghel, a mangaluad kenka iti dalan, ken mangipan kenka iti disso a sinaganak. Agannadkayo iti sangona, ket ipangagyo ti timekna; dikayo pagpungtoten; ta dinanto pakawanen ti salungasingyo: ta ti naganko adda kenkuana.” (Exodo 23:20, 21) Asino daytoy nga anghel? Nalabit, ni Jesus sakbay a timmao.

Matalek a Panagpasakup

Natay ni Moises idi 1473 K.K.P., ket naitabon ti bangkayna “iti lubong ti daga ti Moab iti sango ti Bethpeor.” (Deuteronomio 34:5, 6) Agparang a kayat idi ni Satanas nga usaren ti bangkay, nalabit tapno maitandudo ti idolatria. Sinupiat daytoy ni Miguel ngem sipapakumbaba a nagpannuray iti autoridad ni Jehova nga Amana. Tangay ‘saanna a naitured nga iyeg ti panangukom maibusor ken Satanas iti nabassawang a sasao,’ binallaagan ni Miguel ni Satanas: “Babalawennaka koma ni Jehova.”​—Judas 9.

Kalpasanna, rinugian ti Israel a sakupen ti Naikari a Daga ti Canaan. Iti asideg ti siudad ti Jerico, naipatalged ken Josue ti agtultuloy a panangaywan ti Sao iti nasion. Adda lalaki a nakaiggem iti kampilan a nakitana sadiay. Inasitgan ni Josue ti ganggannaet a lalaki ket sinaludsodna: “Sika kumapponka kadakami? wenno sika kumabusorka kadakami?” Iladawanyo ti siddaaw ni Josue idi impalgak ti ganggannaet a lalaki ti kinasiasinona, a kunkunana: “Saan; ngem siak kas prinsipe ti buyot ni Jehova nga umayak ita.” Di pakasdaawan a nagruknoy ni Josue iti sanguanan daytoy natan-ok a pannakabagi ni Jehova, nga awan duadua a ni Jesus sakbay a timmao, nga idi agangay nagbalin a “Mesias a Pangulo.”​—Josue 5:13-15; Daniel 9:25, NW.

Idi kaaldawan ni Daniel a mammadto ti Dios, adda manen naaramid nga engkuentro ken ni Satanas. Iti daydi a gundaway tinulongan ni Miguel ti padana nga anghel idi a ti demonio a prinsipe ti Persia “bimmusor” iti las-ud ti tallo a lawas. Inlawlawag ti anghel: “Adtoy, ni Miguel a maysa kadagiti pangulo dagiti prinsipe, immaynak tinulongan; ket siak nagbatiak idiay kadagiti ar-ari ti Persia.”​—Daniel 10:13, 21.

Ti Dayagna Sakbay ken Idi Nagbalin a Tao

Idi 778 K.K.P., ti tawen a pannakatay ni Uzias nga ari ti Juda, iti sirmata ni Isaias a mammadto ti Dios, nakitana ni Jehova a situtugaw iti natan-ok a tronona. “Asino ti ibaonkonto, ken asino ti mapan a gapu kadakami?” insaludsod ni Jehova. Nagboluntario ni Isaias, ngem pinakdaaran ni Jehova a dagiti padana nga Israelita saandanto nga ipangag dagiti ibagana. Inyarig ni apostol Juan dagiti di mamati a Judio idi umuna a siglo kadagiti tattao idi kaaldawan ni Isaias, ket kinunana: “Ni Isaias kinunana dagitoy a bambanag agsipud ta nakitana ti dayagna.” Makindayag? Ti dayag ni Jehova ken ni Jesus sakbay a timmao nga adda idi iti sibay [ni Jehova] idiay langit.​—Isaias 6:1, 8-10; Juan 12:37-41.

Sumagmamano a siglo kalpasanna, dimteng ti kapatgan a naipaaramid ken Jesus agingga iti daydi a tiempo. Manipud langit inyallatiw ni Jehova ti puersa ti biag ti bugbugtong nga Anakna iti aanakan ni Maria. Siam a bulan kalpasanna, nangipasngay ni Maria iti maladaga a lalaki, ni Jesus. (Lucas 2:1-7, 21) Kinuna ni apostol Pablo: “Idi dimteng ti naan-anay a pagpatinggaan ti tiempo, ti Dios imbaonna ti Anakna, a nagtaud iti maysa a babai.” (Galacia 4:4) Kasta met, kinuna ni apostol Juan: “Ti Sao nagbalin a lasag ken nakipagnaed kadatayo, ket naimatangantayo ti dayagna, maysa a dayag a kas iti kukua ti maysa a bugbugtong nga anak manipud iti maysa nga ama; ket napno iti di kaikarian a kinamanangaasi ken kinapudno.”​—Juan 1:14.

Agparang ti Mesias

Uray idi 12 pay laeng ti tawenna, ammon ni ubing a Jesus a masapul a ganetgetanna nga aramiden ti pagayatan ti nailangitan nga Amana. (Lucas 2:48, 49) Agarup 18 a tawen kalpasanna, napan ni Jesus ken Juan Bautista idiay Karayan Jordan ket nabautisaran. Bayat nga agkarkararag ni Jesus, naglukat ti langit, ket bimmaba ken nagdisso kenkuana ti nasantuan nga espiritu. Panunotenyo ti nakaad-adu a lagip nga immapay kenkuana bayat ti pananglagipna iti panagserbina iti las-ud ti di mabilang a milenio idi adda iti sibay ni Amana kas nasigo a trabahador, pannakangiwat, prinsipe ti buyot ti Dios, ken kas arkanghel Miguel. Pagammuan naragsakan unay a nakangngeg iti timek ni Amana a nagkuna ken Juan Bautista: “Daytoy ti Anakko, ti dungdunguen, nga inanamongak.”​—Mateo 3:16, 17; Lucas 3:21, 22.

Sigurado a saan a pinagduaduaan ni Juan Bautista ti kaadda ni Jesus sakbay a timmao. Idi agturong kenkuana ni Jesus, kinuna ni Juan: “Kitaenyo, ti Kordero ti Dios a mangikkat ti basol ti lubong!” Sana kinuna: “Isu daytoy daydiay a maipapan kenkuana kinunak, Iti likudak umay ti maysa a tao nga immun-una iti sanguanak, agsipud ta naadda nga immun-una ngem siak.” (Juan 1:15, 29, 30) Ammo met idi ni apostol Juan ti maipapan iti kaadda ni Jesus sakbay a timmao: “Ti umay manipud ngato ringbawanna ti amin a sabsabali,” insuratna, ken: “Ti umay manipud langit ringbawanna ti amin a sabsabali. Ti nakita ken nangngegna, daytoy ti saksianna.”​—Juan 3:31, 32.

Idi agarup tawen 61 K.P., indagadag ni apostol Pablo kadagiti Kristiano a Hebreo nga apresiarenda koma ti naan-anay a kinapateg ti iyaay ti Mesias ditoy daga ken ti trabahona kas Nangato a Padi. Maipapan iti akem ni Jesus kas Pannakangiwat, insurat ni Pablo: “Ti Dios . . . nagsao kadatayo iti pagnguduan dagitoy nga aldaw babaen ti maysa nga Anak, a . . . babaen kenkuana inaramidna dagiti sistema ti bambanag.” Tuktukoyen man daytoy ti akem ni Jesus kas “nasigo a trabahador” iti panamarsua wenno ti pasetna kadagiti progresibo nga urnos ti Dios iti pannakaikappia ti tao, pinasingkedan ditoy ni Pablo ti kaadda ni Jesus sakbay a timmao.​—Hebreo 1:1-6; 2:9.

Kinasungdo Manipud “Idi Ugma”

Kadagiti Kristiano idiay Filipos idi umuna a siglo, impaay ni Pablo daytoy a pammagbaga: “Pagtalinaedenyo kadakayo daytoy a kababalin iti isip nga adda met ken Kristo Jesus, a, nupay adda idi iti langa ti Dios, saanna a pinanunot ti panangagaw, kayatna a sawen, nga isu makipada koma iti Dios. Saan, no di ket inuksobanna ti bagina ket innalana ti langa ti maysa nga adipen ket nagbalin a kaas-asping ti tattao. Ad-adda pay ngem dayta, idi nasarakanna ti bagina iti langa a kas maysa a tao, impakumbabana ti bagina ket nagtulnog agingga iti ipapatay, wen, ipapatay iti kayo a pagtutuokan.” (Filipos 2:5-8) Siaayat a sinubadan ni Jehova ti kinasungdo ni Jesus babaen ti panangpagungarna ken panangawatna manen kenkuana idiay langit. Anian a naisangsangayan a pagtuladan iti kinatarnaw iti las-ud ti di mabilang a panawen ti imbati ni Jesus kadatayo!​—1 Pedro 2:21.

Anian a panagyamantayo kadagiti impalnaad ti Biblia maipapan iti kaadda ni Jesus sakbay a timmao! Sigurado a pabilgen dagitoy ti determinasiontayo a mangtulad iti nasungdo a panagserbina, nangruna ita ta agturturayen a kas Ari ti Mesianiko a Pagarian ti Dios. Itan-oktayo ti “Prinsipe ti Kappia,” ni Kristo Jesus, ti Manarawidwid ken Agturay kadatayo a ti “nagtaudanna nanipud idi ugma”!​—Isaias 9:6; Mikias 5:2, NW.

[Kahon iti panid 24]

Pammaneknek ti Kaaddana Sakbay a Timmao

Dagiti mismo a sasao ni Jesus, kas naipakita iti baba, ket nawadwad a pammaneknek ti kaaddana sakbay a timmao:

◻ “Awan ti tao nga immuli sadi langit no di ti bimmaba manipud langit, ti Anak ti tao.”​—Juan 3:13.

◻ “Saan nga inted ni Moises kadakayo ti tinapay manipud langit, no di ket ni Amak itedna kadakayo ti pudno a tinapay manipud langit. Ta ti tinapay ti Dios isu daydiay bumaba manipud langit ken mangted ti biag iti lubong. . . . Bimmabaak manipud langit tapno aramidek, saan a ti pagayatak, no di ket ti pagayatan daydiay nangibaon kaniak.”​—Juan 6:32, 33, 38.

◻ “Isu daytoy ti tinapay a bumaba manipud langit, iti kasta ti asinoman mabalinna ti mangan iti dayta ket saan a matay. Siak ti sibibiag a tinapay a bimmaba manipud langit; no ti asinoman mangan iti daytoy a tinapay isu agbiagto iti agnanayon.”​—Juan 6:50, 51.

◻ “Ania, ngaruden, no makitayo ti Anak ti tao nga umul-uli sadiay yanna idi?”​—Juan 6:62.

◻ “Ti pangsaksik pudno, agsipud ta ammok no sadino ti naggapuak ken no sadino ti papanak. . . . Naggapukayo iti disso a pagturayan iti baba; naggapuak iti disso a pagturayan iti ngato. Naggapukayo iti daytoy a lubong; saanak a naggapu iti daytoy a lubong.”​—Juan 8:14, 23.

◻ “No ti Dios ti Amayo, ayatendak koma, ta naggapuak iti Dios ket addaak ditoy. Saanak met a pulos immay iti bukodko a nakem, no di ket dayta a Maysa imbaonnak.”​—Juan 8:42.

◻ “Pudno unay kunak kadakayo, Kasakbayan a napaadda ni Abraham, addaakon.”​—Juan 8:58.

◻ “Ama, padayagennak iti sibaymo iti dayag nga adda kaniak idi iti sibaymo sakbay a naadda ti lubong. Ama, no maipapan iti intedmo kaniak, tarigagayak a, no sadino ti yanko, addada met koma a makikadua kaniak, tapno makitada ti dayagko nga intedmo kaniak, agsipud ta inayatnak sakbay ti pannakabangon ti lubong.”​—Juan 17:5, 24.

[Ladawan iti panid 23]

Nagkita da Josue ken ti prinsipe ti buyot ni Jehova