Optiko a Nangimula iti Bin-i

Ania ti pakainaigan ti maysa nga optiko (optician) idiay Lviv, Ukraine, iti pannakabuangay ti Ruso-pagsasaona a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova idiay Haifa, Israel, agarup 2,000 kilometro ken sumagmamano a pagilian ti kaadayona? Pakasaritaan daytoy a mangipakita nga umiso ti kuna ti Biblia iti Eclesiastes 11:6 (NW): “Iti bigat imulam ti bin-im ket agingga iti rabii saanmo a paginanaen ta imam; ta saanmo nga ammo no sadino nga agballiginto daytoy.”

NANGRUGI daytoy a pakasaritaanmi idi 1990, idi agnanaed idiay Lviv ni Ella, maysa nga agkabannuag a babai a Judio ti pulina. Agsagsagana idi ni Ella ken ti pamiliana nga umakar ken agnaed idiay Israel. Sakbay ti ipapanawda, napan ni Ella iti optiko a maysa kadagiti Saksi ni Jehova. Iti daydi a tiempo, maiparit ti trabaho dagiti Saksi ni Jehova idiay Ukraine. Nupay kasta, inkagumaan ti optiko nga iranud ken ni Ella ti naibatay-Biblia a pammatina. Nasdaaw ni Ella idi imbaga ti optiko nga adda nagan ti Dios. Natukay ti interesna, ket nagsayaat ti panagpatangda maipapan iti Biblia.

Naragsakan unay ni Ella iti dayta a panagpatangda, isut’ gapuna a kiniddawna nga agsaritadanto ket naulit dayta iti simmaganad a lawlawas. Dumakdakkel ti interesna, ngem adda parikut. Dandanin mapan ti pamilia ni Ella idiay Israel. Adu pay ti kasapulan nga adalenna! Ginundawayanna ti nabatbati a tiempo babaen ti panagkiddawna nga inaldaw a mayadalan iti Biblia agingga a pumanaw. Nupay saan a dagus a naituloy ni Ella ti panagadalna idi nakagteng idiay Israel, rimmamut ti bin-i ti kinapudno iti pusona. Iti ngudo dayta a tawen, impasnekna manen ti panagadalna iti Biblia.

Nangrugi ti gubat idiay Persian Gulf, ket gubgubaten ti Iraq ti Israel babaen ti missile attack. Masansan a mapagsasaritaan daytoy. Maysa nga aldaw kabayatan ti kaaddana iti supermarket, natimud ni Ella nga agsasarita ti Ruso-pagsasaona a pamilia a kabbaro met nga immakar. Nupay agad-adal pay laeng iti Biblia iti bukbukodna, inasitgan ni Ella ti pamilia ket inranudna kadakuada ti kari ti Biblia maipapan iti maysa a natalna a lubong. Kas resultana, nakiraman ti lola a ni Galina, ti ina a ni Natasha, ti anak a lalaki a ni Sasha (Ariel), ken ti anak a babai a ni Ilana iti panagadal ni Ella iti Biblia.

Ni Sasha ti umuna a miembro ti pamilia a nabautisaran​—iti laksid ti adu a pannubok. Nupay nalaing nga estudiante, naikkat ni Sasha iti eskuelaan gapu ta kas maysa a Kristiano, saan nga ipalubos ti konsiensiana a makipaset iti panagsanay mainaig iti pannakigubat a karaman iti kurikulum ti eskuelaan. (Isaias 2:2-4) Nakadanon ti kaso ni Sasha iti Israeli High Court idiay Jerusalem, ket makaparagsak ta naibilin ti pannakaisubli ni Sasha tapno maipalpasna ti panageskuelana. Nagdinamag daytoy a kaso iti intero a pagilian. Nagbanaganna, naammuan ti adu nga umili idiay Israel ti maipapan iti pammati dagiti Saksi ni Jehova.a

Kalpasan a nagturpos iti high school, ginundawayan ni Sasha ti amin-tiempo a ministerio dagiti Saksi ni Jehova. Agserserbi itan a kas maysa nga special pioneer ken panglakayen iti kongregasion. Nagpayunir met ti kabsatna a ni Ilana. Agpada a bautisadon ti inada ken ti lolada. Agbungbunga pay laeng ti bin-i nga immula ti optiko!

Kabayatanna, nagtultuloy ti naespirituan a panagrang-ay ni Ella ket saan a nagbayag mangaskasaban iti binalaybalay. Iti umuna a balay a napananna, naam-ammo ni Ella ni Faina a nabiit pay a naggapu idiay Ukraine. Agledleddaang ni Faina. Di nagbayag, naammuan ni Ella a sakbay unay a nagtuktok iti ruangan ti pagtaengan ni madukdukotan a Faina, inkararag ni Faina iti Dios: “Diak ammo no siasinoka, ngem no mangngegnak, tulongannak kadi.” Naragsak ti panagsaritada ken ni Ella. Adu ti sinaludsod ni Faina ken pinanunotna a naimbag dagiti sungbat a naipaay kenkuana. Idi agangay, nakombinsir nga isursuro dagiti Saksi ni Jehova ti kinapudno a masarakan iti Biblia. Binaliwanna ti eskediul ti panagadalna iti unibersidad tapno ad-adu a tiempo ti mabusbosna iti kongregasion ken iti panangasaba. Nabautisaran ni Faina, idi Mayo 1994. Ginundawayanna ti nagpayunir, a supsuportaranna ti bagina babaen ti part-time a trabaho iti tay-ak ti kompiuter.

Idi Nobiembre 1994, kellaat a kimmapuy ni Ella bayat a mangaskasaba. Nagpaospital ket natakuatan nga adda ulser ti bagisna ket agdardara. Karabiyanna, bimmaba iti 7.2 ti hemoglobin count ni Ella. Babaen ti maysa a panglakayen iti kongregasion ni Ella, a tserman ti lokal a Hospital Liaison Committee (HLC), naipaayan dagiti doktor iti impormasion maipapan iti adu a medikal a pamay-an a di kasapulan ti panangyalison iti dara.b Naballigi ti operasion a di nausar ti dara, ket immimbag a naan-anay ni Ella.​—Aramid 15:28, 29.

Nagsiddaaw unay ti gynecologist ni Ella a ni Karl, maysa a Judio a nayanak idiay Alemania. Kalpasanna, nalagipna a dagiti dadakkelna, a nakalasat iti maaw-awagan Holocaust, naam-ammoda dagiti Saksi ni Jehova kadagiti kampo konsentrasion. Adu ti dinamdamag ni Karl. Nupay okupado unay iti trabahona kas mangngagas, inwayaanna ti maaddaan iti regular a panagadal iti Biblia. Iti simmaruno a tawen, tumabtabunon kadagiti linawas a Nakristianuan a gimong.

Ania ti nagbanagan ti bin-i nga immula ti optiko? Naammuantayon ti napasamak ken ni Sasha ken ti pamiliana. No maipapan ken ni Ella, maysa itan nga special pioneer. Madama nga agpaypayunir ni Eina nga anakna a kagradgraduarna iti high school. Agserserbi met ni Faina kas special pioneer. No maipapan ken ni Karl, ti gynecologist ni Ella, maysa itan a bautisado a Saksi ken ministerial nga adipen a mangiranranud iti makaagas a bileg ti kinapudno a masarakan iti Biblia kadagiti pasientena ken kadagiti dadduma a tattao.

Ti bassit a grupo dagiti imigrante a Ruso ti pagsasaona a nangrugi kas paset ti Haifa Hebrew Congregation ket maysa itan a naregta a Ruso a kongregasion a buklen ti nasurok a 120 nga agibumbunannag iti Pagarian. Adda napateg a paset ti nadakamat nga optiko idiay Lviv iti daytoy a panagrang-ay gapu ta ginundawayanna ti nangimula iti bin-i!

[Footnotes]

[Mapa iti panid 29]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

UKRAINE

ISRAEL

[Credit Line]

Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.

[Dagiti Ladawan iti panid 30]

Da Ella ken Eina nga anakna

[Ladawan iti panid 31]

Ti naragsak a grupo dagiti Ruso-pagsasaona a Saksi idiay Haifa. Kannigid nga agpakannawan: Da Sasha, Ilana, Natasha, Galina, Faina, Ella, Eina, ken Karl