Ti Pangrabii ti Apo Adda Dakkel a Kaipapananna Kenka

ADDA kadi napateg ken agpaut a kaipapananna kenka ti Pangrabii ti Apo? Tapno maammuam, usigentayo nga umuna ti kaipapanan dayta naisangsangayan nga okasion sigun iti panangipaawat ni Jesu-Kristo a mismo.

Iti rabii ti Nisan 14, 33 K.P., nagtataripnong da Jesus ken dagiti 12 nga apostolna iti makinngato a siled ti Jerusalem tapno rambakanda ti tinawen a Paskua. Kalpasan ti pannanganda iti Paskua, pimmanaw iti siled ti manangliput a ni Judas tapno gulibanna ni Jesus. (Juan 13:21, 26-30) Kadagiti nagbati a 11 nga apostol, inyussuat ni Jesus ti “Pangrabii ti Apo.” (1 Corinto 11:20) Natukoy met dayta kas ti Panglaglagip, yantangay imbilin ni Jesus kadagiti pasurotna: ‘Aramidenyo daytoy kas panglaglagip kaniak.’ Daytoy ti kakaisuna a pasamak a naibilin kadagiti Kristiano a laglagipenda.​—1 Corinto 11:24.

Sigun iti Webster’s a diksionario, ti panglaglagip (memorial) ket maysa a tumulong a “mangtaginayon iti pakalaglagipan” wenno “mangtaginayon a nabiag ti pakalaglagipan.” Iti adu a lugar, dagiti tattao mangbangonda iti monumento wenno mangitudingda iti naisangsangayan nga aldaw tapno lagipenda ti maysa a tao wenno banag a napateg. Iti dayta a kaso, nangyussuat ni Jesus iti panglaglagip a pangrabii​—maysa a pannangan a tumulong iti memoria, tapno agbalin a silalagip dagiti adalanna kadagiti nakapatpateg a pasamak iti dayta nga aldaw. Para kadagiti sumarsaruno a kaputotan, daytoy a panglaglagip a pannangan ipalagipna kadagiti agpalpaliiw ti napateg a kaipapanan ti inaramid ni Jesus iti daydi a rabii, nangruna maipapan kadagiti inusarna a simbolo. Aniada a simbolo, wenno emblema, ti inusar ni Jesus, ken ania ti kaipapanan dagitoy? Usigentayo ti insalaysay ti Biblia a pasamak iti dayta a rabii idi 33 K.P.

Dagiti Simboliko a Kaipapanan

“Nangala iti tinapay, nagyaman, pinispisina, ket intedna kadakuada, a kunkunana: ‘Daytoy kaipapananna ti bagik a maited maigapu kadakayo. Itultuloyyo nga aramiden daytoy kas panglaglagip kaniak.’”​—Lucas 22:19.

Idi innala ni Jesus ti tinapay ken kinunana “daytoy kaipapananna ti bagik,” ipaspasimudaagna a ti awan lebadurana a tinapay ti mangirepresentar, wenno mangisimbolo, iti awan basol a pisikal a bagina, nga impaayna “maigapu iti biag ti lubong.” (Juan 6:51) Nupay dadduma a patarus ti Biblia ibagada “daytoy isu [Griego, es·tinʹ] ti bagik,” kuna ti Greek-English Lexicon of the New Testament ni Thayer a daytoy a berbo masansan a kaipapananna “tumukoy, kaipapananna, ipasimudaagna.” Mangirepresentar, wenno mangisimbolo ti kayatna a sawen.​—Mateo 26:26.

Simboliko met ti kopa ti arak. Kinuna ni Jesus: “Daytoy a kopa kaipapananna ti baro a tulag babaen ti bileg ti darak, a maiparukpok maigapu kadakayo.”​—Lucas 22:20.

Iti salaysay ni Mateo, kinuna ni Jesus maipapan iti kopa: “Daytoy kaipapananna ti bukodko a ‘dara ti tulag,’ a maiparukpok maigapu iti adu maipaay iti pannakapakawan dagiti basol.” (Mateo 26:28) Inusar ni Jesus ti arak iti kopa kas mangirepresentar, wenno mangisimbolo, iti darana. Ti naiparukpok a darana ti agbalin a pagibatayan ti “baro a tulag” para kadagiti napulotan iti espiritu nga ad-adalan, nga agturay kas ar-ari ken papadi a kaduana idiay langit.​—Jeremias 31:31-33; Juan 14:2, 3; 2 Corinto 5:5; Apocalipsis 1:5, 6; 5:9, 10; 20:4, 6.

Ti arak iti kopa mangipalagip met a ti naiparukpok a dara ni Jesus ti agbalin a pagibatayan ti “pannakapakawan dagiti basol,” tapno dagiti makipangan maayabanda nga agbiag idiay langit kas makipagtawid ken Kristo. Nalawag, dagidiay maayaban idiay langit​—a limitado ti bilangda​—isuda laeng ti mangan iti tinapay ken uminum iti arak iti Memorial.​—Lucas 12:32; Efeso 1:13, 14; Hebreo 9:22; 1 Pedro 1:3, 4.

Ngem komusta met dagiti amin a pasurot ni Jesus nga awan iti sidong ti baro a tulag? Dagitoy dagiti “sabsabali a karnero” ti Apo. Namnamaenda, saan a ti makipagturay ken Kristo idiay langit, no di ket ti panangtagiragsak iti agnanayon a biag iti paraiso a daga. (Juan 10:16; Lucas 23:43; Apocalipsis 21:3, 4) Kas “maysa a dakkel a bunggoy” dagiti matalek a Kristiano a ‘mangipapaay iti Dios iti sagrado a panagserbi iti aldaw ken rabii,’ pagragsakanda a maimatangan ti Pangrabii ti Apo buyogen ti apresasion. Kasla ipakpakaammo dagiti sasao ken ar-aramidda: “Ti pannakaisalakan utangmi iti Diostayo, a situtugaw iti trono, ken iti Kordero.”​—Apocalipsis 7:9, 10, 14, 15.

Kasano Kasansan?

“Itultuloyyo nga aramiden daytoy kas panglaglagip kaniak.”​—Lucas 22:19.

Kasano koma kasansan a marambakan ti Memorial tapno mataginayon ti pananglaglagip iti ipapatay ni Kristo? Saan a dinakamat ni Jesus. Ngem yantangay inyussuatna ti Pangrabii ti Apo idi Nisan 14, iti rabii ti Paskua, a tinawen a rinambakan dagiti Israelita, nabatad a pinanggep ni Jesus a tinawen met a marambakan ti Memorial. No kasano a tinawen a rinambakan dagiti Israelita ti pannakaispalda manipud pannakaadipen idiay Egipto, dagiti Kristiano tinawen a laglagipenda ti pannakaispalda manipud pannakaadipen iti basol ken ipapatay.​—Exodo 12:11, 17; Roma 5:20, 21.

Gagangay ti kapanunotan a tinawen a marambakan ti maysa a napateg a pasamak kas panglaglagip. Utobenyo, kas pagarigan, no rambakan ti agassawa ti anibersario ti kasarda wenno no lagipen ti maysa a pagilian ti napateg a pasamak iti historia dayta a pagilian. Ti pananglaglagip masansan a maaramid maminsan iti makatawen iti anibersario dayta a pasamak. Makapainteres, sumagmamano a siglo kalpasan ni Kristo, adu nga agkunkuna a Kristiano ti naawagan Quartodecimans, kayatna a sawen “Fourteenthers,” agsipud ta maminsan kada tawen a linaglagipda ti ipapatay ni Jesus, iti Nisan 14.

Simple Ngem Nakapatpateg

Inlawlawag ni apostol Pablo a babaen ti panangrambak iti Pangrabii ti Apo, maitultuloy dagiti adalan ni Jesus nga ‘iwaragawag ti ipapatay ti Apo.’ (1 Corinto 11:26) Gapuna, daytoy a pananglaglagip ket mangitampok iti nagpateg nga akem ni Jesus, babaen ti ipapatayna, iti pannakaibanag ti panggep ti Dios.

Babaen ti kinamatalekna agingga iti ipapatay, ni Jesu-Kristo inalangonna ni Jehova a Dios kas masirib ken naayat a Namarsua ken nalinteg a Soberano. Maisupadi iti ibagbaga ni Satanas ken saan a kas ken ni Adan, pinaneknekan ni Jesus a posible nga agtalinaed a matalek ti tao iti Dios, uray iti sidong dagiti nakaro a pakasuotan.​—Job 2:4, 5.

Ti Pangrabii ti Apo taginayonenna met ti siyayaman a pananglaglagip iti managsakripisio nga ayat ni Jesus. Iti laksid dagiti nakaro a pakasuotan, nagtultuloy ni Jesus a naan-anay a nagtulnog ken ni Amana. Gapuna, nabalinanna nga idatag ti bukodna a perpekto a natauan a biagna a mangsulnit iti dakkel a nagbasolan ni Adan. Kas inlawlawag a mismo ni Jesus, immay “tapno itedna ti kararuana kas subbot a kasukat dagiti adu.” (Mateo 20:28) Kas resultana, amin a mamati ken ni Jesus mabalin a mapakawan dagiti basolda ken umawat iti agnanayon a biag maitunos iti orihinal a panggep ni Jehova para iti sangatauan.​—Roma 5:6, 8, 12, 18, 19; 6:23; 1 Timoteo 2:5, 6.a

Itampok met amin dagitoy ti aglaplapusanan a kinaimbag ken di kaikarian a kinamanangngaasi ni Jehova ta impaayna dagiti probision tapno maispal ti sangatauan. Kuna ti Biblia: “Babaen itoy naiparangarang ti ayat ti Dios iti kasasaadtayo, agsipud ta ti Dios imbaonna ti bugbugtong nga Anakna ditoy lubong tapno magun-odantayo ti biag babaen kenkuana. Ti ayat adda itoy a banag, saan a gapu ta inayattayo ti Dios, no di ket gapu ta inayatnatayo ket imbaonna ti Anakna a kas pangikappia a sakripisio maipaay kadagiti basoltayo.”​—1 Juan 4:9, 10.

Wen, anian a nagsayaat a rambakan ti Memorial! Simple ken praktikal laeng ti pannakalaglagip dayta iti sangalubongan iti sidong ti adu a nagduduma a kasasaad, ngem umanayen a simbolo tapno agtalinaed a napateg a pammalagip iti naunday a tiempo.

Ti Kaipapananna Kenka

Ti ipapatay ni Apotayo a Jesu-Kristo ket nagdakkel a sakripisio iti biangna ken iti Amana, ni Jehova. Saan a kas kadatayo, saan a natawid ni Jesus ti ipapatay kas perpekto a tao. (Roma 5:12; Hebreo 7:26) Maikari nga agbiag nga agnanayon. No dina impalubos, saan koma a napukaw ti biagna uray puersaen. Kinunana: “Awan ti tao a nangikkat [iti biagko] manipud kaniak, no di ket isukok dayta iti bukodko a nakem.”​—Juan 10:18.

Kaskasdi, situtulok nga indatag ni Jesus ti perpekto a natauan a biagna kas maysa a sakripisio tapno “babaen ti ipapatayna pukawenna daydiay addaan iti pannakabalin a mangyeg iti ipapatay, awan sabali, ti Diablo; ken tapno luk-atanna amin dagidiay a gapu iti buteng iti ipapatay naipasakupda iti pannakaadipen iti intero a panagbiagda.” (Hebreo 2:14, 15) Ti managsakripisio nga ayat ni Kristo ket ad-adda pay a nagminar iti intulokna a wagas ti ipapatay a napasaranna. Naan-anay nga ammona ti wagas ti panagsagaba ken ipapatayna.​—Mateo 17:22; 20:17-19.

Ti Memorial ipalagipna met kadatayo ti kadakkelan pay laeng nga ebkas ti ayat​—ti imparangarang ti nailangitan nga Amatayo, ni Jehova. Anian a nagsaem kenkuana, a “nadungngo unay iti panagayat ken naasi,” a mangngeg ken makita “dagiti napigsa nga ikkis ken lulua” ni Jesus iti minuyongan ti Getsemani, ti sadistiko a panangsaplit, naulpit a panangilansa, ken in-inut, naut-ot nga ipapatay. (Santiago 5:11, footnote ti New World Translation of the Holy Scriptures​—With References; Hebreo 5:7; Juan 3:16; 1 Juan 4:7, 8) Uray ita, a sinigsiglon ti napalabas, makarikna iti saem ti adu a tattao no malagipda ti ipapatayna.

Panunotenyo laengen dayta nagdakkel a banag nga inaramid ni Jehova a Dios ken ni Jesu-Kristo para kadatayo a managbasol! (Roma 3:23) Inaldaw a sagabaentayo ti nasaem a bunga ti kinamanagbasol ken kinaimperpektotayo. Ngem maibatay iti pammati iti pangsubbot a daton ni Jesus, mabalintayo a kiddawen ti pammakawan ti Dios. (1 Juan 2:1, 2) Daytoy ti mamagbalin a posible ti panangtagiragsaktayo iti nadalus a konsiensia ken wayawaya a makisao iti Dios. (Hebreo 4:14-16; 9:13, 14) Kanayonanna, mabalintayo ti maaddaan iti namnama nga agbiag nga agnanayon iti paraiso a daga. (Juan 17:3; Apocalipsis 21:3, 4) Dagitoy ken adu pay a sabsabali a bendision ket resulta amin ti katan-okan a panagsakripisio nga inaramid ni Jesus.

Panangipakita iti Apresasion iti Pangrabii ti Apo

Awan duadua a ti Pangrabii ti Apo ket maysa a nakasaysayaat a panangiparangarang iti “mangringbaw a di kaikarian a kinamanangngaasi ti Dios.” Ken ti urnos ni Jehova a Dios a sakripisio a daton​—a nagbalin a posible gapu iti managsakripisio nga ayat ni Jesus​—ket kinapudnona, isu ti “di mailadawan a sagutna nga awanan bayad.” (2 Corinto 9:14, 15) Saan kadi a matukay ti nauneg ken agtultuloy a panagyaman ken apresasionmo gapu kadagitoy nga ebkas ti kinaimbag ti Dios babaen ken Jesu-Kristo?

Mangnamnamakami a matukay ti riknam kadagita. Sibabara ngarud nga awisendaka a makitimpuyog kadagiti Saksi ni Jehova iti panangrambakda iti Pananglaglagip iti ipapatay ni Jesus. Iti daytoy a tawen, maangay ti Memorial inton Mierkoles, Abril 16, kalpasan ti ilelennek ti init. Maragsakan dagiti kalugaram a Saksi ni Jehova a mangipakaammo kenka no ania ti eksakto nga oras ken lugar a pakarambakan daytoy kapatgan nga okasion.

[Footnote]

[Kahon/Dagiti Ladawan iti panid 6]

“ISU DAYTOY TI BAGIK” WENNO “DAYTOY KAIPAPANANNA TI BAGIK” ANIA KADAGITOY?

Idi kinuna ni Jesus, “Siak ti ruangan” ken, “Siak ti pudno a puon ti ubas,” awan ti mangpanunot nga isu ket literal a ruangan wenno puon ti ubas. (Juan 10:7; 15:1) Kasta met, idi a ti The New Jerusalem Bible inadawna ni Jesus a kunkunana: “Daytoy a kopa isu ti baro a tulag,” saantayo nga ipapan a ti kopa a mismo ti literal a baro a tulag. Isu nga idi kinunana met a ti tinapay ‘isu’ ti bagina, nabatad a ti tinapay kaipapananna, wenno isimbolona, ti bagina. Gapuna, kuna ti Charles B. Williams a patarus: “Daytoy irepresentarna ti bagik.”​—Lucas 22:19, 20.

[Ladawan iti panid 5]

Ti awan lebadurana a tinapay ken ti arak ket maitutop a simbolo ti awan basolna a bagi ni Jesus ken ti naiparukpok a darana

[Ladawan iti panid 7]

Ti Memorial agserbi a mangipalagip iti naindaklan nga ayat nga impakita ni Jehova a Dios ken ni Jesu-Kristo