Liwliwaenyo Dagiti Masmasnaayan
“Ni Jehova pinulotannak . . . a mangliwliwa kadagidiay amin nga agledleddaang.”—ISAIAS 61:1, 2.
1, 2. Siasino dagiti masapul a liwliwaentayo, ken apay?
NI Jehova, ti Dios ti amin a pudno a liwliwa, isuronatayo a makipagrikna no agsagaba ti dadduma. Isuronatayo nga ‘agsao iti makaliwliwa kadagiti malmaldaangan a kararua’ ken liwliwaen ti amin nga agledleddaang. (1 Tesalonica 5:14) No kasapulan, ipaaytayo ti kasta a tulong kadagiti padatayo nga agdaydayaw. Ipakitatayo met ti ayat kadagidiay adda iti ruar ti kongregasion, uray kadagidiay mabalin a di nangipakita iti ayat kadatayo iti naglabas.—Mateo 5:43-48; Galacia 6:10.
2 Imbasa ken inyaplikar ni Jesu-Kristo iti bagina ti naipadto nga annongen: “Ti espiritu ti Soberano nga Apo Jehova adda kaniak, gapu ta ni Jehova pinulotannak a mangibaga iti naimbag a damag kadagidiay naemma. Imbaonnak a mangpatapat iti nasnaayan ti pusona, . . . a mangliwliwa kadagidiay amin nga agledleddaang.” (Isaias 61:1, 2; Lucas 4:16-19) Nabayagen a nabigbig dagiti moderno-aldaw a napulotan a Kristiano nga agaplikar met kadakuada dayta nga annongen, ket siraragsak a nakidanggay kadakuada ti “sabsabali a karnero.”—Juan 10:16.
3. Kasano a matulongantayo dagiti tattao no iyimtuodda, “Apay nga impalubos ti Dios dagiti didigra”?
3 No dumteng ti didigra a mamagsennaay iti puso dagiti tattao, masansan nga imtuodenda, “Apay nga impalubos ti Dios dagiti didigra?” Silalawag a sungbatan ti Biblia dayta a saludsod. Ngem para iti maysa a saan nga agad-adal iti Biblia, agkalikagum iti tiempo sakbay a naan-anay a maawatanna ti sungbat. Makatulong dagiti publikasion dagiti Saksi ni Jehova.a Nupay kasta, makaliwliwa kadagiti dadduma a tattao uray ti pannakakitada laeng iti teksto ti Biblia kas iti mabasa iti Isaias 61:1, 2, yantangay ipasimudaagna ti tarigagay ti Dios a mangliwliwa kadagiti tattao.
4. Kasano a natulongan ti maysa a Saksi idiay Poland ti maysa a malmaldaangan nga estudiante, ken kasano a makatulong kenka dayta a kapadasan iti panangtulongmo kadagiti dadduma?
4 Kasapulan dagiti agtutubo ti liwliwa, agraman dagiti nataengan. Maysa a malmaldaangan nga agtutubo idiay Poland ti nagpabalakad iti gayyemna a maysa a Saksi ni Jehova. Babaen ti naannad a panangpalutpot, naammuan ti Saksi a maringgoran ti balasang kadagiti saludsod ken panagduadua a kas iti: “Apay a nakaro ti kinadakes? Apay nga agsagsagaba dagiti tattao? Apay nga agsagsagaba ti paralisado nga adingko a babai? Apay a saan a nasalun-at ti pusok? Kuna ti Simbaan a dayta ti pagayatan ti Dios. Ngem no pudno dayta, diak kayaten ti mamati kenkuana!” Siuulimek ti Saksi a nagkararag ken ni Jehova sana kinuna: “Maragsakanak ta inyimtuodmo dayta kaniak. Ikagumaanka a tulongan.” Insalaysayna nga adda met panagduaduana idi ubing pay ket tinulongan dagiti Saksi ni Jehova. Inlawlawagna: “Naadalko a di parigaten ti Dios dagiti tattao. Ay-ayatenna ida, a ti pagimbaganda ti pampanunotenna, ken asidegen nga iyegna ti dakkel a panagbalbaliw ditoy daga. Mapukawton dagiti sakit, parikut ti panaglakay, ken ipapatay, ket agbiagto nga agnanayon dagiti natulnog a tattao—ditoy mismo a daga.” Impabasana iti balasang ti Apocalipsis 21:3, 4; Job 33:25; Isaias 35:5-7 ken 65:21-25. Kalpasan ti napaut a panagsarita, kinuna ti balasang buyogen ti nabatad a gin-awa: “Ammok itan no apay nga agbibiagak. Mabalinko kadi ti makisaritanto manen kenka?” Nayadalan iti Biblia mamindua kada lawas.
Buyogen ti Liwliwa a Naggapu iti Dios
5. No iyebkastay ti pannakipagriknatayo, ania ti makaipaay iti pudpudno a liwliwa?
5 No liwliwaentayo ti dadduma, maiparbeng dagiti sasao ti pannakipagrikna. Pagreggetantayo nga iparikna iti malmaldaangan a tao ti nauneg a pannakaseknantayo iti kasasaadna babaen ti sao ken tono ti boses. Saan a makatulong dagiti saan a napudno a komento. Ibaga kadatayo ti Biblia a “babaen ti panagibturtayo ken babaen ti liwliwa manipud iti Kasuratan maaddaantay koma iti namnama.” (Roma 15:4) Iti kasta, mailawlawagtayo iti umiso a tiempo no ania ti Pagarian ti Dios, ken maipakitatayo manipud iti Biblia no kasano a risuten dagiti agdama a parikut. Kalpasanna, mailawlawagtayo no apay a mapangnamnamaan dayta. Iti kasta a wagas, makaipaaytayo iti liwliwa.
6. Ania ti nasken nga ipakaawattayo kadagiti tattao tapno naan-anay a magunggonaanda iti liwliwa a naggapu iti Kasuratan?
6 Tapno naan-anay a magunggonaan iti liwliwa nga iranranudtayo, masapul a maammuan ti tao no asino ti pudno a Dios, no ania a kita a Persona, ken no apay a mapagtalkan dagiti karina. No kayattayo a tulongan ti maysa a tao a saan pay nga agdaydayaw ken ni Jehova, nasayaat nga ilawlawag dagiti sumaganad a punto. (1) Ti liwliwa a masarakan iti Biblia ket naggapu ken ni Jehova, ti pudno a Dios. (2) Ni Jehova ti Mannakabalin-amin, ti Namarsua iti langit ken daga. Isu ket Dios ti ayat ken naruay iti naayat a kinamanangngaasi ken kinapudno. (3) Mabalintayo ti mapabileg a mangibtur kadagiti kasasaad no umadanitayo iti Dios babaen ti pananggun-od iti umiso a pannakaammo manipud iti Saona. (4) Naglaon ti Biblia kadagiti kasuratan a mainaig kadagiti espesipiko a pannubok a mapaspasaran ti nadumaduma a tattao.
7. (a) Ania ti mabalin a magapuanan no ipaganetget a ti liwliwa nga ipaay ti Dios ket ‘adu babaen iti Kristo’? (b) Kasanoyo a mabalin a liwliwaen ti maysa a tao a mangbigbig a dakes ti aramidna?
7 Babaen ti panangibasada iti 2 Corinto 1:3-7, dadduma ti nakaipaay iti naespirituan a liwliwa kadagidiay masmasnaayan nga addaan iti pannakaammo iti Biblia. Iti panangbasada, impaganetgetda dagiti sasao nga “umadu ti pannakaliwliwa a magun-odmi babaen iti Kristo.” Makatulong daytoy a teksto tapno mabigbig ti tao a ti Biblia ket gubuayan ti liwliwa a nasken nga ipaayanna iti ad-adu a panawen. Naglaon met dayta iti dadduma a bambanag a mabalin a mapagsasaritaan iti sabali a gundaway. No panunoten ti tao nga ap-apitenna dagiti bunga ti dakes nga aramidna, mabalin nga ibagatayo kenkuana a makaliwliwa a maammuan ti sagudayen ti 1 Juan 2:1, 2 ken Salmo 103:11-14, imbes a babalawen. Kadagitoy a pamay-an, pudno a maliwliwatayo ti dadduma babaen ti liwliwa a naggapu iti Dios.
No Makapaspasar iti Kinaranggas Wenno Rigat ti Biag
8, 9. Kasano ti mayanatup a panangliwliwa kadagiti tattao nga agsagsagaba iti kinaranggas?
8 Minilion a tattao ti makapaspasar iti kinaranggas—naranggas a krimen iti komunidad wenno kinaranggas ti gubat. Kasanotay a maliwliwa ida?
9 Iti sao man wenno aramid, agannad dagiti pudno a Kristiano nga awan ti dasiganda kadagiti panagdadangadang iti lubong. (Juan 17:16) Ngem mayanatup nga usarenda ti Biblia tapno ipakitada a saan nga agnanayon dagiti agdama a narigat a kasasaad. Mabalin nga ibasada ti Salmo 11:5 a mangipakita no ania ti panagrikna ni Jehova kadagidiay mangay-ayat iti kinaranggas wenno ti Salmo 37:1-4 a mangipatuldo iti pammalagip ti Dios a ditay agibalbales no di ket agtalektayo kenkuana. Ti Dakdakkel a Solomon, ni Jesu-Kristo, agturturay itan idiay langit kas Ari, ket ipakita ti Salmo 72:12-14 no ania ti panagriknana kadagiti inosente a tattao nga agsagsagaba iti kinaranggas.
10. No nakapasarkayo iti adu a tawen ti panaggugubat, kasano a makaliwliwa kadakayo dagiti nadakamat a teksto?
10 Dadduma a tattao ti nakapasar iti adu panagdadangadang gapu iti pananggun-od iti turay. Matmatanda a ti gubat ken dagiti epektona ket paset ti biag. Ti kakaisuna a namnamada a makalung-aw isu ti panagkamang iti sabali a pagilian. Ngem kaaduan kadakuada ti di nagballigi a nangaramid iti dayta, ken adu ti natay gapu iti panangpadasda. Masansan a masarakan dagidiay nakapagkamang iti sabali a pagilian a naliklikanda ti sumagmamano a parikut ngem naipasangoda kadagiti kabbaro a problema. Mabalin nga usaren ti Salmo 146:3-6 a tumulong kadagita a tattao tapno isadagda ti namnamada iti maysa a nataltalged a banag imbes nga umakar-akarda. Mabalin met a makatulong ti padto ti Mateo 24:3, 7, 14 wenno 2 Timoteo 3:1-5 tapno ad-adda a maawatanda ti situasion ken ti kaipapanan dagiti kasasaad nga ib-ibturanda, kayatna a sawen, agbibiagtayon iti panungpalan ti daan a sistema ti bambanag. Dagiti teksto a kas iti Salmo 46:1-3, 8, 9 ken Isaias 2:2-4 ket mabalin a makatulong kadakuada a mangbigbig nga adda a talaga ti agur-uray a natalna a masakbayan.
11. Aniada a teksto ti nakaliwliwa iti maysa a babai idiay Makinlaud nga Africa, ken apay?
11 Kabayatan ti maysa a gubat iti Makinlaud nga Africa, pinanawan ti maysa a babai ti pagtaenganna iti sidong dagiti agkakanalbuong a bala. Ti biagna ket linapunos ti buteng, liday, ken nasaem a pannakapaay. Kalpasanna, bayat ti panagindeg ti pamiliada iti sabali a pagilian, inkeddeng ni lakayna a puoran ti dokumento ti panagasawada, pinagtalawna ti masikog idi nga asawana ken ti sangapulo ti tawenna nga anakda, ket nagbalin a padi. Idi naibasa iti babai ti Filipos 4:6, 7 ken Salmo 55:22, agraman dagiti Nainkasuratan nga artikulo iti Ti Pagwanawanan ken Agriingkayo!, naliwliwa kamaudiananna ken naaddaan panggep ti biagna.
12. (a) Ania a bang-ar ti ituktukon ti Kasuratan kadagidiay narigat ti biagda? (b) Kasano a ti maysa a Saksi a taga Asia natulonganna ti maysa a kustomer?
12 Adu a tattao ti nagsagaba gapu iti rigat ti ekonomia. No dadduma maigapu dayta iti gubat ken kadagiti epektona. Mabalin met a mapukaw dagiti tattao ti urnongda ken kapilitan a mapukawda dagiti sanikuada gapu kadagiti di nainsiriban a paglintegan ti gobierno, kinaagum, ken di panagbalin a napudno dagidiay adda iti pannakabalin. Dadduma ti di pulos nakagun-od iti nam-ay daytoy a lubong. Maliwliwa amin dagita no maammuanda nga impanamnama ti Dios ti pannakabang-ar dagidiay agtalek kenkuana ken impasiguradona ti maysa a nalinteg a lubong a pangtagiragsakan dagiti tattao iti gapuanan dagiti imada. (Salmo 146:6, 7; Isaias 65:17, 21-23; 2 Pedro 3:13) Idi a ti maysa a Saksi a taga Asia nangngegna ti maysa a kustomer a madanagan iti kasasaad ti ekonomia, inlawlawagna a ti mapaspasamak sadiay ket paset ti aggigiddan a pasamak iti intero a lubong. Ti pannakausig ti Mateo 24:3-14 ken Salmo 37:9-11 ket nangiturong iti regular a panagadal iti Biblia.
13. (a) No mapaay dagiti tattao gapu kadagiti ubbaw a kari, kasanotayo nga usaren ti Biblia a tumulong kadakuada? (b) No patien dagiti tattao nga awan ti Dios gapu kadagiti dakes a kasasaad, kasanokayo a makirinnason kadakuada?
13 No adu a tawen a nagsagaba dagiti tattao wenno napaay kadagiti ubbaw a kari, mabalin a kaslada kadagiti Israelita idiay Egipto a saan a dimngeg “gapu iti pannakaupay.” (Exodo 6:9) Kadagita a kasasaad, mabalin a makagunggona nga itampok dagiti pamay-an no kasano a makatulong ti Biblia kadakuada a mangsaranget kadagiti agdama a parikut ken mangliklik kadagiti palab-og a nangdadael iti biag ti adu a tattao nga awan gapgapuna. (1 Timoteo 4:8b) Mabalin a patien ti dadduma nga awan ti Dios wenno saan a maseknan kadakuada gapu kadagiti dakes a kasasaad a pagbibiaganda. Mabalin nga usarenyo a mangilawlawag dagiti maitutop a teksto tapno mabigbigda nga impaay ti Dios ti tulong ngem linaksid dayta ti adu.—Isaias 48:17, 18.
No Nagpasar Kadagiti Bagyo ken Ginggined
14, 15. Idi adu ti naklaat gapu iti maysa a didigra, kasano nga impakita dagiti Saksi ni Jehova ti pannakaseknanda?
14 Mabalin a dumteng ti didigra kas resulta ti maysa a bagyo, ginggined, uram, wenno maysa a panagbettak. Mabalin nga adu ti masnaayan. Kasano a liwliwaen dagiti nakalasat?
15 Masapul a maammuan dagiti tattao nga adda maseknan. Adu ti naklaat idi rinaut dagiti terorista ti maysa a pagilian. Adu kadakuada ti napukawan iti kapamilia, parasapul iti pagbiag, gagayyem, trabaho, wenno aniaman a kinatalged nga ipagarupda nga ik-ikutanda. Timmulong dagiti Saksi ni Jehova kadagiti kalugaranda, nga inyebkasda ti pannakipagriknada kadagiti dakkel a napukawda ken nangipaayda kadagiti makaliwliwa a sasao manipud iti Biblia. Adu ti nangapresiar unay iti pannakaseknan nga ipakpakitatayo.
16. Idi dimteng ti didigra iti maysa a rehion ti El Salvador, apay a nagbalin nga epektibo unay ti panangasaba dagiti Saksi iti dayta a lugar?
16 Idiay El Salvador, maysa a napigsa a ginggined idi 2001 ti sinaruno ti dakkel a panagayus ti pitak a nangkeltay iti adu a biag. Natay ti agtawen iti 25 a baro ti maysa a Saksi ken ti dua a kabsat a babbai ti nobiana. Dagus a nagbalin nga okupado iti panangasaba ti nanang ken nobia ti baro. Adu ti nangibaga kadakuada a ti Dios ti nangala kadagidiay natay wenno pagayatan ti Dios ti napasamak. Inadaw dagiti Saksi ti Proverbio 10:22 a mangpaneknek a di kayat ti Dios nga agsagabatayo. Binasada ti Roma 5:12 a mangipakita a dimteng ti ipapatay gapu iti panagbasol ti tao, saan a gapu ta pagayatan dayta ti Dios. Impatuldoda met ti makaliwliwa a mensahe a masarakan iti Salmo 34:18, Salmo 37:29, Isaias 25:8, ken Apocalipsis 21:3, 4. Sidadaan a dimngeg dagiti tattao, nangnangruna ta ti mismo a dua a babbai ket agpada a natayan iti kapamilia iti dayta a didigra, ken adu a panagadal iti Biblia ti nairugi.
17. Kadagiti panawen ti didigra, aniada a tulong ti maipaaytayo?
17 No dumteng ti didigra, mabalin nga adda makasaritayo nga agkasapulan iti madagdagus a pisikal a tulong. Mabalin a kasapulanna ti mangayab iti doktor, mangkadua kenkuana a mapan iti klinika, wenno mangipamuspusan a mangipaay iti taraon ken pagnaedan. Idi 1998, kabayatan ti maysa a didigra idiay Italia, napaliiw ti maysa a periodista nga “agtrabaho [dagiti Saksi ni Jehova] iti praktikal a pamay-an, tulonganda dagiti agsagsagaba, a dida pampanunoten no ania a relihion ti nakaikamanganda.” Iti dadduma a lugar, mangyeg iti nakaro a panagsagaba dagiti pasamak a naipadto iti maudi nga al-aldaw. Kadagita a lugar, impatuldo dagiti Saksi ni Jehova dagiti padto ti Biblia ken liniwliwada dagiti tattao babaen ti pammasiguro ti Biblia nga iyeg ti Pagarian ti Dios ti pudno a kinatalged iti sangatauan.—Proverbio 1:33; Mikias 4:4.
No Adda Matay a Kapamilia
18-20. No adda matay a kapamilia, ania ti mabalinyo a sawen wenno aramiden a makaliwliwa?
18 Iti inaldaw, minilion a tattao ti agledleddaang gapu iti ipupusay ti ing-ingungotenda. Mabalin a makasaritayo dagidiay agladladingit bayat ti Nakristianuan a ministeriotayo wenno bayat nga ar-aramidenyo ti inaldaw a rutinayo. Ania ti mabalinyo a sawen wenno aramiden a makaliwliwa?
19 Malmaldaangan kadi ti tao? Napno kadi ti balay kadagiti agdungdung-aw a kabagian? Nalabit adu ti kayatyo a saritaen, ngem napateg ti panagannad. (Eclesiastes 3:1, 7) Mabalin a maitutop nga iyebkas ti pannakipagrikna, mangibati iti mayanatup a naibatay-Biblia a publikasion (maysa a broshur, magasin, wenno tract), sa agsubli kalpasan ti sumagmamano nga aldaw tapno makita no adda pay maitulongyo. Iti umiso a tiempo, mangiranud kadagiti makapabileg a kapanunotan manipud iti Biblia. Makapagin-awa ken makapaimbag dayta. (Proverbio 16:24; 25:11) Diyo mapagungar ti natay kas inaramid ni Jesus. Ngem mairanudyo ti kuna ti Biblia maipapan iti kasasaad dagiti natay, nupay saan a tiempo dayta tapno aturen dagiti di umiso a panangmatmat. (Salmo 146:4; Eclesiastes 9:5, 10; Ezequiel 18:4) Mabalinyo a sangsangkamaysa a basaen dagiti kari ti Biblia maipapan iti panagungar. (Juan 5:28, 29; Aramid 24:15) Mabalin nga ilawlawagyo no ania ti kaipapanan dagitoy, a nalabit dakamatenyo ti maysa a panagungar a salaysayen ti Biblia. (Lucas 8:49-56; Juan 11:39-44) Igunamgunamyo met dagiti galad ti naayat a Dios a mangted iti kasta a namnama. (Job 14:14, 15; Juan 3:16) Ilawlawagyo no kasano a nagunggonaankayo kadagitoy a sursuro ken no apay a patienyo ida.
20 Makatulong no awisen iti Kingdom Hall daydiay agledleddaang tapno maam-ammona dagiti tattao a pudno a mangay-ayat kadagiti kaarrubada ken makaammo no kasano ti agpipinnabileg. Maysa a babai idiay Sweden ti nagkuna a daytoy ti nabayagen a birbirokenna.—Juan 13:35; 1 Tesalonica 5:11.
21, 22. (a) Ania ti makalikaguman kadatayo tapno makaipaaytayo iti liwliwa? (b) Kasanoyo a maliwliwa ti maysa nga aduanen iti pannakaammo iti Kasuratan?
21 No adda ammoyo a malmaldaangan, iti uneg man wenno ruar ti kongregasion Kristiano, diyo kadi ammo no dadduma ti sawen wenno aramidenyo? Ti Griego a sao a masansan a maipatarus iti Biblia kas “liwliwa” literal a kaipapananna “panangawis nga umabay.” Ti panagbalin a pudno a manangliwliwa ipasimudaagna a sidadaankayo a tumulong kadagiti masmasnaayan.—Proverbio 17:17.
22 Kasano no ti tao a kayatyo a liwliwaen ket ammonan ti kunaen ti Biblia maipapan iti ipapatay, subbot, ken panagungar? Makaliwliwa ti mismo a presensia ti maysa a gayyem a kapammatian. No kayatna ti agsao, dumngeg koma a naimbag. Saanmo a masapul ti agsao iti adu. No maibasa dagiti teksto, ibilangmo dayta kas pamay-an ti Dios a mangpakired iti riknayo a dua. Iyebkasyo ti agpada a dakkel a kompiansayo iti pannakatungpal dagiti linaonda a kari. No iparangarangyo ti nadiosan nga asi ken iranudyo dagiti napateg a kinapudno a linaon ti Sao ti Dios, matulonganyo dagidiay agsensennaay a gumun-od iti liwliwa ken bileg manipud iti “Dios ti amin a liwliwa,” ni Jehova.—2 Corinto 1:3.
[Footnote]
a Kitaenyo dagiti libro a Pannakaammo a Mangiturong iti Biag nga Agnanayon, kapitulo 8; Panakirinnason Manipud Kadagiti Kasuratan, panid 89-93, 295-302; Is There a Creator Who Cares About You?, kapitulo 10; ken ti broshur a Pudno Aya a Maseknan ti Dios Kadatayo?
Ania ti Makunayo?
• Siasino ti pabasolen ti adu a tattao a pakaigapuan dagiti didigra, ken kasano a matulongantay ida?
• Kasano a matulongantayo dagiti dadduma tapno naan-anay a magunggonaanda iti liwliwa a linaon ti Biblia?
• Aniada a kasasaad ti mamagsennaay iti adu a tattao iti lugaryo, ken kasanoyo a maliwliwa ida?
[Dagiti Ladawan iti panid 23]
Panangiranud iti pudno a makaliwliwa a mensahe kabayatan dagiti panawen ti rigat
[Credit Line]
Kampo dagiti nagbakuit: UN PHOTO 186811/J. Isaac
[Ladawan iti panid 24]
Makaliwliwa ti mismo a presensia ti maysa a gayyem