“Ti Panagbuteng ken ni Jehova—Dayta ti Sirib”
“TI PANUNGPALAN ti banag, ti isuamin a nangngeganen, ket: Agbutengka iti pudno a Dios ket salimetmetam dagiti bilinna. Ta daytoy isu ti intero a pagrebbengan ti tao.” (Eclesiastes 12:13) Nagbagas la ketdin dayta a konklusion nga impaltiing ti Dios ken ni Solomon, ti ari iti nagkauna nga Israel! Uray ni patriarka a Job inapresiarna ti kinapateg ti panagbuteng iti Dios, idi kinunana: “Adtoy! Ti panagbuteng ken Jehova—dayta ti sirib, ket ti iyaadayo iti dakes isu ti pannakaawat.”—Job 28:28.
Itampok ti Biblia ti dakkel a pateg ti panagbuteng ken ni Jehova. Apay a kinasirib ti panangpatanor iti nadayaw a panagbuteng iti Dios? Apay a no addaantayo iti nadiosan a panagbuteng, pakagunggonaantayo dayta kas indibidual ken kas maysa a grupo dagiti pudno nga agdaydayaw? Dagitoy a saludsod ket sungbatan ti bersikulo 26 agingga 35 ti Proverbio kapitulo 14.a
Gubuayan ti “Napigsa a Panagtalek”
“Iti panagbuteng ken Jehova adda napigsa a panagtalek,” kuna ni Solomon, “ket maipaay iti annakna addanto ti maysa a kamang.” (Proverbio 14:26) Ti gubuayan ti panagtalek ti tao a managbuteng iti Dios ket awan sabali no saan a ti nasungdo ken mannakabalin-amin a Dios, ni Jehova. Saan a pakasdaawan a ti kasta a tao sanguenna ti masanguanan buyogen ti nabileg a panagtalek! Agpaut ken naparaburan ti masakbayanna.
Ngem komusta met ti masakbayan dagidiay agtalek iti lubong—dagiti gakat, organisasion, ideolohia, ken sanikuana? Aniaman a masakbayan a namnamaenda ket apagbiit, ta kuna ti Biblia: “Ti lubong aglabas ken kasta met ti tarigagayna, ngem ti agaramid iti pagayatan ti Dios agtalinaed iti agnanayon.” (1 Juan 2:17) Adda kadi ngarud aniaman a rason nga ‘ayatentayo ti lubong wenno uray ti bambanag nga adda iti lubong’?—1 Juan 2:15.
Ania dagiti mabalin nga aramiden dagiti nagannak a managbuteng iti Dios tapno masiguradoda nga “addanto maysa a kamang” agpaay kadagiti annakda? “Umaykayo, dakayo nga annak, umimdengkayo kaniak,” inkanta ti salmista, “ti panagbuteng ken Jehova isunto ti isurok kadakayo.” (Salmo 34:11) No dagiti annak masursuroda ti agbuteng iti Dios babaen ti ulidan ken panangisuro dagiti nagannak, dakdakkel ti posibilidad a dumakkelda kas lallaki ken babbai nga addaan iti nabileg a panagtalek ken ni Jehova.—Proverbio 22:6.
“Ti panagbuteng ken Jehova maysa nga ubbog ti biag,” intuloy ni Solomon, “tapno umadayo kadagiti silo ni patay.” (Proverbio 14:27) Ti panagbuteng ken ni Jehova ket “maysa nga ubbog ti biag” gapu ta ti pudno a Dios “ti ubbog ti sibibiag a danum.” (Jeremias 2:13) Ti pananggun-od iti pannakaammo maipapan ken ni Jehova ken ni Jesu-Kristo kaipapananna ti biag kadatayo. (Juan 17:3) Ti nadiosan a panagbuteng iyadayonatayo met kadagiti silo ni patay. Kasano? Kuna ti Proverbio 13:14: “Ti linteg daydiay masirib ubbog ti biag, tapno ti maysa iyadayo kadagiti silo ni patay.” No agbutengtayo ken ni Jehova, agtulnogtayo kadagiti lintegna, ken agpaiwanwantayo iti Saona, saan kadi a mayadayotayo kadagiti makadangran nga ar-aramid ken rikrikna a mabalin a pakaigapuan ti nasapa nga ipapatay?
“Arkos ti Maysa nga Ari”
Iti kaaduan a paset ti panagturayna, ni Solomon ket maysa nga ari a managbuteng ken natulnog iti Dios. Nagresulta dayta iti naballigi a panagturay. Ania ti mangipakita a naballigi ti panagturay ti maysa nga ari? Sumungbat ti Proverbio 14:28: “Iti kinaadu dagiti tattao adda arkos ti maysa nga ari, ngem iti kinakurang ti populasion isu ti pannakarba ti nangato nga opisial.” Ti nasayaat a kasasaad dagiti iturayan ti ari paneknekanna a naballigi ti panagturayna. No nagadu a tattao ti agtarigagay nga agtalinaed nga agpasakup kenkuana, mangipakita dayta nga isu ket nasayaat nga agturay. Ni Solomon ket addaan “kadagiti masaksakupan manipud iti [Nalabaga a] baybay agingga iti baybay [Mediteraneo] ken manipud iti Karayan [ti Eufrates] agingga kadagiti ungto ti daga.” (Salmo 72:6-8) Nangyeg iti awan kapadana a talna ken kinarang-ay ti panagturayna. (1 Ar-ari 4:24, 25) Naballigi ti panagturay ni Solomon. Iti sabali a bangir, pakaibabainan ti nangato nga opisial no dina magun-od ti anamong dagiti umili.
Mainaig iti dayta, ania ti makuna maipapan iti dayag ti Dakdakkel a Solomon ken Mesianiko nga Ari, ni Jesu-Kristo? Panunotenyo dagiti iturayanna uray ita. Iti amin a paset ti daga, nasuroken nga innem a milion a managbuteng iti Dios a lallaki ken babbai ti nangpili nga agbiag iti sidong ti panangituray ni Kristo. An-annurotenda ti pammatida ken ni Jesus ken nagkaykaysada iti pudno a panagdayaw iti sibibiag a Dios. (Juan 14:1) Iti ngudo ti Milenio a Turay, napagungarton ti amin nga adda iti lagip ti Dios. Napnonto ti paraiso a daga kadagiti naragsak ken nalinteg a tattao a nangipakita iti panangipateg iti Arida. Anian a pammaneknekto dayta iti balligi ti panagturay ni Kristo! Petpetantayo koma ti nagsayaat a namnamatayo iti Pagarian.
Dagiti Naespirituan ken Pisikal a Gunggona
Ti nadayaw a panagbuteng iti Dios ket mangyeg kadatayo iti talna ti puso ken kinatalinaay ti espiritu. Adu ngamin ti aspeto ti sirib, kas iti natimbeng a pangngeddeng ken panangilasin. Kuna ti Proverbio 14:29: “Daydiay nabannayat nga agunget naruay iti panangilasin, ngem ti maysa a di makaanus itantan-okna ti kinamaag.” Ti panangilasin tulongannatayo a mangbigbig a makadadael iti espiritualidadtayo ti di mamedmedan nga unget. Ti “guranggura, ringgor, imon, dagiti irarasuk ti unget, rinnupir” ket karaman kadagiti aramid a manglapped kadatayo a ‘mangtawid iti pagarian ti Dios.’ (Galacia 5:19-21) Nabalakadantayo a mangiwaksi uray kadagiti nainkalintegan a panagunget. (Efeso 4:26, 27) Ken no ditay ammo ti aganus, mabalin a mailaw-antayo ti agsao wenno agtignay a simamaag a pagbabawyantayto inton agangay.
Iti panangipatuldona kadagiti dakes nga epekto ti unget, kuna ti ari ti Israel: “Ti natalinaay a puso isu ti biag ti nainlasagan a bagi, ngem ti imon ket kinarinuker kadagiti tulang.” (Proverbio 14:30) Dagiti an-annayen nga iyeg ti unget ken pungtot iramanna dagiti parikut iti panaganges, alta presion, pannakaperdi ti dalem, ken sakit iti pali. Dagiti doktor iramanda met ti unget ken pungtot kas rikrikna a mangpakaro wenno pakaigapuan dagiti sakit a kas iti ulser, panaggagatel, angkit, sakit iti kudil, ken parikut iti pagrunawan. Iti sabali a bangir, ti “natalna a puso mangted iti biag iti bagi.” (Proverbio 14:30, New International Version) No kasta, masiribtayo no ‘surotentayo ti bambanag a mamataud iti talna ken ti bambanag a makapabileg iti maysa ken maysa.’—Roma 14:19.
Maliklikantayo ti Agbalin a Manangidumduma No Adda Panagbutengtayo iti Dios
“Ti mangsasaur iti daydiay nanumo inumsina ti Nangaramid kenkuana,” kuna ni Solomon, “ngem ti mangipakpakita ti pabor iti daydiay napanglaw Isu padayagenna.” (Proverbio 14:31) Ti tao a managbuteng iti Dios bigbigenna a maymaysa ti Nangaramid kadagiti amin a tattao, ni Jehova a Dios. No kasta, matmatantayo ti maysa a nanumo a kas padatayo, ket ti wagas ti panangtratotayo kenkuana apektaranna ti panangmatmat dagiti tattao iti Namarsua. Tapno maipadayagtayo ti Dios, masapul a di mangidumduma ti panangtratotayo kadagiti sabsabali. Makaawat met koma iti umasping a naespirituan nga atension ti maysa a napanglaw a Kristiano. Masapul nga idanontayo ti naimbag a mensahe ti Pagarian ti Dios agpadpada kadagiti napanglaw ken kadagiti nabaknang.
No maipapan iti sabali pay a gunggona nga iyeg ti nadiosan a panagbuteng, kuna ti masirib nga ari: “Gapu iti kinadakesna maimamegto ti nadangkes, ngem ti nalinteg makasarakto iti pagkamangan iti kinatarnawna.” (Proverbio 14:32) Kasano a maimameg ti nadangkes? Sigun iti dadduma nga eskolar ti Biblia, kaipapanan daytoy nga awanen ti namnama ti nadangkes a makalung-aw no makapasar iti kalamidad. Iti sabali a bangir, ti tao a managbuteng iti Dios agserbi a kamangna ti kinatarnawna iti Dios no dumteng ti rigat. Gapu ta naan-anay ti panagtalekna ken ni Jehova uray agingga ken patay, ipakitana ti umasping a determinasion nga imparangarang ni Job, a nagkuna: “Agingga a mauyos ti biagko saankonto nga ikkaten kaniak ti kinatarnawko!”—Job 27:5.
Tapno mataginayon ti kinatarnaw, kasapulan ti nadiosan a buteng ken sirib. Ket pakasarakan iti sirib? “Iti puso daydiay mannakaawat sadiay nga agsaad ti sirib,” sumungbat ti Proverbio 14:33, “ket iti tengnga dagidiay maag maammuan dayta.” Wen, masarakan ti sirib iti puso ti tao nga addaan iti pannakaawat. Ngem kasano nga agminar ti sirib iti tengnga dagiti maag? Sigun iti maysa a reperensia, “ti maag, gapu ta kayatna nga agparang a masirib, dagus nga ibagana ti ipagarupna a kinasirib idinto ta kinamaag gayam dayta.”
“Mangitan-ok iti Maysa a Nasion”
Sigun iti ari ti Israel, ti panagbuteng iti Dios saanna laeng nga apektaran ti indibidual no di ket apektaranna uray ti intero a nasion. Kunana: “Kinalinteg ti mangitan-ok iti maysa a nasion, ngem ti basol ket banag a nakababain kadagiti nasional a bunggoy.” (Proverbio 14:34) Anian a naglawag daytoy a prinsipio kas ipakita ti napasamak iti nasion ti Israel! Idi inannurotna dagiti nangato a pagalagadan ti Dios, naitan-ok ti Israel kadagiti kabangibangna a nasion. Ngem gapu iti maulit-ulit a panagsukir, nagsagaba ti Israel iti pannakaibabain ken idi agangay ti panangilaksid kenkuana ni Jehova. Agaplikar met daytoy a prinsipio iti ili ti Dios ita. Ti kongregasion Kristiano ket naiduma iti lubong gapu ta an-annurotenna dagiti nalinteg a prinsipio ti Dios. Ngem tapno mataginayontayo dayta a natan-ok a kasasaad, nasken a nadalus ti panagbiagtayo kas indibidual. Ti panagbiag iti basol ket pakaibabainantayo kas indibidual ken pakaumsian ti kongregasion ken ti Dios.
No maipapan iti makaay-ayo iti maysa nga ari, kinuna ni Solomon: “Ti pakaragsakan ti maysa nga ari adda iti adipen nga agtigtignay a buyogen ti pannakatarus, ngem ti rungsotna maadda iti daydiay agtigtignay a nakababain.” (Proverbio 14:35) Ken kuna met ti Proverbio 16:13: “Dagiti bibig ti kinalinteg ket pakaragsakan ti maysa a naindaklan nga ari; ket ti managsao iti nalinteg a bambanag ayatenna.” Wen, maay-ayo unay ti Lider ken Aritayo, ni Jesu-Kristo, no agtignaytayo buyogen ti kinalinteg ken nauneg a pannakaawat ken usarentayo ti bibigtayo a mangikasaba iti Pagarian ken mangaramid kadagiti adalan. No kasta, okupadotayo koma iti dayta a trabaho bayat a tagtagiragsakentayo dagiti bendision a resulta ti panagbuteng iti pudno a Dios.
[Footnote]
a Para iti pannakailawlawag ti Proverbio 14:1-25, kitaenyo Ti Pagwanawanan a Nobiembre 15, 2004, panid 26-9, ken Hulio 15, 2005, panid 17-20.
[Ladawan iti panid 15]
Mabalin a maisuro ti panagbuteng iti Dios