Dignidad ti Tao—Kalintegan a Masansan a Malabsing
“Tunggal detalye ti biag iti uneg ti kampo ket mayarig iti tunggal tukad ti agdan nga agpababa agturong iti pannakaibabain ken pannakaikkat ti dignidad.”—MAGDALENA KUSSEROW REUTER, NAKALASAT ITI KAMPO KONSENTRASION TI NAZI.
NUPAY nakaal-alingget dagiti kinadangkok kadagiti kampo konsentrasion ti Nazi bayat ti Gubat Sangalubongan II, saan a daydi ti nangrugian ken nagpatinggaan ti panangabuso iti dignidad ti tao. Usigentayo man ti napalabas wenno ti agdama, maysa a banag ti nalawag: Nabayagen nga adu ti agpaspasar iti “pannakaibabain ken pannakaikkat iti dignidad.”
Ngem dagiti pananglabsing iti dignidad ti tao ket saan laeng a tumukoy kadagiti narungsot nga ar-aramid a nangmulit iti pakasaritaan ti tao. Masansan a malabsing dayta iti adu pay a di madmadlaw a pamay-an. Panunotenyo ti ubing a mauyaw gapu iti pisikal a langana. Wenno ti imigrante a maumsi gapu kadagiti “ganggannaet” a kostumbrena. Wenno ti indibidual nga agsagaba iti pannakaidumduma gapu iti kolor ti kudil wenno nasionalidadna. Mabalin nga ang-angaw laeng dayta kadagiti mangar-aramid iti kasta, ngem saan a banag a pagkakatawaan ti saem ken pannakaibabain a marikna dagidiay matagibassit.—Proverbio 26:18, 19.
Ania ti Dignidad ti Tao?
Maysa a diksionario ti nangdepinar iti dignidad kas ‘ti kualidad wenno kasasaad ti panagbalin a maikari, natan-ok, wenno napateg.’ Ti dignidad ti tao, no kasta, iramanna agpadpada ti panangmatmattayo iti bagitayo ken ti panangtrato kadatayo dagiti sabsabali. Nupay nagduduma dagiti makaapektar iti riknatayo maipapan iti bagitayo, ti panangmatmat wenno panangtrato kadatayo dagiti sabsabali ket dakkel ti epektona iti pannakariknatayo iti personal a pateg iti inaldaw-aldaw a biagtayo.
Iti sadinoman a kagimongan, adda dagiti napanglaw, awanan gaway, ken agpegpeggad. Ngem saan a dagita ti mangikkat iti dignidad ti maysa a tao. Imbes ketdi, ti kababalin wenno panangtrato dagiti sabsabali ti mabalin a mangdangran iti dignidadna. Makapaladingit ti kinapudno a ti dignidad dagiti nanumo a tattao ti kaaduanna a matagibassit wenno maibaddebaddek. Masansan a mangngegtayo dagiti sasao a kas iti “inutil,” “dika maikari,” ken “nengneng” kas nasabrak a panangtukoy iti lakay wenno baket, iti napanglaw, wenno nakapuy iti mental wenno pisikal!
Apay a dagiti tattao ibabainda ti tunggal maysa? Addanto ngata panawen a maraem ti napateg a kalintegan ti tao—ti dignidad? Ti sumaganad nga artikulo makapnek a sungbatanna dayta babaen ti Biblia, ti Sao ti Dios.