Agbalinkayo a Napakumbaba
ISU ket dimmakkel iti nalatak a siudad. Maysa nga umili iti Roma ken mabalin a naggapu iti prominente a pamilia. Dayta a lalaki ket ni Saulo. Nagun-odna ti dadduma kadagiti kasayaatan nga edukasion idi umuna a siglo K.P. Isu ket makapagsao iti di kumurang a dua a lenguahe, ken miembro ti nalatak a narelihiosuan a grupo dagiti Fariseo.
Mabalin nga um-umsien idi ni Saulo dagiti ordinario a tattao ken ipagpampannakkelna nga isu ket nalinteg. (Lucas 18:11, 12; Aramid 26:5) Ibilang dagiti Fariseo a natantan-okda ngem kadagiti dadduma ken kaay-ayoda dagiti napasindayag a titulo. (Mateo 23:6, 7; Lucas 11:43) Ti pannakikadua ni Saulo kadagita a tattao ti namagbalin kenkuana a natangsit. Pagaammotayo a nakaro ti panangidadanesna kadagiti Kristiano. Idi nagbalin nga apostol Pablo, imbilangna ti dati a katataona kas ‘managtabbaaw, manangidadanes, ken nakuspag.’—1 Timoteo 1:13.
Wen, nagbalin a Kristiano ni Saulo, ket naan-anay a binalbaliwanna ti personalidadna. Kas Kristiano nga apostol, sipapakumbaba nga imbagana nga isu ket “maysa a tao a nanumnumo ngem ti kanunumuan iti amin a sasanto.” (Efeso 3:8) Nagbalin nga epektibo nga ebanghelisador ngem saanna a pinadayawan ti bagina. Imbes ketdi, intedna ti amin a dayaw iti Dios. (1 Corinto 3:5-9; 2 Corinto 11:7) Ni Pablo ti nangidagadag kadagiti padana a Kristiano: “Kawesanyo ti bagbagiyo kadagiti kinalailo ti pannakipagrikna, kinamanangngaasi, kinapakumbaba iti panagpampanunot, kinaalumamay, ken mabayag a panagitured.”—Colosas 3:12.
Agaplikar kadi dayta a balakad iti kaaldawantayo? Makagunggona kadi ti agbalin a napakumbaba? Talaga kadi a maysa a paglaingan ti kinapakumbaba?
Napakumbaba Kadi ti Mannakabalin-amin a Namarsua?
Masapul nga ikabilangantayo ti panangmatmat ti Dios no usigentayo ti kinapakumbaba. Apay? Gapu ta isu ti Soberano ken Namarsua kadatayo. No idilig kenkuana, nasken a bigbigentayo nga adda limitasiontayo. Agpannuraytayo kenkuana. “No maipapan iti Mannakabalin-amin, saantayo a naduktalan; Isu natan-ok iti pannakabalin,” kinuna ti nagkauna a masirib a lalaki a ni Eliu. (Job 37:23) Wen, mamagpakumbaba uray ti panangutob laeng iti naglawa nga uniberso! Inyawis ni propeta Isaias: “Itangadyo dagiti matayo sadi ngato ket kitaenyo. Siasino ti namarsua kadagitoy a banag? Isu Daydiay mangiruruar iti buyotda sigun a mismo iti bilang, isuda amin awaganna sigun a mismo iti nagan. Gapu iti kinaruay iti dinamiko nga enerhia, kasta met a yantangay isu nakired iti pannakabalin, awan uray maysa kadakuada ti mapukpukaw.”—Isaias 40:26.
Malaksid a mannakabalin-amin, napakumbaba pay ni Jehova a Dios. Inkararag ni Ari David: “Itedmonto kaniak ti mangisalakan a kalasagmo, ket ti kinapakumbabam ti mamagbalin kaniak a naindaklan.” (2 Samuel 22:36) Napakumbaba ti Dios gapu ta maseknan ken kaasianna dagiti nanumo a tattao a mangikagkagumaan a mangay-ayo kenkuana. Manipud langit, arigna a bumaba ni Jehova tapno makilangen buyogen ti asi kadagiti tattao a managbuteng iti Dios.—Salmo 113:5-7.
Maysa pay, ipatpateg ni Jehova dagiti napakumbaba nga adipenna. Insurat ni apostol Pedro: “Ti Dios busorenna dagiti natangsit, ngem mangted iti di kaikarian a kinamanangngaasi kadagiti napakumbaba.” (1 Pedro 5:5) No maipapan iti panangmatmat ti Dios iti kinatangsit, kinuna ti maysa a mannurat iti Biblia: “Tunggal maysa a napannakkel iti puso nakarimrimon ken Jehova.” (Proverbio 16:5) Kasano ngarud a maysa a paglaingan ti kinapakumbaba?
Saan a Kinapakumbaba
Agduma ti kinapakumbaba ken pannakaibabain. Iti dadduma a nagkauna a kultura, ti napakumbaba ket dagidiay adipen, nanumo, nakaay-ay-ay, nakakaasi nga indibidual. Ngem maisupadi iti dayta, ibaga ti Biblia a mangyeg iti dayaw ti kinapakumbaba. Kas pagarigan, insurat ti maysa a masirib a tao: “Ti bunga ti kinapakumbaba ken ti panagbuteng ken Jehova ket kinabaknang ken dayag ken biag.” (Proverbio 22:4) Mabasatayo iti Salmo 138:6: “Ni Jehova nangato, ket kaskasdi a makitana daydiay napakumbaba; ngem daydiay napangato ammona laeng iti adayo.”
Saanna a kayat a sawen nga awan ti gapuanan wenno abilidad ti maysa a napakumbaba. Kas pagarigan, di pulos inlibak ni Jesu-Kristo nga isu ti bugbugtong nga Anak ni Jehova, ken imbagana a napateg ti ministeriona ditoy daga. (Marcos 14:61, 62; Juan 6:51) Ngem impakita ni Jesus nga isu ket napakumbaba babaen ti panangpadayawna iti Amana kadagiti amin a nagapuananna ken babaen ti panangusarna iti pannakabalinna tapno tulonganna dagiti sabsabali imbes nga irurumenna ida.
Paglaingan
Awan duadua a nagdindinamag ni Jesu-Kristo kadagiti kapatadanna gapu ‘kadagiti mannakabalin nga aramidna.’ (Aramid 2:22) Ngem iti panangmatmat dagiti dadduma, isu ti “kanunumuan iti sangatauan.” (Daniel 4:17) Saan laeng a dimmakkel iti simple a biag no di ket maulit-ulit nga insurona ti pateg ti kinapakumbaba. (Lucas 9:48; Juan 13:2-16) Ngem nupay napakumbaba ni Jesus, dina kayat a sawen nga isu ket nakapuy. Situtured nga indepensana ti nagan ni Amana ken intungpalna ti ministeriona. (Filipos 2:6-8) Iti Biblia, nailadawan ni Jesus kas maysa a nabileg a leon. (Apocalipsis 5:5) Ti ulidan ni Jesus ipakitana nga agtunos ti kinapakumbaba ken ti natibker a panangsalimetmet kadagiti moral a pagalagadan.
Kasapulan ti panagregget tapno mapatanortayo ti kinapakumbaba. Ramanenna ti kanayon a panagpasakup iti pagayatan ti Dios imbes nga aramidentayo lattan no ania ti kayattayo. Ti panangpatanor iti kinapakumbaba kalikagumanna ti natibker a panangsalimetmet kadagiti moral a pagalagadan, yantangay masapul nga ipangpangrunatayo ti panagserbi kenni Jehova ken iti sabsabali imbes a ti personal a pagimbagantayo.
Dagiti Gunggona nga Itden ti Kinapakumbaba
Saan a natangsit wenno napangas ti maysa a napakumbaba. Dineskribir dayta ti Kasuratan a “kinapakumbaba iti panagpampanunot.” (Efeso 4:2) Napakumbabatayo no bigbigentayo ti pudpudno a kabaelantayo—dagiti paglaingan ken pagkapuyan, balligi ken pannakapaaytayo. Nangted ni Pablo iti nagsayaat a balakad maipapan iti daytoy idi insuratna: “Ibagak iti tunggal maysa kadakayo dita a saanna a panunoten nga ad-adda ti bagina ngem iti rebbengna a panangpanunot; no di ket agpanunot tapno maaddaan iti nasimbeng a panagpampanunot.” (Roma 12:3) Napakumbaba daydiay mangipangag iti dayta a balakad.
Maiparangarang met ti kinapakumbaba no naimpusuan nga iyun-unatayo ti pagimbagan dagiti sabsabali. Indagadag ni Pablo kadagiti Kristiano: “Awan ti aniaman nga aramidenyo gapu iti rinnupir wenno gapu iti panangipasindayaw iti bagi, no di ket buyogen ti kinapakumbaba iti isip nga ibilangyo a ti dadduma nangatngatoda ngem dakayo.” (Filipos 2:3) Maitunos daytoy iti bilin ni Jesus kadagiti pasurotna: “Daydiay kadakkelan kadakayo masapul nga agserbi kadakayo. Siasinoman a mangitan-ok iti bagina maipababanto, ket siasinoman a mangipababa iti bagina maitan-okto.”—Mateo 23:11, 12.
Wen, ti Dios ipatpategna dagiti napakumbaba. Impaganetget dayta ni adalan a Santiago idi insuratna: “Agpakumbabakayo iti imatang ni Jehova, ket itan-oknakayto.” (Santiago 4:10) Asino koma ti saan a mangayat nga itan-ok ti Dios?
Agsusubang ken agsisinnalisal dagiti tattao gapu ta saanda a napakumbaba. Iti kasumbangirna, makagunggona ti agbalin a napakumbaba. Matagiragsaktayo ti anamong ti Dios. (Mikias 6:8) Natalna ti panunottayo gapu ta naragragsak ken kontento ti napakumbaba no idilig iti natangsit a tao. (Salmo 101:5) Naan-annayas ti pannakilangentayo kadagiti miembro ti pamilia, gagayyem, katrabahuan, ken dadduma pay. Liklikan dagiti napakumbaba ti agbalin a naturay ken manangipapilit, banag a mamagpungtot, mamagsisina, ken mangpasakit iti nakem.—Santiago 3:14-16.
Wen, mataginayontayo ti nasayaat a relasiontayo kadagiti sabsabali no napakumbabatayo. Matulongannatayo a mangdaer kadagiti karit nga itden ti managimbubukodan ken mannakisalisal a lubong. Babaen ti tulong ti Dios, naiwaksi ni apostol Pablo ti dati a kinatangsitna. Kasta met, masapul a parmekentayo ti aniaman a pagannayasan nga agpasindayag wenno mangpanunot a natantan-oktayo ngem iti dadduma. “Ti panagpannakkel adda iti sakbay ti pannakarpuog, ken ti natangsit nga espiritu iti sakbay ti pannakaitibkol,” impakdaar ti Biblia. (Proverbio 16:18) No surotentayo ti ulidan ken balakad ni Pablo, mabigbigtayo a nainsiriban a ‘kawesantayo ti bagbagitayo iti kinapakumbaba iti panagpampanunot.’—Colosas 3:12
[Ladawan iti panid 4]
Inwaksi ni Pablo ti dati a kinatangsitna
[Ladawan iti panid 7]
Mataginayontayo ti nasayaat ti relasiontayo kadagiti sabsabali no napakumbabatayo
[Picture Credit Line iti panid 5]
Anglo-Australian Observatory/David Malin Images