‘Pinagsilnag ni Jehova ti Rupana Kadakuada’

ADDA nasurok a 30 a piskel ti rupa ti tao. No agisemka, 14 a piskel ti aggaraw! Panunotem laengen ti langam a makisarita no awan dagitoy a piskel. Makaay-ayo kadi? Saan la ketdi. Ngem kadagiti tuleng, saan laeng a mangbiag iti saritaan ti usar dagiti piskel ti rupa. No mabuyogan dagitoy iti panagkompas, dakkel ti maitulongda iti pannakayallatiw dagiti kapanunotan ken ideya. Adu a tattao ti masdaaw no kasano a babaen iti sign language, mayebkas dagiti narikut a kapanunotan agraman dagiti babassit a detalyena.

Kadagiti nabiit pay a tiempo, dagiti tuleng iti intero a lubong nakitada ti makaay-ayo a langa a naiduma iti aniaman a rupa. Iti piguratibo a pamay-an, nakitada ti “sanguanan ni Jehova.” (Un. 2:19) Saan a naiparna dayta. Nabayagen nga impakita ni Jehova ti dakkel a panagayatna kadagiti tuleng, sipud pay idi panawen ti nagkauna nga Israel. (Lev. 19:14) Agingga iti kaaldawantayo, nabatad ti panagayatna kadagiti tuleng. ‘Ti pagayatan ti Dios ket maisalakan koma dagiti amin a kita ti tattao ken dumtengda iti umiso a pannakaammo iti kinapudno.’ (1 Tim. 2:4) Babaen ti pananggun-od iti umiso a pannakaammo maipapan iti Dios, adu a tuleng ti arigna a nakakita iti rupana. Kasano a napasamak dayta idinto ta saanda a makangngeg? Sakbay a sungbatantayo dayta a saludsod, usigentayo no apay a napateg ti sign language kadagiti tuleng.

Mangngegda Babaen ti Panagkita

Adu ti di umiso a kapanunotan maipapan kadagiti tuleng ken iti sign language. Lawlawagantayo ti dadduma kadagita. Makapagmaneho dagiti tuleng. Nakarigrigat para kadakuada a basaen ti bibig ti tao nga agsasao. Awan ti pagpadaan ti sign language ken ti Braille, ken saan laeng a basta panagkompas dayta. Saan a maymaysa ti lenguahe dagiti tuleng. Maysa pay, adda met bengngatna no ar-arigen ti panagsenias dagiti tuleng iti kada rehion.

Makabasa kadi dagiti tuleng? Nupay makabasa ti dadduma, kaaduan ti marigatan nga agbasa. Apay? Gapu ta dagiti naisurat a sasao ket naibatay iti maisawang a lenguahe. Usigem no kasano a ti makangngeg nga ubing masursurona ti maysa a lenguahe. Sipud pannakayanakna, mangmangngegnan dagiti tattao iti aglawlawna nga agsasao iti lokal a lenguahe. Inton agangay, kabaelannan a pagtitiponen dagiti sasao isu a makasangal kadagiti sentensia. Masursurona dayta babaen laeng iti panagdengdengngegna. Gapuna, inton mangrugi nga agbasa, sursuruenna laengen a tupagan dagiti naisurat a sasao kadagiti nangngegnan a sasao.

Iladawanmo nga addaka iti sabali a pagilian, iti uneg ti soundproof a siled a naaramid iti sarming. Saanmo pay a pulos a nangngeg ti lenguahe iti dayta a lugar. Inaldaw nga adda lumugar a tattao nga umay makisarita kenka. Gapu ta addaka iti uneg ti sarming, saanmo a mangngeg ti ibagbagada ngem makitam ti panaggaraw ti bibigda. Gapu ta madlawda a saanmo a maawatan ti ibagbagada, isuratda dayta iti maysa a papel sa ipakitada kenka. Pagarupenda a maawatamon ti ibagbagada. Ngem talaga kadi a maawatam? Sigurado a saan. Apay? Gapu ta dagiti naisurat ket sasao a dimo pay pulos nangnangngeg. Kasta met ti kasasaad ti kaaduan a tuleng.

Ti sign language ti maitutop unay a lenguahe dagiti tuleng. Babaen ti panagsenias ken ekspresion ti rupa, siuumiso a mayallatiw ti maysa dagiti ideya. Ngem masapul a maitunos dagita iti gramaria ti sign language. Iti kasta, makapataud iti maysa a lenguahe a mangyallatiw kadagiti impormasion babaen ti panagkita.

Kinapudnona, adda kaipapanan ti tunggal panaggaraw ti ima, bagi, ken rupa ti tuleng. Ti ekspresion ti rupa ket saan laeng a tapno mangala iti atension. Imbes ketdi, napateg dayta a paset ti gramaria ti sign language. Kas panangyilustrar: No agsaludsodka a nakangato ti kidaymo, ipamatmatna a mangipapaayka iti mamagpanunot a saludsod wenno maysa a saludsod a masungbatan iti wen wenno saan. No pagsabatem ta kidaymo, ti saludsodmo ket asino, ania, sadino, kaano, apay, wenno kasano. Dadduma pay a panaggaraw ti bibig ipamatmatna ti kadakkel ti maysa a banag wenno kakaro ti maysa nga aramid. Ti panaggaraw ti ulo, abaga, pingping, ken mata mangyegda iti nadumaduma a kaipapanan dagiti mayal-allatiw nga ideya.

Amin dagitoy nga elemento ti sign language pagbalinenda a makaay-ayo kadagiti agbuybuya ti panangyallatiw kadagiti ideya. Babaen daytoy a lenguahe, dagiti tuleng a makaammo iti sign language mayebkasda ti aniaman nga ideya​—makita man wenno saan, naindaniwan wenno teknikal, romantiko wenno nakakatkatawa.

Dakkel ti Naitulong Dagiti Publikasion a Sign Language

No mayebkas ti pannakaammo maipapan ken Jehova babaen ti sign language, arigna a ti tuleng mangngegna ti mensahe ken “maaddaan iti pammati” iti Gubuayan dayta a mensahe. Gapuna, ikagkagumaan dagiti Saksi ni Jehova a kasabaan dagiti tuleng iti intero a lubong ken ipapaayan ida kadagiti material a pakagunggonaanda. (Roma 10:14) Iti agdama, adda 58 a grupo dagiti agipatpatarus iti sign language iti intero a lubong, ken magun-odan itan dagiti publikasion a sign language a naka-DVD iti 40 a lenguahe. Nakatulong kadi dagitoy a panangikagumaan?

Ni Jeremy, nga agpada a tuleng dagiti nagannakna, kunana: “Malagipko pay ti naminsan a panangbusbos ni Papang iti adu nga oras a mangadal iti sumagmamano laeng a parapo iti artikulo Ti Pagwanawanan, nga ikagkagumaanna a tarusan dagita. Pagammuan ta rimmuar iti kuarto sa sigagagar a nangisenias: ‘Naawatakon! Naawatakon!’ Kalpasanna, inlawlawagna kaniak ti kaipapanan dayta nga artikulo. Agtawenak laeng idi iti 12. Pinalabsak dagiti parapo sa inseniasko: ‘Papang, panagkunak saan a kasta ti kayatna a sawen. Kastoy . . .’ Sineniasannak nga agsardeng sa nagsubli iti kuarto tapno tarusanna a mismo ti umiso a kaipapanan ti naisurat nga artikulo. Diak malipatan ti naupay a langana ken ti nariknak nga apresasion bayat a kitkitaek ti panagsublina iti kuartona. Ngem gapu kadagiti publikasion a sign language a naka-DVD nalaklakana itan a maawatan dagiti impormasion. Dakkel a banag para kaniak no makitak a naragsak ti rupana bayat nga iyebkasna ti riknana maipapan ken Jehova.”

Usigentayo met ti kapadasan ti agassawa a Saksi a nakasarita ni Jessenia, maysa nga agtutubo a tuleng idiay Chile. Kalpasan a pinalubosan ida ni nanangna nga ipabuyada kenkuana ti My Book of Bible Stories​—On DVD iti Chilean Sign Language, impadamagda: “Idi mabuyana ti estoria, rinugianna ti agkatawa ken kalpasanna nagsangit. Idi damagen ni nanangna no apay nga agsangsangit, kinunana a magustuanna ti buybuyaenna. Iti kasta, nabigbig ni nanangna a maaw-awatanna gayam ti buybuyaenna iti DVD.”

Maysa a babai a tuleng nga agnanaed iti probinsia ti Venezuela ti addaan iti maysa nga anak, ken masikog manen. Gapu ta narigat ti biagda, pampanunotenda ken lakayna nga iparegreg ti sikog. Simmarungkar dagiti Saksi ni Jehova iti agassawa nupay saanda nga ammo dayta a situasion ket impabuyada ti leksion 12 iti video nga Ania ti Kalikaguman ti Dios Kadatayo? iti Venezuelan Sign Language. Ilawlawag dayta a leksion ti panangmatmat ti Dios maipapan iti aborsion ken pammapatay. Kalpasanna, inyebkas ti babai kadagiti Saksi ti kasta unay a panagyamanna iti panangadalda iti dayta a leksion. Kinunana a gapu iti dayta, inkeddengdan a saan nga iparegreg ti sikogna. Naispal ti maysa a biag gapu iti tulong ti publikasion a sign language iti DVD!

Ni Lorraine, maysa a tuleng a Saksi, kinunana: “Ti panagadal iti Biblia ket kasla panangbukel iti maysa a dakkel a puzzle. Adda dagiti saanko pay nga ammo nga impormasion​—dagiti sumagmamano a paset ti puzzle​—a kasapulan tapno makitak ti intero a ladawan. Ngem idi umad-adu dagiti kinapudno iti Biblia a magun-odan babaen iti sign language, naammuakon dagiti kasapulak nga impormasion a nangan-anay iti pannakaawatko.” Ni George, maysa a tuleng ken 38 a tawenen a Saksi, kunana: “Awan duadua a dumakkel ti panagraemmo iti bagim ken kompiansam no kabaelam a tarusan ti maysa a banag. Para kaniak, dagiti sign language iti DVD ti kadakkelan ti naitulongna iti naespirituan a panagrang-ayko.”

“Gimong iti Lenguahe a Maawatak!”

Malaksid kadagiti publikasion iti sign language, nangyurnos dagiti Saksi ni Jehova kadagiti gimong ti kongregasion a maang-angay iti sign language. Iti agdama, adda nasurok a 1,100 a sign language a kongregasion iti intero a lubong. Maisuro dagiti kinapudno iti Biblia babaen ti sign language ken iti pamay-an a maawatan dagiti tuleng. Mayallatiw dagiti impormasion iti wagas a mangraem iti kultura ken kapadasanda iti biag.

Adda kadi nagsayaatanna ti pannakabuangay dagiti kongregasion a sign language? Usigentayo ti kapadasan ni Cyril, a nabautisaran kas maysa a Saksi ni Jehova idi 1955. Adu a tawen nga inkagumaanna nga inadal dagiti nayimprenta a publikasion ken regular a tinabunuanna dagiti Nakristianuan a gimong. Saan a kanayon nga adda parasenias (signer). No awan ti parasenias, agpatulong kadagiti naayat a Saksi babaen ti panangisuratda iti maipalpalawag iti plataporma. Nangrugi laeng idi 1989, idi isu ket agarup 34 a tawenen a Saksi, a nabuangay ti umuna a sign language a kongregasion iti intero nga Estados Unidos idiay New York City. Kas miembro dayta a kongregasion, ania ti narikna ni Cyril? “Kasla rimmuarak iti kasipngetan nga agturong iti lawag. Maysa a gimong iti lenguahe a maawatak!”

Dagiti sign language a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova ti regular a pagtataripnongan dagiti tuleng tapno agadalda maipapan iti Dios ken agdayawda kenkuana. Sadiay a mapatibker ti relasionda ken mapabilegda kas ili ti Dios. Iti lubong a dagiti tuleng ket maiputputong iti kagimongan gapu iti lenguahe, kadagitoy a kongregasion a makabirokda iti kasarita ken kalangenda. Dita nga agsursuro, rumang-ay, ken lumawa ti panagserbida ken Jehova. Adu a tuleng a Saksi ti agserserbi kas amin-tiempo nga ebanghelisador. Dadduma ti immakar kadagiti sabali a pagilian tapno tumulong kadagiti tuleng nga agadal iti maipapan ken Jehova. Adda dagiti tuleng a Kristiano a lallaki a nagbalin nga epektibo a mannursuro, panglakayen, ken nalaing a mangorganisar. Iti kasta, adu kadakuada ti nakualipikar a mangibaklay kadagiti annongen iti kongregasion.

Iti Estados Unidos, adda nasurok a 100 a sign language a kongregasion ken agarup 80 a grupo. Idiay Brazil, adda mapattapatta a 300 a sign language a kongregasion ken nasurok nga 400 a grupo. Dandani 300 ti sign language a kongregasion idiay Mexico. Idiay Russia, adda nasurok a 30 a sign language a kongregasion ken 113 a grupo. Sumagmamano laeng dagitoy a pagarigan ti panagrang-ay a mapaspasamak iti intero a lubong.a

Mangang-angay met dagiti Saksi ni Jehova kadagiti asamblea ken kombension iti sign language. Idi napalabas a tawen, nasurok a 120 a kombension ti naangay iti intero a lubong iti adu a nagduduma a sign language. Babaen kadagita nga okasion, marikna dagiti tuleng a Saksi a pasetda iti sangalubongan a panagkakabsat dagiti Kristiano a magunggonaan kadagiti naintiempuan a naespirituan a taraon.

Ni Leonard ket maysa a tuleng ken nasurok a 25 a tawenen a Saksi ni Jehova. Kunana: “Nabayagen nga ammok a ni Jehova ti pudno a Dios. Kaskasdi, diak pulos maawatan no apay nga ipalpalubosna ti panagsagaba. No dadduma, dayta ti makagapu a masuronak kenkuana. Ngem bayat ti maysa a palawag iti sign language a kombension distrito, naawatak met laengen dagiti nainaig nga isyu. Idi nalpas ti palawag, kinidagnak ni baketko ket kinunana, ‘Naawatam met laengen?’ Talaga a maikunak ti wen! Kalpasan ti 25 a tawen, agyamanak ta diak pulos pinanawan ni Jehova. Nagtultuloy nga inayatko ti Dios nupay diak naan-anay idi a maawatan. Ngem ita, maawatakon!”

Naimpusuan a Panagyaman

Ania dagiti “ekspresion” ti rupa ni Jehova a makitkita dagiti tuleng no ad-adalenda ti maipapan kenkuana? Ayat, asi, kinahustisia, kinasungdo, naayat a kinamanangngaasi​—ken adu pay.

Amin a tuleng a Saksi iti intero a lubong makitkitada ti rupa ni Jehova ken ad-adda pay a lumawlawag dayta bayat ti panaglabas ti panawen. Gapu iti naimpusuan a panagayatna kadagiti tuleng, ‘pinagsilnag ni Jehova ti rupana kadakuada.’ (Num. 6:25) Anian a yaman dagiti tuleng gapu ta naam-ammoda ni Jehova!

[Footnote]

[Dagiti Ladawan iti panid 24, 25]

Adda nasurok a 1,100 a sign language a kongregasion iti intero a lubong

[Dagiti Ladawan iti panid 26]

Nagsilnag ti rupa ni Jehova kadagiti tuleng