PANAGAMPON
Ti panangala wenno panangawat iti maysa a tao kas anak, nupay dayta ket saan a pudpudno nga anak. Ti Griego a sao a naipatarus a “pannakaampon kas annak” (hui·o·the·siʹa) ket maysa a legal a termino a literal a kaipapananna ti “panangisaad kas anak.”—Idiligyo ti Ro 8:15, Rbi8 ftn.
Iti Hebreo a Kasuratan, ti panagampon ket saan a naaramid iti legal a pamay-an, ngem nabatad a makita dayta iti nadumaduma a kaso. Sakbay ti pannakayanak da Ismael ken Isaac, agparang nga imbilang ni Abraham ti adipenna a ni Eliezer kas umas-asping iti maysa nga ampon nga anak ken mabalin nga isunto ti agtawid iti balay ni Abraham. (Ge 15:2-4) Ti panangampon iti ad-adipen ket nabayagen a kaugalian iti Makintengnga a Daya, ket kas ampon addaanda iti kalintegan nga agtawid, nupay saan a dakdakkel ti kalinteganna no idilig iti kalintegan ti annak a mismo a nagtaud iti ama.
Imbilang da Raquel ken Lea kas bukodda nga annak dagidiay impasngay ti adipenda a babbai agpaay ken Jacob, a ‘naipasngay dagita iti rabaw dagiti tumengda.’ (Ge 30:3-8, 12, 13, 24) Nagtawid dagitoy nga annak a kas met laeng dagidiay inyanak a mismo dagiti legal nga assawa ni Jacob. Annak met ida ni Jacob, ket gapu ta dagiti assawa kukuada dagiti adipen a babbai, addaan da Raquel ken Lea iti kalintegan a mangtagikua kadagitoy nga annak.
Ti ubing a ni Moises ket inampon ti anak a babai ni Faraon idi agangay. (Ex 2:5-10) Yantangay agpada ti kalintegan ti lallaki ken babbai sigun iti linteg ti Egipto, ti anak a babai ni Faraon ket adda kalinteganna nga agampon.
Iti nasion ti Israel, agparang a saan a kaugalian ti panagampon. Awan duadua a gapu iti linteg ti pannakiasawa iti kayong, saanen a kasapulan ti panagampon iti annak, tapno agtultuloy latta ti nagan ti nagannak.—De 25:5, 6.
Napateg Kadagiti Kristiano. Iti Kristiano a Griego a Kasuratan, adda sumagmamano a daras a dinakamat ni apostol Pablo ti panagampon mainaig iti baro a kasasaad dagidiay inayaban ken pinili ti Dios. Dagita a tattao, a nayanak kas kaputotan ti imperpekto a ni Adan, ket naadipenda iti basol ken saanda a nainkasigudan nga annak ti Dios. Gapu ta nagatangda babaen ken Kristo Jesus, naamponda kas annak ken agbalinda met nga agtawid a kadua ni Kristo, ti bugbugtong nga Anak ti Dios. (Ga 4:1-7; Ro 8:14-17) Saan a kasta ti sigud a kasasaadda no di ket pinili ida ti Dios ken maitunos dayta iti pagayatanna. (Efe 1:5) Nupay naibilangda kas annak ti Dios manipud tiempo a panangyanak kadakuada ti Dios babaen iti espirituna (1Jn 3:1; Jn 1:12, 13), naan-anay a maibanag daytoy a pribilehioda kas espiritu nga annak ti Dios no agtultuloyda a matalek. (Ro 8:17; Apo 21:7) Gapuna, dinakamat ni Pablo a ‘sipapasnek nga agur-urayen dagitoy ti pannakaampon kas annak, ti pannakaluk-at manipud iti bagbagida babaen ti subbot.’—Ro 8:23.
Magunggonaanda iti kasta a pannakaamponda agsipud ta mawayawayaanda iti ‘espiritu ti pannakaadipen a mamataud iti buteng,’ iti kasta maaddaanda iti panagtalek kas annak; namnamaenda ti nailangitan a tawid a naipasigurado babaen ti panangsaksi ti espiritu ti Dios. Maipalagip met kadagitoy nga annak a ti pannakaamponda ket babaen ti di kaikarian a kinamanangngaasi ti Dios ken panangpilina kadakuada, imbes a babaen ti nainkasigudan a kalinteganda.—Ro 8:15, 16; Ga 4:5-7.
Iti Roma 9:4, dinakamat ni Pablo dagiti nainlasagan nga Israelita kas “pagpaayan ti pannakaampon kas annak ken ti dayag ken dagiti tulag ken ti pannakaited ti Linteg,” ket nabatad a tumukoy daytoy iti naisalsalumina a saad a naipaay iti Israel bayat nga isuda pay laeng idi ti ili a nakitulagan ti Dios. Gapuna, ti Dios tukoyenna no dadduma ti Israel kas “anakko.” (Ex 4:22, 23; De 14:1, 2; Isa 43:6; Jer 31:9; Os 1:10; 11:1; idiligyo ti Jn 8:41.) Nupay kasta, ti aktual a panagbalinda nga anak kasapulanna ti probision ti subbot a naipaay babaen ken Kristo Jesus ken nagpannuray iti panangawat iti dayta nga urnos ti Dios ken iti panamati iti dayta.—Jn 1:12, 13; Ga 4:4, 5; 2Co 6:16-18.