Nakipagna ni Enoc iti Dios iti Tengnga ti Nadangkes a Lubong

IRUPRUPIR ti Diablo a mapagtallikudna amin a tattao iti Dios, ket adda dagiti tiempo a kasla nagballigi. Iti agarup lima a siglo kalpasan ti ipapatay ni Abel, awan ti nagdinamag a matalek nga adipen ni Jehova. Gagangay ketdi idi ti dakes ken nakillo a panagbiag.

Kasta ti kasasaad idi panawen ni Enoc. Rinuker ti kasasaad dagiti tattao iti naespirituan. Sigun iti kronolohia ti Biblia, nayanak ni Enoc idi 3404 K.K.P. Saan a kas kadagiti kapanawenanna, ni Enoc ket maysa a lalaki a makaay-ayo iti Dios. Inraman ni apostol Pablo ni Enoc kadagiti adipen ni Jehova a pagwadan dagiti Kristiano gapu iti pammatida. Siasino ni Enoc? Ania dagiti karit a nakaipasanguanna? Kasanona a napagballigian dagitoy? Ken ania ti pategna kadatayo ti kinatarnawna?

Idi kaaldawan ni Enos, agarup uppat a siglo sakbay ti tiempo ni Enoc, “narugian ti iyaawag iti nagan ni Jehova.” (Genesis 4:26) Maus-usar ti nagan ti Dios sipud pay idi punganay ti pakasaritaan ti tao. No kasta, ti iyaawag dagiti tattao ken Jehova idi sibibiag pay laeng ni Enos ket saan a gapu iti pammati ken nasin-aw a panagdayaw. Sigun iti dadduma nga eskolar iti Hebreo, “rinugianda a tabbaawan” wenno “nangrugi ti panangtabbaaw” ti rumbeng a pannakaipatarus ti Genesis 4:26. Dagiti tattao mabalin nga impanaganda ti nagan ni Jehova iti bagbagida wenno iti dadduma a tattao a nangibabaet iti ubbaw a panagdayawda iti Dios. Wenno nalabit impanaganda dayta kadagiti idolo.

‘Nakipagna ni Enoc iti Pudno a Dios’

Nupay nalikmut ni Enoc iti kinadakes, ‘nagtultuloy a nakipagna iti pudno a Dios,’ ni Jehova. Saan a nadakamat no nakipagna iti Dios dagiti kapuonanna​—da Set, Enos, Quenan, Mahalalel, ken Jared. No inaramidda man dayta, saan a kas iti wagas ni Enoc, a nalawag a naiduma unay kadakuada ti panagbiagna.​—Genesis 5:3-27.

Ti pannakipagna ken Jehova kaipapananna ti panagbalin a nadekket wenno nasinged iti Dios a posible laeng gapu ta nagbiag ni Enoc a maitunos iti pagayatan ti Dios. Naay-ayo ni Jehova iti debosion ni Enoc. Kinapudnona, kuna ti Griego a Septuagint a “makaay-ayo unay ni Enoc” iti Dios, kas imbaga met ni apostol Pablo.​—Genesis 5:22; Hebreo 11:5.

Ti pammati ni Enoc ti kangrunaan a makagapu iti nasayaat a relasionna ken Jehova. Nalawag nga adda pammatina iti naikari a “bin-i” ti “babai” a kukua ti Dios. No personal a naam-ammona ni Adan, mabalin a naammuan ni Enoc ti maipapan iti pannakilangen ti Dios iti immuna a pagassawaan idiay Eden. Ti pannakaammo ni Enoc iti Dios ti namagbalin kenkuana a kita ti tao a “sipapasnek a mangsapsapul kenkuana.”​—Genesis 3:15; Hebreo 11:6, 13.

Iti biang ni Enoc ken datayo, saan laeng a basta pannakaammo iti Dios ti kasapulan tapno maaddaan iti nasayaat a relasion ken Jehova. No napateg kadatayo ti nasinged a relasion iti maysa a tao, saan kadi a dagiti kapanunotanna apektaranda ti pampanunot ken tigtignaytayo? Liklikantayo dagiti sao wenno tignay a mangdadael iti dayta a panaggayyem. Ket no adda panggeptayo a mangbalbaliw iti mismo a kasasaadtayo, saan kadi a panunotentay met no kasano a makaapektar daytoy iti dayta a relasion?

Ti tarigagay a mangtaginayon iti nasinged a relasion iti Dios apektaranna met ti aramidentayo. Nasken nga addaantayo nga umuna iti umiso a pannakaammo no ania ti anamonganna ken no ania ti dina anamongan. Ket masapul a paiwanwantayo iti dayta a pannakaammo, nga ikagumaantay nga ay-aywen ti Dios iti panunot ken aramid.

Wen, iti pannakipagna iti Dios, masapul nga ay-aywentayo ni Jehova. Kasta ti inaramid ni Enoc iti ginasut a tawen. Kinapudnona, ti porma ti Hebreo a berbo a mangipasimudaag a “nakipagna” ni Enoc iti Dios kaipapananna ti maulit-ulit, agtultuloy a tignay. Ni Noe ti sabali pay a matalek a tao a ‘nakipagna iti Dios.’​—Genesis 6:9.

Maysa ni Enoc nga ulo ti pamilia, nga addaan iti asawa ken “annak a lallaki ken babbai.” Ni Matusalem ti maysa kadagiti annakna a lallaki. (Genesis 5:21, 22) Sigurado nga inaramid ni Enoc ti amin a kabaelanna a mangaywan iti sangakabbalayanna iti nasayaat a wagas. Ngem yantangay nalikmut iti kinadakes, saan a nalaka para kenkuana ti agserbi iti Dios. Mabalin a ni laeng Lamec, nga ama ni Noe, ti kapanawenanna nga addaan pammati ken Jehova. (Genesis 5:28, 29) Ngem situtured nga inannurot ni Enoc ti pudno a panagdayaw.

Ania ti nakatulong ken Enoc nga agtalinaed a matalek iti Dios? Di pagduaduaan a saan a nakilanglangen kadagiti mangtabbaaw iti nagan ni Jehova wenno kadagiti tattao a di rumbeng a pakigayyeman ti asinoman nga agdaydayaw iti Dios. Ti panangikararagna iti tulong ni Jehova awan duadua a pinabilegna met ti determinasion ni Enoc a lumiklik iti aniaman a di makaay-ayo iti Namarsua kenkuana.

Padto a Maibusor Kadagiti Nadangkes

Narigat a tungpalen dagiti nangato a pagalagadan no nalikmuttayo kadagiti dakes a tattao. Ngem impakaammo met ni Enoc ti di maikompromiso a mensahe a pangukom kadagiti nadangkes. Iti panangiturong ti espiritu ti Dios, impadto ni Enoc: “Adtoy! Immay ni Jehova a kaduana ti nasantuan a linaklaksana, tapno mangipakat iti panangukom maibusor iti isuamin, ken tapno ipaneknekna a nakabasol dagiti amin a di nadiosan maipapan iti amin a di nadiosan nga ar-aramidda nga inaramidda iti di nadiosan a pamay-an, ken maipapan iti amin a makapakigtot a bambanag a sinao dagiti di nadiosan a managbasol maibusor kenkuana.”​—Judas 14, 15.

Ania ti epekto dayta a mensahe kadagiti rinuker a tattao a di mamati? Kinagurada la ketdi ni Enoc gapu iti kakasta nga agkakadagsen a sasaona, a nalabit rinabrabak, inum-umsi, ken pinangpangtaanda. Mabalin a kayat dagiti dadduma a papatayen. Nupay kasta, saan a nagbuteng ni Enoc. Ammona no ania ti napasamak ken nalinteg nga Abel, ket kas kenkuana, determinado ni Enoc nga agserbi iti Dios uray ania ti mapasamak.

“Innala ti Dios”

Mabalin nga agpegpeggad ti biag ni Enoc idi “innala ti Dios.” (Genesis 5:24) Saan nga impalubos ni Jehova nga agsagaba ti matalek a mammadtona iti ima dagiti naranggas unay a kabusor. Sigun ken apostol Pablo, “nayalis ni Enoc tapno saanna a makita ni patay.” (Hebreo 11:5) Adu ti agkuna a saan a natay ni Enoc​—nga innala ti Dios idiay langit, ket nagtultuloy a nagbiag sadiay. Nupay kasta, nalawag a kinuna ni Jesus: “Awan ti tao nga immuli sadi langit no di daydiay bimmaba manipud langit, ti Anak ti tao.” Ni Jesus ti ‘immuna’ kadagiti amin a mapan idiay langit. ​— Juan 3:13; Hebreo 6:19, 20.

Ania ngarud ti napasamak ken Enoc? Ti ‘pannakayalisna tapno saanna a makita ni patay’ mabalin a kaipapananna a binay-an ti Dios a mairarem ni Enoc iti naimpadtuan a sirmata sana pinagpatingga ti biagna bayat nga adda iti kasta a kasasaad. Kadagita a kasasaad, saan a napasaran ni Enoc dagiti ut-ot ni patay. Kalpasanna, “saan a nasarakan iti sadinoman,” gapu ta intanem ni Jehova, kas iti panangitanemna ken Moises.​—Deuteronomio 34:5, 6.

Nagbiag ni Enoc iti 365 a tawen​—saan a kas kaunday ti panagbiag ti kaaduan kadagiti kapanawenanna. Ngem ti napateg kadagiti mangay-ayat ken Jehova ket ti simamatalek a panagserbi kenkuana agingga iti ipapatayda. Ammotayo a kasta ti inaramid ni Enoc agsipud ta “sakbay ti pannakayalisna isu addaan iti pangsaksi a naay-ayona a naan-anay ti Dios.” Saan nga impalgak ti Kasuratan no kasano ti pannakisarita ni Jehova ken Enoc. Nupay kasta, sakbay a natay ni Enoc, naipatalged kenkuana ti anamong ti Dios, ket masiguradotayo a laglagipento ni Jehova inton panagungar.

Tuladenyo ti Pammati ni Enoc

Mayanatup laeng a tuladentayo ti pammati dagiti nadiosan a tattao. (Hebreo 13:7) Babaen ti pammati, ni Enoc ti immuna a nagserbi a matalek a mammadto ti Dios. Ti lubong idi kaaldawan ni Enoc ket umasping iti panawentayo​—naranggas, managtabbaaw, ken nadangkes. Nupay kasta, naiduma ni Enoc. Addaan iti napaypayso a pammati ken maysa a pagwadan iti nadiosan a debosion. Wen, tinudingan ni Jehova a mangipakaammo iti nadagsen a mensahe a pangukom, ngem pinabilegna met a mangiwaragawag iti dayta. Situtured a tinungpal ni Enoc ti annongenna, ket sinaluadan ti Dios kadagiti kabusor.

No addaantayo iti pammati a kas ken Enoc, pabilgennatay ni Jehova a mangipakaammo iti mensahena kadagitoy maudi nga aldaw. Tulongannatayo a mangsango a situtured iti ibubusor, ket ti nadiosan a debosiontayo pagbalinennatayo a naiduma unay kadagiti nadangkes. Ti pammati tulongannatayo a makipagna iti Dios ken agbiag iti wagas a mangparagsak iti pusona. (Proverbio 27:11) Babaen ti pammati, nabalinan ni nalinteg nga Enoc ti nakipagna ken Jehova iti tengnga ti nadangkes a lubong, ket maaramidtay met dayta.

[Kahon iti panid 30]

Nagadaw Aya ti Biblia iti Libro ni Enoc?

Ti libro ni Enoc ket saan a paset ti Biblia. Ni Enoc kano ti nangisurat, ngem saan a pudno daytoy. Mabalin a naisurat dayta idi maikadua ken umuna a siglo K.K.P. Maysa daytoy a koleksion dagiti sarsarita dagiti Judio nga awan ti historikal a pakaibatayanna, a nalabit bunga ti nalabes a panangisalaysay iti ababa a panangdakamat ti Genesis ken Enoc. Umanayen daytoy a rason tapno ilaksid dayta dagiti mangipatpateg iti naipaltiing a Sao ti Dios.

Iti Biblia, ti laeng libro ni Judas ti nakailanadan ti padto ni Enoc nga: “Adtoy! Immay ni Jehova a kaduana ti nasantuan a linaklaksana, tapno mangipakat iti panangukom maibusor iti isuamin, ken tapno ipaneknekna a nakabasol dagiti amin a di nadiosan maipapan iti amin a di nadiosan nga ar-aramidda nga inaramidda iti di nadiosan a pamay-an, ken maipapan iti amin a makapakigtot a bambanag a sinao dagiti di nadiosan a managbasol maibusor kenkuana.” (Judas 14, 15) Adu nga eskolar ti mangipapilit a direkta a naadaw iti Libro ni Enoc ti padto ni Enoc maibusor kadagiti nadangkes a tattao idi kaaldawanna. Nagaramat ngata ni Judas iti di mapagtalkan nga apokripal a libro a nangalaanna iti impormasion?

Saan a naipalgak iti Kasuratan no kasano a naammuan ni Judas ti padto ni Enoc. Mabalin a nagadaw laeng iti maysa a kadawyan a gubuayan, mapagtalkan a tradision nga inyallawat dagiti immun-una a kaputotan. Nalabit a kasta met ti inaramid ni Pablo idi dinakamatna da Jannes ken Jambres kas dagiti di nainaganan a salamangkero iti palasio ni Faraon a bimmusor ken Moises. No nabalinan ti mannurat iti Libro ni Enoc ti nagadaw iti kastoy a nagkauna a gubuayan, apay koma nga ipagaruptayo a di maaramid met dayta ni Judas?a​—Exodo 7:11, 22; 2 Timoteo 3:8.

Saan unay a napateg no kasano a naammuan ni Judas ti maipapan iti mensahe ni Enoc kadagiti nadangkes. Awan duadua a mapagtalkan dayta agsipud ta pinaltiingan ti Dios ni Judas idi insuratna dayta. (2 Timoteo 3:16) Ti nasantuan nga espiritu ti Dios ti nanglapped kenkuana a mangisurat iti aniaman a saan a pudno.

[Footnote]

[Ladawan iti panid 31]

Situtured nga impakaammo ni Enoc ti mensahe ni Jehova