SUPOT

Dagiti supot idi un-unana ket naaramid iti nadumaduma a kita ti lalat, lupot, ken linaga a material. Naaramat dagitoy a pagkargaan iti bukbukel ken taraon, batbato a pagtimbang, sansanikua, babassit a pedaso ti balitok ken pirak, ket idi agangay, dagiti sinsilio. Dagiti supot a nakaikabilan ti danum ken arak ket gagangay a naaramid iti nakurti a lalat ti an-animal.​—Jos 9:4; Mt 9:17.

Ti Hebreo a saq ket kangrunaanna a naaramat iti Biblia kas tumukoy iti tinakpil (Le 11:32), ngem maar-aramat met ita dayta a sao kas tumukoy kadagiti pagkargaan ti taraon ken bukbukel. (Ge 42:25, 27, 35) Ti Hebreo a sao nga ʼam·taʹchath (“supot,” NW; “sako,” KJ; naadaw iti berbo a kaipapananna ti “iyukrad” [Isa 40:22]) ket naaramat iti salaysay ti Biblia maipapan iti isasarungkar ti kakabsat ni Jose idiay Egipto ken agparang a gistay umarngi unay iti saq, nalabit deskripsion ti porma ti supot imbes a ti material a nakaaramidan dayta.​—Ge 42:27, 28; 43:18-23.

Idi agsagsagana ni David tapno sanguenna ni Goliat, nangikabil iti lima a bato iti “supotna” (Heb., keliʹ) kas pastor, a naikuna a dayta ket maysa a kita ti kaday a mayabaday ken gagangay a naaramid iti di nadutdotan a lalat ti animal. (1Sm 17:40, 49) Ti Hebreo a sao a naaramat ditoy ket nakalawlawa ti kaipapananna ken masansan a tumukoy laeng iti pagkargaan, basehas, wenno alikamen a damili, kayo, metal, wenno lalat.​—Le 6:28; 11:32, 33; Nu 31:20; 1Ar 10:21.

Inikkan ni Naaman (Sirio nga opisial ti buyot) ti naagum a ni Gehazi iti “dua a talento a pirak iti dua a supot [Heb., chari·timʹ], agraman dua a pagsukatan a kawes, ket intedna dagita iti dua kadagiti katulonganna, tapno awitenda koma dagita.” Yantangay ti maysa a talento ket katupag ti agarup 34 kg (92 lb t), nabatad a dakkel ken nalagda ti kasta a pagkargaan (cha·ritʹ) ta malaonna ti maysa a talento malaksid pay iti maysa a pagsukatan a kawes, ta no mapunno kalalainganna laeng nga awiten ti maysa a tao. (2Ar 5:23) Nupay kasta, daytoy met laeng a sao ti naaramat a tumukoy kadagiti “supot” nga inusar dagiti natangsit nga annak a babbai ti Sion kas paset ti naluho nga arkosda.​—Isa 3:16, 22.

Adda met supot (Heb., kis) nga ar-aramaten idi dagiti komersiante, nga awan duadua nga umasping dayta kadagidiay maar-aramat iti dagdaga iti Daya agingga iti kallabes laeng a tiempo. No maibatay kadagitoy naud-udi a kita ti supot, nalabit naaramid dagita iti linaga a lanilia, nalap-it a tanutubo, wenno lalat. Dagitoy a supot ket inar-aramat dagiti agtagtagilako wenno komersiante a pagawit kadagiti pagtimbang a kasapulan kadagiti transaksion ti negosio no masapul a timbangen dagiti produkto, bukbukel, wenno napapateg a metal. Natukoy ti kis iti Mosaiko a Linteg maipapan iti maysa a pakdaar maibusor iti nakusit nga ar-aramid iti negosio, ket naikuna: “Dika maaddaan iti supotmo iti dua a kita ti pagtimbang.” (De 25:13) Babaen iti mammadtona, inimtuod ni Jehova: “Makapagbalinak kadi a nadalus iti moral no addaanak kadagiti nadangkes a timbangan ken no addaanak iti supot dagiti makaallilaw a bato a pagtimbang?” (Mik 6:11; Pr 16:11) Ti kis ket mabalin met a maaramat kas “supot” a pagawit iti kuarta ken sansanikua.​—Pr 1:13, 14; Isa 46:6.

Ti Hebreo a sao a tserohrʹ ket naadaw iti berbo a kaipapananna ti “bungonen” (Ex 12:34) ken tumukoy iti ordinario a pagkargaan a nagalutan wenno nasingdanan. Mabalin a daytoy ket maysa a “reppet” (Ge 42:35) wenno kas “supot” a ti laeng wangawanganna ti mapunggos ken magalutan. (Pr 7:20; Sol 1:13) Agparang a ti kuarta a naawat manipud iti baul dagiti kontribusion iti templo ket naikabil kadagiti supot, nga agpapada ti kaadu ti naikabil iti tunggal reppet. (2Ar 12:10) Idi un-unana, kadagiti transaksion a nakairamanan ti dadakkel a gatad ti kuarta, matimbang dagiti kapisi ti kuarta no dadduma sa maikabil iti kakasta supot, a kalpasanna adda selio a maikabil iti siglot. No umanamong ti maysa a tao, mabalinna nga iyawat iti sabali a tao dayta a supot a napatalgedan nga aglaon iti napagtulagan a gatad. Agingga a saan pay a nadadael ti selio, agserbi dayta a pammatalged iti linaonna a gatad ti pirak, balitok, wenno sabali pay a metal. Iti Job 14:17, nalawag a tinukoy ni Job daytoy a kaso iti piguratibo a pamay-an, a kinunana iti Dios: “Ti iyaalsak naselioan iti maysa a supot, ket pigketam ti biddutko.” Inyebkas ni Abigail ti panagtalekna iti pannalaknib ni Jehova ken David, idi kinunana a no adda kabusor a mangkamat ken David, ti kararuana ket ‘mabungon iti supot ti biag ken Jehova a Diosna.’​—1Sm 25:29.

Iti Kristiano a Griego a Kasuratan, adda natukoy a “supot ti taraon” (NW) wenno “supot” (AT, RS). (Mt 10:10; Lu 9:3) Ti Griego a sao a peʹra ket nadeskribir iti Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words (1981, Tomo 4, p. 196) kas “lalat a supot ti managdaliasat a pagkargaan kadagiti taraon.”​—Kitaenyo ti SUPOT TI TARAON.

Iti Juan 12:6; 13:29 iti King James Version, nadakamat nga adda “supot” nga awit-awit ni Judas; nupay kasta, ti Griego a sao a glos·soʹko·mon ket impaulog ti kaaduan a moderno a patarus kas “kahon” wenno “kahon ti kuarta.” Idi damo, naaramat daytoy a tumukoy iti maysa a kahon a pagidulinan iti bokilia ti mapuyot nga instrumento. Ngem idi agangay, ti Griego a sao ket nausaren a tumukoy iti maysa a bassit a kahon a naaramat iti aniaman a panggep, a mabalin met a pakaidulinan ti kuarta. Dagiti managipatarus iti Griego a Septuagint inaramatda daytoy a sao kas tumukoy iti baul a nadakamat iti 2 Cronicas 24:8, 10. Maipaay iti “supot ti kuarta” (Lu 10:4) wenno “supot a barikes” (Mt 10:9), kitaenyo ti SUPOT TI KUARTA.