Kanayon nga Iyallatiwyo ti Awityo ken Jehova

ADU ita ti madukotan gapu kadagiti awit. Dagiti rigat iti panagbiag, makariribuk a parikut iti pamilia, panagsakit, ut-ot ken panagsagaba gapu iti pannakairurumen ken kinaulpit, ken agsasaganad a panagleddaang ti arigdat’ gilingan a bato a nakabitin kadagiti tengngedda. Malaksid kadagitoy akinruar a rigat, madukdukotan met ti dadduma gapu iti pannakarikna iti kinaawan serserbi ken pannakapaay gapu kadagiti bukodda a kinaimperpekto. Adu ti nasulisog a sumuko laengen. Kasanokayo nga agballigi no agparang a din kabaelan dagiti awit?

Naminsan, narikna ni Ari David ti Israel a gistay dinan kabaelan ti rigat. Sigun iti Salmo 55, nariribukan unay gapu iti nakaro a panangparigat ken gura dagiti kabusorna. Nagleddaang unay ken nagbuteng. Nagun-unnoy laengen gapu iti leddaangna. (Salmo 55:2, 5, 17) Nupay kasta, iti laksid amin a pannakariribukna, nakabirok iti pamay-an tapno agballigi. Kasano? Kimmamang iti Diosna maipaay iti suporta. Ibalakadna kadagiti dadduma a nalabit makarikna iti kas iti nariknana: “Iyallatiwyo ti awityo ken Jehova.”​—Salmo 55:22.

Aniat’ kayatna a sawen iti ‘panangyallatiw iti awityo ken Jehova’? Dayta kadit’ basta panagkararag ken Jehova ken panangyebkas iti pakariribukantayo? Wenno adda kadi maaramidantayo tapno marisut ti kasasaad? Kasanon no mariknatayo a ditay maikari nga umadani ken Jehova? Maammuantayo ti kayat a sawen ni David babaen ti panangusig iti sumagmamano a kapadasan a silalawag a nalagipna idi insuratna dagidiay a sasao.

Aramidenyo ti Bambanag Babaen iti Bileg ni Jehova

Malagipyo kadi no kasanot’ panangbutbuteng ni Goliat iti puso dagiti mannakigubat a lallaki ti Israel? Pinabutngan ida daytoy a higante, a nasurok a siam a kadapan ti katayagna. (1 Samuel 17:4-11, 24) Ngem saan a nagbuteng ni David. Apay? Agsipud ta dina inkagumaan a sanguen ni Goliat iti bukodna a bileg. Nanipud idi napulotan kas masanguanan nga ari ti Israel, pinalubosanna ti espiritu ti Dios a mangiwanwan kenkuana ken mangpabileg kenkuana iti amin nga inaramidna. (1 Samuel 16:13) Gapuna kinunana ken ni Goliat: “Siak umayak kenka iti nagan ni Jehova dagiti buybuyot, ti Dios dagiti buybuyot ti Israel, a sika kinaritmo. Ita nga aldaw ni Jehova iyawatnakanto iti imak.” (1 Samuel 17:45, 46) Maysa a nalaing a pumapallatibong ni David, ngem masiguradotayo a ti nasantuan nga espiritu ni Jehova ti nangiturong ken namagbalin nga ad-adda a makapapatay ti bato nga impallatibongna ken Goliat.​—1 Samuel 17:48-51.

Nasaranget ken napagballigian ni David daytoy dakkel a karit babaen ti panagtalek a suportaran ken papigsaen ti Dios. Napatanorna ti nasayaat, managtalek a relasion iti Dios. Awan duadua a napatibker daytoy iti banag nga isut’ insalakan idin ni Jehova. (1 Samuel 17:34-37) Kas ken David, masalimetmetanyo ti natibker a personal a relasion ken Jehova ken maaddaan iti naan-anay a panagtalek iti kabaelan ken kinatulokna a mangpabileg ken mangsaranay kadakayo iti amin a kasasaad.​—Salmo 34:7, 8.

Aramidenyo ti Kabaelanyo a Mangrisut iti Parikut

Nupay kasta, di kayat a sawen daytoy nga awanton ti panawen ti nakaro a saem, danag, ken uray buteng, kas silalawag nga ipakita ti Salmo 55. Kas pagarigan, sumagmamano a tawen kalpasan ti awan-buteng a panangiparangarang iti panagtalek ken Jehova, nagsagaba ni David iti nakaro a buteng iti sanguanan dagiti kabusorna. Napukawna ti anamong ni Ari Saul ket kinasapulan nga aglibas. Iladawanyo ti leddaang a mabalin nga inyeg daytoy ken David, dagiti saludsod a mabalin nga imbangon daytoy iti isipna maipapan iti pannakaibanag ti panggep ni Jehova. Maysa pay, napulotan kas masanguanan nga ari ti Israel, ngem adtoy kasapulan nga agbiag kas maysa a libas iti langalang, a maan-anup kas maysa nga atap nga animal. Idi pinadasna ti agkamang iti siudad ti Get, ti ili ni Goliat, isut’ nabigbigda. Aniat’ resultana? Kuna ti rekord a “nagbuteng unay.”​—1 Samuel 21:10-12.

Ngem dina pinalubosan ti buteng ken nakaro a pannakariribukna a manglapped kenkuana nga umararaw ken Jehova maipaay iti tulong. Sigun iti Salmo 34 (naisurat kas bunga daytoy a kapadasan), kinuna ni David: “Binirbirokko ni Jehova, ket isu sinungbatannak, ket inispalnak kadagiti amin a panagbutbutengko. Toy nanumo a tao imkis, ket dinengngeg ni Jehova, ket insalakanna kadagiti amin a dukdukotna.”​—Salmo 34:4, 6.

Siempre, sinuportaran ni Jehova. Ngem kitaenyo ta saan laeng a nagtugaw ken naguray ni David tapno ispalen ni Jehova. Binigbigna ti pakasapulan nga aramidenna ti amin a kabaelanna iti sidong dagiti kasasaad tapno makaruk-at iti narigat a kasasaad. Impategna ti panangisalakan ni Jehova kenkuana, ngem nagtignay a mismo, a nagpammarang nga agmauyong tapno saan a papatayen ti ari ti Get. (1 Samuel 21:14–22:1) Masapul nga aramidentayo met amin a kabaelantayo tapno mapagballigian dagiti dagensen, imbes a basta aguray laengen nga ispalennatayo ni Jehova.​—Santiago 1:5, 6; 2:26.

Saanyo a Nayonan Dagiti Awityo

Idi kamaudianan iti panagbiagna, naadal ni David ti maysa pay a leksion, maysa a nasaem. Ania dayta? A no dadduma datayo ti mangnayon kadagiti awittayo. Kalpasan ti balligi maibusor kadagiti Filisteo, dimmakes ti kasasaad ken ni David idi inkeddengna nga ipan ti lakasa ti tulag idiay Jerusalem. Kuna kadatayo ti historikal a salaysay: “Iti kasta ni David timmakder, ket napan agraman amin dagiti tattao nga adda idi kenkuana, nanipud iti Baale-juda, tapno iyegda manipud sadiay ti lakasa ti pudno a Dios . . . Nupay kasta, inkabilda ti lakasa ti pudno a Dios iti rabaw ti maysa a baro a karison, . . . ket da Uza ken Ahio, nga annak a lallaki ni Abinadab, pinaguyodda ti baro a karison.”​—2 Samuel 6:2, 3.

Ti panangusar iti karison a mangyakar iti Lakasa salungasingenna amin a bilin nga inted ni Jehova maipapan iti dayta. Nalawag a naibaga a dagiti laeng autorisado a mangawit, dagiti Caotita a Levita, ti rumbeng a mangawit iti Lakasa kadagiti abagada, nga agaramatda kadagiti pagassiwan a mayusok kadagiti singsing a naisangayan a naikabit iti Lakasa. (Exodo 25:13, 14; Numeros 4:15, 19; 7:7-9) Mangibunga iti didigra ti di panangikankano kadagitoy a bilin. Idi naikursong ti baka a mangguyguyod iti karison a gistay nakatuangan dayta, ni Uza, a nalabit maysa a Levita ngem sigurado a saan a padi, iniggamanna tapno isimpana ti Lakasa ket pinapatay ni Jehova gapu iti kinaawan panagraemna.​—2 Samuel 6:6, 7.

Kas ari manungsungbat la ketdi ni David iti daytoy. Ipakpakita ti tignayna nga uray dagidiay addaan nasayaat a relasion ken Jehova pasaray mabalin a makaaramid iti di umiso kadagiti makasuot a kasasaad. Idi damo nakapungtot ni David. Kalpasanna nagbuteng. (2 Samuel 6:8, 9) Nasuot unay ti managtalek a relasionna ken Jehova. Adtoy ti maysa a gundaway idi agparang a dina inyallatiw ti awitna ken Jehova, idi saanna a sinurot dagiti bilinna. Mabalin ngata a maipasidongtayo iti kasta a kasasaad no dadduma? Pabasolentay kadi ni Jehova kadagiti parikut a tumaud gapu iti ditay panangikankano kadagiti bilinna?​—Proverbio 19:3.

Panangsango iti Kinadagsen ti Basol

Kalpasanna, nakaaramid ni David iti nadagsen a basol idi nagsalungasing kadagiti pagalagadan ni Jehova iti moral. Iti daytoy a gundaway tinallikudan ni David ti rebbengenna a mangidaulo kadagiti buyotna iti paggugubatan. Nagbati idiay Jerusalem kabayatan a nagturongda iti paggugubatan. Nagbanag daytoy iti nakaro a riribuk.​—2 Samuel 11:1.

Nakita ni Ari David nga agdigdigus ni napintas a Bat-seba. Nakaaramid iti imoral a pannakainaig kenkuana, ket nagsikog. (2 Samuel 11:2-5) Tapno makaluban ti dakes nga aramid, inyurnosna nga agsubli idiay Jerusalem ti asawana, ni Urias, manipud iti paggugubatan. Nagkedked ni Urias a makidenna iti asawana bayat a makigubgubat ti Israel. (2 Samuel 11:6-11) Ita insublat ni David ti maysa a nakadakdakes a pamay-an tapno makaluban ti basolna. Inyurnosna kadagiti soldado a kakadua ni Urias a panawanda iti lugar a nalaka a matamaan iti paggugubatan tapno mapapatay. Maysa a nakadakdakes, nadagsen a basol!​—2 Samuel 11:12-17.

Siempre, idi kamaudiananna, nanungbat ni David iti basolna, ket naibatad. (2 Samuel 12:7-12) Padasenyo nga utoben ti dagsen ti liday ken basol a mabalin a narikna ni David idi mautobna ti kinakaro ti naaramidanna a bunga ti panaggartemna. Mabalin a nalapunos iti pannakarikna iti pannakapaay, nangruna ta isut’ maysa nga emosional ken sensitibo a tao. Mabalin a nariknana nga isut’ naan-anay nga awanen serserbina!

Nupay kasta, dagus a binigbig ni David ti biddutna, nga inaminna ken ni mammadto Natan: “Nagbasolak a maikaniwas ken Jehova.” (2 Samuel 12:13) Ibaga kadatayo ti Salmo 51 no aniat’ nariknana ken no kasano a nagpakpakaasi ken ni Jehova a Dios a mangdalus ken mangpakawan kenkuana. Inkararagna: “Bugguannak iti amin a kinadakesko, ket ugasannak iti basolko. Ta ammok dagiti salungasingko, ket ti basolko kanayon nga adda ditoy sanguanak.” (Salmo 51:2, 3) Agsipud ta pudpudno a nagbabawi, naisublina ti natibker, nadekket a relasionna ken Jehova. Saan nga impamaysa ni David iti pannakariknana iti nasaem a ladingit ken kinaawan-serserbina. Inyallatiwna ti awitna ken Jehova babaen ti sipapakumbaba a panangbigbigna iti basolna, panangipakita iti napudno a panagbabawi, ken napasnek a panagkarkararag iti pammakawan ni Jehova. Nagun-odna manen ti anamong ti Dios.​—Salmo 51:7-12, 15-19.

Panangsaranget iti Pannakaliput

Iyegnatayo daytoy iti pasamak a nanggutugot ken David a mangisurat iti Salmo 55. Naburiboran unay idi. “Ti pusok matuokan a siuut-ot itoy unegko,” insuratna, “ket dagiti al-aldaw ni patay agpasagda kaniak.” (Salmo 55:4) Aniat’ nakagapu iti daytoy nga ut-ot? Ni Absolom, nga anak ni David, insikatna nga agawen ti kinaari ken David. (2 Samuel 15:1-6) Narigat unay nga ibturan daytoy a panangliput ti bukodna nga anak, ngem ti nangpakaro iti daytoy ta ti talken unay a mamalbalakad ni David, maysa a lalaki nga agnagan Ahitofel, nakikumplot maibusor ken David. Ni Ahitofel ti iladladawan ni David iti Salmo 55:12-14. Kas resulta ti panagkumplot ken panangliput, kinasapulan nga aglibas ni David manipud Jerusalem. (2 Samuel 15:13, 14) Anian a ladingit ti inyeg daytoy kenkuana!

Kaskasdi, dina pinalubosan ti nakaro nga emosion ken ladingit a mangpakapuy iti talek ken namnamana ken Jehova. Inkararagna ken Jehova a mapaay ti plano dagiti nagkukumplot. (2 Samuel 15:30, 31) Makitatay manen a ni David saan a basta naguray laeng nga awan inaramidna nga impannuraynan amin ken Jehova. Idi apaman a naaddaan iti gundaway, inaramidna ti kabaelanna tapno sarangten ti kumplot maibusor kenkuana. Imbaonna ti maysa pay kadagiti mamalbalakadna, ni Husai, nga agsubli idiay Jerusalem tapno agpammarang a makiraman iti kumplot, ngem, iti kinaagpaysuanna, napan sadiay tapno pakapuyenna dayta. (2 Samuel 15:32-34) Buyogen ti suporta ni Jehova, nagballigi daytoy a plano. Naaddaan ni Husai iti umdas a panawen tapno mabukel manen ken mayurnos ni David [ti buyotna] a mangsalaknib iti bagina.​—2 Samuel 17:14.

Anian a panangapresiar ni David iti intero a biagna ti panangaywan ni Jehova kasta met ti kinaanus ken kinamanangpakawanna! (Salmo 34:18, 19; 51:17) Babaen kadagitoy a pasamak sitatalek a paregtaennatayo ni David nga umadani ken Jehova maipaay iti tulong kadagiti panawen ti pannakaburibor, nga ‘iyallatiw ti awittayo ken Jehova.’​—Idiligyo ti 1 Pedro 5:6, 7.

Ipasdek ken Pagtalinaeden ti Natibker, Managtalek a Relasion ken Jehova

Kasanotayo a magun-odan ti kita ti relasion ken Jehova a kas iti nagun-od ni David, maysa a relasion a nangandingay kenkuana iti panawen ti nakaro a pannubok ken rigat? Mapatanortayo ti kasta a relasion babaen ti panagbalin a naregget nga estudiante ti Sao ti Dios, ti Biblia. Agpaisurotayo kenkuana maipapan kadagiti linteg, prinsipio, ken personalidadna. (Salmo 19:7-11) Bayat a mennamennaentayo ti Sao ti Dios, ad-adda a mayasidegtayo kenkuana ken makasursuro a naan-anay nga agtalek kenkuana. (Salmo 143:1-5) Mapauneg ken mapatibkertayo dayta a relasion bayat a makikaduatayo kadagiti padatayo a managdaydayaw tapno ad-adda pay a masursuruan ken Jehova. (Salmo 122:1-4) Ad-adda a dumekket ti relasiontayo ken Jehova babaen ti naimpusuan a panagkararag.​—Salmo 55:1.

Pudno, ni David, kas kadatayo, nagleddaang idi a ti relasionna ken Jehova saan a natibker a kas iti maiparbeng. Ti pannakailupitlupit ‘pagmaagennatayo.’ (Eclesiastes 7:7) Ngem makitkita ni Jehova ti mapaspasamak, ken ammona ti adda iti pusotayo. (Eclesiastes 4:1; 5:8) Masapul nga ikagumaantayo ti agregget tapno agtalinaed a natibker ti relasiontayo ken Jehova. Iti kasta, aniaman nga awit a masapul nga awitentayo, makapagpannuraytayo ken Jehova a palag-anenna ti pakarigatan wenno pabilgennatayo a mangsaranget iti kasasaadtayo. (Filipos 4:6, 7, 13) Agpannuray dayta iti panagtalinaedtayo a nadekket ken Jehova. Idi inaramid daytoy ni David, isut’ naan-anay a natalged.

Ngarud, aniaman ti kasasaadyo, kuna ni David, a kanayon nga iyallatiwyo ti awityo ken Jehova. Iti kasta mapasarantayo ti kinapudno ti kari: “Isu a mismo saranayennakanto. Dinanto ipalubos a magaraw ti nalinteg.”​—Salmo 55:22.