Panangbirok ken Jehova Buyogen ti Nakasagana a Puso

NALAING a managsirarak, eskolar, para kopia, ken mannursuro iti Linteg ti padi nga Israelita a ni Esdras. Maysa met ni Esdras a pagwadan dagiti Kristiano ita iti panagserbi buyogen ti amin a kararua. Apay? Ngamin, sinalimetmetanna ti nadiosan a debosionna uray no agnanaed idi iti siudad ti Babilonia a napno iti didiosen ken panagdayaw kadagiti demonio.

Saan a naiparna laeng ti nadiosan a debosion ni Esdras. Pinatanorna dayta. Kinapudnona, kinunana nga ‘insaganana ti pusona a mangsapul iti linteg ni Jehova ken mangaramid iti dayta.’​—Esdras 7:10, NW.

Kas ken Esdras, kayat dagiti tattao ni Jehova ita nga aramiden ti amin a kalikaguman ni Jehova kadakuada bayat nga agbibiagda iti lubong a bumusbusor iti pudno a panagdayaw. Intay ngarud usigen dagiti pamay-an no kasanotay met a maisagana ti pusotayo, ti kaunggantayo​—agraman ti pampanunot, kababalin, tarigagay, ken motibotayo​—a ‘mangsapul iti linteg ni Jehova ken mangaramid iti dayta.’

Panangisagana iti Pusotayo

Ti “panagsagana” kaipapananna ti “panagbalin a madadaan agpaay iti maysa a panggep: panangikondision nga agpaay iti partikular a pakausaran, aplikasion, wenno urnos.” Siempre, no nakagun-odkayon iti umiso a pannakaammo iti Sao ti Dios ken indedikaryon ti biagyo ken Jehova, nakasagana ngaruden ti pusoyo ket mayarig dayta iti “nasayaat a daga” a dinakamat ni Jesus iti pangngarigna maipapan iti agmulmula.​—Mateo 13:18-23.

Nupay kasta, nasken a maasikaso ken magugoran a kankanayon ti pusotayo. Apay? Adda dua a rason. Umuna, agsipud ta nalaka nga agramut dagiti dakes a pagannayasan, kas kadagiti ruot iti hardin, nangruna kadagitoy “maudi nga al-aldaw.” Ad-adu ita dagiti dakes a bukel ti nainlasagan a panagpampanunot iti “angin” ti sistema ni Satanas. (2 Timoteo 3:1-5; Efeso 2:2) Ti maikadua a rason ket mainaig iti daga a mismo. No mabaybay-an, mabalin a mabiit nga agmaga ti daga, tumangken, ket mapukaw ti dam-egna. Wenno mabalin a mapayatpayatan ti nagadu a tattao ti hardin ket tumangken ti daga. Kasta ti kayarigan ti piguratibo a pusotayo. Mabalin a maawan ti dam-egna no mabaybay-an wenno mabaddebaddekan dagiti tattao a di maseknan iti naespirituan a pagimbagantayo.

Anian a nagpateg ngarud nga ipangagtayo ti pammagbaga ti Biblia: “Igagam ta pusom iti amin a regtam; ta aggapu kenkuana dagiti pagbanagan ti biag.”​—Proverbio 4:23.

No Ania Dagiti Mangpadam-eg iti “Daga” ti Pusotayo

Intay usigen ti sumagmamano a banag, wenno galad, a mangpadam-eg iti “daga” ti pusotayo. Siempre, adu dagiti banag a mangpasayaat iti pusotayo, ngem innem ti intay usigen: panangbigbig iti naespirituan a kasapulantayo, kinapakumbaba, kinapudno (honesty), panagbuteng iti Dios, pammati, ken ayat.

“Naragsak dagidiay sipapanunot iti naespirituan a kasapulanda,” kinuna ni Jesus. (Mateo 5:3) No mabisintayo, masapul a mangantayo. Umasping iti dayta, ti pannakaseknan iti naespirituan a kasapulantayo pagbisinennatayo iti naespirituan a taraon. Naikasigudan a tarigagayan ti tao ti kasta a taraon agsipud ta dayta ti mangted iti kaipapanan ken panggep iti biag. Mabalin a maliwayantayo daytoy a pakasapulan gapu kadagiti pakarigatan iti sistema ti bambanag ni Satanas wenno masaduttayo nga agadal. Ngem kinuna ni Jesus: “Ti tao agbiag, saan nga iti tinapay laeng, no di ket iti tunggal sao a rumrummuar iti ngiwat ni Jehova.”​—Mateo 4:4.

Iti literal a pamay-an, mangpasalun-at ti regular, balanse, ken umno a taraon, ken pagganasennakayo a mangan no dumteng ti sumaruno nga oras ti pannangan. Pudno met dayta iti naespirituan a pamay-an. Mabalin nga iti panagkunayo ket saankayo a managadal, ngem no inaldaw nga agbasakayo iti Sao ti Dios ken regular nga agadalkayo kadagiti publikasion a naibatay iti Biblia, maganasanyonton. Kinapudnona, padpadaananyonton dagiti tiempo ti panagadalyo iti Biblia. Saankay koma ngarud a nalaka a mauma; ikagumaanyo a patanoren ti ganasyo a mangipauneg iti makapasalun-at a naespirituan a taraon.

Ti Kinapakumbaba Paluknengenna ti Puso

Nasken ti kinapakumbaba iti pannakaadda ti nakasagana a puso agsipud ta pagbalinennatayo a nalaka a maisuro ken tulongannatayo nga ad-adda a madadaan a mangawat iti naayat a balakad ken pammagbaga. Alaentay a pagarigan ni Ari Josias. Bayat ti panagturayna, adda idi nasarakan a dokumento a naglaon iti Linteg nga inted ti Dios babaen ken Moises. Idi naibasa ken Josias ti linaon ti Linteg ken nabigbigna no kasano kakaro ti isisiasi dagiti kapuonanna iti nasin-aw a panagdayaw, rinay-abna ti pagan-anayna ket nagsangit iti sanguanan ni Jehova. Apay a natignay iti kasta unay ti puso ti ari idi naibasa kenkuana ti Sao ti Dios? Kuna ti salaysay a “nalukneng” ti pusona, isu a nagpakumbaba idi mangngegna ti sasao ni Jehova. Nakita ni Jehova ti kinapakumbaba ken kinatulnog ti puso ni Josias ket binendisionanna.​—2 Ar-ari 22:11, 18-20.

Gapu ta napakumbaba dagiti “awan adalna ken gagangay” nga adalan ni Jesus, naawatan ken nayaplikarda dagiti naespirituan a kinapudno a di inkankano dagidiay “mamasirib ken nasasaririt” iti “nainlasagan a pamay-an” laeng. (Aramid 4:13; Lucas 10:21; 1 Corinto 1:26) Saan a nakasagana a mangawat iti sao ni Jehova dagiti mamasirib ken nasasaririt agsipud ta ti kinatangsit pinatangkenna ti pusoda. Makapasiddaaw aya no kagura ni Jehova ti kinatangsit?​—Proverbio 8:13; Daniel 5:20.

Kinapudno ken Panagbuteng iti Dios

Insurat ni propeta Jeremias a “ti puso manangallilaw a nakarkaro ngem dagiti amin a banag, ket isu napalalo a nagdakes; asino ti makaammo kenkuana?” (Jeremias 17:9) Nadumaduma ti pannakaiparangarang ti kastoy a panangallilaw, kas iti panagpambartayo no agbidduttayo. Maiparangarang met dayta no ikalintegantayo dagiti nakaro a pakapilawantayo. Nupay kasta, ti kinapudno tulongannatayo a mangparmek iti manangallilaw a puso babaen ti panangipabigbigna kadatayo no aniatayo a talaga tapno sumayaattayo. Impakita ti salmista ti kasta a kinapudno idi inkararagna: “Usigennak, O Jehova, ket padasennak; tingitingem toy pusok ken isipko.” Nalawag a nakasagana ti puso ti salmista a pagugor ken pasukimat ken Jehova, nupay mabalin a kaipapanan dayta ti panangbigbigna kadagiti kasla lued a kababalin tapno maparmekna dagitoy.​—Salmo 17:3; 26:2.

Ti panagbuteng iti Dios, a pakairamanan ti “pananggura iti dakes,” dakkel ti maitulongna iti kasta a pannakagugor. (Proverbio 8:13) Ti tao a pudpudno nga agbuteng ken Jehova apresiarenna ti naayat a kinamanangngaasi ken kinaimbag ni Jehova. Ngem ammona met nga adda pannakabalin ni Jehova a mangdusa, mangpatay pay ketdi, kadagidiay agsukir kenkuana. Impakita ni Jehova a dagidiay agbuteng kenkuana agtulnogda met kenkuana idi kinunana maipapan iti Israel: “O anian koma no adda kadakuada dayta a puso, tapno agbutengda koma kaniak, ken salimetmetanda dagiti amin a bilbilinko iti agnanayon, tapno agbalinda a naimbag ken kadagiti annakda iti agnanayon!”​—Deuteronomio 5:29.

Nalawag a ti panggep ti panagbuteng iti Dios ket saan a tapno kanayon a maam-amaktayo no di ket tapno matignaytayo nga agtulnog iti naayat nga Amatayo, a pagaammotayo a maseknan iti pagimbagantayo. Kinapudnona, agpaay a pagsayaatan ken makaparagsak pay ketdi ti kasta a panagbuteng iti Dios, kas pinaneknekan a naan-anay ni Jesu-Kristo a mismo.​—Isaias 11:3; Lucas 12:5.

Napnuan Pammati ti Nakasagana a Puso

Ammo ti puso a napnuan pammati a kanayon nga umiso ken agpaay iti pagimbagantayo ti aniaman a dawaten wenno ibilin ni Jehova babaen ti Saona. (Isaias 48:17, 18) Ti tao nga addaan iti kasta a puso kapkapnekanna ken pagragsakanna unay a suroten ti pammagbaga ti Proverbio 3:5, 6, a kunana: “Agtalekka ken ni Jehova iti amin a pusom, ket dika agtalged iti pannakaawatmo met laeng. Kadagiti amin a dalanmo isu ti bigbigem, ket isu iturongnanto dagiti desdesmo.” Nupay kasta, saan nga agtalek ken Jehova ti puso nga awanan pammati, nangruna no ti panangaramid iti dayta kaipapananna ti panagsakripisio, kas ti panangpasimple iti panagbiag tapno maipamaysa dagiti banag a mainaig iti Pagarian. (Mateo 6:33) Dayta ti gapuna nga ibilang ni Jehova a “nadangkes” ti puso nga awanan pammati.​—Hebreo 3:12.

Mayanninaw ti pammatitayo ken Jehova iti adu a benneg, agraman kadagiti ar-aramidentayo no addatayo nga agmaymaysa iti pagtaengantayo. Alaentay a pagarigan ti prinsipio ti Galacia 6:7: “Dikay paiyaw-awan: Ti Dios saan a maysa a marabrabak. Ta aniaman nga imulmula ti maysa a tao, daytoyto met ti apitenna.” Maiparangarang ti pammatitayo iti daytoy a prinsipio kadagiti banag a kas kadagiti pelikula a buyaentayo, dagiti libro a basaentayo, ti kasansan ti panagadaltayo iti Biblia, ken dagiti kararagtayo. Wen, ti natibker a pammati a mangtignay kadatayo nga agmula a “maipaay iti espiritu” ket nagpateg iti pannakaadda ti puso a nakasagana a mangawat iti Sao ni Jehova ken mangtungpal iti dayta.​—Galacia 6:8.

Ayat​—Ti Kangrunaan a Galad

Kadagiti amin a galad, ti ayat ti kangrunaan a mamagbalin iti pusotayo a natulnog iti Sao ni Jehova. Dayta ti gapuna nga idi indiligna iti pammati ken namnama, kinuna ni apostol Pablo a ti ayat “ti kadakkelan kadagitoy” a galad. (1 Corinto 13:13) Ti puso a napnuan ayat iti Dios kapnekanna ken pagragsakanna unay ti agtulnog kenkuana; dina rigaten a tungpalen dagiti bilin ti Dios. Kinuna ni apostol Juan: “Daytoy ti kaipapanan ti ayat iti Dios, a tungpalentayo dagiti bilinna; ket kaskasdi a dagiti bilinna saanda a makapadagsen.” (1 Juan 5:3) Umasping iti dayta, kinuna ni Jesus: “No ti asinoman agayat kaniak, tungpalennanto ti saok, ket isu ayatento ni Amak.” (Juan 14:23) Imutektekanyo ta masubadan ti kasta nga ayat. Wen, ay-ayaten unay ni Jehova dagidiay umadani kenkuana gapu iti ayat.

Ammo ni Jehova nga imperpektotayo ken masansan nga agbasoltayo kenkuana. Ngem dinatay adaywan. Ti “puso a sipapalungdo” ti sapulen ni Jehova kadagiti adipenna, daydiay mangtignay kadatayo a situtulok nga agserbi buyogen ti “nakem a natulnog.” (1 Cronicas 28:9) Siempre, ammo ni Jehova a kasapulan ti panawen ken panagregget tapno mapatanortayo dagiti naimbag a galad iti pusotayo ket iti kasta mapataudtayo dagiti bunga ti espiritu. (Galacia 5:22, 23) Gapuna, an-anusannatayo, “ta ammona ti pannakasukogtayo; isu malagipna a datayo tapoktayo.” (Salmo 103:14) Kasta met laeng ti panangmatmat ni Jesus ta pulos a dina siiinget a binabalaw dagiti adalanna gapu kadagiti biddutda no di ket siaanus a tinulongan ken pinaregtana ida. Dikay kadi matignay nga ad-adda a mangipakita iti ayat ken ni Jehova ken Jesus gapu iti kasta nga ayat, asi, ken kinaanusda?​—Lucas 7:47; 2 Pedro 3:9.

No marigatankayo no dadduma a mangpag-ut kadagiti rimmamut a kasla ruot nga ugali wenno mangburak kadagiti bimmingkol a kababalin, dikay maladingitan wenno maupay. Imbes ketdi, ikagumaanyo a parmeken dagita bayat nga “itultuloyyo a reggetan ti panagkararag,” ken naynay a dumawatkayo iti espiritu ni Jehova. (Roma 12:12) Madadaan ni Jehova a tumulong tapno, kas ken Esdras, maaddaankayo iti puso a naan-anay a nakasagana a “mangsapul iti linteg ni Jehova ken mangaramid iti dayta.”

[Ladawan iti panid 31]

Sinalimetmetan ni Esdras ti nadiosan a debosionna uray idi adda idiay Babilonia

[Picture Credit Line iti panid 29]

Garo Nalbandian