“Awan Pay a Pulos Sabali a Tao a Nagsao iti Kastoy”

1, 2. (a) Apay a dagiti opisial a naibaon a mangtiliw ken ni Jesus nagsublida a saanda a kadua ni Jesus? (b) Apay a naisangsangayan a mannursuro ni Jesus?

MAKAPUNGTOT unay dagiti Fariseo. Adda ni Jesus iti templo nga agisursuro maipapan iti Amana. Saan nga agkakatunosan dagidiay agdengdengngeg. Adu ti namati ken ni Jesus, idinto ta kayat dagiti dadduma nga ipatiliw ni Jesus. Gapu ta saandan a mapengdan ti pungtotda, nangibaon dagiti panguluen ti relihion kadagiti opisial a mangtiliw ken ni Jesus. Ngem nagsubli dagiti opisial a saanda a kadua ni Jesus. Sinaludsod dagiti panguluen a papadi ken dagiti Fariseo: “Apay a saanyo nga inyeg?” “Awan pay a pulos sabali a tao a nagsao iti kastoy,” insungbat dagiti opisial. Nagustuanda unay ti panangisuro ni Jesus isu a saandan a tiniliw.a​—Juan 7:45, 46.

² Saan la a dagidi nga opisial ti nasdaaw iti panangisuro ni Jesus. Aguummong idi ti nakaad-adu a tattao tapno laeng denggenda dagiti pannursurona. (Marcos 3:7, 9; 4:1; Lucas 5:1-3) Apay a naisangsangayan a mannursuro ni Jesus? Kas nakitatayo iti Kapitulo 8, ipatpategna dagiti kinapudno nga insurona ken dagiti tattao a sinursuruanna. Sa nagsayaat dagiti wagas ti panangisurona. Usigentayo ti tallo kadagiti epektibo a wagas nga inusarna ken no kasano a matuladtayo dagitoy.

Pagbalinen a Simple

3, 4. (a) Iti panangisurona, apay a nagusar ni Jesus iti simple a sasao? (b) Kasano nga ipakita ti Sermon iti Bantay a simple ti panangisuro ni Jesus?

³ Panunotem laengen no kasano kalawa ti bokabulario ni Jesus a mabalinna nga usaren! Ngem no mangisuro, pulos a saan a nagsao iti wagas a narigat a maawatan dagiti agdengdengngeg kenkuana, nga adu kadakuada ti “awan adalna ken gagangay.” (Aramid 4:13) Inkabilanganna dagiti limitasionda. Saanna ida a ginabsuonan iti nakaad-adu nga impormasion. (Juan 16:12) Simple ngem nabagas dagiti sasao nga inusarna a mangisuro iti kinapudno.

⁴ Alaentayo a pagarigan ti Sermon iti Bantay, a nailanad iti Mateo 5:3–7:27. Mamagpanunot dagiti balakad ni Jesus iti dayta a sermon. Imbuksilanna dagiti bambanag. Saan a nangidatag kadagiti narikut nga ideya wenno nagusar kadagiti nauneg a sasao. Kinapudnona, uray ti maysa nga ubing maawatanna dagiti sasao ni Jesus! Di ngarud pakasdaawan nga idi nalpas a nagsao ni Jesus, dagiti tattao​—a nalabit mannalon, papastor, ken mangngalap ti adu kadakuada—​‘nagsiddaawda unay iti wagas ti panangisurona.’​—Mateo 7:28.

5. Mangdakamatka kadagiti insawang ni Jesus a simple ti pannakaisaoda ngem nabagas ti kaipapananda.

⁵ Iti panangisurona, masansan a nagusar ni Jesus kadagiti simple, ababa, ken nabagas a sasao. Iti panawen nga awan pay dagiti nayimprenta a libro, impasagepsepna ti mensahena iti panunot ken puso dagiti agdengdengngeg tapno saanda a malipatan. Usigem ti sumagmamano a pagarigan: “Isardengyo ti mangukom tapno saankayo a maukom.” “Dagiti tattao a nasalun-at saanda a kasapulan ti mangngagas, no di ket dagiti masaksakit [ti agkasapulan iti mangngagas].” “Ti espiritu . . . sigagagar, ngem ti lasag nakapuy.” “Ibayadyo ken Cesar ti bambanag ni Cesar, ngem iti Dios ti bambanag ti Dios.” “Ad-adu ti kinaragsak iti panangted ngem iti panangawat.”b (Mateo 7:1; 9:12; 26:41; Marcos 12:17; Aramid 20:35) Malaglagip pay laeng dagita nupay agarup 2,000 a tawenen ti napalabas manipud idi damo a naisawangda.

6, 7. (a) Tapno simple ti panangisurotayo, apay a nasken nga agusartayo iti simple a sasao? (b) Ania ti aramidentayo tapno saan a magabsuonan iti nakaad-adu nga impormasion ti iyad-adalantayo iti Biblia?

⁶ Kasano a mapagbalintayo a simple ti panangisurotayo? Masapul nga agusartayo kadagiti simple a sasao a nalaka a maawatan ti kaaduan a tattao. Saan a narikut dagiti napateg a kinapudno iti Sao ti Dios. Impalgak ni Jehova dagiti panggepna kadagiti napasnek ken napakumbaba ti panagpuspusona a tattao. (1 Corinto 1:26-28) Epektibo ti pannakayallatiw dagiti kinapudno a linaon ti Sao ti Dios no simple dagiti sao nga usarentayo.

⁷ Tapno simple ti panangisurotayo, annadantayo a ditay gabsuonan iti nakaad-adu nga impormasion ti iyad-adalantayo iti Biblia. No ngarud mangyad-adaltayo, saan a nasken nga ilawlawagtayo ti amin a detalye. Saan met a masapul nga agdardarastayo a mangusig iti impormasion a kas man la ti kaadu ti panid a masaklaw ti kaskenan. Imbes ketdi, ti kapartak ti panagadal ket depende kadagiti kasapulan ken iti abilidad ti iyad-adalantayo. Panggeptayo a tulongan ti iyad-adalantayo nga agbalin a pasurot ni Kristo ken agdayaw ken ni Jehova. Gapuna, nasken a mangbusbostayo iti umdas a panawen a kasapulan tapno matulongan ti iyad-adalantayo a mangtarus a naimbag iti ad-adalenna. Iti kasta, ti kinapudno a linaon ti Biblia ti mangtukay iti pusona ken mangtignay kenkuana a mangyaplikar iti naadalna.​—Roma 12:2.

Panangusar Kadagiti Maitutop a Saludsod

8, 9. (a) Apay a nagusar ni Jesus kadagiti saludsod? (b) Kasano a nagusar ni Jesus kadagiti saludsod tapno matulongan ni Pedro a makagteng iti umiso a konklusion maipapan iti panagbuis maipaay iti templo?

⁸ Naisangsangayan ti panangusar ni Jesus kadagiti saludsod, uray nabibiit no basta ibagana latta koman ti kayatna nga ibaga iti kasarsaritana. Apay ngarud a nagusar kadagiti saludsod? No dadduma, agusar kadagiti makasukisok a saludsod a mangipanayag iti motibo dagiti bumusbusor kenkuana nga uray la awan ti maisungbatda. (Mateo 21:23-27; 22:41-46) Ngem iti adu a gundaway, nagusar kadagiti saludsod tapno matignay dagiti adalanna a mangyebkas iti adda iti panunotda ken matukay ken masanay ti panagpampanunotda. Gapuna, nagusar kadagiti saludsod a kas iti, “Ania ti pagarupyo?” ken “Patiem kadi daytoy?” (Mateo 18:12; Juan 11:26) Babaen kadagiti saludsodna, nadanon ken natukay ni Jesus ti puso dagiti adalanna. Usigentayo ti maysa a pagarigan.

⁹ Naminsan, dagiti agsingsingir iti buis sinaludsodda ken ni Pedro no agbaybayad ni Jesus iti buis a maipaay iti templo.c “Wen,” insungbat a dagus ni Pedro. Idi agangay, insaludsod ni Jesus kenkuana: “Ania ti pagarupmo, Simon? Manipud kadagiti siasino a ti ar-ari ditoy daga umawatda kadagiti impuesto wenno panguluen a buis? Manipud iti annakda wenno manipud kadagiti ganggannaet?” “Manipud kadagiti ganggannaet,” insungbat ni Pedro. Kinuna ni Jesus: “Pudno, ngarud ti annak saanda nga agbuis.” (Mateo 17:24-27) Awan duadua a nalawag ken ni Pedro ti punto dagita a saludsod, ta saan a kasapulan nga agbuis dagiti kameng ti pamilia ti ari. Gapuna, kas bugbugtong nga Anak ti nailangitan nga Ari a mapagdaydayawan idiay templo, saan nga obligado nga agbuis ni Jesus. Imutektekam ta imbes a basta ibagana laeng ken ni Pedro ti umiso a sungbat, sitataktika a nagusar ni Jesus kadagiti saludsod tapno matulongan ni Pedro a makagteng iti umiso a konklusion ken nalabit tapno maamirisna nga inton sumaruno nasken a panunotenna nga umuna ti isungbatna.

10. Iti panangasaba iti binalaybalay, kasano a sieepektibo a mausartayo dagiti saludsod?

¹⁰ Iti ministeriotayo, kasano a sieepektibo a mausartayo dagiti saludsod? Iti panangasaba iti binalaybalay, mabalintay ti agusar kadagiti saludsod a mangtukay iti interes, a nalabit manglukat kadatayo iti gundaway a mangiranud iti naimbag a damag. Kas pagarigan, no lakay ti makasaritatayo, mabalintay a sidadayaw nga isaludsod, “Kasano a naiduma ti kasasaad ita ditoy lubong no idilig idi panawenyo?” Kalpasan a sumungbat, mabalintay nga isaludsod, “Iti panagkunayo, ania ti kasapulan tapno sumayaat ti kasasaad ditoy daga?” (Mateo 6:9, 10) No maysa nga ina nga ubbing pay dagiti annakna ti makasaritatayo, mabalintay nga iyimtuod, “Napampanunotyo kadin no anianto ti kasasaad ditoy lubong inton dumakkel dagiti annakyo?” (Salmo 37:10, 11) No paliiwentayo ti kasasaad ti bumalay, mabalin a makapanunottayo iti saludsod a mayataday iti pakaseknanna.

11. Kasano a sieepektibo a mausartayo dagiti saludsod no mangyad-adaltayo iti Biblia?

¹¹ Kasano a sieepektibo a mausartayo dagiti saludsod no mangyad-adaltayo iti Biblia? Dagiti maitutop a saludsod matulongannatayo a mangaon iti rikrikna ti iyad-adalantayo. (Proverbio 20:5) Kas pagarigan, ipapantayon nga ad-adalentayo ti kapitulo a ““Panagbiag iti Wagas a Makaay-ayo iti Dios” iti libro nga Ania a Talaga ti Isursuro ti Biblia?d Salaysayen dayta a kapitulo ti panangmatmat ti Dios kadagiti banag a kas iti seksual nga imoralidad, panagbartek, ken panagulbod. Mabalin nga ipasimudaag dagiti sungbat ti iyad-adalantayo a maawatanna no ania ti isursuro ti Biblia, ngem umanamong kadi iti maad-adalna? Mabalintay nga isaludsod, “Nainkalintegan kadi kenka ti panangmatmat ti Dios kadagita a banag?” Mabalintay pay nga isaludsod, “Kasanom a mayaplikar daytoy nga impormasion iti biagmo?” Ngem laglagipentayo a naannad ken nadayaw koma ti panagsaludsodtayo. Pulos a ditay kayat ti mangyimtuod kadagiti saludsod a mangpabain iti iyad-adalantayo.​—Proverbio 12:18.

Panangusar Kadagiti Lohikal nga Argumento

12-14. (a) Kasano nga impakat ni Jesus ti abilidadna nga agusar iti lohikal a panagrasrason? (b) Ania a lohikal nga argumento ti inusar ni Jesus idi kinuna dagiti Fariseo a ni Satanas ti nagtaudan ti pannakabalinna?

¹² Gapu ta perpekto ti panunotna, nalaing ni Jesus a makirinnason kadagiti tattao. Adda dagiti gundaway a nagusar iti lohikal nga argumento tapno maparmek dagiti akusasion dagiti bumusbusor kenkuana. Iti adu a gundaway, nagusar iti makaguyugoy a panagrasrason no kasta nga adda dagiti napateg a leksion a kayatna nga isuro kadagiti pasurotna. Mangusigtayo iti sumagmamano a pagarigan.

¹³ Kalpasan ti panangpaimbag ni Jesus iti maysa a lalaki a bulsek ken umel agsipud ta linuganan ti demonio, kinuna dagiti Fariseo: “Daytoy a tao saanna a paruaren dagiti sairo malaksid no babaen ken Beelzebub [ni Satanas], ti agturay kadagiti sairo.” Binigbigda a saan a natauan a pannakabalin ti kasapulan tapno mapaksiat dagiti sairo. Nupay kasta, ni Satanas ti kunada a naggapuan ti pannakabalin ni Jesus. Saan laeng a di umiso ti akusasionda no di pay ket saan a nainkalintegan. Tapno maipanayag ti di umiso a panagpampanunotda, insungbat ni Jesus: “Tunggal pagarian a nabingbingay maibusor iti dayta met laeng dumteng iti pannakalangalang, ket tunggal siudad wenno balay a nabingbingay maibusor iti dayta met laeng saanto a makapagtakder. Iti isu met laeng a wagas, no ni Satanas paruarenna ni Satanas, nagbalin a nabingbingay maibusor iti bagina; kasano, ngarud, ti panagtakderto ti pagarianna?” (Mateo 12:22-26) Kas man la ibagbaga ni Jesus, “No pasurotnak ni Satanas, a mangdaddadael iti aramid ni Satanas, kasna met la ngarud konkontraen ti bukodna nga interes ket pakadadaelanna dayta iti di agbayag.” Kasano a masupiatda ti kasta a makakombinsir a panagrasrason?

¹⁴ Saan pay a nalpas ti pannakirinnason ni Jesus kadakuada. Yantangay ammona a nangpaksiat met kadagiti sairo ti dadduma kadagiti mismo nga adalan dagiti Fariseo, nangyimtuod iti simple ngem mamagpanunot a saludsod: “No paruarek dagiti sairo babaen ken Beelzebub, babaen iti siasino a paruaren ida ti annakyo [wenno, adalanyo]?” (Mateo 12:27) Kastoy ti kababagas ti argumento ni Jesus: “No nagtaud ken ni Satanas ti pannakabalinko a mangpaksiat kadagiti sairo, isu met ngarud ti nagtaudan ti pannakabalin dagiti mismo nga adalanyo.” Ania pay koma ti maibaga dagiti Fariseo? Pulos a saanda a bigbigen nga adda dagiti adalanda iti babaen ti pannakabalin ni Satanas. No kasta, inusar ni Jesus ti di umiso a panagrasrasonda tapno agbalandra kadakuada ti pammabasolda ken ni Jesus. Saan kadi a makapagagar ti uray panangbasa laeng iti no kasano a nakirinnason ni Jesus kadakuada? Panunotem laengen ti reaksion dagiti tattao a nakangngeg a mismo ken ni Jesus, ta ti kaaddana ken ti tono ti timekna awan duadua a ninayonanna ti puersa dagiti saona.

15-17. Mangdakamatka iti pagarigan no kasano nga inusar ni Jesus ti “anian a nangangruna pay” a wagas ti panagrasrason iti panangisurona kadagiti makaliwliwa a kinapudno maipapan iti Amana.

¹⁵ Iti panangisuro ni Jesus kadagiti makapabileg ken makaliwliwa a kinapudno maipapan iti Amana, impakatna met ti lohikal ken makaguyugoy a panagrasrason. Masansan nga inaramidna dayta babaen ti panangusarna iti “anian a nangnangruna pay” a wagas ti panagrasrason tapno mabigbig dagiti agdengdengngeg nga adda naun-uneg a kaipapanan dagiti kinapudno a datin nga ammoda. Ti kastoy a panagrasrason, a naibatay iti panamaggidiat, maipasagepsepna ti punto iti panunot dagiti agdengdengngeg. Mangusigtayo iti dua laeng a pagarigan.

¹⁶ Idi indawat dagiti adalanna nga isurona ida nga agkararag, dinakamat ni Jesus a dagiti imperpekto a tattao sidadaanda a “mangted iti naimbag a sagsagut” kadagiti annakda. Sana kinuna: “No dakayo, nupay nadangkeskayo, ammoyo no kasano ti mangted iti naimbag a sagsagut iti annakyo, anian a nangnangruna pay a ti Ama sadi langit mangtedto iti nasantuan nga espiritu kadagidiay agdawdawat kenkuana!” (Lucas 11:1-13) Ti punto ni Jesus ket naibatay iti panamaggidiat. No maseknan dagiti managbasol a tattao iti kasapulan dagiti annakda, dinto ket ad-addan ti panangted ti nailangitan nga Amatayo, a perpekto ken nalinteg iti amin a wagas, iti nasantuan nga espiritu kadagiti nasungdo nga agdaydayaw kenkuana a sipapakumbaba nga umadani kenkuana babaen ti kararag!

¹⁷ Kasta met laeng a panagrasrason ti inusar ni Jesus idi nangted iti nainsiriban a balakad maipapan iti panangparmek iti danag. Kinunana: “Dagiti wak saanda nga agmula iti bin-i wenno uray agani, ket awananda iti kamarin wenno uray kamalig, ket kaskasdi taraonan ida ti Dios. [Saan kadi a napatpategkayo] ngem dagiti tumatayab? Paliiwenyo a nalaing no kasano a dumakkel dagiti lirio; saanda nga agbannog wenno uray mambi . . . Ita, no ti Dios kawesanna a kasta dagiti mula iti talon nga adda ita nga aldaw ket inton bigat maipuruak iti urno, anian nga ad-adda pay a kawesannakayto, dakayo a bassitan iti pammati!” (Lucas 12:24, 27, 28) No aywanan ni Jehova dagiti tumatayab ken sabsabong, anian a nangnangruna pay nga aywananna dagiti tattao a mangay-ayat ken agdaydayaw kenkuana! Babaen ti kasta a panagrasrason, awan duadua a natukay ni Jesus ti puso dagiti agdengdengngeg kenkuana.

18, 19. Kasanotayo a makirinnason iti daydiay agkuna a saan a mamati iti Dios a dina makita?

¹⁸ Iti ministeriotayo, kayattayo ti agusar iti lohikal nga argumento tapno mapaneknekan a saan a pudno dagiti di umiso a sursuro. Kayattayo met ti agusar iti makaguyugoy a panagrasrason no isursurotayo dagiti kinapudno maipapan ken ni Jehova. (Aramid 19:8; 28:23, 24) Nasken kadi a sursuruentayo ti agusar iti narikut a lohika? Saan. Ti maadaltayo ken ni Jesus isu daytoy: Kaepektibuan ti simple a panangidatag kadagiti lohikal nga argumento.

¹⁹ Kas pagarigan, ania ti mabalintay nga ibaga no kuna ti bumalay a saan a mamati iti Dios a dina makita? Mabalintay ti makirinnason babaen ti panangdakamattayo iti kinapudno a no adda epekto, adda makagapu. No makakitatayo iti epekto, ammotayo a sigurado nga adda makagapu. Mabalintay a kunaen: “No addaka iti nasulinek a lugar ket makakitaka iti napintas a balay a napno iti taraon (epekto), saan kadi nga ammom nga adda la ketdi nangaramid (makagapu) iti dayta? Kasta met a no makitatayo ti nabatad a disenio a masarakan iti nakaparsuaan ken ti aglaplapusanan a taraon nga adda iti daga, saan kadi a nainkalintegan a kunaen nga adda Maysa (Makagapu) a makinggapuanan iti dayta? Kastoy ti kuna ti Biblia a mismo: ‘Tunggal balay adda nangibangon, ngem ti nangibangon iti amin a bambanag isu ti Dios.’” (Hebreo 3:4) Siempre, uray kasano kalohikal ti panagrasrasontayo, saan nga amin ket makombinsir.​—2 Tesalonica 3:2.

20, 21. (a) Kasano a mausartayo ti “anian a nangnangruna pay” a wagas ti panagrasrason tapno maitampok dagiti galad ken wagas ni Jehova? (b) Ania ti pagsasaritaantayo iti sumaganad a kapitulo?

²⁰ Iti panangisurotayo, iti man ministerio iti tay-ak wenno iti kongregasion, mabalintay met nga usaren ti “anian a nangnangruna pay” a wagas ti panagrasrason no itampoktayo dagiti galad ken wagas ni Jehova. Kas pagarigan, tapno maipakita a saan a pakaidayawan ni Jehova ti doktrina nga agnanayon a panagtutuok iti umap-apuy nga impierno, mabalintay a kunaen: “Adda aya naayat nga ama a mangdusa iti anakna babaen ti panangpuorna iti ima ti anakna? Anian nga ad-adda a makarimon iti naayat a nailangitan nga Amatayo ti sursuro nga umap-apuy nga impierno!” (Jeremias 7:31) Tapno maipanamnama iti malmaldaangan a kapammatiantayo nga isu ket ipatpateg ni Jehova, mabalintay a kunaen: “No ipatpateg ni Jehova ti uray nakabasbassit a billit-tuleng, dinto ket ad-addan ti pannakaseknan ken panangipategna iti tunggal maysa kadagiti kas kenka nga agdaydayaw kenkuana ditoy daga!” (Mateo 10:29-31) Ti kasta a panagrasrason matulongannatayo a mangdanon iti puso dagiti sabsabali.

²¹ Kalpasan ti panangusigtayo iti tallo laeng kadagiti wagas ti panangisuro nga inusar ni Jesus, maawatantayo no apay a saan nga aglablabes dagidi opisial a napaay a mangtiliw kenkuana idi kinunada: “Awan pay a pulos sabali a tao a nagsao iti kastoy.” Iti sumaganad a kapitulo, pagsasaritaantayo ti wagas ti panangisuro a kangrunaan nga inusar ni Jesus, ti panagaramat kadagiti ilustrasion.