“Impasdekko ti Pagtuladan Maipaay Kadakayo”
“Rebbeng koma a mannursurokayon gapu iti panawen.”—HEBREO 5:12.
1. Apay a natural laeng a makarikna iti pannakaseknan ti maysa a Kristiano mainaig iti sasao ti Hebreo 5:12?
BAYAT a basbasaem ti naipaltiing a sasao ti pannakatema a tekstotayo, adda kadi mariknam a pannakaseknan? No adda, saanka nga agmaymaysa. Kas pasurot ni Kristo, ammotayo a nasken a mangisurotayo. (Mateo 28:19, 20) Ammotayo a gapu iti tiempo a pagbibiagantayo, naganat a mangisurotayo a siaanep agingga iti kabaelantayo. Ken ammotayo a ti panangisurotayo kaipapananna pay ketdi ti biag wenno ipapatay kadagidiay sursuruantayo! (1 Timoteo 4:16) Natural laeng ngarud a maisaludsodtayo iti bagitayo: ‘Mangisursuroak met laeng kadi kas pagrebbengak? Kasano a maparang-ayko ti panangisurok?’
2, 3. (a) Ania ti inlawlawag ti maysa a mannursuro maipapan iti pagpannurayan ti nasayaat a panangisuro? (b) Ania a pagtuladan ti impasdek ni Jesus para kadatayo no maipapan iti panangisuro?
2 Saantayo koma a maupay iti dayta. No pampanunotentayo a dagidiay laeng addaan iti sumagmamano a paglaingan ti mabalin a mangisuro, nalabit rigatentayto ti mangaramid iti panagrang-ay. Ngem imbes nga iti paglaingan (skill), adda napatpateg nga amang a pagpannurayan ti nasayaat a panangisuro. Maipapan iti dayta, imutektekanyo ti insurat ti eksperiensiado a mannursuro iti maysa a libro: “Ti nasayaat a panangisuro ket saan nga agpannuray kadagiti espesipiko a paglaingan wenno estilo, plano wenno tignay. . . . Ti panangisuro ket kangrunaanna nga agpannuray iti ayat.” Siempre, dayta ti panangmatmatna kas maysa a sekular a mannursuro. Ngem mabalin nga ad-adda nga agaplikar ti puntona iti ar-aramidentayo a panangisuro kas Kristiano. Kasano?
3 Ni Jesu-Kristo ti Ulidantayo kas mannursuro. Kinunana kadagiti pasurotna: “Impasdekko ti pagtuladan maipaay kadakayo.” (Juan 13:15) Nupay tuktukoyenna ti impakitana a kinapakumbaba, ti pagtuladan nga impasdek ni Jesus para kadatayo sigurado nga iramanna ti kangrunaan a trabahona idi adda ditoy daga—ti panangisuro kadagiti tattao iti naimbag a damag maipapan iti Pagarian ti Dios. (Lucas 4:43) Ita, no agpilika iti maysa a sao a mangiladawan iti ministerio ni Jesus, nalabit a piliem ti sao nga “ayat,” di ngamin? (Colosas 1:15; 1 Juan 4:8) Kapatgan ken Jesus ti panagayatna iti nailangitan nga Amana, ni Jehova. (Juan 14:31) Ngem kas mannursuro, imparangarang ni Jesus ti ayat iti dua a sabali pay a wagas. Inayatna ti kinapudno nga insurona, ken inayatna dagiti tattao a sinursuruanna. Usigentayo a naimbag daytoy dua nga aspeto ti pagtuladan nga impasdekna para kadatayo.
Nabayagen a Panagayat Kadagiti Nadiosan a Kinapudno
4. Kasano a napatanor ni Jesus ti panagayatna kadagiti pannursuro ni Jehova?
4 Ti panangmatmat ti mannursuro iti isursurona ket dakkel ti epektona iti kalidad ti panangisurona. Nalaka la a madlaw ken agwaras kadagiti estudiante ti kinaawan interes ti mannursuro. Kaay-ayo ni Jesus dagiti agkakapateg a kinapudno nga insurona maipapan ken ni Jehova ken iti Pagarianna. Dakkel ti panagayat ni Jesus kadagita a kinapudno. Napatanorna dayta a panagayat idi isu ket agsursuro pay laeng. Iti di mabilang a tawtawen ti panagbiagna sakbay a nagbalin a tao, sipapasnek a nagsursuro ti bugbugtong nga Anak. Nailanad iti Isaias 50:4, 5 dagitoy a maitutop a sasao: “Ti met laeng Soberano nga Apo Jehova intedna kaniak ti dila dagidiay nasursuruan, tapno maammuak no kasano a sungbatak iti maysa a sao daydiay nabannog. Mangriing iti binigat; riingenna ti lapayagko tapno dumngeg a kas kadagidiay nasursuruan. Ti met laeng Soberano nga Apo Jehova linuktanna ti lapayagko, ket siak, iti biangko, saanak a rebelioso. Saanak a bimmaw-ing iti sungani a turong.”
5, 6. (a) Ania ti napasamak ken Jesus idi nabautisaran, ket ania ti epektona kenkuana? (b) Ania ti makitatayo a nagdumaan ni Jesus ken ni Satanas no maipapan iti panangusar iti Sao ti Dios?
5 Bayat ti panagmataenganna kas tao ditoy daga, nagtultuloy nga inayat ni Jesus ti nadiosan a sirib. (Lucas 2:52) Sa idi nabautisaran, adda naisangsangayan a napasamak kenkuana. “Naluktan ti langit,” kuna ti Lucas 3:21. Agparang a naisubli iti lagipna ti biagna sakbay a timmao. Kalpasanna, nagayunar iti 40 nga aldaw idiay let-ang. Sigurado a maragragsakan unay idi inut-utobna dagiti adu nga insuro kenkuana ni Jehova idiay langit. Ngem di nagbayag, nasubok ti panagayatna kadagiti kinapudno a naggapu iti Dios.
6 Inkagumaan ni Satanas a sulisogen ni Jesus idi isu ket nabannog ken mabisin. Anian a panagduma ti makitatayo iti daytoy dua nga annak ti Dios! Agpadada a nagadaw iti Hebreo a Kasuratan—ngem naan-anay nga agduma ti panangmatmatda. Binallikug ni Satanas ti Sao ti Dios, nga awanan panagraem nga inusarna dayta agpaay iti inaagum nga interesna. Talaga a nakaro ti panangumsi dayta a rebelde kadagiti nadiosan a kinapudno. Iti sabali a bangir, nagadaw ni Jesus iti Kasuratan buyogen ti nakakadkadlaw a panagayat, nga inusarna a siaannad ti Sao ti Dios kada sumungbat. Nabayagen nga adda ni Jesus sakbay pay a naisurat dagita a naipaltiing a sasao, ngem rinaemna. Agkakapateg dagita a kinapudno a naggapu iti nailangitan nga Amana! Imbagana ken Satanas a napatpateg ti sasao ni Jehova ngem iti material a taraon. (Mateo 4:1-11) Wen, inayat ni Jesus ti amin a kinapudno nga insuro ni Jehova kenkuana. Ngem kasano nga imparangarangna dayta nga ayat kas maysa a mannursuro?
Panagayat Kadagiti Kinapudno nga Insurona
7. Apay a di nangparnuay ni Jesus iti bukodna a sursuro?
7 Kanayon a nagminar ti panagayat ni Jesus kadagiti kinapudno nga insurona. Nalaka la koma a nangputar kadagiti bukodna nga ideya. Nagbaknang ti ik-ikutanna a pannakaammo ken sirib. (Colosas 2:3) Kaskasdi, kanayon nga impalagipna kadagiti agdengdengngeg kenkuana nga amin nga insurona ket saan a nagtaud kenkuana no di ket iti nailangitan nga Amana. (Juan 7:16; 8:28; 12:49; 14:10) Kasta unay ti panagayatna kadagiti kinapudno a naggapu iti Dios ket dina kayat a sukatan dagita iti bukodna a kapanunotan.
8. Iti rugrugi ti ministeriona, kasano nga impasdek ni Jesus ti pagtuladan no maipapan iti panagpannuray iti Sao ti Dios?
8 Idi rinugian ni Jesus ti ministeriona iti publiko, dagus a nangipasdek iti pagtuladan. Usigentayo ti damo a panangiwaragawagna iti ili ti Dios nga isu ti naikari a Mesias. Basta nagpakita kadi kadagiti tattao, impakaammona nga isu ti Kristo, sa nagaramid kadagiti datdatlag kas pammaneknek? Saan. Napan iti sinagoga, ti nakaugalian ti ili ti Dios a pangbasaan kadagiti Kasuratan. Sipipigsa nga imbasana sadiay ti padto iti Isaias 61:1, 2 ket inlawlawagna nga agaplikar kenkuana dagita a naipadto a kinapudno. (Lucas 4:16-22) Dagiti adu nga inaramidna a milagro pinatalgedanda nga isu ti pinili ni Jehova. Kaskasdi, kanayon a nagpannuray iti Sao ti Dios no mangisursuro.
9. Iti pannakilangenna kadagiti Fariseo, kasano nga impakita ni Jesus ti nasungdo a panagayatna iti Sao ti Dios?
9 Idi a ni Jesus ket kinarit dagiti relihioso a tattao a bumusbusor kenkuana, saan a nakipinnalaing kadakuada, nupay naglaka la koma nga inatiwna ida. Imbes ketdi, ti Sao ti Dios ti inusarna a nangkorehir kadakuada. Lagipenyo, kas pagarigan, idi kinuna dagiti Fariseo a linabsing kano dagiti pasurot ni Jesus ti linteg mainaig iti Sabbath idi nangrurosda kadagiti dawa ken kinnanda dagita bayat ti ilalasatda iti talon. Simmungbat ni Jesus: “Dikay kadi nabasa no ania ti inaramid ni David idi isu ken dagiti lallaki a naikuyog kenkuana nagbisinda?” (Mateo 12:1-5) Siempre, mabalin a nabasa dagidi nga aginlilinteg a tattao ti naipaltiing a salaysay a nailanad iti 1 Samuel 21:1-6. No nabasada, dida natarusan ti napateg a leksion a linaonna. Ngem ni Jesus saanna a basta nabasa ti salaysay. Inutobna dayta ken impapusona ti mensahe a maadal iti dayta. Inayatna dagiti prinsipio nga isursuro ni Jehova babaen dayta a paset ti Kasuratan. Isu nga inusarna dayta a salaysay, agraman ti maysa a pagarigan iti Mosaiko a Linteg, tapno ipakitana ti kinatimbeng ti Linteg. Umasping iti dayta, ti nasungdo nga ayat ni Jesus ti nangtignay kenkuana a mangidepensa iti Sao ti Dios maibusor kadagiti relihioso a panguluen a nangikagumaan a mangballikug iti dayta agpaay iti bukodda nga interes wenno mangilumlom iti dayta iti lubnak dagiti natauan a tradision.
10. Kasano a tinungpal ni Jesus dagiti padto maipapan iti kalidad ti panangisurona?
10 Gapu iti panagayat ni Jesus iti kinapudno, dina pulos insuro dayta a kas man la rutina laeng, iti wagas a makapauma wenno di makapainteres. Dagiti naipaltiing a padto ipasimudaagda nga agsao ti Mesias buyogen ti ‘makakayaw a bibig,’ nga usarenna ti “sasao ti kinangayed.” (Salmo 45:2; Genesis 49:21) Tinungpal ni Jesus dagita a padto babaen ti panangaramidna a makapainteres ken nabnabiag ti mensahena, nga inusarna ti “makaay-ayo a sasao” a nangisuro kadagiti kinapudno nga impatpategna unay. (Lucas 4:22) Awan duadua a nayanninaw iti rupana ti kinabarana, ken naggilap ti matana gapu iti nasged nga interesna iti kinapudno nga insurona. Anian a nakaay-ayat ti dumngeg kenkuana, ken anian a nagsayaat a tuladentayo no isaritatayo kadagiti sabsabali dagiti naadaltayo!
11. Apay a di pulos nagpannakkel ni Jesus iti laksid dagiti abilidadna kas mannursuro?
11 Nagpannakkel kadi ni Jesus gapu iti kalawa ti pannakaawatna kadagiti nadiosan a kinapudno ken makaallukoy a panagsasaona? Masansan a kasta dagiti tattao a mannursuro. Ngem laglagipem a nadiosan ti sirib ni Jesus. Ti kasta a sirib dina ipalubos ti kinapalangguad, ta ti “sirib adda kadagidiay naemma.” (Proverbio 11:2) Adda pay sabali a rason no apay a saan a timmangsit wenno nagpalangguad ni Jesus.
Inayat ni Jesus Dagiti Tattao a Sinursuruanna
12. Kasano nga impakita ni Jesus a dina kayat nga alusiisen kenkuana dagiti adalanna?
12 Kanayon a nabatad ti nasged a panagayat ni Jesus kadagiti tattao no mangisuro. Saan a pulos nga alusiisen dagiti tattao iti panangisurona, a naiduma iti panangisuro dagiti natangsit a tattao. (Eclesiastes 8:9) Kalpasan a naimatanganna ti maysa kadagiti milagro nga inaramid ni Jesus, kasta unay ti pannakaklaat ni Pedro, ket nagruknoy iti sanguanan ni Jesus. Ngem saan a kayat ni Jesus nga agbuteng kenkuana dagiti pasurotna gapu ta maaliawda. Siaasi a kinunana, “Isardengmo ti agbuteng” sana imbaga ken Pedro ti pakiramananna a makapagagar a trabaho a panagaramid kadagiti adalan. (Lucas 5:8-10) Kayat ni Jesus a matignay dagiti adalanna gapu iti panagayatda kadagiti agkakapateg a kinapudno maipapan iti Dios, saan a gapu iti panagamakda iti instruktorda.
13, 14. Kasano nga impakita ni Jesus ti empatia kadagiti tattao?
13 Nabatad met ti panagayat ni Jesus kadagiti tattao a sinursuruanna babaen ti empatia nga impakitana kadakuada. “Idi makitana dagiti bunggoy simnek ti asina kadakuada, agsipud ta nalalatan ken naiwarawarada a kasla karkarnero nga awanan pastor.” (Mateo 9:36) Naasian iti nakaay-ay-ay a kasasaadda ken natignay a tumulong kadakuada.
14 Kitaem ti empatia ni Jesus iti sabali a gundaway. Iti tengnga ti adu a tattao, immasideg kenkuana ti babai nga agbulbulos ti darana ket sinagidna ti barayubay ti kawes ni Jesus, isu a simimilagro nga immimbag ti babai. Narikna ni Jesus nga adda pannakabalin a rimmuar kenkuana, ngem dina nakita no asino ti naimbagan. Inkagumaanna a binirok ti babai. Apay? Saan a tapno babalawenna ti babai gapu iti panangsalungasingna iti Linteg wenno kadagiti pagalagadan dagiti eskriba ken Fariseo, a nalabit pagamkan ti babai. Imbes ketdi, kinuna ni Jesus kenkuana: “Anak, ti pammatim pinaimbagnaka. Mapanka a sitatalna, ket sumalun-atka koma iti nadagsen a sakitmo.” (Marcos 5:25-34) Imutektekam ti empatia kadagita a sasaona. Dina basta kinuna, “Umimbagka koma.” Kinunana ketdi: “Sumalun-atka koma iti nadagsen a sakitmo.” Inusar ditoy ni Marcos ti sao a mabalin a literal a kaipapananna “panangsaplit,” maysa a kita ti panangparigat. No kasta, ammo ni Jesus a nagsagaba ti babai gapu iti sakitna, nalabit nakaro nga ut-ot iti pisikal ken iti emosion. Naasian kenkuana ni Jesus.
15, 16. Aniada a pasamak iti ministerio ni Jesus ti mangipamatmat a kinitana ti nasayaat a galad dagiti tattao?
15 Imparangarang met ni Jesus ti panagayatna kadagiti tattao babaen ti panangkitana kadagiti nasayaat a galadda. Usigem ti napasamak idi nakasaritana ni Natanael, a nagbalin nga apostol idi agangay. “Ni Jesus nakitana ni Natanael nga um-umay nga agturong kenkuana ket kinunana maipapan kenkuana: ‘Kitaenyo, sigurado a maysa nga Israelita, a kenkuana awan ti allilaw.’” Inusar ni Jesus ti pannakabalinna a nangbasa iti puso ni Natanael, isu nga adu ti naadalna maipapan kenkuana. Siempre, saan a perpekto ni Natanael. Adda dagiti pagkuranganna, a kas met kadatayo amin. Kinapudnona, idi nadamagna ti maipapan ken Jesus, adda imbagana a medio makasair: “Mabalin aya a tumaud manipud Nazaret ti aniaman a banag a naimbag?” (Juan 1:45-51) Ngem kadagiti banag a mabalin a saritaen maipapan ken ni Natanael, ti positibo a galad ti kinita ni Jesus, ti napudno a puso ni Natanael.
16 Adda met idi ti maysa nga opisial ti buyot—nalabit maysa a Romano nga Gentil—nga immasideg ket kiniddawna a paimbagen ni Jesus ti maysa a masakit nga adipen. Ammo ni Jesus nga adda dagiti pagkurangan daydi a soldado. Kadagidi a panawen, ti maysa nga opisial ti buyot ket mabalin a nakaaramid iti adu a kinaranggas, panangpapatay, ken di umiso a panagdayaw. Ngem ti naimbag a galad ti soldado ti kinita ni Jesus—ti naisangsangayan a pammatina. (Mateo 8:5-13) Idi agangay, idi kasarsarita ni Jesus ti managdakdakes a nakabitin iti pagtutuokan a kayo iti abayna, saan a binabalaw ni Jesus ti lalaki gapu kadagiti krimen nga inaramidna iti naglabas no di ket pinabilegna babaen ti panangipaayna iti namnama iti masanguanan. (Lucas 23:43) Pagaammo unay ni Jesus a makaupay laeng kadakuada ti negatibo, mangbabalaw a panangmatmat kadagiti sabsabali. Awan duadua nga adu ti napabileg nga agaramid iti naimbag gapu ta inkagumaanna a kinita ti naimbag a galad dagiti sabsabali.
Sidadaan nga Agserbi Kadagiti Tattao
17, 18. Idi inawatna ti annongen nga umay ditoy daga, kasano nga impakita ni Jesus nga isu ket situtulok nga agserbi iti sabsabali?
17 Ti sabali pay a nabileg a pammaneknek nga ay-ayaten ni Jesus dagiti tattao nga insurona isu ti sidadaan a panagserbina kadakuada. Sakbay pay a timmao, siguden a kaay-ayo ti Anak ti Dios ti sangatauan. (Proverbio 8:30, 31) Kas “Sao,” wenno pannakangiwat ni Jehova, mabalin nga adun a daras a nakilangen ni Jesus kadagiti tattao. (Juan 1:1) Ngem ti maysa a rason no apay nga immay ditoy daga ket tapno ad-adda a direkta a maisurona ti sangatauan. Gapuna, “inuksobanna ti bagina ket innalana ti langa ti maysa nga adipen,” a pinanawanna ti natan-ok a saadna idiay langit. (Filipos 2:7; 2 Corinto 8:9) Idi adda ditoy daga, saan a nagur-uray ni Jesus a mapagserbian. Iti kasumbangirna, kinunana: “Ti Anak ti tao immay, saan a tapno pagserbian, no di ket tapno agserbi ken tapno itedna ti kararuana kas subbot a kasukat dagiti adu.” (Mateo 20:28) Naan-anay a tinungpal ni Jesus dagita a sasao.
18 Sipapakumbaba nga impaay ni Jesus ti kasapulan dagidiay sinursuruanna, a sidadaan nga inusarna ti biagna agpaay kadakuada. Pinagnana ti Naikari a Daga, a ginasut a kilometro ti dinaliasatna a nangasaba tapno ad-adu a tattao ti maisurona. Saan a kas kadagiti napalangguad a Fariseo ken eskriba, isu ket nagtalinaed a napakumbaba ken nalaka a maasitgan. Amin a klase ti tattao—dagiti nangato ti saadda iti komunidad, soldado, abogado, babbai, ubbing, napanglaw, masakit, uray dagiti inlaksid ti kagimongan—sigagagar nga immadanida kenkuana, ket dida nagamkan. Nupay perpekto, tao laeng idi ni Jesus, a makarikna iti bannog ken bisin. Ngem uray no nabannog wenno kasapulanna ti aginana wenno naulimek a tiempo nga agkararag, inyun-unana ti kasapulan ti dadduma imbes a ti bukodna nga interes.—Marcos 1:35-39.
19. Kasano nga impasdek ni Jesus ti pagtuladan iti napakumbaba, naanus, ken naasi a panangtrato kadagiti adalanna?
19 Kasta met laeng ti kinatulok ni Jesus nga agserbi kadagiti adalanna. Inaramidna dayta babaen ti naasi ken naanus a panangisurona kadakuada. Nupay saanda a dagus a natarusan ti dadduma a napateg a leksion, saan a naupay ni Jesus, saan a nakapungtot, wenno saanna a pinagsasawan ida. Intultuloyna nga inusar ti nadumaduma a wagas tapno maipaawatna ti kayatna nga isuro. Kas pagarigan, panunotem laengen no mano a daras a nagsusupiat dagiti adalan no asino kadakuada ti katan-okan. Uray agingga iti rabii sakbay ti pannakapapatayna, inusar ni Jesus dagiti baro a wagas a mangisuro kadakuada no kasano nga agpakumbabada iti maysa ken maysa. No maipapan iti kinapakumbaba ken iti amin a bambanag, adda kalintegan ni Jesus a mangibaga: “Impasdekko ti pagtuladan maipaay kadakayo.”—Juan 13:5-15; Mateo 20:25; Marcos 9:34-37.
20. Ania a wagas ti panangisuro ti nakaidumaan ni Jesus kadagiti Fariseo, ken apay nga epektibo dayta a metodo?
20 Imutektekam ta saan a basta imbaga ni Jesus kadagiti adalanna no ania dayta a pagtuladan; ‘impasdekna ti pagtuladan.’ Insurona ida babaen ti ulidan. Saan a nakisarita kadakuada a kasla ari, a kunam la no nakatantan-ok a dina kayat nga aramiden ti mismo nga impaannongna kadakuada. Kasta dagiti Fariseo. “Sawenda ngem saanda nga aramiden,” kinuna ni Jesus maipapan kadakuada. (Mateo 23:3) Sipapakumbaba nga impakita ni Jesus kadagiti adalanna no ania a talaga ti kaipapanan dagiti sursurona babaen ti panangyaplikar kadagita. Isu nga idi indagadagna kadagiti pasurotna nga agbiagda a simple ken di agbalin a materialistiko, saandan a masapul ti agpanunot no ania ti kayatna a sawen. Makitada ti aplikasion dagiti sasaona: “Dagiti sora addaanda kadagiti rukib ket dagiti tumatayab iti langit addaanda kadagiti pagaponan, ngem ti Anak ti tao awan pangisaadanna iti ulona.” (Mateo 8:20) Pinagserbian ni Jesus dagiti adalanna babaen ti sipapakumbaba a panangipasdekna iti ulidan a tuladenda.
21. Ania ti mausig iti sumaruno nga artikulo?
21 Awan duadua a ni Jesus ti katan-okan a Mannursuro a nagbiag ditoy daga! Ti panagayatna kadagiti kinapudno nga insurona ken kadagiti tattao a sinursuruanna ket nabatad kadagiti amin a napudno ti panagpuspusoda a tattao a nakakita ken nakangngeg kenkuana. Nabatad met dayta kadatayo nga agdama a mangad-adal iti impasdekna a pagtuladan. Ngem kasano a matuladtayo ti awan pagkuranganna a pagwadan ni Kristo? Dayta a saludsod ti ilawlawag ti sumaruno nga artikulo.
Ania ti Sungbatmo?
• Ania ti pagpannurayan ti nasayaat a panangisuro, kas impakita ti siasino?
• Kadagiti ania a wagas nga imparangarang ni Jesus ti panagayatna kadagiti kinapudno nga insurona?
• Kasano nga impakita ni Jesus nga inayatna dagiti tattao a sinursuruanna?
• Aniada a pagarigan ti mangipakita a sipapakumbaba ken situtulok a pinagserbian ni Jesus dagidiay sinursuruanna?
[Ladawan iti panid 12]
Kasano nga impakita ni Jesus nga inayatna dagiti prinsipio a masarakan iti Sao ti Dios?