“Panawen ti Panagulimek ken Panawen ti Panagsao”

NAMIN-ANON nga insennaayyo, “Diak koma nagsao iti kasdiay”? Kaskasdi, mabalin a malagipyo ti dadduma a gundaway a dikay nakapagsao a situtured. Iti panangutobyo, mabalin a napanunotyo, ‘Nakapagsaoak la koma.’

Kuna ti Biblia nga adda “panawen ti panagulimek ken panawen ti panagsao.” (Eclesiastes 3:7) Ditoy, nupay kasta, tumaud ti parikut​—panangikeddeng no kaano ti panagsao ken no kaano ti panagulimek. Ti kinaimperpektotayo kas tao masansan a tignayennatayo nga agaramid ken agsao kadagiti banag iti di umiso a tiempo. (Roma 7:19) Kasanotayo a mamedmedan ti di matengngel a dilatayo?​—Santiago 3:2.

Dagiti Pamay-an Tapno Mamedmedan ti Dila

Tapno matulongantayo a mangikeddeng no kaano ti panagsao ken no kaano ti panagulimek, saantay a kasapulan ti atiddog a listaan a mangsaklaw iti amin a posible a kasasaad. Imbes ketdi, kasapulan a paiwanwantayo kadagiti galad a napateg a paset ti Nakristianuan a personalidad. Ania dagitoy a galad?

Inlawlawag ni Jesu-Kristo a ti ayat isut’ kangrunaan a galad a pakatignayan dagiti adalanna. “Babaen iti daytoy maammuanto ti isuamin a dakayo dagiti adalak, no addaankayo iti ayat iti maysa ken maysa,” kinunana. (Juan 13:35) Bayat nga ad-adda nga ipakitatayo ti kasta a nainkabsatan nga ayat, ad-adda met a mamedmedantay ti dilatayo.

Dakkel met ti maitulong ti dua nga agkanaig a galad. Maysa kadagitoy ti kinapakumbaba. Matulongannatayo a ‘mangibilang kadagiti dadduma a nangatngatoda ngem kadatayo.’ (Filipos 2:3) Ti sabali pay isut’ kinaalumamay, a mamagtalinaed kadatayo a ‘mangmedmed iti sidong ti dakes.’ (2 Timoteo 2:24, 25) Addaantay iti perpekto nga ulidan ken Jesu-Kristo no kasano nga ipakita dagitoy a galad.

Yantangay narigrigat a medmedan ti dilatayo no addatayo iti sidong ti pakarigatan, usigentayo ti rabii sakbay ti ipapatay ni Jesus​—idi a “mariribukan unay.” (Mateo 26:37, 38) Saan a nakaskasdaaw a kastoy ti narikna ni Jesus, tangay nagpannuray iti panagtalinaedna a matalek iti Dios ti agnanayon a masakbayan ti amin a sangatauan.​—Roma 5:19-21.

Awan duadua a daytoy ti panawen tapno makisarita ni Jesus iti nailangitan nga Amana. Gapuna immadayo tapno agkararag, a kiniddawna kadagiti tallo nga adalanna nga itultuloyda ti agbantay. Kalpasan ti sumagmamano a kanito dimteng ket natakuatanna a matmaturogda. Iti dayta kinunana ken Pedro: “Dikay aya kabaelan ti uray makipagbantay laeng kaniak iti maysa nga oras?” Daytoy a naayat a panangtubngar ti napakuyogan kadagiti sao a mangipakita iti pannakaawat kadagiti pagkapuyanda. Kinunana: “Ti espiritu, pudno unay, sigagagar, ngem ti lasag nakapuy.” Kalpasanna, dimteng manen ni Jesus ket natakuatanna a nakaturog dagiti adalan. Siaasi a nakisarita kadakuada ket ‘napan ket nagkararag iti maikatlo a daras.’​—Mateo 26:36-44.

Idi natakuatan ni Jesus a matmaturog dagiti adalan iti maikatlo a daras, saan a nagubsang no di ket kinunana: “Iti tiempo a kas itoy matmaturog ken agin-inanakayo! Adtoy! Ti oras immasidegen tapno ti Anak ti tao maliputan iti im-ima dagiti managbasol.” (Mateo 26:45) Daydiay laeng addaan iti puso a napnuan panagayat, buyogen ti pudno a naalumamay ken napakumbaba a kababalin, ti makaaramat iti dila iti dayta a wagas iti kasta a narikut a tiempo.​—Mateo 11:29; Juan 13:1.

Di nagbayag kalpasanna, natiliw ni Jesus sa nabista. Ditoy maadaltayo a no dadduma kasayaatan ti agulimek, uray no makiramramantay iti Nakristianuan a ministeriotayo. Gapu ta panggepda a padaksen ni Jesus, pulos a di naginteresan dagiti panguluen a papadi ti panangammo iti kinapudno. Gapuna iti daytoy narikut a kasasaad, nagulimek ni Jesus.​—Idiligyo ti Mateo 7:6.

Nupay kasta, saan a nagulimek lattan ni Jesus idi kiniddaw ti nangato a padi: “Babaen iti sibibiag a Dios pagsapataenka nga ibagam kadakami no sika ti Kristo nga Anak ti Dios!” (Mateo 26:63) Yantangay napagsapata ni Jesus, tiempo idin tapno agsao. Gapuna insungbatna: “Sinaom a mismo dayta. Ngem kunak kadakayo, Manipud ita makitayonto ti Anak ti tao a situtugaw iti makannawan nga ima ti pannakabalin ken um-umay a buyogen dagiti ulep ti langit.”​—Mateo 26:64.

Kabayatan dayta a nagpateg nga aldaw, naan-anay a minedmedan ni Jesus ti dilana. Iti kasona, nagbalin a naikasigudan a paset ti personalidadna ti ayat, kinaalumamay, ken kinapakumbaba. Kasanotay a mausar dagitoy a galad a pangmedmed iti dilatayo no addatayo iti sidong ti pakarigatan?

Panangmedmed iti Dila No Makapungtot

No makapungtottayo, masansan a ditay mamedmedan ti dilatayo. Kas pagarigan, naminsan di nagkinnaawatan da Pablo ken Bernabe. “Determinado ni Bernabe a mangikuyog met ken Juan, a naawagan ti Marcos. Ngem impagarup ni Pablo a di umiso ti panangikuyogda iti daytoy a maysa, yantangay simmina kadakuada manipud Pamfilia ket saan a kimmuyog kadakuada iti trabaho. Gapu itoy adda bimtak a nakaro a panagpungtot, iti kasta nagsinada a dua.”​—Aramid 15:37-39.

Kuna ni Michael,a a nagtrabaho iti sumagmamano a tawen kadagiti proyekto a panagipatakder: “Adda maysa a tao iti lugar a pagipatpatakderan nga am-ammok unay ken raraemek. Ngem kasla masansan a babbabalawenna ti trabahok. Nasaktan ken nasairak ngem diak impeksa ti marikriknak. Dimteng ti kangitingitan ti bambanag iti maysa nga aldaw idi binabalawna ti kalkalpasko a trabaho.

“Impeksak amin a sakit ti nakemko. Iti nalaus a pungtotko, diakon napanunot ti dakes nga impresion nga imbunga daytoy kadagidiay adda iti aglawlawmi. Iti dayta a nagmalem, diak kinayat a kasarita wenno uray pay makita. Mautobko ita a saan nga umiso ti panangtamingko iti parikut. Nasaysayaat koma no nagulimekak ken nakisarita idi bimmaawen ti pungtotko.”

Makaparagsak, ti Nakristianuan nga ayat ti nangtignay kadagitoy a dua tapno risutenda ti dida pagkinnaawatan. Ilawlawag ni Michael: “Kalpasan ti prangka a panagsarita, nasaysayaaten ti pannakaawatmi iti tunggal maysa, ket nasinged itan ti panaggayyemmi.”

Kas iti naadal ni Michael, no makapungtottayo, no dadduma nainsiriban ti agulimek. “Ti nalamiis ti nakemna tao a mannakaawat,” kuna ti Proverbio 17:27. Ti pannakaawat ken nainkabsatan nga ayat tulongannatayo a mangmedmed iti tarigagaytayo nga agsao iti makapasakit. No napasaktannatayo, kasaritatayo daydiay a tao a datdatayo iti naalumamay ken napakumbaba nga espiritu, iti panggep nga isubli ti talna. Komusta ngay no rimsuan ti nakaro a pungtot? No kasta ti ayat ti mangtignay kadatayo nga agpakumbaba ken sitatakneng nga agpadispensar. Daytoy ti panawen tapno agsao, tapno iyebkas ti panagbabawi ken agasan ti nasaktan a rikna babaen ti napasnek a panagsarita.​—Mateo 5:23, 24.

No Saan a ti Kinaulimek ti Solusion

Gapu iti pungtot wenno pannakasair mabalin a ditayon kasarita ti tao a nangpasakit kadatayo. Makadadael unay daytoy. “Kabayatan ti umuna a tawen ti panagasawami, adda dagiti gundaway a diak kayat a kasarita ni lakayko iti sumagmamano nga aldaw,” impudno ni María.b “Masansan, saan a gapu iti dadakkel a parikut ngem, imbes ketdi, gapu iti pannakaurnong ti babassit a pannakasair. Kanayonko nga ut-utoben amin dagitoy a pannakapasakit agingga a nagbalinda a kasla bantay a lapped. Kalpasanna dimteng ti kanito a napunuanakon, ket basta diakon kasarsarita ni lakayko agingga a lumabas ti pannakaupayko.”

Kuna pay ni María: “Maysa a partikular a teksto ti Biblia​—‘ti init saannakay koma a malnekan a sipupungtot’​—ti nakatulong kaniak a mangbalbaliw iti panagpampanunotko. Inkagumaanmi ken ni lakayko a pasayaaten ti komunikasionmi tapno saan a kumaro dagiti parikut. Saan a nalaka dayta, ngem kalpasan ti sangapulo a tawen a panagasawami, maragsakanak a mangibaga a manmanon dagiti panawen ti bimmato a kinaulimek. Nupay kasta, kasapulan a bigbigek nga ikagkagumaak pay laeng a medmedan daytoy a pagannayasan.”​—Efeso 4:26.

Kas iti natakuatan ni María, no tumaud dagiti pakarigatan iti nagbaetan ti dua a tao, saan a solusion ti pannakapukaw ti komunikasion. Iti sidong dagidiay a kasasaad, ad-adda a kumaro ti sakit ti nakem, ket madadael ti relasion. Kinuna ni Jesus a masapul a ‘nadarastayo a makirinnisut.’ (Mateo 5:25) “Ti sao a maitutop ti pannakaisaona” matulongannatayo a ‘mangsapul iti talna.’​—Proverbio 25:11; 1 Pedro 3:11.

Masapul met nga agsaotayo no agkasapulantay iti tulong. No agsagsagabatayo gapu iti sumagmamano a naespirituan a parikut, mabalin a ditay kayat a padagsenan ti sabsabali. Ngem no agulimektayo, kumaro laeng ti parikut. Maseknan kadatayo dagiti nadutokan a Kristiano a panglakayen ket, no palubosantay ida, awan duadua a magagaranda a tumulong. Daytoy ti panawen a kasapulan nga agsaotayo.​—Santiago 5:13-16.

Kangrunaan iti amin, makisaritatayo koma a kanayon ken Jehova iti naimpusuan a kararag, kas inaramid ni Jesus. Wen, ‘ibukboktayo ti pusotayo’ iti nailangitan nga Amatayo.​—Salmo 62:8; idiligyo ti Hebreo 5:7.

“Panawen ti Panagsao” Maipapan iti Pagarian ti Dios

Maysa a nadibinuan nga annongen ti Nakristianuan a ministerio a masapul a maitungpal sakbay a dumteng ti panungpalan. Nakapatpateg ngarud ita nga ipakaammo dagiti adipen ni Jehova ti naimbag a damag ti Pagarian. (Marcos 13:10) Kas kadagiti apostol, dagiti pudno a Kristiano ‘dida basta mabalin ti agsardeng nga agsao maipapan kadagiti bambanag a nakita ken nangngegda.’​—Aramid 4:20.

Siempre, saan nga amin mayatda a dumngeg iti naimbag a damag. Kinapudnona, idi imbaonna dagiti adalanna a mangasaba, binalakadan ida ni Jesus a ‘birokenda dagidiay maikari.’ Yantangay pulos a di pilpiliten ni Jehova ti asinoman tapno agdayaw kenkuana, ditay itultuloy a piliten a kasarita ti asinoman a sisusubeg a mangilaksid iti mensahe ti Pagarian. (Mateo 10:11-14) Ngem maragsakantayo a mangisarita ti maipapan iti panagturay ni Jehova kadagidiay “siuumiso a maikari iti agnanayon a biag.”​—Aramid 13:48; Salmo 145:10-13.

Ti ayat, kinaalumamay, ken kinapakumbaba isudat’ galad a makatulong kadatayo a mangmedmed iti imperpekto a pagannayasantayo nga agsao a sidadarasudos wenno agulimek laengen. Bayat a rumang-aytayo kadagitoy a galad, ad-adda a makabalantayto a mangilasin iti umiso a panawen ken di umiso a panawen ti panagsao.

[Dagiti Footnote]

[Ladawan iti panid 23]

Marisut dagiti parikut babaen ti nasayaat a komunikasion