Asidegen ti “Panawen a Maipaay iti Talna”!

“Maipaay iti tunggal banag adda nakedngan a tiempo, . . . panawen a maipaay iti gubat, ken panawen a maipaay iti talna.”​—ECLESIASTES 3:1, 8.

1. Ania ti adda nga agsupadi a kasasaad iti maika-20 a siglo no maipapan iti gubat ken talna?

IL-ILIWEN ti kaaduan a tattao ti talna, ket nainkalintegan dayta. Naat-atap ti talna iti maika-20 a siglo ngem iti aniaman a siglo iti historia. Maisupadi daytoy iti manamnama a mapasamak agsipud ta kadagitoy laeng a tiempo a napalalo ti panagreggetda a mangragpat iti talna. Idi 1920, nabuangay ti Liga de Naciones. Idi 1928, ti Kellogg-Briand Pact, nga inawagan ti maysa a reperensia a “kadakkelan kadagiti nagsasaganad a gannuat a mangragpat iti talna kalpasan ti Gubat Sangalubongan I,” ket sinuportaran ti “gistay amin a nasion iti lubong . . . nga immanamong a mangiwaksi iti gubat kas instrumento ti nasional a paglintegan.” Kalpasanna, idi 1945 nabuangay ti organisasion ti Naciones Unidas a simmukat iti Liga de Naciones nga awan idin.

2. Ania ti ibagbagada a panggep ti Naciones Unidas, ket kasano kaballigi dayta?

² Kas iti Liga, ibagbagada a panggep ti Naciones Unidas nga ipasdek ti sangalubongan a talna. Ngem saan a naan-anay ti panagballigina. Pudno, awan ti gubat a mapaspasamak iti lubong a kas kasaknap ti dua a sangalubongan a gubat. Nupay kasta, nagadu dagiti babbabassit a dangadang a mangrirriribuk pay laeng iti panunot ti ginasut a ribu a tattao, mangpukpukaw iti sanikuada, ken masansan iti mismo a biagda. Manamnamatayo kadi a kabaelan ti Naciones Unidas a pagbalinen ti maika-21 a siglo a “panawen a maipaay iti talna”?

Ti Pakaibatayan ti Pudno a Talna

3. Apay nga awan ti pudpudno a talna no adda guranggura?

³ Saan laeng a basta panagpipinnabus-oy ti kasapulan tapno agkakappia dagiti tattao ken nasnasion. Adda kadi pudpudno a talna iti nagbaetan dagiti aggingginnura? Awan, sigun iti 1 Juan 3:15: “Tunggal maysa a manggura iti kabsatna mananggudas.” Kas paneknekan dagiti nabiit pay a pasamak, nalaka nga agtungpal iti kinaranggas ti nakaro a guranggura.

4. Siasino laeng ti makasagrap iti talna, ken apay?

⁴ Yantangay ni Jehova “ti Dios a mangipaay iti talna,” dagiti laeng tattao a mangay-ayat iti Dios ken addaan nauneg a panagraem kadagiti nalinteg a prinsipiona ti makasagrap iti talna. Nalawag a saan nga ited ni Jehova ti talna iti amin a tattao. “Awan ti talna, kuna ti Diosko, kadagiti nadangkes.” Agkedked ngamin dagiti nadangkes nga agpaidalan iti nasantuan nga espiritu ti Dios, a ti maysa a bungana ket talna.​—Roma 15:33; Isaias 57:21; Galacia 5:22.

5. Ania ti di maaramid dagiti pudno a Kristiano?

⁵ Saan a kas iti masansan nga aramiden dagiti agkunkuna a Kristiano, nangruna iti maika-20 a siglo, di mabalin a makigubat dagiti pudno a Kristiano kadagiti padada a tattao. (Santiago 4:1-4) Pudno, makidangdangadangda kadagiti sursuro a mamadpadakes iti Dios, ngem panggep daytoy a dangadang a tulongan, saan a dangran, dagiti tattao. Nabatad a maikaniwas iti pudno a Kristianidad ti panangidadanes kadagiti sabsabali gapu iti panagduduma ti relihion wenno ti panangranggas gapu kadagiti nasionalistiko a rason. Imbilin ni Pablo kadagiti Kristiano idiay Roma: “No mabalin, sigun iti panagpannurayna kadakayo, makikappiakayo iti isuamin a tattao.”​—Roma 12:17-19; 2 Timoteo 2:24, 25.

6. Sadino laeng ti pakasarakan ti pudpudno a talna ita?

⁶ Iti kaaldawantayo, dagiti laeng pudno nga agdaydayaw ken Jehova a Dios ti addaan iti talna nga aggapu iti Dios. (Salmo 119:165; Isaias 48:18) Awan dagiti napolitikaan a susik a mangriribuk iti panagkaykaysada, tangay uray sadinoman ti ayanda, awan dasdasiganda no iti politika. (Juan 15:19; 17:14) Gapu ta ‘naan-anay nga agkaykaysada iti isu met laeng a panunot ken iti isu met laeng a wagas ti panagpampanunot,’ awan dagiti narelihiosuan a susik a mamagpeligro iti talnada. (1 Corinto 1:10) Ti talna a tagtagiragsaken dagiti Saksi ni Jehova ket maysa a milagro iti moderno a panawen, a gapuanan ti Dios maitunos iti karina: “Dutokakto ti talna kas manangaywanmo ken ti kinalinteg kas manangituding iti akem.”​—Isaias 60:17, Hebreo 8:10.

Apay a “Panawen a Maipaay iti Gubat”?

7, 8. (a) Nupay mannakikappiada, kasano ti panangmatmat dagiti Saksi ni Jehova iti agdama a panawen? (b) Ania ti kangrunaan nga igam nga usaren ti maysa a Kristiano a makigubat?

⁷ Nupay mannakikappiada, ibilang latta dagiti Saksi ni Jehova a nangnangruna a “panawen a maipaay iti gubat” ti agdama a panawen. Siempre, saan a literal a gubat daytoy agsipud ta ti panangipilit iti mensahe ti Biblia kadagiti sabsabali babaen ti kinaranggas ket maisalungasing iti awis ti Dios nga “asinoman a mayat awatenna koma ti danum ti biag nga awan bayadna.” (Apocalipsis 22:17) Saanda a piliten nga agpakomberte dagiti tattao! Bin-ig a naespirituan ti pannakidangadang dagiti Saksi ni Jehova. Insurat ni Pablo: “Dagiti igam iti pannakigubatmi saan a nainlasagan, ngem mannakabalin babaen iti Dios a maipaay a pangduprak kadagiti natibker ti pannakasarikedkedna a bambanag.”​—2 Corinto 10:4; 1 Timoteo 1:18.

⁸ Ti kangrunaan kadagiti ‘igam iti pannakigubattayo’ isu ti “kampilan ti espiritu, a dayta ti, sao ti Dios.” (Efeso 6:17) Nabileg daytoy a kampilan. “Ti sao ti Dios nabiag ken adda bilegna ken natartarumamis ngem iti aniaman a kampilan a dua ti tademna ket sumalput uray agingga iti paglasinan ti kararua ken espiritu, ken kadagiti nagsuopan ken ti patada, ket kabaelanna a lasinen dagiti panunot ken dagiti panagem ti puso.” (Hebreo 4:12) No usarenda daytoy a kampilan, kabaelan dagiti Kristiano a dupraken “dagiti panagrasrason ken tunggal natan-ok a banag a naibangon maibusor iti pannakaammo iti Dios.” (2 Corinto 10:5) Dayta ti tumulong kadakuada a mangibutaktak kadagiti palso a doktrina, makadangran nga aramid, ken pilosopia a mangyanninaw iti natauan imbes a nadiosan a sirib.​—1 Corinto 2:6-8; Efeso 6:11-13.

9. Apay nga awan sardayna ti pannakidangadangtayo iti managbasol a lasag?

⁹ Ti maysa pay a kita ti naespirituan a pannakigubat isu ti pannakidangadang iti managbasol a lasag. Dagiti Kristiano tuladenda ti ulidan ni Pablo a nagkuna iti kastoy: “Disdisnogek ti bagik ket iturturongko kas maysa nga adipen, tapno, kalpasan a nakaskasabaak ti sabsabali, uray kasano siak a mismo saanak nga agbalin a di naanamongan.” (1 Corinto 9:27) Nabalakadan dagiti Kristiano sadi Colosas a papatayenda ‘ti kamkameng ti bagida nga adda iti rabaw ti daga no maipapan iti pannakiabig, kinarugit, panaggartem iti sekso, makapasakit a tarigagay, ken kinaagum, isu a panagrukbab iti didiosen.’ (Colosas 3:5) Ket ti mannurat iti Biblia a ni Judas binagbagaanna dagiti Kristiano a ‘makidangadangda a sipipinget maipaay iti pammati a namimpinsan a naiyawat kadagiti sasanto.’ (Judas 3) Apay a masapul nga aramidentayo dayta? Sumungbat ni Pablo: “No agbiagkayo a maitunos iti lasag sigurado a mataykayo; ngem no papatayenyo dagiti ar-aramid ti bagi babaen iti espiritu, agbiagkayto.” (Roma 8:13) Gapu iti daytoy a nabatad a sasao, di agsarday ti pannakidangadangtayo kadagiti dakes a pagannayasan.

10. Ania ti napasamak idi 1914, a mangiturong iti ania iti asidegen a masanguanan?

¹⁰ Ti maysa pay a makagapu a maikuna a panawen a maipaay iti gubat ti agdama a panawen ket asidegen ti “aldaw ti ibabales ti Diostayo.” (Isaias 61:1, 2) Idi 1914, dimteng ti panawen nga inkeddeng ni Jehova a pannakaipasdek ti Mesianiko a Pagarian ken panangautorisarna iti dayta a makidangadang iti sistema ni Satanas. Nagpatingga iti daydi a tiempo ti naipalubos a panawen a panangpadas dagiti tattao iti aramid-tao a turay nga awan ti ibaballaet ti Dios. Imbes nga awatenda ti Mesianiko nga Agturay nga insaad ti Dios, agtultuloy a di awaten ti kaaduan a tattao, kas iti inaramid ti kaaduan idi umuna a siglo. (Aramid 28:27) Gapu iti ibubusorda iti Pagarian, kapilitan a ‘nagturay [ni Kristo] iti tengnga dagiti kabkabusorna.’ (Salmo 110:2) Makaparagsak ta inkari ti Apocalipsis 6:2 nga ‘an-anayen [ni Kristo] ti panagballigina.’ Aramidennanto daytoy inton “gubat ti naindaklan nga aldaw ti Dios a Mannakabalin-amin . . . , nga iti Hebreo maaw-awagan Har–Magedon.”​—Apocalipsis 16:14, 16.

Itan ti “Panawen ti Panagsao”

11. Apay a napalalo ti panaganus ni Jehova, ngem anianto ti mapasamak kamaudiananna?

¹¹ Walopulo ket lima a tawenen ti napalabas sipud idi napasamak ti dakkel a panagbalbaliw ti kasasaad ditoy lubong idi 1914. Inan-anusan ni Jehova ti sangatauan. Impabigbigna a naan-anay kadagiti Saksina ti kinaganat ti kasasaad. Agpegpeggad ti biag ti minilion a tattao. Rumbeng a mapakdaaran dagitoy nga umariwekwek a tattao agsipud ta “ni Jehova . . . saanna a tarigagayan a madadael ti asinoman no di ket tarigagayanna a makagteng dagiti isuamin iti panagbabawi.” (2 Pedro 3:9) Nupay kasta, asidegen a dumteng ti “pannakaipanayag ni Apo Jesus manipud langit a kadua dagiti mannakabalin nga anghelna.” Ket amin dagidiay sipapakinakem a nangiwaksi iti mensahe maipapan iti Pagarian ti Dios lak-amendanto ti “pammales” nga iyeg ni Jesus “kadagidiay di makaammo iti Dios ken kadagidiay di agtulnog iti naimbag a damag maipapan ken Apotayo a Jesus.”​—2 Tesalonica 1:6-9.

12. (a) Apay nga awan mamaayna ti panangpattapatta no kaano a mangrugi ti dakkel a rigat? (b) Mainaig iti daytoy a banag, maipapan iti ania a peggad a namakdaar ni Jesus?

¹² Kaanonto a maibus ti pasensia ni Jehova? Awan mamaayna ti panangpattapatta no kaano a mangrugi ti “dakkel a rigat.” Nalawag a kinuna ni Jesus: “Maipapan iti dayta nga aldaw ken oras awan ti asinoman a makaammo.” Iti sabali a bangir, imbalakadna: “Agtultuloykayo nga agbantay, ngarud, agsipud ta dikay ammo no iti ania nga aldaw nga umay ti Apoyo. . . . Paneknekanyo a sisasaganakayo, agsipud ta iti oras a dikay ipagarup nga isu dayta, ti Anak ti tao umay.” (Mateo 24:21, 36, 42, 44) Iti simple a pannao, kayat a sawen daytoy nga inaldaw a siputantayo dagiti pasamak iti lubong ken silalagiptayo a kanayon iti panagbettak ti dakkel a rigat. (1 Tesalonica 5:1-5) Anian a nagpeggad a panunoten a mabalintay ti agpamayan, nga agbiag a normal kas ʼtay kunada, a basta agur-uray laeng no ania ti mapasamak! Kinuna ni Jesus: “Asikasuenyo ti bagbagiyo tapno dagiti pusoyo dida pulos madagsenan iti nalabes a pampannangan ken nakaro a panagin-inum ken kadagiti pakaringgoran iti biag, ket giddato a dayta nga aldaw kellaat nga umay kadakayo a kas maysa a silo.” (Lucas 21:34, 35) Masiguradotayo daytoy: Saan nga agnanayon a magawidan ti “uppat nga angin” a mangdadael a madama a tengtenglen ti “uppat nga anghel” ni Jehova.​—Apocalipsis 7:1-3.

13. Ania ti bigbigen ti agarup innem a milion a tattao?

¹³ Gapu iti daytoy napartak ti iyaadanina nga aldaw ti panagsingir, adda naisangsangayan a kaipapanan ti sasao ni Solomon maipapan iti “panawen ti panagsao.” (Eclesiastes 3:7) Tangay mabigbigda a pudno nga itan ti panawen ti panagsao, agarup innem a milion a Saksi ni Jehova ti sireregta a mangipakpakaammo iti kinadayag ti kinaturay ti Dios ken mangpakpakdaar maipapan iti aldaw ti ibabalesna. Situtulok nga ipapaayda ti bagbagida iti daytoy nga aldaw ti puersa militar ni Kristo. ​—Salmo 110:3; 145:10-12.

Dagidiay Agkunkuna iti “Talna, Idinto nga Awan ti Talna”

14. Siasino dagiti ulbod a mammadto idi maikapito a siglo K.K.P.?

¹⁴ Idi maikapito a siglo K.K.P., impakaammo dagiti mammadto ti Dios a da Jeremias ken Ezequiel dagiti nadibinuan a mensahe a pangukom iti Jerusalem gapu iti nakillo nga aramidna kas panagsukir iti Dios. Napasamak idi 607 K.K.P. ti pannakadadael nga impadtoda, nupay naiduma kadagiti mensahero ti Dios ti impadto dagiti nalatak ken naturay a panguluen ti relihion. Dagita a panguluen ti “maag a mammadto a . . . nangyaw-awan iti ili [ti Dios], a kunkunada, ‘Adda talna!’ idinto nga awan ti talna.”​—Ezequiel 13:1-16, Jeremias 6:14, 15; 8:8-12.

15. Adda kadi dagiti kakasta nga ulbod a mammadto ita? Ilawlawagyo.

¹⁵ Kas kadagiti “maag a mammadto” iti daydi a tiempo, ti kaaduan a panguluen ti relihion ita saanda met a pakpakdaaran dagiti tattao maipapan iti sumungsungad nga aldaw ti panangukom ti Dios. Imbes ketdi, ipampanamnamada a maragpatto dagiti napolitikaan a grupo ti talna ken talged. Gapu ta ad-adda a kayatda nga ay-aywen dagiti tattao ngem ti Dios, dagiti kayat a mangngegan dagiti pasurotda ti ibagbagada imbes nga ilawlawagda a naipasdeken ti Pagarian ti Dios ket asidegen nga an-anayen ti Mesianiko nga Ari ti panagballigina. (Daniel 2:44; 2 Timoteo 4:3, 4; Apocalipsis 6:2) Kas ulbod a mammadto, sasawenda met ti “talna, idinto nga awan ti talna.” Ngem di agbayag agbanagto ti namnamada iti pannakaklaat buyogen ti buteng inton masapul a sanguenda ti pungtot Daydiay a pinadpadakesda ken daydiay inumsida ti naganna. Dagiti pangulo ti sangalubongan nga imperio ti palso a relihion, a nailadawan iti Biblia a kas imoral a babai, agtunglabdanto iti mismo a makaallilaw a panangipukpukkawda iti talna.​—Apocalipsis 18:7, 8.

16. (a) Agdindinamag dagiti Saksi ni Jehova kas ania? (b) Kasano a naidumada kadagidiay mangipukpukaw iti “talna, idinto nga awan ti talna”?

¹⁶ Ti ubbaw a talna a sipipinget nga ikarkari ti kaaduan kadagiti nalatak ken nabileg a papangulo dina marakrak ti panagtalek dagidiay addaan pammati iti kari ti Dios maipapan iti pudno a talna. Iti nasurok a maysa a siglon, agdindinamag dagiti Saksi ni Jehova kas nasungdo a manangidepensa iti Sao ti Dios, natured a kasalisal ti palso a relihion, ken determinado a manangitandudo iti Pagarian ti Dios. Imbes nga ilibayda dagiti tattao kadagiti makakayaw ngem makauma a sasao maipapan iti talna, sipipinget nga ikagkagumaanda a riingen ida iti kinapudno a ti tiempotayo ket panawen a maipaay iti gubat.​—Isaias 56:10-12; Roma 13:11,12; 1 Tesalonica 5:6.

Agsao ni Jehova

17. Ania ti kayat a sawen ti panagsao ni Jehova iti saan a mabayag?

¹⁷ Kinuna pay ni Solomon: “Ukomento ti Dios ti nalinteg ken ti nadangkok; ta adda panawen sadiay a maipaay iti tunggal panggep ken maipaay iti tunggal aramid.” (Eclesiastes 3:17) Wen, adda panawen nga inkeddeng ni Jehova a mangdadael iti palso a relihion ken kadagiti ‘ar-ari ditoy daga a bumusbusor ken Jehova ken iti pinulotanna.’ (Salmo 2:1-6; Apocalipsis 16:13-16) Inton dumteng dayta a panawen, agpatingganton dagiti aldaw a ‘panagtalna’ ni Jehova. (Salmo 83:1; Isaias 62:1; Jeremias 47:6, 7) Babaen ti insaadna a Mesianiko nga Ari, ni Jesu-Kristo, ‘agsaonto’ iti laeng pagsasao a nalawag a maawatan dagiti bumusbusor kenkuana: “Ni Jehova rummuarto a kas maingel a tao; papigsaenna ti regtana a kas maysa a tao ti gubat: isu agikkisto, wen, isu agriawto; aramidennanto a sipipigsa a maibusor kadagiti kabusorna. Nabayagen a nagtalnaak; nagulimekak, ken ginawidak ti bagik; ita agikkisakto a kas maysa a babai nga agpasikal; agangsabakto ken agal-alakto met. Rebbaekto dagiti bambantay ken turturod, ken ganguekto amin a ruruotda; ken dagiti karkarayan pagbalinekto ida a purpuro, ken paabbatekto dagiti liblibtong. Ken yegkonto ti bulsek iti maysa a dalan a dida ammo: kadagiti dandana a dida ammo ti pangidalanakto kadakuada; ti sipnget aramidekto a lawag iti sanguananda, ken palintegek ti nakillo a disso. Dagitoy a bambanag aramidekto, ken diakto ida baybay-an.”​—Isaias 42:13-16.

18. Kasano nga ‘agtalnanto’ ti ili ti Dios iti saan a mabayag?

¹⁸ Inton ‘agsao’ ni Jehova tapno idepensana ti Kinadiosna, saanton a kasapulan nga agsao dagiti tattaona tapno idepensada ti bagbagida. Isudanto met ti ‘agtalna.’ Matungpalto kadakuada dagitoy a sasao, kas iti pannakatungpalda kadagiti adipen ti Dios kadagiti naglabas a panawen: “Saanyonto a masapul ti gumubat itoy a bakal; agurnongkayo, agtakderkayo a sitatalna, ket kitaenyo ti panangisalakan ni Jehova kadakayo.”​—2 Cronicas 20:17.

19. Ania a pribilehio ti asidegen nga awaten dagiti naespirituan a kakabsat ni Kristo?

¹⁹ Anian a pannakaparmek a naan-anay ni Satanas ken ti organisasionna! Dagiti naipadayag a kakabsat ni Kristo makipasetdanto iti naisangsangayan a naballigi a pannakidangadang maipaay iti kinalinteg, kas mayannurot iti kari nga: “Iti biangna, ti Dios a mangipaay iti talna rumekennanto ni Satanas iti babaen dagiti sakayo iti mabiiten.” (Roma 16:20) Asidegen kamaudiananna ti panawen a maipaay iti talna a nabayagen nga ur-urayentayo.

20. Iti saan a mabayag, dumtengto ti panawen a maipaay iti ania?

²⁰ Anian a naparaburan ti kasasaad dagiti amin ditoy daga a makalasat iti daytoy naindaklan a pannakaiparangarang ti pannakabalin ni Jehova! Di agbayag kalpasanna, maitiponto kadakuada dagiti matalek a lallaki ken babbai iti napalabas a mapagungarto iti naikeddeng a panawen. Ti Panagturay ni Kristo iti Sangaribu a Tawen ket pudno a “panawen[to] ti panagmula . . . , panawen ti panangagas . . . , panawen ti panangbangon . . . , panawen ti panagkatawa . . . , panawen ti panagsala [“panaglagtolagto,” ] . . . , panawen ti panagarakup ken . . . panawen ti panagayat.” Wen, ket agnanayonto dayta a “panawen a maipaay iti talna”!​— Eclesiastes 3:1-8; Salmo 29:11; 37:11; 72:7

Ania ti Sungbatyo?

◻ Ania ti pakaibatayan ti manayon a talna?

◻ Apay nga ibilang dagiti Saksi ni Jehova ti tiempotayo kas “panawen a maipaay iti gubat”?

◻ Kaano nga ‘agsao’ ti ili ti Dios, ken kaanoda nga ‘agtalna’?

◻ Kasano ken kaanonto nga agsao ni Jehova?

[Kahon/Dagiti Ladawan iti panid 13]

Adda Panawen nga Inkeddeng ni Jehova a

◻ pananggargarina ken Gog a rumaut iti ili ti Dios.​—Ezequiel 38:3, 4,10-12

◻ panangtignayna kadagiti natauan nga agtuturay a mangdadael iti Babilonia a Dakkel.​—Apocalipsis 17:15-17; 19:2

◻ panangibanagna iti panagkasar ti Kordero.​—Apocalipsis 19:6, 7

◻ panangirugina iti gubat ti Har–Magedon.​—Apocalipsis 19:11-16, 19-21

◻ panangparautna ken Satanas iti panagrugi ti Sangaribu a Tawen a Panagturay ni Jesus.​—Apocalipsis 20:1-3

Nailista dagitoy a pasamak sigun laeng iti urnos a pannakadakamatda iti Kasuratan. Masiguradotayo a maaramidto amin dagitoy a lima a pasamak sigun iti urnos ken iti eksakto a panawen nga inkeddeng ni Jehova.

[Dagiti Ladawan iti panid 15]

Ti Panagturay ni Kristo iti Sangaribu a Tawen ket pudno a panawento . . .

ti panagkatawa . . .

ti panagarakup . . .

ti panagayat . . .

ti panagmula . . .

ti panaglagtolagto . . .

ti panangbangon . . .