Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .
Kasano a Makatulong Kaniak ti Panagkararag?
“Ti panagkararag ti nakatulong kaniak a mangpasayaat iti biagko.”—Brad.a
ADU nga agtutubo ti agkarkararag—nalabit ad-adu pay ngem iti ipagarupmo. Naammuan ti Gallup Youth Survey a 56 a porsiento kadagiti agtawen iti 13 agingga iti 17 idiay Estados Unidos ti agkararag sakbay a manganda. Idi napagsaludsodan dagiti agtutubo nga adulto, naammuan nga 62 a porsiento kadakuada ti agkararag iti kada aldaw.
Nupay kasta, para iti adu nga agtutubo, ti panagkararag ket maysa la a ritual wenno nakayugalian nga aramiden. Manmano kadagiti agtutubo ti addaan iti awagan ti Biblia nga “umiso a pannakaammo iti Dios.” (Colosas 1:9, 10) Kas resultana, saan a napateg ti Dios iti biagda. Iti maysa a surbey, napagsaludsodan dagiti tin-edyer no napadasandan ti nagpatulong iti Dios idi nagaramidda iti napateg a desision. Simmungbat ti maysa a balasitang: “Kanayon nga agkararagak iti Dios tapno isuronak nga agaramid kadagiti umiso a desision iti biagko.” Ngem kaskasdi nga admitirenna: “Awan ti malagipko ita a partikular a desision.” Di ngarud pakasdaawan nga adu nga agtutubo ti agduadua no adda met la aniaman a bileg a maipaay kadakuada ti panagkararag!
Ngem kas ken Brad a nadakamat itay, napaneknekanen ti rinibu nga agtutubo nga adda bileg ti kararag. Mabalinam met dayta! Inlawlawag ti maysa a napalabas nga artikulo no apay a makapagtalektayo a denggen ti Dios dagiti kararagtayo.b Ti saludsod ita ket, Kasano a makatulong kenka ti panagkararag? Usigentayo nga umuna no kasano a sungbatan ti Dios dagiti kararagtayo.
No Kasano a Sungbatan ti Dios Dagiti Kararag
Idi panawen ti Biblia, talaga a nakagun-od ti dadduma a matalek a tattao iti direkta—namilagruan pay ketdi—a sungbat dagiti kararagda. Kas pagarigan, idi naammuan ni Ari Ezekias a saanen a maagasan ti sakitna, immararaw iti Dios tapno umimbag. Simmungbat ti Dios: “Nangngegko ti kararagmo. Nakitak ti luluam. Adtoy paimbagenka.” (2 Ar-ari 20:1-6) Napadasan ti dadduma pay a lallaki ken babbai a managbuteng iti Dios ti kasta met laeng nga ibaballaet ti Dios.—1 Samuel 1:1-20; Daniel 10:2-12; Aramid 4:24-31; 10:1-7.
Nupay kasta, saan a kanayon a bumallaet ti Dios uray idi panawen ti Biblia. Kaaduanna, sinungbatan ti Dios ti kararag dagiti adipenna, saan a babaen ti namilagruan nga ibaballaet, no di ket babaen ti panangtulongna kadakuada a ‘mapno koma iti umiso a pannakaammo iti pagayatanna iti isuamin a sirib ken naespirituan a pannakaawat.’ (Colosas 1:9, 10) Wen, timmulong ti Dios babaen ti panangpabilegna iti ilina iti naespirituan ken iti moral a pamay-an—babaen ti panangtedna kadakuada iti sirib ken pannakaammo nga agaramid kadagiti nainsiriban a desision. Idi nasuot dagiti Kristiano, saan a basta inikkat ti Dios ti suot. Imbes ketdi, impaayanna ida iti “pannakabalin a nalablabes ngem ti gagangay” tapno maibturanda dayta!—2 Corinto 4:7; 2 Timoteo 4:17.
Umasping met itatta, nalabit saan unay a nakaskasdaaw ti pannakasungbat ti kararagmo. Ngem kas iti inaramid ti Dios iti napalabas, maipaayna kenka ti nasantuan nga espirituna ken mapabilegnaka a mangtaming kadagiti aniaman a kasasaad a masarangetmo. (Galacia 5:22, 23) Tapno iyilustrar, amirisentayo ti uppat nga espesipiko a pamay-an a makatulong kenka ti panagkararag.
Makatulong iti Panagdesision
Naki-date idi ni Karen iti baro a kasla nagsayaat dagiti naespirituan a kalatna. “Sangkaibagana kaniak a kayatna ti agbalin a panglakayen iti kongregasion,” kuna ni Karen. Makaay-ayo a denggen. Ngem “nagadu met ti nasaona maipapan iti irugrugina a negosio ken amin a banag a kabaelanna a gatangen para kaniak. Nangrugin a nagduaduaak iti kinapasnekna.” Inkararag ni Karen ti maipapan iti dayta. “Impakpakaasik ken Jehova a lawlawaganna ti panunotko ken isurona kaniak ti nasken a maammuak maipapan iti nobiok.”
No dadduma, makagunggona ti mismo a panagkararag, tangay matulongannaka nga agpanunot a naimbag no kasano ti panangmatmat ni Jehova kadagiti banag a pakaseknam. Ngem kasapulan met idi ni Karen ti praktikal a pammagbaga. Nakagun-od kadi iti namilagruan a sungbat? Bueno, amirisem ti salaysay ti Biblia maipapan ken Ari David. Idi naammuanna a ti taltalkenna a gayyem a ni Ahitofel ti mangbalbalakad iti traidor nga anakna a ni Absalom, inkararag ni David: “Pagbalinem, pangngaasim, a kinamaag ti pammatigmaan ni Ahitofel, O Jehova!” (2 Samuel 15:31) Ngem nagtignay met ni David maitunos iti kararagna. Kastoy ti imbilinna iti gayyemna a ni Husai: ‘Paayem ngarud maipaay kaniak ti pammatigmaan ni Ahitofel.’ (2 Samuel 15:34) Iti umasping a pamay-an, nagtignay ni Karen maitunos iti kararagna babaen ti pannakisaritana iti nataengan a Kristiano a panglakayen a makaam-ammo iti nobiona. Pinasingkedanna dagiti pagam-amkan ni Karen: Awan pay naaramidan ti nobiona nga irarang-ay iti naespirituan.
Kuna ni Karen: “Naawatak a naimbag ti bileg ti kararag gapu iti dayta a kasasaad.” Nakalkaldaang ta intultuloy ti dati a nobiona ti nagpabaknang ket nagsardengen nga agserbi iti Dios. “No isu ti nakiasawaak,” kuna ni Karen, “nalabit bukbukodkon a tumabuno kadagiti Nakristianuan a gimong.” Ti panagkararag ti nakatulong ken ni Karen nga agaramid iti nasayaat a desision.
Makatulong Kenka nga Agteppel
“Isuamin nga espirituna ti iyesngaw ti maysa a maag,” kuna ti Biblia iti Proverbio 29:11, “ngem daydiay masirib patalnaenna dayta agingga iti kamaudianan.” Ti problema kadagitoy nga aldaw, adu dagiti tattao a maburburiboran ken masansan a di makapagteppel—ket no dadduma, makadidigra dagiti ibungana. Malagip ti agtutubo a ni Brian: “Problemak idi ti maysa a katrabahuak. Maysa nga aldaw, nangiruar iti kutsilio.” Ania koma ngay ti inaramidmo? Nagkararag ni Brian. Kunana: “Tinulongannak ni Jehova nga agtalinaed a kalmado, ket binagbagaak ti katrabahuak a dina us-usaren ti kutsilio. Indissona ti kutsilio sa pimmanaw.” Ti panagteppel ni Brian ti nakatulong kenkuana a di agluksaw, ket posible a daytoy ti nangispal iti biagna.
Nalabit manmano nga adda mangbutbuteng kenka babaen ti kutsilio. Ngem adunto ti kasasaad iti biagmo a nasken nga agteppelka. Ti panagkararag ti makatulong kenka nga agtalinaed a kalmado.
Makatulong no Madukotanka
Malagip ni Barbara a “naglak-am idi iti rigat” sumagmamano a tawenen ti napalabas. Kunana: “Kasla kanayon idi a problemak ti panggedak, pamiliak ken gagayyemko. Diak ammo ti aramidek.” Nakairuamanen ni Barbara ti agkararag. Ngem adda problema. “Diak ammo no ania ti ikararagko ken Jehova,” kunana. “Kamaudiananna, inkararagko nga agtalna koma ti panunotko. Rinabii nga inkararagko a tulongannak a di madukotan maipapan iti amin a banag.”
Kasano a nakatulong kenkuana dayta a kararag? Kunana: “Sumagmamano nga aldaw kalpasanna, naamirisko a nupay adda pay laeng dagiti problemak, diak unay pampanunoten wenno pakaringgoran idan.” Ikari ti Biblia: “Maipakaammo koma dagiti dawatyo iti Dios; ket ti talna ti Dios a mangringbaw iti isuamin a panunot saluadannanto dagiti pusoyo ken dagiti pannakabalin ti isipyo babaen ken Kristo Jesus.”—Filipos 4:6, 7.
Matulongannaka nga Agbalin a Nasingsinged iti Dios
Amirisem ti kapadasan ti agtutubo nga agnagan Paul. “Nabiit pay a nakipagyanak iti sumagmamano a kakabagiak,” kunana. “Maysa a rabii, malmaldaangak unay. Kagradgraduarko iti haiskul ket mailiwak kadagiti gagayyemko. Nakasangitak idi nalagipko dagiti naragsak a panawen ti panagkakaduami.” Ania ti inaramid ni Paul? Iti damo a gundaway, nagkararag a sipapasnek. Kunana: “Imbuksilak ti pusok ket inkararagko ken Jehova a pabilgen ken pagtalnaenna ti panunotko.”
Ania ti imbungana? Malagip ni Paul: “Kabigatanna, idi pay laeng a nariingak a nakagangganaygay. Imbes a maldaangak unay, naaddaanak iti ‘talna ti Dios a mangringbaw iti isuamin a panunot.’” Ita ta kalmadon ti pusona, saan unayen a naliday ti panangmatmat ni Paul kadagiti bambanag. Ket naamirisna idi agangay a ‘dagiti naragsak idi a panawen’ ket saan met gayam a naragsak unay. (Eclesiastes 7:10) Kinapudnona, saan gayam a nasayaat ti impluensia kenkuana dagiti “gagayyem” a kailiwna unay.
Kangrunaanna, nasagrap a mismo ni Paul ti panangaywan ni Jehova. Napaneknekanna a husto ti sagudayen ti Santiago 4:8: “Umadanikayo iti Dios, ket isu umadaninto kadakayo.” Para ken Paul, napateg daytoy a panagbalbaliw. Isut’ natignay a mangyun-una ken Jehova ngem iti aniaman pay iti biagna ken idedikar ti biagna kenkuana.
Makisaritaka iti Dios!
Paneknekan dagitoy nagsayaat a kapadasan a makatulong kenka ti panagkararag. Siempre, mapaneknekam laeng dayta no sipapasnekka a mangammo iti maipapan iti Dios ken makigayyemka kenkuana. Nakalkaldaang ta adu nga agtutubo ti saan pay laeng a nangaramid iti kasta. Dimmakkel ni Carissa iti Kristiano a pamilia. Ngem admitirenna: “Panagkunak, nabiit pay a naawatak a naan-anay ti naisangsangayan a kinapateg ti pannakirelasiontayo ken ni Jehova.” Dimmakkel kas maysa a Kristiano ti nadakamat itay damo a ni Brad ngem simmiasi iti pudno a panagdaydayaw iti adu a tawen. “Idi laeng naamirisko dagiti nakalugiak,” kunana, “nga immadaniak ken Jehova. Naawatakon no kasano ti kinaliday ken kinaawan serserbi ti biag no awan dayta a relasion.”
Nupay kasta, saanmon nga urayen nga agrigatka pay wenno adda dumteng kenka a didigra sakbay nga umadanika iti Dios. Rugiam itan ti makisarita kenkuana—a kanayon! (Lucas 11:9-13) ‘Iti sanguananna iparukpokmo ti pusom.’ (Salmo 62:8) Mapaneknekamto a talaga a matulongannaka ti panagkararag!
[Dagiti Footnote]
a Nasukatan ti sumagmamano a nagan.
b Kitaem ti artikulo nga “Agimtuod Dagiti Agtutubo . . . Denggento Ngata ti Dios Dagiti Kararagko?” iti Hunio 22, 2001 a ruar ti Agriingkayo!
[Kahon/Dagiti ladawan iti panid 15]
Matulongannaka ti Panagkararag
● Nga agaramid kadagiti nasaysayaat a desision
● Nga agtalinaed a kalmado no nariribuk ti kasasaad
● Nga agsapul iti pakabang-aran manipud iti pakadukotan
● Nga agbalin a nasingsinged iti Dios