Ou Yu Kyan Stil Api Iivn Duo Yu Uol An Grie?

1-2. A ou Jeuova fiil bout di wan dem we op iina iej? (Saam 92:12-14; Luk pan di picha tu.)

IINA som paat a di worl, piipl tingk a wan gud sitn wen yu get op iina iej, kaa it wi mek piipl av nof rispek fi yu. Bot iina som ada paat a di worl, piipl chrai fi du evriting we dem kyan du fi no luk uol. Laik yu memba di fos taim yu si wan grie ier iina yu ed? Yu did waahn fi pap it out siem taim kaa yu neehn waahn nobadi fi si it, no chuu? Bot yu get fi si se dat naa go tap di grie ier dem fram kom iina yu ed. Dis shuo ou aad piipl chrai fi no get uol.

² Bot wa Jeuova tingk bout di wan dem we op iina iej? (Pr. 16:31) Im se dem komiin laik som nais chrii. (Riid Saam 92:12-14.) A wa mek im se dat duo? Di chrii dem we de bout fi wan lang taim naamali av wol iip a liif ar flowaz pan dem. Laik yu av wan chrii we de iina Japan we dem kaal di Japaniiz flowarin cheri. Som a dem a uova wan touzn ier uol an dem priti bad. Jos laik dem chrii de, di wan dem we op iina iej wot nof tu Jeuova kaaz a di nais wiez dem we dem av. A wol iip a ier dem a sorv Jeuova fa an a stik tu im no mata wa dem a go chuu.

3. Tel wi ou Jeuova did yuuz som piipl we did op iina iej.

³ Di wan dem we op iina iej wot nof tu Jeuova.a Matarafak, nof a di taim Jeuova yuuz di wan dem we op iina iej fi du som big an impuotant wok. Laik Siera did wel uol wen Jeuova mek ar nuo se shi a-go av wan bwai pikni. An a da bwai pikni de di Izrelait dem an di Mesaiya wuda kom fram. (Jen. 17:15-19) Muoziz did uol tu wen Jeuova sen im fi go frii op di Izrelait dem fram Iijip. (Ek. 7:6, 7) An di apasl Jan did wel uol wen Jeuova yuuz im fi rait faiv a di Baibl buk dem.

4. Bies pan Pravorbz 15:15, wa kyan elp di wan dem we op iina iej fi diil wid eni prablem we dem a go chuu? (Luk pan di picha tu.)

⁴ Di muor wi get op iina iej a di muor prablem wi a-go av, an dat kyan mek laif aad fi wi. Wan sista did ron wan juok an se: “Uol iej a no fi piipl we friedi friedi.” Bot Jeuova kyan elp yu fi bi apib so dat yu kyan stil enjai laif aal wen yu uol. (Riid Pravorbz 15:15.) Iina da lesn ya, wi a-go taak bout som tingz we di wan dem we op iina iej kyan du so dat dem kyan stil api. An wi a-go si wa di ada breda an sista dem kyan du fi elp di wan dem we op iina iej iina dem kanggrigieshan. Di fos ting wi a-go taak bout a wa mek it mait-a aad fi stie api wen wi a get op iina iej.

WA MEK IT MAIT-A AAD FI WI FIIL API WEN WI OP IINA IEJ?

5. Wa mait-a kaaz di wan dem we op iina iej fi fiil sad somtaim?

⁵ Di wan dem we op iina iej mait-a fiil sad som a di taim kaa dem kyaahn du wa dem yuus tu du laik wan taim wen dem did yong an chrang. (Iik. 7:10) Dis a wa wan sista we niem Ruby se: “Som a di taim mi fain it aad fi put aan mi kluoz kaa mi bieli kyan muuv an mi badi iina wol iip a pien. Fi jos fi lif op mi fut an put aan mi saks a wan a di aadis ting fi mi. Mi an dem ful op a aatraitis an fiil laik dem no av no laif iina dem, an dat mek it aad fi mi fi iivn du som likl sitn.” Harold, we yuus tu de a Betel, se: “Som a di taim mi get beks kaa mi kyaahn du di likl ting dem we mi yuus tu du fi enjai miself. Wen mi did yong mi did chrang bad. Mi yuus tu lov plie biesbaal. Piipl yuus tu se ‘Gi Harold di baal kaa im naa go mis, an im wi elp wi fi win di giem.’ Bot rait ya nou mi no tingk mi kyan iivn chuo wan baal.”

6. (a) Wa a som ada riizn we mek di wan dem we op iina iej mait-a fiil sad? (b) Wa kyan elp di wan dem we op iina iej fi disaid ef a taim fi dem tap jraiv? (Luk pan di paat iina da magaziin ya we niem “A Taim Nou Fi Mi Tap Jraiv?”)

⁶ Yu mait-a fiil sad kaa yu kyaahn du som a di sitn dem we yu yuus tu du fi yuself wan taim, speshali ef sumadi afi kom liv wid yu fi tek kier a yu ar yu mait-a afi go liv wid wan a yu pikni dem. Ar yu mait-a fiil a wie kaa muor taim yu fiil sik an yu kyaahn si so gud laik wan taim. An kaaz a dat, yu kyaahn jraiv agen ar go we yu waahn go bai yuself, an dat kyan mek yu fiil sad, no chuu? Yu mait-a kyaahn du som a di sitn dem we yu yuus tu du, bot memba se yu wot nof tu Jeuova an tu ada piipl. An yu kyan nuo fi shuor se Jeuova andastan ou yu fiil. Jeuova nuo se wi lov im an se wi lov wi breda an sista dem tu, an dat mek wi wot nof tu im.​—1 Sam. 16:7.

7. Wa kyan elp di wan dem we fiil sad kaa dem fiil se dem mait-a ded bifuo di worl don?

⁷ Yu mait-a fiil sad kaa yu fiil se yu a-go ded bifuo Jeuova get rid a da wikid worl ya. Ef a so yu fiil, wa kyan elp yu? Chrai fi memba se Jeuova a tek im taim wid piipl bifuo im don da worl ya. (Aiz. 30:18) Bot wa mek Jeuova a wiet so lang duo? Im a tek im taim kaa im waahn wol iip a piipl fi get di chaans fi kom nuo im an worship im. (2 Pii. 3:9) So wen yu fiil sad, tingk bout di mount a piipl we kyan get di chaans fi nuo Jeuova bifuo di worl don. An som a dem piipl de kuda bi yu uona fambili dem tu.

8. Wen sumadi we op iina iej sik an iina pien, wa dem mait-a en op du?

⁸ Weda wi yong ar wi uol, wen wi sik an iina pien it iizi fi wi se tingz we wi no fi se ar du tingz we wi no fi du. (Iik.7:7; Jmz. 3:2) Laik wen Juob did a sofa, im did staat fi taak aal kain-a tingz we no rait. (Juob 6:1-3) An a siem so di wan dem we op iina iej mait-a se ar du tingz we dem wudn naamali se ar du kaaz a di siknis we dem a go chuu ar di pil an dem ting de we dem a tek. Bot iivn ef wi op iina iej ar wi sik, it no gud fi wi chriit piipl bad ar ekspek se dem fi aalwiez du tingz fi wi. So ef wi se ar du sitn fi ort sumadi, wi no fi ich fi se sari.​—Mat. 5:23, 24.

WA YU KYAN DU FI BI API?

9. Wa mek yu fi tek di elp we ada piipl a gi yu? (Luk pan di picha dem tu.)

⁹ Aks ada piipl fi elp yu. (Gya. 6:2) Som piipl mait-a fain dat aad fi du. Wan sista we niem Gretl se: “Som a di taim mi fain it aad fi tek di elp we sumadi a gi mi kaa mi fiil laik se mi a-go bi wan bordn tu dem. It did tek a wail fi mi chienj di wie ou mi a tingk an ombl miself an tek di elp we mi a get.” An memba se wen yu lou piipl fi elp yu, it a-go mek dem api. (Aks. 20:35) An yu a-go api fi si se ada piipl lov yu an wel waahn fi tek kier a yu.

10. Wen sumadi du sitn fi yu, wa mek yu fi memba fi se tangks? (Luk pan di picha dem tu.)

¹⁰ Memba fi se tangks wen piipl elp yu. (Kol. 3:15; 1 Tes. 5:18) Wi api wen piipl du gud tingz fi wi, bot som a di taim wi figet fi tel dem tangks. Bot wen yu sumail an tel dem tangks dem wi fiil gud fi wa dem du fi wi. Liya we tek kier a uol piipl a Betel se: “Wan a di sista dem we mi tek kier a aalwiez rait sitn nais pan wan likl piis a piepa fi mek mi nuo se shi tangk mi fi wa mi du fi ar. A no notn lang shi rait, bot mi lov fi get dem kaa it mek mi fiil gud fi nuo se shi api fi wa mi a du fi ar.”

11. Ou yu kyan elp ada piipl? (Luk pan di picha dem tu.)

¹¹ Chrai fi elp ada piipl. Wen yu tingk bout ada piipl an chrai fi du tingz fi elp dem, yu naa go tingk tu moch bout wa yu a go chuu. Dem av wan ting we dem se iina Afrika we se dat di wan dem we op iina iej komiin laik wan laibri we ful op a buk wid wol iip a waiz tingz iina dem. Bot ef piipl no riid di buk dem, dem kyaahn lorn notn fram dem. An a siem wie so di yong piipl dem naa go lorn notn fram yu ef yu no taak tu dem an tel dem som a di sitn dem we yu nuo. So aks dem kwestiyan an lisn tu wa dem av fi se. Den yu kyan tel dem ou Jeuova elp yu iina fi yu uona laif, an ou wen dem du wa Jeuova se dem fi du, dem a-go api. Yu si wen yu elp yu yongga fren dem fi sorv Jeuova beta, dat a-go mek yu api.​—Sa. 71:18.

12. Bies pan Aizaiya 46:4, a wa Jeuova pramis se im a-go du fi di wan dem we op iina iej? (Luk pan di picha dem tu.)

¹² Prie tu Jeuova fi gi yu di chrent we yu niid. Iivn duo yu mait-a fiil taiyad an fiil laik yu kyaahn go aan no muo, Jeuova ‘naa go get taiyad ar fiil laik im kyaahn du no muo.’ (Aiz. 40:28) A ou Jeuova yuuz im powa we kyaahn don? Wan a di wie dem we im yuuz it a fi gi di wan dem we op iina iej di chrent we dem niid. (Aiz. 40:29-31) Matarafak, im pramis se im a-go elp dem. (Riid Aizaiya 46:4.) An Jeuova aalwiez du wa im se im a-go du. (Jash. 23:14; Aiz. 55:10, 11) Wen yu prie an si ou Jeuova lov yu an si ou im di de fi yu, it a-go mek yu fiil api.

13. Bies pan 2 Korintiyan 4:16-18, wa wi fi memba se? (Luk pan di picha dem tu.)

¹³ Memba se suun suun yu a-go yong an elti agen. Wen wi memba se wa wi a go chuu naa go laas fi eva, dat wi elp wi fi eng aan an no gi op. Di Baibl mek wi nuo se nobadi naa go uol agen an get sik iina di fyuucha. (Juob 33:25; Aiz. 33:24) So yu kyan bi api rait ya nou fi nuo se iina di fyuucha yu a-go elti, chrangga, an luk naisa. (Riid 2 Korintiyan 4:16-18.) Bot wa ada piipl kyan du fi elp yu?

A OU WI KYAN ELP DI WAN DEM WE OP IINA IEJ?

14. Wa mek it impuotant fi wi fi kaal an go luk fi di wan dem we op iina iej?

¹⁴ Aalwiez kaal an go luk fi di breda an sista dem we op iina iej. (Iib. 13:16) Di wan dem we op iina iej mait-a fiil sad kaa nof a di taim dem de bai demself. Wan breda we niem Authorc we fiil da wie de se: “Som a di taim mi get beks an wori wori op miself kaa mi kyaahn lef mi yaad an go no we. An mi no riili av notn a du.” Wen wi go luk fi di wan dem we op iina iej, a mek wi a mek dem nuo se dem impuotant tu wi an se wi lov dem. Nof a di taim yu mait-a did plan fi kaal ar go luk fi di wan dem we op iina iej an it neehn wok out, no chuu? Aal a wi av wol iip a tingz a du, so wa kyan elp wi fi mek di taim fi go luk fi dem wan de? (Fil. 1:10) Wan a di sitn dem we yu kyan du fi memba fi kaal ar teks dem a fi rait it dong pan yu kalinda. An pik wan die we yu plan fi go luk fi dem so dat yu no figet fi go.

15. Wa di yong piipl dem an di wan dem we op iina iej kyan du tugeda?

¹⁵ Ef yu a sumadi we yong, yu mait-a wanda wa yu kyan taak bout wid di wan dem we op iina iej ar wa yu kyan du wid dem. Bot yu no afi wori bout dat. Jos bi wan gud fren tu dem. (Pr. 17:17) Tek di taim fi taak tu dem bifuo miitn staat an wen it don. Miebi yu kuda aks dem fi tel yu dem fievrit skripcha ar sitn we dem memba we mek dem laaf wen dem did a likl pikni. An yu kuda tel dem se yu waahn fi wach wan JW Broadcasting^® pruogram wid dem. Pan tap a dat, yu mait-a kyan elp dem wid som tingz we dem kyaahn du fi demself. Laik yu kyan mek shuor se dem fuon an dem tablit a wok gud ar yu kyan dongluod di lietis buk an pamplet dem fi dem. Wan sista we niem Carol se: “Eniting yu laik fi du, dwi’it wid di wan dem we op iina iej. Aalduo mi op iina iej ya nou, mi stil waahn fi enjai mi laif. Mi stil laik fi go bai nais tingz, go a restarant, go iit wid mi fren dem, an spen taim a luk pan di ting dem we Jeuova mek.” An wan sista we niem Maira se: “Wan a mi fren dem a 90 ier uol, an mi a 33 ier uol. Bot nof a di taim mi nat iivn memba dat kaa wi aalwiez a laaf an a wach muuvi tugeda. Wen prablem riich wi, wi aalwiez taak tu wi wan aneda bout it.”

16. Wa mek a wan gud sitn fi fala di wan dem we op iina iej go a dakta?

¹⁶ Wen dem av dem dakta vizit, go wid dem. Wen yu kyari dem go a dakta, it wuda nais ef yu kuda stie wid dem fi mek shuor se di dakta ar di nors chriit dem gud an gi dem di elp we dem niid. (Aiz. 1:17) Yu mait-a kyan elp dem tu wen yu lisn gud tu wa di dakta a se an rait it dong. Wan sista we op iina iej we niem Ruut se: “Nof a di taim wen mi go a dakta, dem tek mi fi juok. Di dakta dem wi a se, ‘Notn no rang wid yu, a gwaan yu a gwaan laik yu sik.’ Bot wen sumadi kom wid mi, di dakta dem chriit mi beta. Mi glad fi di breda an sista dem yu si we tek di taim fi fala mi go a dakta.”

17. Wa an wa wi kyan du iina fiil sorvis wid di wan dem we op iina iej?

¹⁷ Wok wid dem iina sorvis. Som a di wan dem we op iina iej mait-a no av di chrent fi waak fram ous tu ous. So yu tingk yu kyan invait wan sista we op iina iej fi du som kyaat wok wid yu? Yu kuda bring wan chier fi shi sidong pan saida di kyaat. Ar yu kuda kya wan breda we op iina iej fi du wan Baibl stodi wid yu, ar miebi yu kuda kya di Baibl stodi go a fi im yaad. An di elda dem kuda tingk bout fi kip di miitn fi fiil sorvis a di yaad a di breda an sista dem we op iina iej, an dat wuda mek it iizi fi dem tek paat iina di miitn. Jeuova api wen wi du aal a wa wi kyan du fi shuo se wi lov an rispek di wan dem we op iina iej.​—Pr. 3:27; Ruo. 12:10.

18. A wa wi a-go taak bout iina di neda lesn?

¹⁸ Da lesn ya mek wi memba se Jeuova lov di wan dem we op iina iej an se dem wot nof tu im. An a so aal a wi iina di kanggrigieshan fiil bout dem tu. It no iizi wen yu a get uol, bot yu kyan bi api kaa Jeuova a-go elp yu. (Sa. 37:25) Duohn it nais fi nuo se tingz suun get beta an yu a-go api kyaahn don! Bot wa bout di wan dem we a tek kier a sumadi iina dem fambili we op iina iej, ar a tek kier a wan pikni ar wan fren we sik bad? Ou dem kyan du dat an stil api? Wi a-go ansa da kwestiyan de iina di neda lesn.