QOꞌNE 6
FAARO 18 Wodotee Galateeffatte
Yihowwaxxa Gattowwaalii—Saandaanneki Mayeete?
“Mageni butta yoꞌoshsha eeyyatenaaꞌn kexxeexxa, mitteechcho Belto isika uwween.”—YOH. 3:16.
MIꞌLACHCHO
Yihowwa cubbo noꞌoxxa gattowwaali hiyyaashsha buutote kaddeexxa yaane egeꞌnati, gattowwaalii isixxee anfeennexxa saadino nossedhateꞌniten.
1-2. Manjii beltiki jeeji, deero 1 keꞌni kulemeeke dargaggeesike jeejinni weli fakkaataaki hoone orinnite?
DUREESSA kadeeke hadi giddo nophpheeka mitte dargaggeessa hedi. Mitte barra yaadissaaxxi yaane futti hiteen; hadi isikinna bala gelteexxenaaꞌn kexxeexxa reyeen. Tinni yaanenna isoo haranga yaadisseen. Kaddomaleꞌe, welenna isoo alalshitaaxxi yaane hexxemman. Hadi isiki karra faangeesseexxanna jabaka liqa afeemmaxxa egeꞌneen. Taꞌa kunni belti hadiinxa karra dhaalati irra, kaffalaaka liqa insaꞌnenaaꞌn dhaaleexxa qalli hiyyi. Liqi kunninna hiisse kaffalatee hunna isixxi iimi darre hedheeken.
2 Noꞌoki jeejinna mitte mitte oruwwinni konne dargaggeessike jeejinni weli fakkaataan. Keꞌitiinki hadi noꞌoki, Addaaminna Heewani qulliyyetemman, ittan biifoondeexxe gennete giddo heꞌnaamman. (Dad. 1:27; 2:7-9) Insaꞌnenna baro barokee gammoshshot hedha dandeennaamman. Kaddomaleꞌe, okkooꞌni yaane duuchchi jijjiirendeen. Heꞌnaammaxxa gennetenna bari bariinxa hedho gonpheen. Ediꞌaa oose insaꞌnexxee dhaalchisa dandeennaaxxi yaaneta maachcho? Maxaafi Qullichchi iitta hiyyaan: “Mitte manjixxe [Addaamixxe] sultonni cubbo buttatibaa eꞌyiteen, cubbotixxe buutonninna reyo daggeen, duuchchiingi cubbo hujeemmaxxee reyo manji duuchchiꞌaa gelteen.” (Rom. 5:12) Rennaanneki Addaaminaaꞌni dhaallennexxe cubbonaaꞌni kexxeexxinniten. Tinni dhaalleennexxi cubbo lumoke liqishshaten, noꞌo giddiiꞌn ayyinna kaffala dandeꞌabaan.—Far. 49:8.
3. Cubbo noꞌoxxi “liqiki” fakkaatteeki mayeete?
3 Yesuusi cubbo “liqiki” fakkeesseen. (Mat. 6:12; Luq. 11:4) Cubbo hunjanno wodda Yihowwaka liqa anfeenneshshaten. Noꞌonna cubbo tenneka hira kaffala hasissaan. Liqi kunni kaffalemebaangi gatoole, konne liqanaaꞌn fula dandeenannoki rennanno wodda callan.—Rom. 6:7, 23.
4. (a) Gargaarsi hedha gopheele duuchchiinxi cubbaaleeyye maa kaddammaꞌa? (Faaro 49:7-9) (b) Maxaafi Qullichchi giddo “cubbo” hitaaxxi hiyya maa ifissa? (“Cubbo” hitaaxxa kollo uudi.)
4 Addaaminna Heewani gonpheexxa yaane noꞌo higgeen alfa dandeenanno? Noꞌoxxe hunna callinni dandeennabeꞌnon. (Faaro 49:7-9 yaansis.) Gargaarsi hedha gopheele bari bariinxe hedhoka yookiin reyotenaaꞌn keꞌatika tasfa anfannabaan. Reyo noꞌoxxinna biniinchiinxishsha kaddamman.—Mek. 3:19; 2 Ph. 2:12.
5. Jaalalatiki Anni noꞌoki dhaallenneke cubbotike liqanaaꞌn noꞌoo gargaareeki hittate?
5 Keꞌitokeꞌni keꞌisineennaka dargaggeessa qalli hiyyi. Mitti dureessi manji liqa isika duuchchiinga kaffaleele isoꞌn maachchi laqema? Kunni dargaggeessinna, qalbet galateeffataaxxinna uwwa tennee adhdhaaxxi egeꞌnendeexxen. Tennenni weli fakkaattaanxa, jaalalatiki Anni noꞌoki Yihowwa, Addaaminaaꞌni dhaallenneka cubbotika liqa kaffalatee kaddaaxxa uwwa noꞌaa uwween. Yesuusinna konnee yaada iitta hiyye ifiseen: “Mageni butta yoꞌoshsha eeyyatenaaꞌn kexxeexxa, Belto isikeꞌni addataaki duuchchi bari bariinxa hedho alfaashshate maleeꞌe baꞌabaashsha hiyyaa wodda mitteechcho Belto isika uwween.” (Yoh. 3:16) Ittin lebendaaxxa, uwwa tenninni Yihowwani welt eloxxa firunte anfannoshsha noꞌaa ora bandeen.
Yesuusi wodotike tolchaꞌni irkise Yihowwaxxa gattowwaali uuddaaxxa barsiiseen. (Yoh. 3:16) Okkoꞌni tennee wodo kadateꞌe feedhii ifixxen hedho ifixxa uwween (Deero 5 uudi)
6. Tenne qoꞌneꞌni heene Maxaafi Qullichchiinxa hiyyuwwa uundaanne? Mayee?
6 Tenne manbeꞌa assitaaxxe uwwanaaꞌninnaa cubbo noꞌoxxee yookiin “liqa” noꞌokee assendeexxe gattowwaaliinaaꞌni laꞌo alfa dandeenannoki hittate? Konne qortumiki hiissichchi, Maxaafi Qullichchi laꞌoonfataaxxe hiyyuwwaꞌn afemaan. Tinni hiyyuwwanna araara, cubbotika tolcha, wodo, woda, ittan qullichcha hiyyema hitaaxxen. Tenne qoꞌneꞌni tenne hiyyuwwaxxi tika maachcho kaddeexxa uundannon. Tenne hiyyuwwaxxe tikaꞌn alalchinennexxe qixxeꞌni, Yihowwa cubbo noꞌoxxa gattowwaali hiyyatee asseexxe yaaneꞌaa saadino anfeennexxi lebbaꞌni metaan.
HERREGA: ARAARA
7. (a) Addaaminna Heewani wele gonpheexxi yaane maachcho? (b) Noꞌo Addaamixxinna Heewanixxi ila, assa hasissaaxxi yaane maachcho? (Roome 5:10, 11)
7 Addaaminna Heewani gonpheeki bari bariinxe hedho calla kaddebaangi, Anni insaꞌneke Yihowwanni, welti anfeemmaxxa fiixxa kaddeexxa firuntenna gonpheemman. Keꞌitokeꞌn Addaaminna Heewani, Mageniinxe maatexxe unamman. (Luq. 3:38) Kaddomaleꞌe, Yihowwaa ajajema gophatenaaꞌn kexxeexxa oose illebaangi tenne maate giddiiꞌn shorremmeen. (Dad. 3:23, 24; 4:1) Noꞌo insaꞌnexxe sanne kandennaxxee, Yihowwanni welt araarema hasissaan. (Roome 5:10, 11 yaansis.) Wele darrenni, isinni welti jabaxxa firunte afa hasissaan. Mitte dhugeessatixxi borro, Giriketike laagadinni “araara” hiyyo “naaphiki jaalo kadate” hiyyote kada dandeettaan hiteen. Manbeꞌa assitaaxxa, tinni yaane kaddaashsha edise tarkaaffe adhdheeki Yihowwaten. Hitta?
QOPHPHE: CUBBOT TOLCHA
8. Cubbot tolchi maachcho?
8 Cubbot tolchi, Yihowwa isixxenna cubbaaleesi manjinxe oddoꞌni hexxeexxa firunte haaroonsatee qophpheesseexxe qophphen. Tinni hiyya, mitte yaane wele iseni qixxe hira affeexxe yaanenni welt jijjiiranna ifissaan. Konne orinni baxxeexxi yaane higa yookiin tukkeessema dandeettaan. Kirsitaaniinxi Giriketixxi Qullitte Borruwwanna, Yihowwa mitti manji isinni welt eloxxa firunte afaashsha asseeke ora kadeexxa ifissaan.—Rom. 3:25.
9. Israꞌeelootiinxi cubbo gattowwaali hiyyendaashsha, Yihowwa yannatee qophpheesseemmaxxi qophphe maachcho?
9 Yihowwa Israꞌeelooti isinni welt eloxxa firunte afaashsha, cubbo insaꞌnexxi gattowwaali hiyyendoꞌaa, yannatee mitte qophphe qophpheesseemman. Israꞌeelooti Cubbotike Tolchixxa Barra wogga woggandeꞌni ulfeessaamman. Eettene barra, lumoki kahinaatichchi ardiinxe cubboꞌaa horiinka tolcha shiqisaamman. Dhugaaten, hori manjokenaaꞌni jala hedheechcho kademmaxxeꞌe, isiki tolchi ayyixxa cubbonna woꞌma kadeeke garinni bira dandeꞌabaan. Kaddoolenna, aadde aageeki Israꞌeelooti Yihowwa insaꞌnenaaꞌni hasaꞌneeka tolcha shiqinsee qicoꞌni, isi cubbo insaꞌnexxa gattowwaali hiyyaamman. (Ibr. 10:1-4) Ittin lebendaaxxa, tinni qophphenna duuchchinii wodda cubbotee shiqinsaꞌneeki tolchi, Israꞌeeliki ardi cubbo insaꞌnexxi hittee qico jabaxxe kaddeexxanna cubbo insaꞌnexxi woꞌma kadeeke garinni gattowwaali hiyyendaashsha assitaaxxi, tennenaaꞌni caldeexxi wele qophphe hasissaaxxa hendaashsha assiteen.
10. Manjiinxi cubbo gattowwaali hiyyendaashsha, Yihowwa qophpheesseexxi jijjiirendabaaxxi qophphe heente?
10 Yihowwa cubbo gattowwaali hiyyendaashsha assitaaxxa, jijjiirendabaaxxa mitte qophphe qophpheessatika yaada afeemman. Isinna eeyyaꞌneeka Belto ‘heddi manjixxa cubbo baꞌedhaashsha mitte-shummanda tolchake kadaashsha qophpheesseen.’ (Ibr. 9:28) Yesuusinna ‘heddi manjixxa bakka hedho ifixxa wodote asse uwween’. (Mat. 20:28) Wodo maachchoke?
HIRA: WODO
11. (a) Maxaafi Qullichchiinsha wodo maachchoke? (b) Wodo tenneka hira kaffalatee hasissaaxxi yaane maachcho?
11 Maxaafi Qullichchiinsha wodo cubbo birateenna ararsatee kaffalemaake hiran.a Yihowwaxxe uushshoꞌni, wodo baxxeexxa yaane hiisse alfatee, dandeessissaaxxe hundaayye kaddeexxe yaanen. Hoone orinni? Addaaminna Heewani qullitte kaddeexxa hedhonna bari bariinxa hedho gonpheexxa qalli hiyyi. Tenneꞌaa tinni wodo baxxeexxe yaanenni qixxe hira affeexxe kadiyyo hasissaan. (1Xi. 2:6) Konnee hiranna kaffala dandeꞌaaki duuchchiinxe yaanenni geyeeke manjo callan, isinna (1) qullichcha kadeeke; (2) buttateꞌn baro barokee hedhatixxa dandeette afeeke, ittan (3) noꞌaa hiyyaa wodda hedho isixxa tolcha assatee fedhiitike kadaake kada hasissaan. Konne manjixxi hedho, baxxeexxa hedho tukkeesitaaki yookiin cubbo gattowwaali hiyyendaashsha assitaaki iitta kaddoole callan.
12. Yesuusi wodotika hira kaffalatixxa dandeette afeen hinaanneki mayeete?
12 Yesuusi wodotika hira kaffalatixxa dandeette afeen hinaannexxa sase buutuwwa uundo. (1) Isi qullichchakemman, ‘cubbo huje egeꞌnebaan.’ (1Ph. 2:22) (2) Tenneꞌaa buttateꞌn baro barokee hedhatixxa dandeette afeemman. (3) Isi noꞌaa hiyye reyateenna hedho isixxa saꞌisse uwwatee fedhiitikemman. (Ibr. 10:9, 10) Yesuusi qullichcha kadeemmaxxee, cubbo hujeemmabaa woddike Addaaminni qixxeten. (1Qo. 15:45) Yesuusixxi reyo, Addaami darrenaaꞌn daggeemmaxxi cubbo gattowwaali hiyyendaashsha assati, isi gophiseemmaxxi yaane higgaashsha assa dandeettaan. (Rom. 5:19) Konne orinni Yesuusi “udumike Addaami” kadeen. Tenneꞌaa weli qullichchi manji dageꞌe Addaami gopheemmaxxe yaaneka hira kaffala hasissabaan. Yesuusi reyati tenne yaane “mitte-shummanda bireꞌeen.”—Ibr. 7:27; 10:12.
13. Cubbotike tolchixxe qophphexxe oddoꞌninna woddotixxe oddoꞌni hexxeexxi gargarunte maachchoke?
13 Cubbotike tolchixxe qophphexxe oddoꞌninna woddotixxe oddoꞌni hexxeexxi gargarunte maachchoke? Cubbotike tolchixxi qophphe, Mageni isixxenna manjiinxe oddoꞌni hexxeexxa eloxxa firunte haaroonsatee asseexxe yaanen. Wodo kinni manjiinke beltixxa cubbo biratee kaffalemeeke hiran. Kunni hirinna cubbo noꞌoxxe dunendeexxe fiixxa kaddeexxe Yesuusixxe munden.—Eff. 1:7; Ibr. 9:14.
LAꞌO: WODEMANNA QULLICHCHAKE HIYYEMEꞌE YEꞌEMA
14. Taꞌa uundaannexxi yaane maachcho? Mayee?
14 Cubbotike tolchixxi laꞌo maachcho? Maxaafi Qullichchi tenne yaanexxa laꞌo gargariti hedheeke orinni ifisaan. Tenne hiyyuwwaxxi tika heddote kaddoolenna duuchchiinxi hiyyuwwa, cubbotike tolchixxi qophphe, Yihowwa cubbo gattowwaali hiyyaashsha ora bandeeki hittate kaddeexxa ifissaaxxen. Tennee hiyyuwwa qoꞌninsanno wodda, hiyyuwwa tinni mitte mittenga noꞌoo tuqqaaki hittate kaddeexxa uundannon.
15-16. (a) Maxaafi Qullichchi giddo “woda” hitaaxxi hiyya maa ifissa? (b) Tinni yaane maa assinannoshsha noꞌoo tirtirsita?
15 Maxaafi Qullichchi giddo woda hitaaxxi hiyya, wodotee kaffalemeeke hirinaaꞌn kexxeexxa wocci hiyya yookiin qullo fula ifissaan. Hawaarya Pheexiroosi konne yaada iitta hiyye ifiseen: “Haꞌnoo, annuwwa haꞌnooke edikenaaꞌn, dhaaldineeke laꞌo afebaake galdumanaaꞌn, qullo fuldineeki [“wodendineeki”] baxxaaxxe yaanuwwani, tinninna birret yookiin worqet kaddebaaxxa egendineꞌeen. Tenne irra haꞌnoo qullo fuldineeki xeꞌyanna xure afebaake gedhechchixxe mundeshsha hexxeexxe fiixxa mundenni tinninna Kirsitoosixxe mundenniten.”—1Ph. 1:18, 19; lqj.
16 Wodotike tolchixxe buutonni cubbotixxenna reyotixxe miiccamiinxe galchanaaꞌn qullo fula dandeennannon. (Rom. 5:21) Yihowwanna Yesuusi, fiixxa kaddeexxe munden yookiin hedhon noꞌoo wondeexxeeꞌe yoꞌoshsha assine galatenfantaannen.—1Qo. 15:22.
17-18. (a) Qullichcha hiyyeme yeꞌemate hiyyo maa hiyyote? (b) Tinni yaane noꞌaa maa laꞌo affee?
17 Qullichchake hiyyemate hiyyo, kuꞌla uurriteeꞌnaanna kuꞌlatixxi doose cufendeeꞌnaaꞌa kuꞌlatenaaꞌni qullo fulate hiyyoten. Yihowwa iitta asseexxeꞌe ille uushsho beloka qullummatika seera isika saꞌeen hiyyotebaan. Isi noꞌo assinaannexxe yaanen qullichchake hiyyeꞌe yeꞌabaan yookiin cubbo noꞌoxxa kiphabaan. Kaddomaleꞌe, cubbotike tolchixxe qophpheꞌninnaa kaffalemeeke wodotike hiraꞌn adde anfeennaxxee cubbo noꞌoxxa gattowwaali hiyyaan.—Rom. 3:24; Gel. 2:16.
18 Tinni noꞌaa mitte mittenge maa laꞌo affee? Iimateꞌn Yesuusinni welt galchoꞌaa mellemeeki manni Mageniinxe ergannashshanni qulliyye hiyyemeꞌe yeꞌemeen. (Tit. 3:7; 1Yo. 3:1) Cubbo insaꞌnexxinna gattowwaali hiyyendeen. Edo hunjeemmaxxe cubboꞌaa laqema gonphaammaxxeꞌe, Mootumma dhaalatixxa dandeette anfaan. (Rom. 8:1, 2, 30) Buttateꞌn hedhatika tasfa afeeki manni kinni, Mageniinke jaaluwwishsha qulliyyete hiyyemeꞌe yeꞌemeen. Cubbo insaꞌnexxinna gattowwaali hiyyendeen. (Yaq. 2:21-23) Armaageedonetenaaꞌni gataaki baci ardi, haanonna rertabaaxxa hedho alfaan. (Yoh. 11:26) Reyoti diipheeki “qulliyye” ittan “qulliyye kadebaaki” manni reyotenaaꞌn keꞌaan. (Huj. 24:15; Yoh. 5:28, 29) Muuxamakeꞌn buttateꞌn hexxeexxi Yihowwaꞌa ajajendaaxxi duuchchiinxi ergantooleeyye, “Mageniinxi oose alfitaammaxxixxa ulfinniinxa qullo fula” alfitaan. (Rom. 8:21) Cubbotike tolchixxe qophphenaaꞌni kexxeexxa, iimateꞌn hedheeke Anni noꞌokinni Yihowwan welti woꞌma kadeeke garinni araarema hittatta hedheeke badhaadha!
19. Heꞌnenneki jeeji elokibaa jijjiiremeeki hittate? (“Tinni Noꞌaa Maa Laꞌo Affee” hitaꞌneexxa kollo uudi.)
19 Noꞌo heꞌnennaki jeeji, duuchchiinxa yaane gopheemmakenna hiisse kaffala dandeꞌabaaka liqa hadokenaaꞌn dhaaleemmake, keꞌitokeꞌn kulemeemmake dargaggeessike jeejishshatemman. Yihowwaka galata, noꞌo gargaaremmeennen. Cubbotike tolchixxe qophphenninnaa wodotike hirinni jeeji noꞌo heꞌnennaki jejjiiremeꞌeen. Yesuusi Kirsitoosiꞌni anfeennexxi adde wodemmannoshsha yookiin reyotenaaꞌninna cubbotenaaꞌn qullo fullannoshsha assiteꞌeen. Tennenaaꞌn kexxeexxa, cubbo noꞌoxxi waalemannaa balleessa noꞌoxxixxi doosenna cufema dandeettaan. Duuchchiinxenaaꞌn caaldeexxa iimateꞌn hedheeke jaalalatike Anni noꞌoke Yihowwanni welti, eloxxa firunte afa dandeennannon.
20. Itti aandaaxxe qoꞌneꞌn mariꞌantaannexxi yaane maachcho?
20 Yihowwanna Yesuusi noꞌaa assineexxe yaaneꞌn alalchinennexxe qixxeꞌn, qalbe noꞌoxxi saadinot woꞌmitaan. (2 Qo. 5:15) Insaꞌne noꞌoo gargaara gonpheele tasfi belo heꞌnaannan! Kaddomaleꞌe, Yihowwaxxi gattowwaali noꞌaa mitte mittenge maa laꞌo affee? Konne yaada itti aandaaxxe qoꞌneꞌn uundannon.
FAARO 10 Mageno Noꞌoka Yihowwaa Jajje
a Mitte mitte laagadaꞌni “wodo” hitaaxxi hiyya hexxeeshshani tikendaa wodda “hedhotika hira,” yookiin “kaffalemeeka hira” hitaaxxa tika affeen.