Muuxamii Qicoꞌni Addatenshat Jabaante Ossinannoshsha Gargaartaaxxa Daddaabbe

1-2. (a) Hawaarya Phawuloosi Ibraawootakee daddaabbe borreesseexxa yanna, Yihuudake bogaꞌni hedhemmaki jeeji hitta hedheekemmaꞌa? (b) Tinni daddaabbe yanna etteneꞌni insaꞌnaa hasissaaxxemman hinaanneki mayeete?

YESUUSI reyeechchi uduma hexxemmaxxe wogguwwaꞌni, Iyyerusaaleminna Yihuuda hedhemmake Ibraawootiinke Kirsitaanaꞌni jabaxxi rakko gelteemman. Kirsitaaniinxi gubaꞌe orgeessendeexxe shiqoxxe yannaꞌn jabaki shorrichchi keꞌeemman. (Huje 8:1) Okkooꞌni 20 wogga uduma, Kirsitoosixxe hordofooleeyyeꞌni jabaxxi ikkonoometixxi rakko gelteemman. Tinninna keddeeki, okkoneechchi edi darre boga okkoneꞌni ibeemmake soloꞌonaaꞌn kexxeexxinnite kada gophpheebaan. (Huje 11:27-30) Kaddomaleꞌe, 61 G.W. baa, boga okkoneꞌni hedhemmaki Kirsitaan, ediiꞌni insaꞌnee heqqaꞌneeke jeejinni hokkokkinsaa wodda yanna etteneꞌni nageellichchi jeeji giddo heꞌnemman. Eettene yanna hawaarya Phawuloosi mitte daddaabbe insaꞌnaa ergeemman. Daddaabbe tinninna eettene yannaꞌni insaꞌnaa hasissaaxxemman.

² Ettene yannaꞌni hedhemmaki nageꞌi, qeerraaxxe yannaꞌa turaake kada gopheemmaxxeꞌe, Ibraawootakee daddaabbe ergendeeki hasissaaxxe yannaꞌnitemman. Phawuloosi, ediꞌaa abari insaꞌneꞌni geyaa wodda jabaante ossinaashsha gargaaraaka eloka gorsa uwweemman. Yesuusi haasoꞌemmashshani, Ayhuudootiinxi aada baxxaaxxi yanna shiqqeemman. (Luqa. 21:20) Phawuloosinna kadoꞌo Yihuudike bogaꞌni hedhemmaki Kirsitaan baꞌnetixxi yanna haanote kaddeexxa egenneemmabaan. Kaddoolenna, kunni Kirsitaan gatteexxa yanna laꞌoonfateexxi, addenna ossunte fakkaataaka adabuwwa jabeessedhat ediseen qophpheeffata dandeꞌaamman.—Ibra. 10:25; 12:1, 2.

3. Taꞌixxe yannaꞌni hedheeki Kirsitaan Ibraawootakee borreessendeexxe daddaabbeꞌa miꞌlachcho uwwa hasisseeki mayeete?

³ Noꞌoonna Ibraawootakeꞌni geyeemmake abaranaaꞌn irran caala hedheeki abari ediiꞌni heqqaꞌneen. (Mat. 24:21; Leellisha. 16:14, 16) Tenneꞌa Yihowwa konne Kirsitaaniꞌa uwweeke mitte mitte gorsanaaꞌni noꞌaanna laꞌo afeeka uundo.

“GALFACHCHUMMATIBAA NOPHPHE”

4. Ayhuudootiinke Kirsitaanaꞌni maa rakko gelteemmaꞌa? (Fakke uudi.)

⁴ Ayhuudixxe gosanaaꞌni Kirsitaana kadeemmake mannaꞌni jabaxxi rakko gelteemman. Edi wodda, Yihuudiki ardi Yihowwa melledheemmake ardamman. Iyyerusaalemiki qachchi, Mageni melleexxi mootooleeyye ofoldaammaxxe bakkanna qullitte mageneeffachchoke oddoolamman. Duuchchiingi addatemeeki Ayhuudoot, addetixxi akeekisanoole barsiissaammaka Muuseka Seera hordofaamman. Tinni barachchuwwanna sagaletee fuleeka seera, jila ofoꞌlanna wele gosaka manna abindaa qico barsiissaaxxemman. Kaddomaleꞌe, Yesuusi reyeechchi uduma, Yihowwa Ayhuudoot shiqisaammaka tolcha adhdha waaleen. Muuseka seera hordofaammaki Ayhuudoot, Kirsitaana kadeechchi uduma edo barateemmaxxa yaane waala haꞌurteemman. (Ibra. 10:1, 4, 10) Matanga, galfateeke Kirsitaana kadeemmange hawaarya Pheexiroosiꞌinni, tenne jijjiirra giddiiꞌni mitte mitte hujeteꞌni hosisa haꞌurteemman. (Huje 10:9-14; Gela. 2:11-14) Tenne insaꞌnexxe haarooxxe addenaaꞌni kexxeexxa, Ayhuudixxe addexxi akeekisanoole insaꞌneꞌni shorrichcho geesissaamman.

5. Kirsitaana kadeemmaki manni ifi heene yaanenaaꞌni heqqedha hasissaammaꞌa?

⁵ Ibraawootiinke Kirsitaanaꞌni moronsha geltaammaki lame darrenaaꞌnitemman. Taakka, Ayhuudixxe addexxi akeekisanoole insaꞌnee waakkatooletishsha assitee uuddaamman. Langa, mitti mitt ifi Kirsitaaniinsha laakkoꞌaammaki manni, Kirsitoosixxi hordofoole, mitte mitte Muuseka Seera hordofa ittin ediꞌa suffaashsha tirtirsaamman. Iitta assinaammaki shorrichchi insaꞌneꞌni geyabaashsha hineete kada gophpheebaan. (Gela. 6:12) Addatemeeki Kirsitaan dhugatike oraꞌni jabaate uurraashsha gargaartaaxxi yaane maachcho?

6. Phawuloosi addetiki jaaluwwi isiki maa assaashsha jajjabeesseemmaꞌa? (Ibraawiyaane 5:14–6:1)

⁶ Phawuloosi, Ibraawootakee borreesseexxe daddaabbeꞌni addetiki jaaluwwi isiki Mageniinxa Qaale baꞌla qicini qoꞌnisaashsha jajjabeesseemman. (Ibraawiyaane 5:14–6:1 yaansis.) Isinna Ibraysitetixxe Qollitte borronaaꞌn, Kirsitaaniinxe mageneeffachchoki toori, Ayhuudootiinxe mageneeffachchoxxe aadanaaꞌn caaleeke kadeexxa ifiseemman.a Phawuloosi Kirsitaan dhugaa qullitte borronaaꞌni egeꞌnaashshanna dhugaatee anfeexxi hubanno baꞌlattaashsha jajjabeesseeki, dhugaa dharakenaaꞌni gargarit hiissineꞌe egennaashshanna dhugaatike oranaaꞌn fullaashsha assitaaxxe yaanenaaꞌni ifi heqqeꞌnaashsha gargaartaaxxa egeꞌnemmaxxeeten.

7. Taꞌixxe yannaꞌni noꞌoꞌni geltaꞌneexxi haꞌurtaꞌneexxi yaane maachcho?

⁷ Qarike Ibraawootiinke Kirsitaanishshanni, noꞌonna heꞌnaanneki qullichcha kadeeka Yihowwaka seera tuffantannoshsha tirtirsitaaxi hedinonna gargariti hedheeki tarjuwwi hedheexxe yannaꞌniten. Heddo yanna noꞌoo moromaꞌneeki manni, hordonfaaneka Maxaafa Qullichchakeꞌni hundeessemeeka adabiinka seeruwwa ittan noꞌo weli dandeenneꞌe heꞌnaabennokenna mararte anfebeꞌnoke mannishsha asse moromaꞌneen. Buttatiki yaadinna hedino isexxi, Mageni mitte mitte yaaneꞌa afeexxe uushshonaaꞌni edi erran caala bayyataꞌni meꞌataꞌni hedheen. (Fakke. 17:15) Tenneꞌa noꞌoo moromaꞌneeki manni, noꞌoo adde woxisateenna dhugaatike oranaaꞌni fulchatee laꞌoonfataꞌneeka dhariinka yaada, gargarit hiissateenna faachcheeffatatee ifixxa dandeette jabeessedha hasissaan.—Ibra. 13:9

8. Manfasiinxe hedhonni galfanteenneke manna kadatee nophpha dandeenannoki hittate?

⁸ Phawuloosi Ibraawootiinki Kirsitaani, manfasiinxe hedhonni galfateeke kadaashsha uwweeka gorsa hujeteꞌni hosisa noꞌaanna laꞌo affeen. Tenne yaane assatee Maxaafa Qullichcha baratat, Yihowwaanna hedino isixxa egeꞌna hasissaan. Ifi Yihowwaa mudhdhine cuuphphemmennechchi udumanna tenne yaane assa ittin ediꞌa sufa hasissaaxxen. Dhugaati mineꞌni hoone qico turronnolenna duuchchiing Mageniinxa Qaale barra barrandeꞌni yaasisanna qoꞌnisa hasissaan. (Faaro 1:2) Duuchchinii wodda Maxaafa Qullichcha yaansisa adde noꞌoxxi jabaattaashsha assitaan. Kunni adabi Phawuloosi Ibraawootakee borreessexxe daddaabbeꞌni hasisaake kadeexxa ifiseemmaken.—Ibra. 11:1, 6.

‘HEDHOTI HEꞌNAASHSHA ASSITAAXXA ADDE AFEEKE MANNISHSHA KADDE’

9. Ibraawootiink Kirsitaani jabaxxa adde afa hasisseemmaki mayeete?

⁹ Ibraawootiinki Kirsitaan, Yihuudake bogaꞌni dagaꞌneeka abara dandeꞌe saꞌatee jabaxxa adde afa hasissaamman. (Ibra. 10:37-39) Yesuusi hordofooleyye isixxi, Iyyerusaalemi qachchi sannachchiki buqemeeꞌnaa uuddaa wodda, koobatibaa baqata hasissaaxxa xexxeꞌachchiiseemman. Konnee gorsa, qachchi giddo hedhaammaki yookiin dallaꞌa affebaaxxe bakkaꞌni hadi giddo hedhaammaki duuchchiing Kirsitaan hujeteꞌni hosisa hasissaamman. (Luqa. 21:20-24) Naaphiinki sannachchi dagaa wodda hadi giddo hedhaammaki manni, lubbo ifixxa gatilsedhatee Iyyerusaalemisha dallaꞌa afeeke qachchuwwibaa baqata baratendeexxe yaanemman. Koobatibaa baqata manjiinxe hedinoshsha fakkaattabaaxxe yaane kaddemmaxxee jabaxxa adde afa hasissaamman.

10. Jabaxxi adde Ibraawootiinki Kirsitaan maa assaashsha tirtirsitee? (Ibraawiyaane 13:17)

¹⁰ Ibraawootiinki Kirsitaan, Kirsitoosi gubaꞌe akeekaashsha baalle uwweeka manna addata hasissaamman. Kunni maganne uwwendeeki manni, gubaꞌe giddo hedheeki duuchchi haano baqataaxxanna maa assaaxxa toggitte akeete uwwebaaki gateebaan. (Ibraawiyaane 13:17 yaansis.) Ibraawiyaane 13:17 keꞌni “ajajemme” hitaꞌneexxi Girketixxi hiyya, mitte akeekaaka manjo addatat akeette isixxa hordofaaka manjo ifissaaxxen. Kunni yaadi mitti manji akeete uwwaashsha baaloonsemeexxee calla ajajamatenaaꞌni caaldeexxa yaane assa hasissaaxxa ifisaaken. Tenneꞌa Ibraawootiinki Kirsitaan abari dagebaa edi darre akeette uwwaꞌneeke mannaꞌni afeexxa adde jabeessedha hasissaamman. Kirsitaan nageꞌiinxa yanna baallonsendeexxi dayyuwwa uutaꞌneexxee akeetteꞌa ajajemaꞌneexxe kaddoole, haꞌurtaaxxi yanna daggaa woddanna insaꞌnaa ajajema haꞌurtabaan.

11. Taꞌixxe yannaꞌni hedheeki Kirsitaani jabaxxa adde afa hasisseeki mayeete?

¹¹ Qarike Ibraawootiinke Kirsitaanishshani, noꞌonna adde anfeenneke manna kada hasissaan. Heꞌnaanneki baci manni Maxaafi Qullichchi tenne buttaka muuxama uuddaaxxa xexxeꞌachchiisaꞌneeka yaada adhdhaꞌnebaaxxenna matanga tuffataꞌneexxe yannaꞌniten. (2 Pheexi. 3:3, 4) Ittan lebendaaxxa, Maxaafa Qullichchakeꞌni lumoki abari hitta safaaxxa ifisaaki heddi yaadi hedhoolenna, egennebeꞌnoxxi heddo yaane hexxeen. Tenne buttaki muuxami, Yihowwa mureexxe yannaꞌni dagaaxxanna ettene yanna Yihowwa noꞌoo gargaaraaxxa anfeennexxa adde jabeessedha hasissaan.—Inbaq. 2:3.

12. Lumoke abaranaaꞌni gantannoshsha noꞌoo gargaartaaxxi yaane maachcho?

¹² Noꞌonna, Yihowwa techcho noꞌoo akeekatee laꞌoonfataꞌneeka ‘addatemeekenna wodantichi garbichike’ tooraꞌni anfeennexxa adde jabeessedha hasissaan. (Mat. 24:45) Roomiki sannachchi dageexxa yanna Ibraawootiinke Kirsitaaniꞌa akeette uwwendeemmashshani, lomoki abari safaaxxa yanna hedho noꞌoxxa gargaartaaxxi akeette uwwema dandeettaan. Yihowwaxxe orga giddo baalloonsendeexxi dayyuwwa uutaaxxe akeetteꞌni anfeennexxa adde jabeesseꞌnannoxxi yanna taꞌaten. Taꞌa tenne dayyyuwwaxxa akeette hordofa haꞌurtaꞌneexxe kaddoole, lumoki abari safaaxxa yannanna uwwendaaxxe akeetteꞌa qalbe mitten ajajema dandeennaaꞌnon.

13. Ibraawiyaane 13:5 keꞌn hedheeki gorsi, hasissaangemman hinaanneki mayeete?

¹³ Ibraawootiinki Kirsitaani, baqantaaxxa leellishshaaka beesisa heqqedhateꞌni hedhemmaxxa yanna “maallaqiinxe jaalalanaaꞌn” bayyanteexxi shollaxxa jiro hedha hasissaamman. (Ibraawiyaane 13:5 yaansis.) Insaꞌne giddiiꞌni mitti mitti manni bogakeꞌni soloꞌinna hiyyumma hexxemmaxxa yanna hedhemmakemman. (Ibra. 10:32-34) Weli gammachchiissaaxxe odoꞌaa hiyyeexxi haꞌuraake jeejanaaꞌni ossuntet saꞌatee fedhiitike kadoolenna, hiirriqi kinni gargaarsa alfatee hiyyaa wodda karra tuuꞌla safa gopheebaan. Kaddoolenna, huuni maallaqinna daggaꞌneexxe baꞌnenaaꞌni insaꞌnee gargaara dandeꞌabaan. (Yaꞌiqo. 5:3) Maalakee kaddaaxxa yaane jaalalfataake hoone manjoꞌninna minenna karra waale baqata haꞌura dandeettaan.

14. Jabaxxi adde maalakee kaddaaxxe yaaneꞌaa eloxxa murte assedha dandeenannoshsha gargaartaaki hittate?

¹⁴ Yihowwa shiqixxe yannaꞌni tennee elobaaxxa butta balleessaaxxa anfeennexxi adde jabaxxe kaddoole, baca maallaqanna karra tuuꞌla haranga hasissaaxxe yaaneshsha assine hendaaꞌnon. Manni “Yihowwaxxe mufexxa barra, birre insaꞌnexxinna kaddo worqe insaꞌnee fayyisa” dandeettabaaxxa hubateꞌe ‘birretanna orakeꞌni hunatee’ gaddachchemaan. (Hizi. 7:19) Maallaqa tuuꞌlateꞌni miꞌlachcho assat irra, shollaxxanna miketenaaꞌni saxxebaaxxa jiro heꞌnannoshsha gargaartaaxxa murte murteessedha hasissaan. Tinni murte hasisabaake liqaꞌni inbabeꞌnoshshanna baca karra tuuꞌline karra tennee karkarsateꞌni qeerraaxxa yanna saꞌissati hega uudemmabeeꞌnoshsha heqqitaan. Anfeennexxi karra hedho noꞌoxxeꞌni lumoxxa bakka adhdhitabaashsha jabaxxa xexxeꞌachcho assa hasissaan. (Mat. 6:19, 24) Tenne aadaka muuxama heqqeꞌnanno wodda maalakee hasissaaxxe yaaneꞌaanna wele yaaneꞌa anfeennexxe uushshonni, adde noꞌoxxi hega uudema dandeettaan.

“JABAATE OSSA HASISSAAN”

15. Ibraawootiinki Kirsitaan, giddiiꞌninni jabaate ossa hasissaammaki mayeete?

¹⁵ Yihuudake bogiki jeeji yoꞌaꞌni meꞌaaxxa yanna, adde insaꞌnexxa hega uudaaxxi heddo yaane hexxemmaxxeꞌe, Kirsitaana kadeeki manni jabaate ossa hasissaamman. (Ibra. 10:36) Ibraawootiinke Kirsitaan giddiiꞌni mitti mitti hedho insaꞌnexxeꞌni jabaki shorrichchi geyeeꞌnaa uudeeken, kaddoolenna heddi manni kinni Kirsitaana kadeeki nageꞌiinxe yannaꞌniten. Kunni Kirsitaani addetixxe buutonaaꞌni kexxeexxa geltaꞌneexxa jabaxxa hega uushsho ossoolenna, Yesuusishsha reyoti qicoꞌni rakko insaꞌneꞌni gelteebaaxxa Phawuloosi ifiseen. (Ibra. 12:4) Kirsitaaniinxi adde baꞌlatatenaaꞌni kexxeexxa Ayhuudooti aarat, edi irran caala Kirsitaana shorra safeen. Heenoxxe wogga edi darre Phawuloosi Iyyerusaalemi mareemmaxxa yanna ardi isoꞌni hoga keꞌisseemman. 40 kenaaꞌn caaleeki Ayhuudoot, “Phawuloosii shinnebeꞌnoki ayyinna midhatixxa gade afoꞌo ugga gophatee jabeessinee kakanteennen” hiyyeemman. (Huje 22:22; 23:12-14) Jibbinna shorrichchi hedheeꞌnaanni Kirsitaan, mageneeffachchotee bukki hiyya, gammachchiissaaxxa odo lassanna weliꞌaan welixxa adde jabeessedha hasissaamman.

16. Ibraawootakee borreessendeexxi daddaabbe, shorrichchokee toggitte kaddeexxa uushsho anfannoshsha gargaartaaki hittate? (Ibraawiyaane 12:7)

¹⁶ Ibraawootiinki Kirsitaan moronsha geltaaꞌnaanni jabaate ossaashsha gargaarteexxi yaane maachcho? Phawuloosi rakko insaꞌneꞌni geltaa wodda toggitte kaddeexxa uushsho afa hasissaaxxa egeꞌneemman. Tenneꞌaa addetixxi hega uushsho, mitti Kirsitaan leenjo alfaashsha assaake ora kademmaxxeꞌe, Mageni sammi hiyye waala dandeꞌaaxxa haasoꞌeen. (Ibraawiyaane 12:7 yaansis.) Tinni leenjo mitti manji eloka Kirsitaaniinka adaba nossedhaashsha gargaara dandeettaan. Kunni Kirsitaan rakko affeexxe eloxxe gummaꞌni miꞌlachcho assaꞌneexxe kaddoole, rakko geltaa wodda jabaate ossa sholleexxaan.—Ibra. 12:11.

17. Phawuloosi shorrichchi geyaa wodda ossa uuddaaxxa egeꞌneemmaxxi yaane maachcho?

¹⁷ Phawuloosi Ibraawootiinki Kirsitaan rakko geltaa wodda, adde woxa belo jabaate ossaashsha jajjabeesseemman. Phawuloosi hedho ifinxeꞌni iitta hexxeexxi yaane gelteeꞌnaa uudeeke manjo kademmaxxeꞌe, insaꞌnaa kadaaka gorsa uwwa dandeꞌaamman. Isi edi wodda Kirsitaana shorraammake manjo kademmaxxee, hitta hexxeexxa dhiibbe Kirsitaanakeꞌni geesinsaammaxxa egeꞌneꞌeen. Ittan shorrichchi geyaa wodda hitta ossinaaxxanna egeꞌneꞌeen. Kirsitaana kadeechchi uduma gargarit hexxeexxi rakko isoꞌni gelteꞌeen. (2 Qoro. 11:23-25) Tenneꞌaa Phawuloosi shorrichchi geyaa wodda jabaate ossatee maa assa hasissaaxxa afoꞌo woꞌme haasoꞌa dandeꞌaan. Kunni Kirsitaan rakko geltaa wodda jabaate ossatee ifiꞌni kaddebaaki Yihowwaꞌni addata hasissaaxxa qalli asseemman. Phawulooosi qalbe woꞌmanni “Yihowwa gargaarsanjo anken, sodaatabeꞌnon” hiyya dandeeeki tenneꞌaaten.—Ibra. 13:6.

18. Shorrichchi geyaa wodda jabaante ossatee gargaartaaxxa ediꞌa kaddaaxxa heene yaane egeꞌna hasissa?

¹⁸ Dayyuwwi noꞌoki giddiiꞌni mitti mitti taꞌixxe yannaꞌn jabaki shorrichchi geyaaꞌnaa jabaate ossaꞌneeki hedheen. Kadhatinna mitte mitte assinannoxxe yaanenni insaꞌnee addatenshat kipha dandeenannon. (Ibra. 10:33) Maxaafi Qullichchi, “Kirsitoosixxe hordofoole kade, Magenokee hedhatee hasaake duuchchaꞌni shorrichchi geyaan” hiyyaan. (2 Ximo. 3:12) Tenneꞌa noꞌo duuchchiing ediꞌaa haꞌurtaaxxi yaane daggaammaxxee qophpheeffata hasissaan. Yihowwa heene rakkoꞌninna jabaante ossinannoshsha gargaaraaxxa woꞌma qalbeni addata ittin ediꞌa sunfo. Yanna mureexxi geltaa wodda isixxi duuchchiinxi addatendeexxi mageneeffatoole hafuura adhdhitaashsha assaan.—2 Tese. 1:7, 8

19. Lumoke abariꞌaa qophpheefantannoshsha gargaartaaxxa heene yaanuwwa assa dandeennano? (Fakke uudi.)

¹⁹ Phawuloosi keꞌitiinke dhibbeesso baroꞌn hedhemmake Kirsitaaniꞌa, borreesseexxi daddaabbe ediiꞌni insaꞌnee heqqitaꞌneexxe rakkoꞌaa qophpheeffantaashsha gargaarteexxa mammannoxxe yaanebaan. Isinna addetixxa dayyuwwa isixxa, qullitte borro baꞌla qicoꞌni egendaashshanna hubattaashsha jajjabeesseemman. Iitta assa, adde insaꞌnexxa gophissaaxxa dhariinxa barachcho gargariti hiissine egenneexxi isenaaꞌni xexxeꞌantaashsha assitaan. Yesuusinna gubaꞌe giddo baalloonseemeeki manni uwwaaxxa akeette wiinamiki ajajematee adde ifixxa jabeesseꞌnaashsha jajjabeesseemman. Ittan, hega uushsho jaalalatiki anni insaꞌneki insaꞌnee leenjisaꞌneeke ora kada dandeettammaxxeꞌe, hega uushshotee toggitte kaddeexxa uushsho afati jabaante ossinaashsha gargaareen. Manfasi qullichchiinxe akeetten uwwemeeka konnee gorsa noꞌonna hujeteeꞌni hosisa hasissaan. Iitta assinaannexxe kaddoole, muuxamii qicoꞌni addatenshat jabaante ossa dandeenannon.—Ibra 3:14.