წინასწარშექმნილი აზრის ტყვეობაში

წინასწარშექმნილი აზრი შეიძლება გვქონდეს განსხვავებული ეროვნების, რასის, ტომის, ენის, რელიგიის, სოციალური სტატუსის, სქესისა თუ ასაკის ადამიანების მიმართ. ამას გარდა, შეიძლება თავს ვამეტებდეთ უნარშეზღუდულ, ნაკლებად განათლებულ ან განსხვავებული გარეგნული მახასიათებლების მქონე ადამიანებს. ზოგჯერ ვერც კი ვაცნობიერებთ, რომ სხვებზე წინასწარშექმნილი აზრი გვაქვს.

თქვენც ხომ არ ხართ წინასწარშექმნილი აზრის ტყვეობაში? როგორც წესი, სხვაში ადვილად ვამჩნევთ მიკერძოებას, საკუთარ თავში კი — ძნელად. თუმცა ერთი რამ ფაქტია: მეტ-ნაკლებად ყველა ვავლენთ მიკერძოებას. სოციოლოგ დეივიდ უილიამზის აზრით, როცა ვინმეს რომელიმე ჯგუფის მიმართ წინასწარშექმნილი აზრი აქვს, სხვებისგან განსხვავებულად ეპყრობა ამ ჯგუფის წარმომადგენლებს, თანაც ისე, რომ ვერც კი აცნობიერებს.

იოვიცას, რომელიც ბალკანეთში ცხოვრობს, ერთ-ერთი ეთნიკური ჯგუფის მიმართ უარყოფითი დამოკიდებულება ჰქონდა. ის გვიყვება: „ვფიქრობდი, რომ ყველანი უვარგისები იყვნენ. მეგონა, რაც მათზე მქონდა გაგონილი, ყველაფერი სიმართლე იყო. ამიტომ არ ვთვლიდი, რომ წინასწარშექმნილი აზრის ტყვეობაში ვიყავი“.

სახელმწიფოები კანონს კანონზე გამოსცემენ, რათა რასიზმი და შეუწყნარებლობა აღკვეთონ, თუმცა ამაოდ. კანონით შეიძლება არასწორი ქმედება დაისაჯოს, მაგრამ ის ვერასდროს გააკონტროლებს ადამიანის ფიქრებსა და გრძნობებს. არადა მიკერძოება სწორედ რომ ადამიანის გონებიდან და გულიდან იღებს სათავეს. შესაძლებელია წინასწარშექმნილი აზრის ტყვეობიდან გათავისუფლება?