თავი 36

დამოკიდებული ხომ არ გავხდი ელექტრონულ ტექნიკაზე?

„ვგიჟდები მესიჯებზე! ჩემი აზრით, ძაან მაგარი რამეა. ეს ჩემთვის ყველაფერია“ (ალანი).

იმ დროს, როცა შენი მშობლები მოზარდები იყვნენ, ინფორმაციის მიღების ძირითადი საშუალებები ტელევიზორი და რადიო იყო. მაშინ ტელეფონს მხოლოდ ხმოვანი ინფორმაციის მიღება-გადაცემა შეეძლო, თანაც სატელეფონო ქსელთან აუცილებლად კაბელით უნდა ყოფილიყო შეერთებული. ხომ არ გეცოდება შენი მშობლები იმის გამო, რომ ასეთ „უინტერესო“ დროში მოუწიათ ცხოვრება? მაგალითად, ანა სწორედ ასე ფიქრობს: „ჩემი მშობლები ტექნოლოგიური სიბნელის ეპოქაში გაიზარდნენ. თავიანთი მობილური ტელეფონების ფუნქციებში ახლაღა ერკვევიან“.

დღეს კი უკვე შესაძლებელია, რომ მხოლოდ და მხოლოდ ჯიბის ერთი მოწყობილობით ილაპარაკო, მოუსმინო მუსიკას, უყურო ვიდეოჩანაწერს, ითამაშო, მეგობრებს გაუგზავნო იმეილი, გადაიღო სურათები და ისარგებლო ინტერნეტით. ვინაიდან კომპიუტერების, მობილური ტელეფონების, ტელევიზორებისა და ინტერნეტის ეპოქაში გაიზარდე, შენთვის შეიძლება ჩვეულებრივი მოვლენაა, თუ ამ ყველაფრით 24 საათი სარგებლობ. მაგრამ შენი მშობლები შეიძლება თვლიან, რომ დამოკიდებული გახდი ელექტრონულ ტექნიკაზე. თუ ისინი თავიანთ უკმაყოფილებას გამოხატავენ, ნუ წაუყრუებ და ნუ იფიქრებ, რომ დროს ჩამორჩნენ. ბრძენმა მეფე სოლომონმა დაწერა: „მოსმენამდე პასუხის გაცემა უგუნურებაა და დამცირება“ (იგავები 18:13).

არ გაინტერესებს, რატომ შეიძლება იყვნენ უკმაყოფილოები შენი მშობლები? ქვემოთ მოცემული კითხვები დაგეხმარება იმის შემოწმებაში, ხარ თუ არა დამოკიდებული ელექტრონულ ტექნიკაზე.

დამოკიდებული ხომ არ გავხდი?

ერთ ენციკლოპედიაში დამოკიდებულება განიმარტება როგორც „სისტემატურად რაღაცის გაუკონტროლებლად კეთება, რასაც საზიანო შედეგების მიუხედავად ადამიანი თავს არ ან ვერ ანებებს“. ქვემოთ მოცემულია ახალგაზრდების ციტატები, რომლებიც ამ განმარტების სისწორეს ადასტურებს. ამ ციტატების წაკითხვის შემდეგ გაიხსენე, გაგიკეთებია ან გითქვამს თუ არა შენც მსგავსი რამ. შემდეგ ჩაწერე შენი პასუხები.

გაუკონტროლებელი საქციელი. „საათობით ვთამაშობდი კომპიუტერულ თამაშებს. გვიანობამდე ვეჯექი და სხვებთან ამის მეტზე არაფერზე ვლაპარაკობდი. ოჯახს სრულიად მოვწყდი და ვირტუალურ სამყაროში ჩავიძირე“ (ენდრიუ).

შენი აზრით, დღეში რამდენი საათით არის დასაშვები გართობა ელექტრონული ტექნიკით? ․․․․․

შენი მშობლების აზრით, რამდენი საათით არის ასეთი გართობა დასაშვები? ․․․․․

ყოველდღიურად მთლიანობაში რამდენ დროს უთმობ მესიჯების წერას, ტელევიზორის ყურებას, ვებ-გვერდებზე სურათების ატვირთვას და შენი კომენტარების წერას, კომპიუტერულ თამაშებს და ა.შ.? ․․․․․

ახლა გადახედე შენს პასუხებს. როგორ ფიქრობ, მეტისმეტად დიდ დროს ხომ არ უთმობ ელექტრონულ ტექნიკას?

□ დიახ □ არა

თავის არ ან ვერ დანებება. „მშობლები მხედავენ, რომ სულ მესიჯებს ვწერ და მეუბნებიან, ზედმეტი მოგდისო. მაგრამ სხვა ბავშვებთან შედარებით ჩემი მესიჯები ზღვაში წვეთია. რა თქმა უნდა, მე ბევრად მეტ მესიჯებს ვგზავნი, ვიდრე ჩემი მშობლები, მაგრამ ისინი ორმოცი წლისები არიან და მე თხუთმეტის“ (ალანი).

ხომ არ გეუბნებიან მშობლები ან მეგობრები, რომ ზედმეტ დროს უთმობ რომელიმე ელექტრონულ მოწყობილობას?

□ დიახ □ არა

არ ან ვერ აკონტროლებ დროს?

□ დიახ □ არა

საზიანო შედეგები. „ჩემი მეგობრები გაუთავებლად წერენ მესიჯებს, საჭესთანაც კი. ეს ხომ დიდი რისკია“ (ჯული).

«როცა პირველი მობილური ტელეფონი ვიყიდე, სულ ვიღაცას ვურეკავდი ან მესიჯს ვწერდი. მთელი დღე ამის მეტს არაფერს ვაკეთებდი. ამის გამო ოჯახის წევრებთან და ზოგ მეგობართანაც კი ურთიერთობა გამიფუჭდა. ახლა მე ვაწყდები იმავეს. როცა მეგობრებს ვესაუბრები, ზოგიერთი წარამარა მაწყვეტინებს სიტყვას და მეუბნება: „მოიცა ერთი წუთი, მესიჯი მომწერეს და პასუხი უნდა მივწერო“. ერთ-ერთი მიზეზი, რის გამოც აღარა მაქვს ზოგთან ახლო ურთიერთობა, სწორედ ეს იყო» (შერლი).

როცა საჭესთან ზიხარ, გაკვეთილზე ხარ ან ქრისტიანულ შეხვედრებს ესწრები, ხომ არ კითხულობ ან გზავნი მესიჯებს?

□ დიახ □ არა

როცა ოჯახის წევრებს ან მეგობრებს ესაუბრები, წარამარა ხომ არ აწყვეტინებ საუბარს იმის გამო, რომ უპასუხო იმეილს, სატელეფონო ზარებსა თუ მესიჯებს?

□ დიახ □ არა

ხომ არ გართმევს ელექტრონული ტექნიკა ძილის ან მეცადინეობის დროს? □ დიახ □ არა

რაიმეს შეცვლის აუცილებლობას ხომ არ ხედავ? თუ კი, წაიკითხე ქვემოთ მოცემული რჩევები.

იყავი ზომიერი

თუ იყენებ კომპიუტერს, მობილურ ტელეფონს ან სხვა ელექტრონულ მოწყობილობას, დაუსვი შენს თავს ქვემოთ მოცემული ოთხი კითხვა. ბიბლიური რჩევები და იმაზე დაფიქრება, რა სწორია და რა — არასწორი, დაგეხმარება, რომ თავი ხიფათში არ ჩაიგდო და შეძლო დროის გაკონტროლება.

● რა შინაარსისაა? „აივსეთ გონება იმაზე ფიქრით, რაც კარგია და საქებარია, რაც ჭეშმარიტია, კეთილშობილურია, სწორია, წმინდაა, სიყვარულის ღირსია და მოსაწონია“ (ფილიპელები 4:8, „დღევანდელი ინგლისური თარგმანი“).

✔ სწორია, თუ დაუკავშირდები ოჯახის წევრებსა და მეგობრებს და გაუზიარებ გამამხნევებელ ინფორმაციას და მოსაზრებებს (იგავები 25:25; ეფესოელები 4:29).

X არასწორია ჭორების გავრცელება, უზნეო შინაარსის მესიჯებისა და სურათების გაგზავნა, უხამსი ვიდეოკლიპებისა და გადაცემების ყურება (კოლოსელები 3:5; 1 პეტრე 4:15).

● როდის უნდა გამოვიყენო? „ყველაფერს თავისი დრო აქვს“ (ეკლესიასტე 3:1).

✔ სწორია, თუ წინასწარ განსაზღვრავ, რამდენ დროს დაუთმობ სატელეფონო ზარებსა და მესიჯებს, გადაცემების ყურებასა და კომპიუტერულ თამაშებს.

X არასწორია, თუ ელექტრონულ ტექნიკას დაუთმობ იმ დროს, რომელიც ოჯახის წევრებთან და მეგობრებთან ურთიერთობისთვის, მეცადინეობისა თუ სულიერი საქმეებისთვის გაქვს გამოყოფილი (ეფესოელები 5:15—17; ფილიპელები 2:4).

● ვისთან მაქვს ურთიერთობა? „ნუ შეცდებით. ცუდი საზოგადოებანი ხრწნიან კარგ ჩვევებს“ (1 კორინთელები 15:33).

✔ სწორია, თუ ელექტრონულ ტექნიკას იმისთვის გამოიყენებ, რომ უფრო მეტად დაუახლოვდე იმ ადამიანებს, ვისთან ურთიერთობაც კარგი თვისებების შეძენაში გეხმარება (იგავები 22:17).

X არასწორია თავის მოტყუება და იმაზე ფიქრი, რომ ტელევიზორი, ვიდეო, ინტერნეტი და ის ადამიანები, ვისთანაც იმეილითა თუ მესიჯებით გაქვს ურთიერთობა, არ იმოქმედებენ შენს ქცევაზე, საუბარსა თუ აზროვნებაზე (იგავები 13:20).

● რამდენ დროს ვუთმობ? ‘დარწმუნდით, რა უფრო მნიშვნელოვანია’ (ფილიპელები 1:10).

✔ სწორია, თუ აღრიცხავ, რამდენ დროს უთმობ ელექტრონულ ტექნიკას.

X არასწორია, თუ წაუყრუებ მშობლების რჩევებს ან შენი მეგობრების აზრს, თუ ისინი თვლიან, რომ მეტისმეტად ბევრ დროს უთმობ ამა თუ იმ ელექტრონულ მოწყობილობას (იგავები 26:12).

ელექტრონული ტექნიკის ზომიერად გამოყენებასთან დაკავშირებით ზემოთ მოხსენიებული ენდრიუ ასეთ დასკვნას აკეთებს: „ელექტროტექნიკით შეიძლება კარგად გაერთო, ოღონდ მხოლოდ ცოტა ხნით. ერთ რამეს კარგად მივხვდი: ტექნიკამ არ უნდა დამაშოროს ოჯახის წევრებსა და მეგობრებს“.

წაიკითხე დამატებითი მასალა მე-2 ტომის 30-ე თავში.

საკვანძო ბიბლიური მუხლი

„ნუ იქნები ბრძენი საკუთარ თვალში. იეჰოვასი გეშინოდეს და ზურგი აქციე ბოროტებას“ (იგავები 3:7).

რჩევა

მობილურმა ტელეფონმა რომ არ „გმართოს“, უთხარი შენს მეგობრებს, რომ დროის ზოგიერთ მონაკვეთში ვერ უპასუხებ მესიჯებს, იმეილებსა თუ სატელეფონო ზარებს.

იცოდი, რომ . . . ?

პოტენციურმა დამსაქმებლებმა ან სხვებმა შეიძლება წლების შემდეგაც ნახონ შენ მიერ ვებ-გვერდზე დადებული სურათები ან ინფორმაცია შენი საქმიანობის შესახებ.

რა უნდა გავაკეთო

თუ ვატყობ, რომ ძალიან ხშირად ვიყენებ ․․․․․, მტკიცედ გადავწყვეტ, რომ კვირაში მხოლოდ ․․․․․ საათით გამოვიყენო.

რა ვკითხო მშობლებს ამ საკითხზე? ․․․․․

როგორ ფიქრობ?

● რატომ შეიძლება გაგიჭირდეს იმის დანახვა, რომ რომელიმე ელექტრონულ მოწყობილობაზე ხარ დამოკიდებული?

● რა შეიძლება მოხდეს, თუ ვერ გააკონტროლებ, რამდენ დროს უთმობ ელექტრონულ ტექნიკას?

[ჩანართი 262 გვერდზე]

„საათი ტელევიზორთან რომ არ ვმჯდარიყავი, ვაიძულე ჩემი თავი, ტელევიზორის ყურების დრო შემეზღუდა. დედასაც ხშირად ველაპარაკებოდი ამ პრობლემაზე და ბევრსაც ვლოცულობდი“ (კატლინი).

[სურათი 263 გვერდზე]

შენ მართავ ელექტრონულ ტექნიკას თუ ის გმართავს?