ᲰᲝᲠᲘ

(ებრ. „ჰორ ჰა-ჰარ“, რაც ნიშნავს „ჰორის მთას“).

1. მთა მოსერასთან ახლოს ედომის საზღვარზე, სადაც აღთქმულ მიწაზე ისრაელის შესვლამდე ცოტა ხნით ადრე მოკვდა აარონი. ისრაელის თვალწინ აარონი, მოსე და აარონის ვაჟი ელეაზარი ავიდნენ ჰორის მთაზე. მთის წვერზე მოსემ გახადა აარონს სამღვდელო სამოსი და ჩააცვა ელეაზარს. ამის შემდეგ აარონი მოკვდა და მოსემ და ელეაზარმა, როგორც ჩანს, იქვე დამარხეს ის (რც. 20:22—29; კნ. 32:50; შდრ. კნ. 10:6).

ისტორიკოს იოსებ ფლავიუსის სიტყვების თანახმად, ჰორის მთა იყო ერთ-ერთი მაღალი მთა იმ მთებიდან, რომლებიც გარს ერტყა ედომელთა ქალაქ პეტრას („იუდეველთა სიძველენი“, IV, 82, 83 [iv, 7]). ტრადიციულად, ჰორის მთას აიგივებენ ხოლმე ორი მწვერვალის მქონე წითელ ქვიშაქვიან მთა ჯებელ-ჰარუნთან (ნიშნავს აარონის მთას), რომლის სიმაღლეც შეადგენს დაახლოებით 1 460 მეტრს და რომელიც პეტრადან დას.-სამხრ.-დას-ით თითქმის 5 კილომეტრში მდებარეობს. მაგრამ ჯებელ-ჰარუნი, როგორც ჩანს, არ შეესაბამება ბიბლიაში ჩაწერილ ინფორმაციას, რომლის თანახმადაც ისრაელი გამოვიდა კადეშიდან (კადეშ-ბარნეადან) და მივიდა ჰორის მთასთან „ედომის მიწის საზღვარზე“ (რც. 33:37—39, 41). ჯებელ-ჰარუნი მდებარეობს არა იქ, სადაც გადიოდა ედომის საზღვარი, არამედ ქვეყნის შიგნით. ამიტომ, თუ ისრაელი ამ მთასთან მივიდოდა, ეს ედომის ტერიტორიის გადაკვეთაში ჩაეთვლებოდა; მაგრამ ეს ვერ მოხდებოდა, რადგან მათ აკრძალული ჰქონდათ ედომზე გავლა (რც. 20:14—22; კნ. 2:5—8). ამის საფუძველზე მრავალი მეცნიერი გამოთქვამს მოსაზრებას, რომ ჰორის მთა არის განცალკევებულად მდგომი ციცაბოკალთებიანი ცარცოვანი კირქვის მთა ჯებელ-მადურა (ჰარ-ზინი [ჰორ-ჰა-ჰარ]) — მთა, რომელიც მკვდარი ზღვიდან სამხრ.-დას-ით დაახლოებით 40 კილომეტრსა და კადეშიდან აღმ.-ჩრდ.-აღმ-ით დაახლოებით 60 კილომეტრში მდებარეობს.

2. მთა, რომელთანაც ქანაანის ჩრდილოეთი საზღვარი გადიოდა (რც. 34:7, 8). მისი ზუსტი ადგილმდებარეობა უცნობია. ზოგი მეცნიერის აზრით, ეს ჰორის მთა (ებრ. ჰორ ჰა-ჰარ) შეიძლება იგივე ხერმონის მთაა. სხვების აზრით კი, მასში შეიძლება მთლიანი ლიბანის ქედი ან მისი ერთ-ერთი მწვერვალი იგულისხმებოდეს.