იუდას წერილი

ქრისტიანულ-ბერძნული წერილების ღვთივშთაგონებული წერილებიდან ერთ-ერთი, რომელიც იუდამ, იაკობის ძმამ და, შესაბამისად, იესო ქრისტეს ნახევარძმამ დაწერა (იხ. იუდა). იუდა მიმართავს „მოწოდებულებს, რომლებიც ღმერთმა, მამამ შეიყვარა და დაცულნი არიან იესო ქრისტესთვის“, რაც მიანიშნებს, რომ წერილი ყველა ქრისტიანისთვის იყო განკუთვნილი (იუდ. 1).

წერილის დაწერის დროისთვის ქრისტიანული კრება სახიფათო მდგომარეობაში იყო. კრებაში უზნეო, ხორციელი ადამიანები იყვნენ შემოპარულნი, რომლებიც „ღვთის წყალობას თავაშვებულობის გასამართლებლად“ იყენებდნენ. ამიტომ იუდამ ღვთის ზეციერი სამეფოსთვის მოწოდებული ქრისტიანების საერთო ხსნის შესახებ კი არ დაწერა, როგორც თავიდან ჰქონდა განზრახული, არამედ ღვთის სულის კარნახით თანამორწმუნეებს რჩევები მისცა, რათა თავი დაეღწიათ კრებაში არსებული დამღუპველი გავლენისგან. მან მოუწოდა ქრისტიანებს, მორიდებოდნენ უზნეო ადამიანებს, დაეცვათ წმინდა თაყვანისმცემლობა, კარგად მოქცეულიყვნენ და წმინდა სულით ელოცათ. ამგვარად ისინი იბრძოლებდნენ რწმენისთვის (იუდ. 3, 4, 19—23). შემცოდველი ანგელოზების, სოდომისა და გომორის მოსახლეობის, კაენის, ბალაამისა და კორახის მაგალითზე იუდამ ცხადყო, რომ როგორც ძველად ურჩი ანგელოზებისა და ბოროტი ადამიანების შემთხვევაში ღვთის განაჩენის აღსრულება გარდაუვალი იყო, ისე იქნებოდა ახლაც უღვთო ადამიანების შემთხვევაში. მან აგრეთვე გამოააშკარავა მათი ზნედაცემულობა, ვინც ქრისტიანების გახრწნას ცდილობდა (იუდ. 5—16, 19).

უნიკალური ცნობები. მცირე მოცულობის მიუხედავად, იუდას წერილი შეიცავს ინფორმაციას, რომელიც ბიბლიაში სხვაგან არ გვხვდება. მხოლოდ იუდა მოიხსენიებს მოსეს სხეულის გამო მთავარანგელოზ მიქაელსა და ეშმაკს შორის კამათს და საუკუნეებით ადრე ენოქის მიერ წარმოთქმულ წინასწარმეტყველებას (იუდ. 9, 14, 15). უცნობია, იუდამ ეს ინფორმაცია გამოცხადებით მიიღო თუ რომელიმე სხვა სანდო წყაროდან (ზეპირგადმოცემით ან წერილობითი სახით). ენოქის წინასწარმეტყველების შესახებ მსგავსი აზრი მოიხსენიება ე. წ. ენოქის წიგნში (სავარაუდოდ, ეს აპოკრიფული წიგნი დაახლ. ძვ. წ. II–I ს-ში დაიწერა), რაც შესაძლოა იმაზე მიანიშნებს, რომ ღვთივშთაგონებული იუდა და აპოკრიფული წიგნის დამწერი საერთო წყაროდან ხელმძღვანელობდნენ.

სად და როდის დაიწერა. იუდამ ეს წერილი, სავარაუდოდ, პალესტინაში დაწერა, რადგან არ მოგვეპოვება ცნობები, რომ მას ოდესმე დაეტოვებინოს პალესტინა. წერილის შინაარსიდან გამომდინარე, შესაძლებელია დაწერის მიახლოებითი თარიღის დადგენა. იუდას არც ცესტიუს გალუსის იერუსალიმზე გალაშქრება (ახ. წ. 66) მოუხსენიებია და არც ტიტუსის მეთაურობით რომაელების მიერ იერუსალიმის განადგურება (ახ. წ. 70), რაც იმაზე მიანიშნებს, რომ მან ეს წერილი ახ. წ. 66 წლამდე დაწერა. იერუსალიმის განადგურების შესახებ იესოს წინასწარმეტყველება ნაწილობრივ მაინც რომ შესრულებულიყო (ლკ. 19:43, 44), უეჭველია, იუდა მას იმ გამაფრთხილებელ მაგალითებს შორის მოიხსენიებდა, რომლებიც ღვთის განაჩენის აღსრულებას ეხებოდა. „ბოლო დროს“ გამოჩენილ დამცინავებზე საუბრისას იუდა, როგორც ჩანს, პეტრეს მეორე წერილიდან ციტირებდა, (2პტ. 3:3 შდრ. იუდ. 18-ს), რაც შესაძლოა იმაზე მიანიშნებს, რომ მან ეს წერილი პეტრეს მეორე წერილის დაწერის შემდეგ, დაახლ. ახ. წ. 65 წელს დაწერა.

კანონიკურობა. წმინდა წერილების ნუსხების ადრინდელმა შემდგენლებმა იუდას წერილი კანონიკურად ცნეს. მათ შორის იყვნენ კლემენტ ალექსანდრიელი, ტერტულიანე, ორიგენე, ევსები, კირილე იერუსალიმელი, ათანასე, ეპიფანე, გრიგოლ ნაზიანზელი, ფილასტრიუსი, იერონიმე და ავგუსტინე, რომლებიც ახ. წ. II—IV საუკუნეებში მოღვაწეობდნენ. წერილი აგრეთვე შესულია მურატორის ფრაგმენტში (დაახლ. ახ. წ. 170).

[ჩარჩო]

მნიშვნელოვანი აზრები იუდადან

ამ მოკლე წერილში იუდა აფრთხილებს ქრისტიანებს ბოროტი ადამიანების შესახებ, რომლებიც კრებაში შემოიპარებოდნენ.

სავარაუდოდ, დაიწერა დაახლ. ახ. წ. 65 წელს, იესო ქრისტეს სიკვდილიდან და მკვდრეთით აღდგომიდან 30 წელზე მეტი ხნის შემდეგ.

შექმნილი ვითარება ქრისტიანებისგან მოთმინებას მოითხოვდა (მუხლები 1—4)

კრებაში უღვთო ადამიანები შეიპარნენ და ღვთის წყალობას თავაშვებულობის გასამართლებად იყენებდნენ.

ქრისტიანებს უნდა ებრძოლათ რწმენისთვის.

როგორ ადამიანებს, დამოკიდებულებასა და საქციელს უნდა მორიდებოდნენ ისინი (მუხლები 5—16)

არ უნდა დავიწყებოდათ, რომ ეგვიპტის მონობიდან გათავისუფლებული ისრაელები რწმენის ნაკლებობის გამო განადგურდნენ.

იეჰოვამ დასაჯა ანგელოზები, რომლებმაც მიატოვეს თავდაპირველი მდგომარეობა.

სოდომისა და გომორის აღვირახსნილი მოსახლეობა საუკუნო ცეცხლით დაისაჯა.

ასეთი მაგალითების მიუხედავად, ზოგი ცდილობდა, კრების წევრები მსგავს საქმეებში ჩაება.

მიქაელი შეურაცხმყოფელი სიტყვებით ეშმაკსაც კი არ მიმართავდა, კრებაში შემოპარულები კი შეურაცხყოფით იხსენიებდნენ დიდებით მოსილთ.

ისინი კაენის, ბალაამისა და კორახის ცუდ მაგალითს ჰბაძავდნენ.

ისინი წყალქვეშა კლდეებივით საშიშნი, უწყლო ღრუბლებივით და უნაყოფო, მკვდარი და ამოძირკვული ხეებივით იყვნენ.

ენოქმა ასეთ უღვთო ცოდვილებს ღვთის განაჩენი უწინასწარმეტყველა.

ასეთები მდრტვინავები, უკმაყოფილოები, ეგოისტები და მლიქვნელები იყვნენ.

როგორ უნდა შეეწინააღმდეგონ ქრისტიანები ასეთ ცუდ გავლენას (მუხლები 17—25)

ქრისტიანებს უნდა ხსომებოდათ, რომ მოციქულებმა „ბოლო დროს“ ასეთი ხალხის გამოჩენა იწინასწარმეტყველეს.

ქრისტიანები უნდა გამოირჩეოდნენ მათგან, რწმენაზე აღაშენონ საკუთარი თავი, ილოცონ წმინდა სულით, დარჩნენ ღვთის სიყვარულში და დაელოდონ იესოს გულმოწყალებას.

ისინი უნდა დაეხმარონ სხვებს, გულმოწყალენი იყვნენ მათ მიმართ, ვინც ეჭვობს, ცეცხლს გამოსტაცონ ისინი და ამგვარად იხსნან.