ნუ დაუშვებ, რომ მარტოობამ ზიანი მიაყენოს შენს ცხოვრებას

მარტოობას შეუძლია ზიანის მოტანა როგორც ასაკოვანი ადამიანებისთვის, ასევე ახალგაზრდებისთვისაც. ჯიუდით ვიორსტი ლაპარაკობს ჟურნალ „რედბუკ“-ში: „მარტოობა ქვასავით გაწვება გულზე. . . მარტოობა გვიტოვებს სიცარიელეს და უიმედობას. მარტოობა გვხდის ობოლი ბავშვის მსგავსს, მსგავსს გზააბნეული კრავისა, ასე პატარას და დაკარგულს, ამ უდარდელ და უზარმაზარ მსოფლიოში“ (1991 წლის სექტემბერი).

დაშორება მეგობრებთან, უცხო გარემო, განქორწინება, მძიმე დანაკლისი ან გაუგებრობა — ყველა ამ მოვლენამ შეიძლება გაგხადოს განმარტოებული. მარტოობის ძლიერი გრძნობა ზოგიერთს შეიძლება დაეუფლოს მაშინაც კი, როდესაც ირგვლივ ბევრი ხალხია.

რა შეგიძლია გააკეთო?

თუ შენში შემოიპარა მარტოობის გრძნობა, უნდა გახდე თუ არა მხოლოდ მისი უმწეო მსხვერპლი? შეგიძლია რამე მოიმოქმედო, რათა თავი დაიცვა, რომ მარტოობამ თანდათანობით არ გაგანადგუროს და არ დაგიკარგოს სიცოცხლის სურვილი? რასაკვირველია, შეგიძლია. მრავალი სასარგებლო რჩევაა ხელმისაწვდომი. ყველაზე კარგ რჩევას გვაძლევს ღმერთის ინსპირირებული სიტყვა, ბიბლია. ასეთი გამხნევება შესაძლოა აღმოჩნდეს ზუსტად ის, რაც შენ გჭირდება მარტოობის გრძნობის დასაძლევად (მათე 11:28, 29).

შენ შეიძლება დაგეხმაროს მაგალითად ის, რომ წაიკითხო რუთზე, ახალგაზრდა ქალზე, რომელიც დაახლოებით 3 000 წლის წინ ცხოვრობდა ახლო აღმოსავლეთში. ის იყო პიროვნება, რომელსაც მოსალოდნელი იყო, რომ განეცადა მარტოობა. როცა მისი მეუღლე გარდაიცვალა, ის თავის დედამთილთან ერთად საცხოვრებლად წავიდა ისრაელში, მისთვის უცხო გარემოში (რუთი 2:11). მიუხედავად იმისა, რომ მოწყვეტილი იყო ოჯახს და ყოფილ მეგობრებს და გახდა ხიზანი უცხო ქვეყანაში, ბიბლიაში არსად არის ნათქვამი იმაზე, რომ მან დაუშვა, მარტოობის გრძნობას შთაენთქა იგი. მისი ისტორია შენ შეგიძლია წაიკითხო ბიბლიის წიგნში „რუთი“.

საჭიროა რუთის მსგავსად, შეინარჩუნო დადებითი თვალსაზრისი. მარტოობა დამოკიდებულია იმაზე, თუ როგორი შეხედულება გაქვს მოვლენებზე ან საკითხებზე. ამასვე ადასტურებს ენი, რომელიც ოთხი წლის განმავლობაში უვლიდა ავადმყოფობით დასუსტებულ მამას. როცა ის მოკვდა, ენიმ განიცადა მარტოობის უკიდურესი გრძნობა. „მე თავს ისე ვგრძნობდი, თითქოს არარაობა ვიყავი, თითქოს აღარავის ვჭირდებოდი, — ამბობს ის, — მაგრამ მე გაბედულად შევხვდი ფაქტს, რომ ჩემი ცხოვრება შეიცვალა და მივხვდი, იმისათვის, რომ დამეძლია სიმარტოვის გრძნობა, უნდა მესარგებლა ყველა საუკეთესო ვითარებით, რომელიც ახლა გამაჩნდა“. ზოგჯერ შეუძლებელია შეცვალო ყველა ვითარება, მაგრამ არის შესაძლებლობა შეცვალო მათდამი შენი დამოკიდებულება.

იყო სასარგებლო საქმიანობით დაკავებული, არ არის მარტოობის დაძლევის სრული პასუხი, თუმცა ისიც შველის. აირინი, რომელიც დაქორწინებიდან ექვსი თვის შემდეგ დაქვრივდა, მივიდა იმ დასკვნამდე, რომ მის შემთხვევაში ეს მართლაც ასე იყო. „მე დავინახე, რომ მარტოობის გრძნობა უფრო მეტად მაშინ შემომეპარებოდა, როდესაც ნაკლებად ვიყავი დასაქმებული, — ამბობს ის, — ამიტომ ყურადღება გავამახვილე იმაზე, რომ უფრო მეტად სხვებით დავინტერესებულიყავი და დავხმარებოდი მათ თავიანთი პრობლემების გამკლავებაში“. სხვებისთვის დახმარებას მოაქვს ბედნიერება, და მარტოდ დარჩენილ ქრისტიანებს ბევრი სასიკეთოს ნახვა შეუძლიათ უფლის საქმეში მონაწილეობით (საქმე 20:35; 1 კორინთელთა 15:58).

მიეცი საშუალება მეგობრებს, დაგეხმარონ

„ნიუ-იორკ ტაიმზ მეგეზინ“-ი მარტოდ დარჩენილ ბავშვებს აღწერს, როგორც დაზიანებულებს „ჭრილობებით ამხანაგების გარეშე ცხოვრების გამო“ (1991 წლის 28 აპრილი). მარტოდ დარჩენილი მრავალი ადამიანი, ახალგაზრდა იქნება ის თუ ხანდაზმული, განიცდის მეგობრული ურთიერთობის ნაკლებობას. ამიტომ, დიდი უპირატესობაა, იქონიო ნამდვილი გულითადი ურთიერთობა, რომლითაც უზრუნველგყოფს ქრისტიანული კრება. ეცადე გააფართოვო მეგობრული წრე და მიეცი საშუალება, დაგეხმარონ ისე, როგორც მათ შეუძლიათ. ეს არის ერთ-ერთი მხარე, რისთვისაც საჭიროა გყავდეს მეგობრები — ისინი მხარში ამოგიდგებიან გაჭირვების დროს (იგავნი 17:17; 18:24).

მაგრამ ფრთხილად იყავი, ემოციური განცდების გამო შეიძლება მეგობრებს გაუძნელო დახმარების აღმოჩენა. როგორ? მწერალი ჯეფრი იანგი ხსნის: „ზოგიერთმა მარტოდ დარჩენილმა. . . თავიანთი მსჯელობის მონოპოლიზაციის ან უადგილო და უზნეო საუბრების გამო გამორიცხა ადამიანები, რომლებიც შესაძლოა მათი მეგობრები გამხდარიყვნენ. მუდმივად განმარტოებული ადამიანები მიდრეკილი არიან ხელი შეუშალონ ან ზიანი მოუტანონ ახლო ურთიერთობებს“ („იუნაიტიდ სტეიტს ნიუზ ენდ უორლდ რიპორტ“-ი, 1984 წლის 17 სექტემბერი).

დროდადრო, შესაძლოა, გაიუარესო მდგომარეობა სხვა ადამიანებისგან შენი იზოლაციით. ეს დაემართა პიტერს, 50 წელს გადაცილებულ მამაკაცს. მას შემდეგ, რაც მეუღლე გარდაეცვალა, ის ჩამოშორდა სხვებს, თუმცა გულის სიღრმეში მათგან დახმარების მიღების სურვილი გააჩნდა. „ზოგჯერ, — ამბობს ის, — მე არ შემეძლო შევხვედროდი ადამიანებს საზოგადოებაში და დროთა განმავლობაში აღმოვაჩინე, რომ გავურბოდი მათ“. ეს შეიძლება სახიფათო იყოს. გარკვეული ხნით განცალკევება სასარგებლოა, იზოლირება კი — სახიფათო (იგავნი 18:1, აქ). პიტერი მიხვდა ამას. ის ლაპარაკობს: „ბოლოს და ბოლოს მე გადავლახე ეს და გამოვასწორე მდგომარეობა, მეგობრების დახმარებით შევძელი ახალი ცხოვრების დაწყება“.

მაგრამ, ნუ დაუშვებ იმ აზრს, რომ სხვები ვალდებული არიან დაგეხმარონ. ეცადე, არ იყო მეტისმეტად მომთხოვნი. სიხარულით მიიღე შენს მიმართ გამოვლენილი ნებისმიერი სიკეთე და გამოხატე მადლიერება. მაგრამ, აგრეთვე გონებაში ჩაიბეჭდე ის კარგი რჩევა, რომელიც მოცემულია იგავნის 25:17-ში: „მეზობლის სახლში ხშირად ნუ ივლი, რომ არ მობეზრდე და არ შეგიძულოს“. ფრენსისი, რომელიც პირისპირ აღმოჩნდა მარტოობასთან, როდესაც მათი 35 წლის ქორწინების შემდეგ მისი მეუღლე გარდაიცვალა, გრძნობს, რომ ასეთი გაფრთხილება მნიშვნელოვანია. „გონიერება გამოიჩინე იმაში, თუ რას მოელი, — ამბობს ის, — და ნუ იქნები სხვების მიმართ ძალიან მომთხოვნი. დახმარების საპოვნელად, ნუ იქნები სხვისი მუდმივი სტუმარი“.

იეჰოვა ზრუნავს

მეგობრებისგან განსხვავებით, რომლებმაც შეიძლება დროდადრო გული გაგიტეხონ კიდეც, იეჰოვა ღმერთი წინანდებურად შეიძლება გყავდეს, როგორც მეგობარი. დარწმუნებული იყავი, რომ ის ზრუნავს შენზე. მიენდე მას მთელი გულით და განუწყვეტლივ ეძებე თავშესაფარი მის მფარველურ მზრუნველობაში (ფსალმუნი 26:10; 90:1, 2; იგავნი 3:5, 6). მოაბელი რუთი ასე მოიქცა და უხვად იყო კურთხეული. აი, რატომ გახდა ის იესო ქრისტეს წინაპარი! (რუთი 2:12; 4:17; მათე 1:5, 16).

გამუდმებით მიმართე იეჰოვას ლოცვით (ფსალმუნი 33:5; 61:8, 9). მარგარეტმა ნახა, რომ მარტოობის დასაძლევად უდიდესი ძალის მომგვრელი წყარო არის ლოცვა. ის თავის ქმართან ერთად მონაწილეობას ღებულობდა სრული დროით მსახურებაში, ვიდრე არ მოკვდა მისი სრულიად ახალგაზრდა მეუღლე. „მე აღმოვაჩინე, რომ ჩემთვის ყოველთვის სასარგებლო იყო ხმამაღალი ლოცვით მიმემართა იეჰოვასთვის და გამეზიარებინა ყველაფერი, ჩემი შიში და დარდი, — ამბობს ის. — როცა მეუფლებოდა მარტოობა ეს მეხმარებოდა, დამენახა ყველაფერი სწორი თვალთახედვით. და როცა ვხედავდი იეჰოვას პასუხს ამ ლოცვებზე, ვმტკიცდებოდი რწმენაში“. მარგარეტი დიდ სარგებელს ნახულობს იმაში, რომ მისდევს პეტრე მოციქულის რჩევას: „მაშ, დამდაბლდით ღმერთის ძლიერი ხელის ქვეშ, რათა აგამაღლოთ თქვენ თავის დროზე. თქვენი ყველა საზრუნავი მას დააკისრეთ, რადგან ის ზრუნავს თქვენზე“ (1 პეტრე 5:6, 7; ფსალმუნი 54:23).

იეჰოვა ღმერთთან კარგი დამოკიდებულება დაგეხმარება შეინარჩუნო ის, რასაც ხშირად კარგავენ მარტოობაში მყოფი პიროვნებები — საკუთარი ღირსების გრძნობა. როცა მეუღლე კიბოთი გარდაეცვალა, ჟურნალისტმა, ჟანეტ კუპფერმანმა, დაწერა „გამოუსადეგრობის და არარაობის ფარულ გრძნობებზე“. მან თქვა: „ეს არის არარაობის ის შეგრძნება, რომელსაც ასე ბევრი ქვრივი მიჰყავს თითქმის დამღუპველ დეპრესიამდე“.

დაიმახსოვრე, რომ იეჰოვა დიდად გაფასებს. ის არ ფიქრობს, რომ გამოუსადეგარი ხარ (იოანე 3:16). ღმერთი შენც ისევე დაგეხმარება, როგორც წარსულში ეხმარებოდა თავის ხალხს, ისრაელს. მან უთხრა მათ: „არ უკუგაგდებ-მეთქი. ნუ გეშინია, რადგან შენთანა ვარ მე; ნუ დაფრთხები, რადგან შენი ღმერთი ვარ მე; გაგამხნევებ და შეგეწევი ჩემი მხსნელი მარჯვენით-მეთქი“ (ესაია 41:9, 10).

ნუ დაადანაშაულებ ღმერთს

მეტად მნიშვნელოვანია, არ დაადანაშაულო ღმერთი შენი მარტოობის გამო. იეჰოვა არ არის ამაზე პასუხისმგებელი. მისი განზრახვა ყოველთვის მომართულია შენსკენ და მთელი კაცობრიობისკენ, რათა გაიხაროთ კარგი, დამაკმაყოფილებელი ურთიერთობით. როცა ღმერთმა შექმნა ადამი, თქვა: „არ ვარგა ადამის მარტოდ ყოფნა. გავუჩენ შემწეს, მის შესაფერს“ (დაბადება 2:18). მაშინ ღმერთმა შექმნა ევა, პირველი ქალი. სატანა რომ არ აჯანყებულიყო, მამაკაცი და ქალი და მათგან წარმოშობილი ოჯახები არასოდეს განიცდიდნენ მარტოობას.

იეჰოვას მიერ დროებით დაშვებული ბოროტება, რასაკვირველია, ხელს უწყობს მარტოობისა და სხვა უბედურების ზრდას. მაგრამ გახსოვდეს, რომ ეს დროებითია. მარტოობის გრძნობის დაძლევა უფრო ადვილია, როდესაც შეხედავ მას იმ თვალსაზრისით, რასაც ღმერთი გააკეთებს შენთვის თავის ახალ ქვეყნიერებაში. მანამდე კი ის მხარში ამოგიდგება და განუგეშებს (ფსალმუნი 17:3; ფილიპელთა 4:6, 7).

ამის ცოდნამ, შესაძლოა, ძალა შეგმატოს. როდესაც ფრენსისი (ადრე ნახსენები) დაქვრივდა, ის განსაკუთრებით ღამით, პოულობდა დიდ ნუგეშს სიტყვებში, რომელიც ნახსენებია ფსალმუნის 4:9-ში: „მშვიდად დავწვები და დავიძინებ, რადგან შენ, უფალო, მხოლოდ შენ მამყოფებ უშიშრად“. დაფიქრდი ისეთ გრძნობებზე, რომლებიც გამოხატულია ფსალმუნების წიგნში. დაფიქრდი იმაზე, თუ როგორ ზრუნავს ღმერთი შენზე, როგორც ეს აღწერილია ფსალმუნის 22:1–3-ში.

როგორ შეიძლება დაეხმარო მარტოხელას?

ძირითადი საშუალება დაეხმარო მარტოხელას არის ის, რომ დაანახო სიყვარული. ბიბლია არაერთხელ მოუწოდებს ღმერთის ხალხს გამოამჟღავნონ ერთმანეთის მიმართ სიყვარული, განსაკუთრებით კი — განსაცდელის დროს. ‘ძმათმოყვარეობაში იქონიეთ ერთმანეთისადმი გულთბილი სიყვარული’, — წერდა მოციქული პავლე (რომაელთა 12:10). ნამდვილად, ღმერთის ინსპირირებული სიტყვა გვეუბნება: „სიყვარული არასოდეს არ მთავრდება“ (1 კორინთელთა 13:8). როგორ შეგიძლია გამოხატო სიყვარული მათ მიმართ, ვინც მარტოხელაა?

განზე გადგომისა და მარტოხელა ადამიანის უგულებელყოფის ნაცვლად, ყურადღებიან პიროვნებებს შეუძლიათ გამოავლინონ სიყვარულით აღსავსე დამოკიდებულება ნებისმიერ შესაძლო შემთხვევაში მათდამი მოთმინებით გამოხატული დახმარებით. ისინი შეიძლება იობის მსგავსი იყვნენ, რომელმაც თქვა: „რადგან მიხსნია გაჭირვებული, შველას რომ ითხოვდა, და ობოლი, შემწე რომ არ ჰყავდა. . . და ქვრივის გული გამიხარებია“ (იობი 29:12, 13). კრებაში დანიშნულ უხუცესებს და თანამგრძნობ მეგობრებს შეუძლიათ გამოამჟღავნონ ასეთივე ყურადღება და უზრუნველყონ ადამიანთა მოთხოვნილებები ნუგეშისცემაზე, სითბოსა და გაგებაზე. მათ შეუძლიათ გამოხატონ თანაგრძნობა და დროდადრო დააკმაყოფილონ კონფიდენციალური საუბრის მოთხოვნილებები (1 პეტრე 3:8).

ხშირად არის წვრილმანი რამ, რასაც მეგობრები აკეთებენ მარტოხელა ადამიანებისთვის და რაც მეტად მნიშვნელოვანია. მაგალითად, როდესაც მორწმუნე კარგავს საყვარელ პიროვნებას, ნამდვილმა მეგობრობამ შეიძლება გიკარნახოს მოიმოქმედო მრავალი კეთილი საქმე. ნუ გამორიცხავ, აგრეთვე, ისეთ მოქმედებებს, როგორიც არის დაპატიჟება სადილზე ან, რომ იყო ყურადღებიანი მსმენელი და წაახალისო საუბრით. მარტოობის გრძნობის დასაძლევად ეს ყველაფერი ეფექტური დახმარებაა პიროვნებისთვის (ებრაელთა 13:16).

ალბათ, ყოველ ჩვენგანს დროდადრო დაეუფლება მარტოობის გრძნობა. მაგრამ მარტოობა არ უნდა იქცეს უბედურებად. შეავსე შენი ცხოვრება შინაარსიანი და კონსტრუქციული მოქმედებებით. მიეცი საშუალება მეგობრებს დაგეხმარონ, როცა მათ შეუძლიათ ამის გაკეთება. მიენდე იეჰოვა ღმერთს. ყოველთვის გახსოვდეს გამამხნევებელი დაპირება, რომელიც ჩაწერილია ფსალმუნის 33:20-ში: „მრავალი სიავე ხვდება მართალს, და ყველაფრისგან იხსნის უფალი“. მიმართე იეჰოვას დახმარებისთვის და ნუ დაუშვებ, რომ მარტოობამ ზიანი მიაყენოს შენს ცხოვრებას.

[ჩარჩო 30-ე გვერდზე]

მარტოობის გრძნობის დაძლევის რამდენიმე საშუალება

▪ მიუახლოვდი იეჰოვას

▪ ეძებე ნუგეში ბიბლიის კითხვაში

▪ შეინარჩუნე დადებითი ქრისტიანული თვალსაზრისი

▪ იყავი დაკავებული შინაარსიანი საქმიანობით

▪ გააფართოვე შენი მეგობრების წრე

▪ ხელი შეუწყე ამხანაგებს, როდესაც გეხმარებიან

▪ ნუ განცალკევდები, არამედ განავითარე სხვებისადმი სიყვარული

▪ დარწმუნებული იყავი, რომ იეჰოვა ზრუნავს შენზე

[ჩარჩო 30-ე გვერდზე]

როგორ შეგიძლია დაეხმარო მარტოხელას

▪ უზრუნველყავი ის გაგებით, სითბოთი და ნუგეშით

▪ გამოეხმაურე კონფიდენციალური საუბრის მოთხოვნილებას

▪ გამოამჟღავნე ადამიანებისადმი ყურადღება უმნიშვნელო საკითხებშიც კი, რათა დაეხმარო მათ

[სურათი 31-ე გვერდზე]

არსად არის ნათქვამი, რომ ძნელი პირობების მიუხედავად, რუთმა დაუშვა, მარტოობის გრძნობას შთაენთქა იგი.