ღმერთი, სახელმწიფო და შენ

„ირლანდიაში განქორწინების საკითხთან დაკავშირებულ რეფერენდუმზე ეკლესია და სახელმწიფო შეება ერთმანეთს“.

„ნიუ-იორკ ტაიმსში“ მოთავსებული ეს სათაური ცხადყოფს, რომ დღეს ადამიანები შეიძლება პირისპირ დადგნენ არჩევნის წინაშე, რომელიც უნდა გააკეთონ სახელმწიფოს მოთხოვნებსა და ეკლესიის სწავლებებს შორის.

სტატია იუწყება: „განქორწინების თაობაზე კონსტიტუციური აკრძალვის გაუქმების თუ დატოვების საკითხთან დაკავშირებული რეფერენდუმის დაწყებამდე დაახლოებით ერთი თვით ადრე, მეტისმეტად კათოლიკური ირლანდია მოწმობს მთავრობისა და თავისი ეკლესიის ლიდერებს შორის უჩვეულოდ იშვიათ კონფლიქტზე“. სახელმწიფომ შეიტანა წინადადება განქორწინებაზე აკრძალვის მოხსნის შესახებ, იმ დროს, როცა კათოლიკური ეკლესია სასტიკად ეწინააღმდეგება განქორწინებასა და კვლავ დაქორწინებას. ირლანდიელ კათოლიკეებს არჩევანი უნდა გაეკეთებინათ ეკლესიასა და სახელმწიფოს შორის. როგორც აღმოჩნდა სახელმწიფომ გაიმარჯვა ხმების უმნიშვნელო სხვაობით.

უფრო დრამატული კი ის იყო, რომ ჩრდილოეთ ირლანდიის მცხოვრებლები მრავალი წლის განმავლობაში პირისპირ დგებიან ეროვნულ დამოუკიდებლობასთან დაკავშირებული უფრო მწვავე კონფლიქტის წინაშე. ამის გამო მრავალს კლავენ. კათოლიკეებსა და პროტესტანტებს ჰქონდათ ურთიერთსაწინააღმდეგო თვალსაზრისი იმასთან დაკავშირებით, თუ რომელ სახელმწიფოს უნდა დამორჩილებოდნენ: გაგრძელებულ ბრიტანულ მმართველობას ჩრდილოეთ ირლანდიაში თუ მთელი ირლანდიის ცენტრალიზებულ მთავრობას.

მსგავს მდგომარეობაში იყო იუგოსლავიაც: სხვადასხვა რწმენის წარმომადგენლებისგან, მათ შორის კათოლიკეებისა და მართლმადიდებლებისგან ხელისუფლები მოითხოვდნენ ჩაბმულიყვნენ მიწისთვის ბრძოლაში. რა იყო ჩვეულებრივი მოქალაქეებისთვის მთავარი მორალური მოვალეობა? მათ უნდა მიჰყოლოდნენ, ვინც აცხადებდა, რომ სახელმწიფოს წარმომადგენელი იყო, თუ ღმერთს უნდა დამორჩილებოდნენ, რომელიც ამბობს: „არ მოკლა. . . გიყვარდეს მოყვასი შენი, ვითარცა თავი შენი“ (რომაელთა 13:9).

შესაძლოა იფიქრო, რომ მსგავს მდგომარეობაში არასდროს ჩავარდები. მაგრამ ეს შეიძლება მოხდეს. სინამდვილეში ის ახლაც კი შეიძლება გეხებოდეს. თავის წიგნში „სახელმწიფო ახალ აღთქმაში“ (The State in the New Testament), თეოლოგი ოსკარ კულმანი ლაპარაკობს „საუბედურო გადაწყვეტილებებზე, რომლებიც გამოუვალ მდგომარეობაში თანამედროვე ქრისტიანებმა აუცილებლად უნდა მიიღონ ან შეიძლება იძულებული არიან, როცა ტოტალიტარული მთავრობები ემუქრება“. მიუხედავად ამისა, ის აგრეთვე ლაპარაკობს „თითოეული ქრისტიანის — მათ შორის, ეგრეთ წოდებულ ‘ნორმალურ’, ‘ყოველდღიურ’ პირობებში მცხოვრები ქრისტიანის — როგორც რეალური, ასევე მნიშვნელოვანი პასუხისმგებლობის შესახებ, შეხვდეს და გადაწყვიტოს სერიოზული პრობლემა, რომელიც წამოეჭრა მხოლოდ იმიტომ, რომ ის ქრისტიანია“.

ამრიგად, უნდა აინტერესებდეს თუ არა დღევანდელ ქრისტიანს რელიგიასა და სახელმწიფოს შორის დამოკიდებულება? აუცილებლად უნდა აინტერესებდეს. ძველი დროიდანვე ქრისტიანები ცდილობდნენ, ქვეყნიურ ხელისუფალთა მიმართ გაწონასწორებული თვალსაზრისის განვითარებას. რომის სახელმწიფომ გაასამართლა, მსჯავრი დასდო და სიკვდილით დასაჯა მათი წინამძღოლი, იესო ქრისტე. მის მოწაფეებს უნდა შეეთანხმებინათ ქრისტიანული მოვალეობები იმ ვალდებულებებთან, რომლებიც რომის იმპერიისადმი ჰქონდათ. ამიტომ ხელისუფალთა მიმართ მათი დამოკიდებულების მოკლე განხილვა უჩვენებს დღევანდელ ქრისტიანებს ძირითად პრინციპებს.

[საავტორო უფლება 3 გვერდზე]

ტომ ჰალეი/Sipa Press