გწამს გარდასახვა?
„გახსოვს მეზობელი გოგონა, პატარაობისას რომ გიყვარდა აქ, ინდოეთში? — სწერდა მუკანდბაი თავის ვაჟს, შეერთებული შტატების უნივერსიტეტის სტუდენტს. — რამდენიმე კვირაში დაქორწინებას აპირებს. ვიფიქრე, რომ შენ უნდა იცოდე ეს“.
რატომ მიაწოდა მამამ თავის ვაჟს ეს ცნობა? ბოლოს და ბოლოს, მუკანდბაიმ წლების წინ გარკვევით დაუსვა წერტილი იმ ყმაწვილურ რომანს. გარდა ამისა, ვაჟი ექვსი წელი იყო, რაც შტატებში იმყოფებოდა უმაღლესი განათლების მისაღებად. ამ ხნის მანძილზე მას გოგონასთან კონტაქტი არ ჰქონია და მუკანდბაიმ იცოდა ეს.
მაშ, რა იყო წუხილის მიზეზი? ის, რომ მუკანდბაის სწამდა გარდასახვა ანუ მეორედ დაბადებაa. თუ შემთხვევით ორ პიროვნებას შორის ბავშვური მიზიდულობა იყო ადრინდელ ცხოვრებაში მათი ცოლქმრობის შედეგი, სისასტიკე იქნებოდა მათი დაცილება ახლა, საქორწინო ასაკში. მუკანდბაის მხოლოდ უნდოდა, შეეტყობინებინა თავისი ვაჟისთვის, ვიდრე გოგონა სხვისი ცოლი გახდებოდა ამ ცხოვრებაში.
განიხილე სხვა შემთხვევა. ოთხი წლის გოგონას რამდენჯერმე მოუწია მუმბაის (ინდოეთი) საავადმყოფოში აუტანელი მდგომარეობის გადატანა. მას გულის სარქვლის ნაკლოვანება აწუხებდა. შეძლებული მშობლები ვერ უყურებდნენ მის ტანჯვას. მაგრამ ისინი მსჯელობდნენ: „უნდა შევურიგდეთ ამას. როგორც ჩანს, თავის ადრინდელ ცხოვრებაში რაღაცის გაკეთებით დაიმსახურა ეს“.
გარდასახვის რწმენა მნიშვნელოვან როლს ასრულებს მილიონობით ადამიანის სიცოცხლეში ინდუიზმში, ბუდიზმში, ჯაინიზმში, სიქიზმსა და ინდოეთში წარმოშობილ სხვა რელიგიებში. ცხოვრების შემთხვევები — შეყვარებიდან ძლიერ ტანჯვამდე — განიხილება, როგორც ადრინდელ ცხოვრებაში ან ცხოვრებებში შესრულებული საქმეების შედეგი.
გარდასახვის თეორია დასავლეთის ქვეყნებშიც მრავალს იტაცებს. ამერიკელი მსახიობი შერლი მაკლეინი აღიარებს, რომ სწამს ის. ვანკუვერის (ბრიტანეთის კოლუმბია, კანადა) მწერალი ლორელ ფელენი ამტკიცებს, რომ 50 წარსული ცხოვრება ახსოვს. 1994 წელს CNN/USA Today-თვის გელაპას უნივერსიტეტის მიერ ჩატარებული გამოკითხვის თანახმად, 1 016 ადამიანიდან 270-ზე მეტმა აღიარა, რომ გარდასახვა სწამს. გარდასახვის რწმენა მიმდინარეობა „ახალი ერის“ ნაწილიცაა. მაგრამ რა მტკიცება უჭერს მხარს ამ რწმენას?
„ადრინდელი ცხოვრების მოგონებები!“ — ამბობენ გარდასახვის მორწმუნეები. ამიტომ ბანგკოკში სამი წლის რატნას „წარსული ცხოვრების მოგონებები, რომელშიც ის იყო მორწმუნე ქალი, რომელიც 60 წელს გადაცილებული მოკვდა“, მეთვალყურეთა უმეტესობამ გარდასახვის დამაჯერებელ საბუთად მიიღო.
მიუხედავად ამისა, სკეპტიციზმი მრავლადაა. შესაძლებელია მოგონებათა სხვა განმარტებებიც, რომლებიც წარსულ ცხოვრებებს მიეწერებაb. ინდუსი ფილოსოფოსი ნიკილანანდი თავის წიგნში (Hinduism: Its Meaning for the Liberation of the Spirit) ამბობს, რომ ‘შეუძლებელია საღი გონებით დაამტკიცო სიკვდილის შემდგომი შემთხვევები’. მიუხედავად ამისა, ის ამტკიცებს, რომ „მეორედ დაბადების თეორია შესაძლებელი უფროა, ვიდრე შეუძლებელი“.
მაგრამ მხარს უჭერს ამ მოძღვრებას ბიბლია? და რა იმედს იძლევა მიცვალებულისთვის ღვთის ინსპირირებული სიტყვა?
[სქოლიოები]
a „ახალ ბრიტანულ ენციკლოპედიაში“ (The New Encyclopædia Britannica) ნათქვამია, რომ „გარდასახვა“ ნიშნავს „სულის მეორედ დაბადებას ერთ ან ერთზე მეტ შემდგომ არსებად, რომელიც შეიძლება იყოს ადამიანი, ცხოველი ან, ზოგ შემთხვევაში, მცენარე“. ამ მოვლენის აღსაწერად გამოიყენება აგრეთვე ტერმინი „მეორედ დაბადება“, მაგრამ სიტყვა „გარდასახვა“ საყოველთაოდაა მიღებული. ინდური ენების რამდენიმე ლექსიკონი ამ სიტყვებს ერთნაირი მნიშვნელობით იყენებს.
b იხილე ჟურნალის „გამოიღვიძეთ!“ 1994 წლის 8 ივნისის ნომერი (რუს.), გვერდები 5–7.
[სურათი 4 გვერდზე]
ისჯება ის ადრინდელ ცხოვრებაში ჩადენილი ცოდვების გამო?