ურვადის გონივრულობის ფარგლებში გადახდაზე მოლაპარაკება

დღეს, ისევე როგორც ბიბლიურ დროში, ზოგან კაცმა დაქორწინების წინ საცოლის მშობლებს ურვადი უნდა გადაუხადოს. „შვიდ წელიწადს გემსახურები რახელისთვის, შენი უმცროსი ასულისთვის“, — უთხრა იაკობმა სასიმამროს, ლაბანს (დაბადება 29:18).

რადგან იაკობს უყვარდა რახელი, ძალიან დიდი ურვადი გადაიხადა; ეს ურვადი შვიდი წლის ჯამაგირის ტოლფასი იყო. ლაბანმა აიღო ურვადი, მაგრამ იაკობი მოტყუებით ჯერ თავის უფროს ქალიშვილზე, ლეაზე, დააქორწინა. ლაბანის ცბიერი დამოკიდებულება იაკობის მიმართ შემდგომშიც გაგრძელდა (დაბადება 31:41). იმის გამო, რომ ლაბანი მატერიალურ გამორჩენას ეძებდა, ქალიშვილებმა დაკარგეს მისადმი პატივისცემა. „განა უკვე უცხოები არა ვართ მისთვის? ხომ გაგვყიდა და ჩვენი ვერცხლიც შეჭამა?“ — ამბობდნენ ისინი (დაბადება 31:15).

სამწუხაროდ, სიმდიდრის მაძიებელ დღევანდელ წუთისოფელში მრავალი მშობელია ლაბანის მსგავსი. ბევრიც უარესია. ერთ-ერთი აფრიკული გაზეთის თანახმად, ზოგი საქორწინო მოლაპარაკება „უბრალოდ, ხარბი მამების მიერ გამორჩენის ძიებაა“. კიდევ ერთი ფაქტორი ეკონომიური გაჭირვებაა, რის გამოც ზოგი მშობელი ცდუნებას ჰყვება და ქალიშვილს ფინანსური კრიზისიდან ადვილად გამოსვლის საშუალებად მიიჩნევსa.

ზოგი მშობელი მდიდარი მთხოვნელის მოლოდინში ქალიშვილს არ ათხოვებს. ამან შეიძლება სერიოზული პრობლემები წარმოშვას. აღმოსავლეთ აფრიკის ერთ-ერთი გაზეთის კორესპონდენტი წერდა: „ახალგაზრდები არჩევენ, გაიპარონ, რათა თავი აარიდონ იმ გადამეტებულ ხარჯებს, რომელსაც მომავალი მეუღლის უდრეკი მშობლები ითხოვენ“. დიდი ურვადის მოთხოვნის შედეგად გამოწვეული ერთ-ერთი პრობლემა სქესობრივი უზნეობაა. ზოგი ახალგაზრდა მამაკაცი ახერხებს ცოლის გამოსყიდვას, მაგრამ ვალებში ვარდება. „მშობლები გონივრულად უნდა მოიქცნენ, — რჩევას იძლევა სოციოლოგიის დარგის სამხრეთ აფრიკელი თანამშრომელი. — მათ არ უნდა მოითხოვონ დიდი ურვადი. ახალდაქორწინებულ წყვილს საარსებო სახსრები სჭირდება. . . ამიტომ რატომ უნდა გაძარცვოთ ახალგაზრდა მამაკაცი?“

როგორ შეუძლიათ ქრისტიან მშობლებს, გონივრულად მოქმედების მაგალითები იყვნენ, როდესაც ურვადის გადახდაზე მიდის მოლაპარაკება? ეს სერიოზული საკითხია, რადგან ბიბლია მიგვითითებს: «თქვენი თავმდაბლობა [„გონიერება“, აქ] ცნობილი იყოს ყველა ადამიანისათვის» (ფილიპელთა 4:5).

ბიბლიის გონივრული პრინციპები

მოილაპარაკებენ თუ არა მშობლები ურვადის გადახდაზე, ეს მათი პირადი საქმეა. თუ ისინი გადაწყვეტენ მოლაპარაკებას, მაშინ ის ბიბლიური პრინციპების შესაბამისად უნდა წარმართონ. „თქვენი გზა იყოს ვერცხლის სიყვარულის გარეშე“, — ნათქვამია ღვთის სიტყვაში (ებრაელთა 13:5). თუ ამ პრინციპით არ ხდება ქორწინებასთან დაკავშირებული მოლაპარაკება, ქრისტიანი მშობელი არ იძლევა კარგ მაგალითს. მამაკაცები, რომლებსაც ქრისტიანულ კრებაში პასუხისმგებლობები აკისრიათ, ‘შემწყნარენი [„გონიერნი“, აქ], ვერცხლის უყვარული და არა ანგარნი’ უნდა იყვნენ (1 ტიმოთე 3:3, 8). ქრისტიანი, რომელიც ხარბად და ყოველგვარი სინანულის გარეშე გამოსძალავს სასიძოს დიდ ურვადს, შეიძლება კრებიდანაც კი გაირიცხოს (1 კორინთელთა 5:11, 13; 6:9, 10).

სიხარბით გამოწვეული პრობლემების გამო ზოგიერთმა მთავრობამ მიიღო კანონები, რომლებიც ადგენს ურვადის ფარგლებს. მაგალითად, დასავლეთ აფრიკული ქვეყნის, ტოგოს, კანონით ურვადი „შეიძლება გადახდილ იქნეს საქონლით, ნაღდი ფულით ან ორივენაირად“. კანონი ამატებს: „საერთო ჯამში თანხა არავითარ შემთხვევაში არ უნდა აღემატებოდეს 10 000 აფრიკულ ფრანკს (US$20. 00)“. ბიბლია ქრისტიანებს მიუთითებს, რომ კანონის მორჩილი მოქალაქეები იყვნენ (ტიტე 3:1). მაშინაც კი, როდესაც მთავრობა მოქალაქეებს არ აიძულებს ამ კანონის დაცვას, ჭეშმარიტი ქრისტიანების სურვილი მორჩილების გამოვლენა უნდა იყოს. ამგვარი მოქმედებით ისინი ღვთის წინაშე სუფთა სინდისს შეინარჩუნებენ და არც სხვებს დააბრკოლებენ (რომაელთა 13:1, 5; 1 კორინთელთა 10:32, 33).

ვინ არის პასუხისმგებელი პირი მოლაპარაკებისას?

ზოგან ურვადის გადახდაზე მოლაპარაკებასთან დაკავშირებით შეიძლება დაირღვეს კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი პრინციპი. ბიბლიის თანახმად, მამაა საოჯახო საქმეებზე პასუხისმგებელი (1 კორინთელთა 11:3; კოლასელთა 3:18, 20). ამიტომ მამაკაცი, რომელსაც კრებაში პასუხისმგებლობა აკისრია, „შვილებისა და თავისი სახლის კარგი განმგებელი“ უნდა იყოს (1 ტიმოთე 3:12).

მაგრამ ზოგ ხალხში შეიძლება მიღებული იყოს, რომ საქორწინო მოლაპარაკება წარმართონ ოჯახის თავის ნათესავებმა. ამ ნათესავებმა ურვადიდან შეიძლება წილიც კი მოითხოვონ. ეს გამოცდის წინაშე აყენებს ქრისტიანულ ოჯახს. ჩვეულების სახელით, ზოგი ოჯახის თავი ურწმუნო ნათესავებს დიდი ურვადის მოთხოვნის ნებას რთავს. ზოგჯერ ამას ქრისტიანი ქალიშვილის ურწმუნოზე გათხოვება მოსდევს. ეს ეწინააღმდეგება იესოს დარიგებას იმის შესახებ, რომ ქრისტიანები მხოლოდ „უფალში“ უნდა დაქორწინდნენ (1 კორინთელთა 7:39). ოჯახის თავი, რომელიც ურწმუნო ნათესავებს ნებას რთავს, მიიღონ გადაწყვეტილებები, რომლებიც მისი შვილების სულიერ კეთილდღეობას ავნებს, შეუძლებელია, ‘თავისი სახლის კარგ განმგებლად’ ჩაითვალოს (1 ტიმოთე 3:4).

რა შეიძლება ითქვას იმ შემთხვევასთან დაკავშირებით, როდესაც ქრისტიანი მამა, ღვთისმოშიში პატრიარქის, აბრაამის, მსგავსად, უშუალოდ არ ღებულობს მონაწილეობას შვილის საქორწინო მოლაპარაკებაში? (დაბადება 24:2–4). თუ ამის გასაკეთებლად ვინმე სხვა ინიშნება, ქრისტიანი მამა დარწმუნებული უნდა იყოს, რომ ის გონივრული ბიბლიური პრინციპების შესაბამისად მოიქცევა. გარდა ამისა, ურვადის გადახდაზე მოლაპარაკებისკენ ნებისმიერი ნაბიჯის გადადგმამდე ქრისტიანმა მშობლებმა გულმოდგინედ უნდა აწონ-დაწონონ ყველაფერი და საკუთარ თავს იმის ნება არ დართონ, რომ აჰყვნენ არაკეთილგონივრულ ჩვეულებებსა და მოთხოვნებს (იგავნი 22:3).

არაქრისტიანული თვისებებისთვის თავის არიდება

ბიბლია განსჯის სიამაყესა და ‘ცხოვრების ამაო დიდებისკენ’ მისწრაფებას (1 იოანე 2:16, „ახალი აღთქმა და ფსალმუნი“, 1990 წლის გამოცემა; იგავნი 21:4). მაგრამ ქრისტიანული კრების ზოგი წევრი საქორწინო მოლაპარაკებისას მსგავს თვისებებს ავლენს. ზოგი ბაძავს წუთისოფელს და სხვებს სიამაყით აჩვენებს გადახდილ ან მიღებულ დიდ ურვადს. საზოგადოება „საგუშაგო კოშკის“ აფრიკაში არსებული ერთ-ერთი ფილიალიდან გვაცნობეს, რომ „ზოგი ქმარი არ აფასებს ურვადთან დაკავშირებით ცოლის ოჯახის მხრიდან გამოვლენილ გონივრულობას და ჩალის ფასად ნაშოვნი ნივთივით უყურებს ცოლს“.

ზოგი ქრისტიანი სიხარბემ შეიპყრო და დიდი ურვადი მოითხოვა, რასაც ტრაგიკული შედეგები მოჰყვა. მაგალითად, აი, რას გვწერენ საზოგადოება „საგუშაგო კოშკის“ სხვა ფილიალიდან: „ჩვეულებრივ, დაუქორწინებელი ძმებისთვის ძნელია ცოლის მოყვანა, ხოლო დებისთვის — მეუღლის პოვნა, რის შედეგადაც სქესობრივი უზნეობის გამო გარიცხულთა რიცხვი მატულობს. ზოგი ძმა ოქროს ან ალმასის საბადოებზე მიდის, რათა იპოვოს ეს ძვირფასეულობა, გაყიდოს და დასაქორწინებლად საკმარისი თანხა ჰქონდეს. ამას ერთი, ორი ან მეტი წელი სჭირდება და, ვინაიდან კრებასა და ძმებთან ურთიერთობა არა აქვთ, ჩვეულებრივ, სულიერად სუსტდებიან“.

ასეთი სავალალო შედეგებისთვის თავის არიდების მიზნით ქრისტიანი მშობლები კრებაში მოწიფული ქრისტიანების მაგალითს უნდა მიჰყვნენ. თუმცა მოციქული პავლე მშობელი არ იყო, ის გონივრულად ეპყრობოდა თანამორწმუნეებს. ის ცდილობდა არავინ დაემძიმებინა ძვირფასი საჩუქრების მოთხოვნით (საქმეები 20:33). ნამდვილად, ქრისტიანმა მშობლებმა საქორწინო მოლაპარაკებების წამოწყებისას მხედველობაში უნდა მიიღონ პავლეს უანგარობის მაგალითი. პავლე ღვთის მიერ იყო შთაგონებული, დაეწერა: „ძმებო, იყავით ჩემი მომბაძავნი და უყურეთ მათ, ვინც ისე იქცევა, რისი ნიმუშიც ჩვენში გაქვთ“ (ფილიპელთა 3:17).

გონივრულობის მაგალითები

საქორწინო მოლაპარაკებასთან დაკავშირებით, მრავალი ქრისტიანი მშობელი გონივრულობის შესანიშნავ მაგალითს იძლევა. განვიხილოთ ჯოზეფისა და მისი ცოლის, მეის, შემთხვევა, რომლებიც სახარების სრული დროით მქადაგებლები არიანb. ისინი ცხოვრობენ სოლომონის კუნძულებზე, სადაც ურვადზე მოლაპარაკება ზოგჯერ პრობლემატური საკითხია. მსგავსი სირთულეების თავიდან არიდების მიზნით ჯოზეფმა და მეიმ გადაწყვიტეს, რომ თავიანთი ქალიშვილი ელენე მეზობელ კუნძულზე გაეთხოვებინათ. ასევე მოიქცნენ მეორე ქალიშვილთან, ესთერთან, დაკავშირებითაც. ჯოზეფი სასიძოს, პეტრეს, დასთანხმდა, გადაეხადა ძალიან მცირე ურვადი. როდესაც ეკითხებოდნენ, თუ რატომ გააკეთა ეს, ის პასუხობდა: „არ მინდა, რომ ტვირთი დავაკისრო სიძეს, რომელიც პიონერია“.

იეჰოვას მრავალი აფრიკელი მოწმეც, გონივრულობის შესანიშნავ მაგალითს იძლევა. ზოგან, ჩვეულებრივ, საკმაოდ დიდი ოჯახის წევრები მოელიან, რომ უშუალოდ ურვადზე მოლაპარაკების დაწყებამდე საკმაოდ დიდ თანხას მიიღებენ. და ქალი რომ გაატანონ, სასიძომ პირობა უნდა დადოს, რომ გადაიხდის საცოლის უმცროსი ძმის ურვადს, რომელიც მას მომავალში დასჭირდება.

ამის საპირისპიროდ, განვიხილოთ კოსისა და მისი ცოლის, მარას, შემთხვევა. მათი ქალიშვილი, ბებოკო, არც ისე დიდი ხანია, რაც იეჰოვას მოწმეების მიმომსვლელ ზედამხედველზე გათხოვდა. ქორწილამდე ნათესავები ყოველნაირად ცდილობდნენ, გავლენა მოეხდინათ მშობლებზე, რათა დიდი ურვადიდან მათაც მიეღოთ თავიანთი წილი. მაგრამ მშობლები მტკიცედ იდგნენ და არ მოითხოვეს ასე დიდი გადასახადი. ნაცვლად ამისა, ისინი სასიძოს მოელაპარაკნენ, რომ მინიმალური ურვადი გადაეხადა და იმის ნახევარიც ახალგაზრდებს დაუბრუნეს ქორწილის გადასახდელად.

იმავე ქვეყნიდან კიდევ ერთი მაგალითი ეხება ახალგაზრდა მოწმეს, სახელად იტონგოს. თავიდან მისმა ოჯახმა გონივრულობის ფარგლებში მოითხოვა ურვადი. მაგრამ ნათესავებმა დაიჟინეს, რომ უფრო მეტი მოეთხოვათ. ატმოსფერო დაიძაბა და ისეთი მდგომარეობა შეიქმნა, რომ ცოტაც და ნათესავები თავისას გაიტანდნენ. მიუხედავად იმისა, რომ იტონგო ბუნებით მორცხვი იყო, წამოდგა და მოკრძალებით განაცხადა, რომ გადაწყვეტილი ჰქონდა, გაჰყოლოდა თავგამოდებულ ქრისტიანს, სახელად სანგზეს, და [ურვადთან დაკავშირებით] არ შეცვლიდა თავის წინანდელ გადაწყვეტილებას. შემდეგ გაბედულად თქვა: „მბი კე“ (რაც ნიშნავს „საქმე გადაწყვეტილია“) და დაჯდა. მას მხარი დაუჭირა ქრისტიანმა დედამ, სამბეკომ. ამით ლაპარაკი დამთავრდა და, როგორც თავიდან ჰქონდათ დაგეგმილი, წყვილი დაქორწინდა.

არსებობს საკითხები, რომლებზეც მოსიყვარულე ქრისტიანი მშობლები უფრო მეტად ზრუნავენ, ვიდრე ურვადიდან პირადი გამორჩენაა. ერთი კამერუნელი ქრისტიანი ამობს: „ჩემი სიდედრი ყოველთვის იმას მეუბნება, რომ რის მიცემასაც ურვადში ვაპირებდი, მის ქალიშვილზე მატერიალური მზრუნველობის გასაწევად გამოვიყენო“. მოსიყვარულე მშობლები თავიანთი შვილების სულიერ კეთილდღეობაზეც ზრუნავენ. მაგალითად, ფარაი და რუდო, რომლებიც ზიმბაბვეში ცხოვრობენ, დროის უმეტეს ნაწილს ღვთის სამეფოს შესახებ კეთილი ცნობის ქადაგებაში ატარებენ. თუმცა მათ ფულადი შემოსავალი არა აქვთ, ორი ქალიშვილი ისე გაათხოვეს, რომ ჩვეულებრივზე ბევრად მცირე ურვადი აიღეს. მიზეზი? მათ სურდათ, რომ ქალიშვილებს ისეთი ქმრები ჰყოლოდათ, რომლებსაც ნამდვილად უყვართ იეჰოვა. „ჩვენთვის უფრო მნიშვნელოვანი იყო როგორც ქალიშვილების, ისე სიძეების სულიერობა“, — ამბობდნენ ისინი. რამდენად გამამხნევებელი სიტყვებია! მშობლები, რომლებიც სიყვარულით აღსავსე მზრუნველობას ავლენენ დაქორწინებული შვილების სულიერი და მატერიალური კეთილდღეობისთვის, ქებას იმსახურებენ.

სარგებლობა, რომელიც გონივრულ მოქმედებას მოაქვს

სოლომონის კუნძულებზე მცხოვრებმა ჯოზეფმა და მეიმ კურთხევა მიიღეს იმ კეთილშობილებისა და მზრუნველობისთვის, რომელიც ქალიშვილების გათხოვებისას გამოავლინეს. მათი სიძეები ვალებში არ ჩაფლულან. ნაცვლად ამისა, ორივე წყვილმა შეძლო მრავალი წლის განმავლობაში სამეფოს ცნობის გასავრცელებლად სრული დროით მსახურება. როდესაც წარსულს იხსენებს, ჯოზეფი აღნიშნავს: „ჩემი და ჩემი ოჯახის მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებებს უხვი კურთხევები მოჰყვა. მართალია, ზოგჯერ მათ, ვისაც არ ესმოდათ ჩვენი, სურდათ გავლენა მოეხდინათ ჩვენზე, მაგრამ მე სინდისი სუფთა მაქვს და კმაყოფილი ვარ, როდესაც ვხედავ, რომ შვილები ერთგულად ემსახურებიან იეჰოვას. ისინიც ძალზე ბედნიერები არიან და მე და ჩემი მეუღლეც“.

ასე მოქმედების კიდევ ერთი კარგი მხარე სიძესა და სიდედრ-სიმამრს შორის კარგი ურთიერთობაა. მაგალითად, ზონდაი და სიბუსისო თავიანთ ცოლებთან ერთად, რომლებიც ღვიძლი დები არიან, საზოგადოება „საგუშაგო კოშკის“ ფილიალში მსახურობენ ზიმბაბვეში. მათი სიმამრი, დაკარაი, სრული დროით მქადაგებელია და ფულადი შემოსავალი არა აქვს. ურვადზე მოლაპარაკებისას მან თქვა, რომ სიძეებისგან მხოლოდ იმას აიღებდა, რის მიცემასაც შეძლებდნენ. „ჩვენ ძალიან გვიყვარს სიმამრი, — ამბობენ ზონდაი და სიბუსისო, — და, საჭიროების შემთხვევაში, რაც შეგვიძლია ყველაფერს ვაკეთებთ მის დასახმარებლად“.

დიახ, საქორწინო მოლაპარაკებისას გონივრულობის გამოვლენა ოჯახის ბედნიერებას ემსახურება. მაგალითად, ის ახალდაქორწინებულებს ვალების დადებას აცილებს და ერთად ცხოვრების მოწყობას უადვილებს. ამან მრავალ ახალგაზრდა წყვილს საშუალება მისცა, განეგრძოთ სულიერი მიზნების მიყოლა, მაგალითად სრული დროით მქადაგებლად მსახურება და მოწაფეების მომზადება. ამას კი დიდება მოაქვს ქორწინების სიყვარულით აღსავსე დამფუძნებლისთვის, იეჰოვა ღმერთისვის (მათე 24:14; 28:19, 20).

[სქოლიოები]

[ჩარჩო 27 გვერდზე]

მათ დააბრუნეს ურვადი

ზოგან, თუ ურვადი პატარაა, საპატარძლოსა და მის მშობლებს დამცირებით უყურებენ. ამიტომ სიამაყე და ოჯახის ავტორიტეტის შენარჩუნების სურვილი იწვევს ზოგჯერ მოლაპარაკებისას დიდი ურვადის მოთხოვნას. ერთი ლაგოსელი (ნიგერია) ოჯახი სხვაგვარად მოიქცა. მათი სიძე დელე აღნიშნავს:

«მეუღლის ოჯახმა გამათავისუფლა ხარჯებისგან რომლებიც თან ახლავს ურვადის ტრადიციულ ცერემონიას, მაგალითად ძვირად ღირებული ტანსაცმლის ყიდვისგან. მაშინაც კი, როდესაც ჩემმა ოჯახმა ურვადი მიუტანა, მათმა წარმომადგენელმა გვკითხა: „თქვენ ეს გოგო როგორც რძალი ისე გინდათ მიიღოთ, თუ როგორც ქალიშვილი?“ ჩემმა ოჯახმა ერთხმად უპასუხა: „როგორც ქალიშვილი“. ამის შემდეგ მათ კონვერტში ჩადებული ურვადი უკანვე დაგვიბრუნეს.

დღემდე მადლიერი ვარ სიდედრ-სიმამრის ჩვენი ქორწინებისადმი საკითხისადმი ასეთი დამოკიდებულებისთვის. ამან ჩემში მათდამი დიდი პატივისცემის გრძნობა განავითარა. მათმა საუცხოო სულიერმა ხედვამ, ისინი ჩემთვის ძალზე ახლობლები გახადა. ამან უდიდესი გავლენა იქონია ცოლის მიმართ ჩემს თვალსაზრისზე. მისი ოჯახის მხრიდან ამგვარმა მოქმედებამ ცოლისადმი დიდი სიყვარული განმივითარა. როდესაც რამე უთანხმოება წამოიჭრება, არ ვუშვებ, რომ ეს პრობლემაში გადაიზარდოს. როგორც კი გავიხსენებ, თუ როგორი ოჯახიდანაა ის, უსიამოვნება მაშინვე მცირდება.

ჩემსა და მის ოჯახებს მჭიდრო მეგობრობა გვაკავშირებს. ახლაც, ქორწინებიდან ორი წლის შემდეგაც კი, ცოლის ოჯახს მამაჩემი საჩუქრებსა და სურსათს უგზავნის».