როგორ შეიძლება ხანგრძლივი ცხოვრების ძიების მცდელობა წარმატებით დასრულდეს?

ზოგს იმის დიდი იმედი აქვს, რომ ახალ ათასწლეულში კაცობრიობა სიცოცხლის გახანგრძლივების საკითხში მნიშვნელოვან აღმოჩენებს გააკეთებს. ერთ-ერთ მათგანს დ-რ რონალდ კლატცი წარმოადგენს. ის დაბერების წინააღმდეგ მებრძოლი ამერიკის სამედიცინო აკადემიის იმ ექიმთა და მეცნიერთა ორგანიზაციის პრეზიდენტია, რომლებმაც ადამიანის სიცოცხლის გახანგრძლივებას მიუძღვნეს თავი. ის და მისი კოლეგები ძალიან დიდხანს აპირებენ ცხოვრებას. „მინიმუმ, 130 წელს ვაპირებ ცხოვრებას — ამბობს დ-რ კლატცი. — ჩვენ გვწამს, რომ სიბერე გარდაუვალი არ არის. ახლა შემუშავებულია ტექნოლოგია, რომელიც ანელებს, აჩერებს და მნიშვნელოვნად შეაბრუნებს კიდეც სხეულის ფიზიკურ დაძაბუნებასა და დაავადებას, რომელსაც დღეს ბუნებრივ სიბერეს უწოდებენ“. დ-რ კლატცი სიცოცხლის გახანგრძლივების მიზნით ყოველდღიურად 60 აბს სვამს.

ჰორმონოთერაპია და გენეტიკა — იმედის წყარო?

ჰორმონოთერაპია იმედის ჩამნერგავ ერთ-ერთ სფეროს წარმოადგენს. DHEA-ს (დეჰიდროეპიანდროსტერონი) სახელით ცნობილი ჰორმონით ლაბორატორიაში ცხოველებზე ჩატარებულმა ექპერიმენტებმა ცხადყო, რომ ეს პრეპარატი დაბერების პროცესს ანელებს.

მცენარეულ ჰორმონთან, ციტოკინინთან, დაკავშირებით შვედეთის ყოველდღიურ გაზეთში ციტირებული იყო ორჰუსის (დანია) უნივერსიტეტის პროფესორის დ-რ სურეშ რატანის სიტყვები: „ლაბორატორიებში ჩატარებულმა ექპერიმენტებმა ცხადყო, რომ ციტოკინინში მოთავსებულ ადამიანის კანის უჯრედებში არ ვითარდება ის ცვლილებები, რომლებიც ჩვეულებრივ ხანში შესვლასთან არის დაკავშირებული. მთელი თავისი არსებობის განმავლობაში კანი ახალგაზრდა რჩება“ (Aftonbladet). როგორც ამბობენ, ამ ჰორმონის გამოყენებით მწერების სიცოცხლის ხანგრძლივობა 30-45 პროცენტით გაიზარდა.

იმასაც ამბობენ, რომ მელატონინის გამოყენებით თაგვების სიცოცხლის ხანგრძლივობა 25 პროცენტით გაიზარდა. გარდა ამისა, თაგვები ახალგაზრდად, ჯანმრთელად და ენერგიულადაც გამოიყურებოდნენ.

ადამიანის ზრდის ჰორმონის (სომატოტროპინის) გამოყენების მომხრეები ამბობენ, რომ ის სახის კანს ცოცხალ ფერს აძლევს, კუნთოვან მასას ზრდის, აძლიერებს სექსუალურ აქტიურობას, აუმჯობესებს განწყობილებას, ზრდის გონების აქტიურობას და ორგანიზმში მეტაბოლიზმს ისეთსავე დონეზე წარმართავს, როგორიც ის მოზარდ სხეულშია.

მრავალს გენეტიკის იმედიც აქვს. მეცნიერების აზრით, გენების აგებულების ცვლით შესაძლებელია ნემატოდების, ანუ მრგვალი ჭიების, სიცოცხლის ხანგრძლივობის მართვა. მეცნიერებმა ზოგ ჭიას სიცოცხლე 6-ჯერ გაუხანგრძლივეს. ეს კი იმის იმედს გვისახავს, რომ შეიძლება ადამიანშიც აღმოაჩინონ მსგავსი გენები და მსგავსი ცვლილებები მოახდინონ. ჟურნალ „ტაიმში“ მოყვანილია მონრეალის მაკჰილის სახელობის უნივერსიტეტის ბიოლოგის დ-რ ზიგფრიდ ჰეკიმის სიტყვები: „თუ აღმოვაჩენთ ადამიანის ყველა „clock“-გენს [გენთა ჯგუფს, რომელიც ცირკადულ რიტმებზეა პასუხისმგებელი], ამ გენებში სულ მცირე ცვლილების შეტანითაც კი შევძლებთ სიცოცხლის გახანგრძლივებას“.

ბიოლოგებმა დიდი ხანია იციან, რომ ქრომოსომის ბოლო სეგმენტი, ეგწრეთ წოდებული ტელომერი, უჯრედის ყოველი გაყოფისას მოკლდება. როდესაც ტელომერის სიგრძე დაახლოებით 20 პროცენტით დამოკლდება, უჯრედი წყვეტს გამრავლებას და კვდება. სპეციფიკურ ფერმენტს, რომელსაც ტელომერაზა ეწოდება, შეუძლია ტელომერის სიგრძის ბოლომდე აღდგენა, რაც უჯრედს გამრავლების უნარს უნარჩუნებს. უჯრედების უმეტესობაში ეს ფერმენტი უმოქმედო, პასიურ მდგომარეობაშია, მაგრამ უჯრედებში გააქტივებული ტელომერაზას შეტანა უჯრედებს ზრდისა და ჩვეულებრივზე მეტჯერ გაყოფის საშუალებას აძლევს.

მკვლევართა აზრით ეს ბრწყინვალე შესაძლებლობებს იძლევა სიბერის თანმხლებ დაავადებებთან საბრძოლველად. რა შეიძლება ითქვას ორგანიზმის ღეროვანი უჯრედების (უჯრედები, რომლებიც ქსოვილების რეგენერაციას უზრუნველყოფენ) აქტიური ტელომერაზების საშუალებით „უკვდავ“ ღეროვან უჯრედებად გარდაქმნის შესახებ? დ-რ უილიამ ა. ჰეზელტინი ამბობს: „იდეა ადამიანის უკვდავების შესახებ აბსოლუტურად ნათელი პერსპექტივაა, რომელიც მომდევნო 50 წლის განმავლობაში ნელ-ნელა განხორციელდება“ („ნიუ-იორკ ტაიმზი“).

იქნებ „ნანოტექნოლოგიამ“ და კრიოკონსერვაციამ გვიშველოს?

„ნანოტექნოლოგია“ არის მეცნიერება, რომელიც ნანომეტრის (მეტრის მემილიონედი ნაწილი) დონეზე მუშაობს. მეცნიერების ეს დარგიც დამაიმედებელია. ამ დარგის ვიზიონები ამბობენ, რომ მომავალში გამოიგონებენ კომპიუტერიზებულ დანადგარებს, რომელთა ზომებიც უჯრედის ზომებზე ბევრად პატარა იქნება და რომლებიც მოლეკულურ დონეზე განახორციელებენ ხანშიშესული უჯრედების, ქსოვილებისა და ორგანოების შეკეთებასა და გაახალგაზრდავებას. დაბერების წინააღმდეგ საბრძოლველად გამართულ კონფერენციაზე ერთმა მკვლევარმა აღნიშნა, რომ XXI საუკუნეში ექიმებმა „ნანოტექნოლოგიის“ გამოყენებით შეიძლება ადამიანთა უკვდავყოფა შეძლონ.

კრიოკონსერვაცია გვამების გაყინვის მეთოდია. იმედოვნებენ, რომ მეცნიერება შეძლებს მკვდარი უჯრედების გაცოცხლებას და, ამგვარად, თვითონ ამ ადამიანთა მკვდრეთით აღდგენასაც კი. ყინავენ მთელ სხეულს ან მხოლოდ ტვინს. ერთ მამაკაცს გაყინული ზეწარიც კი ჰქონდა შენახული. რისთვის სჭირდებოდა? ზეწარი გარდაცვლილი მეგობრის იყო და მასზე შერჩენილი იყო კანის უჯრედები და რამდენიმე თმა. გაყინვის მიზანი იყო ის, რომ, თუ მეცნიერება იმ დონეს მიაღწევდა, რომ რამდენიმე ან თუნდაც ერთი უჯრედიდან ადამიანს აღადგენდა, მის მეგობარსაც ჰქონოდა ამის შესაძლებლობა.

რაზე უნდა დავამყაროთ იმედი?

ადამიანის ბუნებრივი სურვილია, მარადიულად იცოცხლოს და არასოდეს მოკვდეს. ამიტომაც ამ სფეროში მეცნიერულმა წინსვლამ მრავალი ადამიანის ყურადღება მიიპყრო და ხალხი დიდად დააიმედა. მაგრამ დღემდე არ არის დამტკიცებული, რომ DHEA, ციტოკინინი, მელატონინი, სომატოტროპინი ან სხვა ნივთიერებები ნამდვილად ანელებს დაბერების პროცესს. სკეპტიკოსებს იმის შიშიც კი აქვთ, რომ ტელომერაზის გამოყენება სხვა არაფერს მოიტანს, თუ არა სიმსივნური უჯრედების წარმოქმნას, ხოლო რაც შეეხება „ნანოტექნოლოგიასა“ და კრიოკონსერვაციას, ეს, მათი აზრით, მხოლოდ სამეცნიერო ფანტასტიკაა და არა რეალობა.

მეცნიერებამ ზოგს უკვე გაუხანგრძლივა, ზოგსაც მომავალში გაუხანგრძლივებს სიცოცხლეს და უზრუნველყოფს უკეთესი ჯანმრთელობით, მაგრამ ის ვერასოდეს მისცემს კაცობრიობას მარადიული სიცოცხლის შესაძლებლობას. რატომ? მარტივად რომ ვთქვათ, იმიტომ, რომ სიბერისა და სიკვდილის სათავე მეცნიერების ფარგლებს სცილდება.

სიბერისა და სიკვდილის სათავე

მეცნიერთა უმეტესობა იმ აზრს იზიარებს, რომ სიბერე და სიკვდილი, როგორღაც, ჩადებულია ჩვენს გენეტიკურ კოდში. იბადება კითხვა: როდის, როგორ და რატომ მოხდა, ასე ვთქვათ, მათი ჩვენს გენეტიკურ კოდში ჩაბეჭდვა?

ბიბლია, თუმცა გენეტიკის ან დნმ-ს ენით არ გველაპარაკება, ამ კითხვაზე გასაგებ პასუხს გვაძლევს. რომაელთა 5:12-ში წერია: „ამიტომ, როგორც ერთი ადამიანის მიერ ცოდვა შემოვიდა წუთისოფელში, ხოლო ცოდვის მიერ — სიკვდილი, ასევე სიკვდილი გადავიდა ყველა ადამიანში, რადგან ყველამ შესცოდა“.

პირველ მამაკაცს, ადამს, უწყვეტი არსებობის პერსპექტივა ჰქონდა. მისი სხეული ღმერთმა მარადიულად ცხოვრებისა და სიცოცხლით ტკბობის უნარით აღჭურვა. მაგრამ მარადიული სიცოცხლე პირობითი იყო. ადამს მარადიულობის შესანარჩუნებლად სიცოცხლის წყაროსთან, თავის შემოქმედთან უნდა ეთანამშრომლა და მას დამორჩილებოდა (დაბადება 1:31; 2:15—17).

ადამმა შემოქმედისადმი ურჩობა ირჩია. ფაქტობრივად, თავისი მოქმედებით ის განაცხადა, რომ ადამიანი საკუთარ თავს ღვთისგან დამოუკიდებლად უკეთესად მიხედავდა. ამგვარად ადამმა შესცოდა. იმ დროიდან მოყოლებული, როგორც ჩანს, მისი გენეტიკური კოდი შეიცვალა და შთამომავლებს მარადიული სიცოცხლის ნაცვლად, ცოდვა და სიკვდილი გადასცა (დაბადება 3:6, 19; რომაელთა 6:23).

ჭეშმარიტი იმედი

მაგრამ ეს მდგომარეობა მარადიულად უცვლელი არ უნდა ყოფილიყო. რომაელთა 8:20 („ახალი აღთქმა და ფსალმუნი“, 1990) ამბობს: „ქმნილება თავისი ნებით კი არ დაემორჩილა ამაოებას, არამედ მისი დამმორჩილებლის მიერ, — იმედით“. კაცობრიობის შემოქმედმა, იეჰოვა ღმერთმა, ქმნილება ცოდვის გამო სიკვდილს დაუმორჩილა, მაგრამ ამავე დროს იმედის საფუძველიც მისცა.

ეს საფუძველი აშკარად მაშინ გამოჩნდა, როდესაც დედამიწას იესო ქრისტე მოევლინა. იოანეს 3:16-ში ნათქვამია: „ვინაიდან ისე შეიყვარა ღმერთმა წუთისოფელი, რომ მისცა თავისი მხოლოდშობილი ძე, რათა ყოველი მისი მორწმუნე არ დაიღუპოს, არამედ ჰქონდეს საუკუნო სიცოცხლე“. მაგრამ, როგორ გვიხსნის იესო ქრისტესადმი რწმენა სიკვდილისგან?

რადგან სიკვდილის მიზეზი არის ცოდვა, შედეგის გაუქმებამდე მიზეზის მოსპობაა საჭირო. იესო ქრისტეს მსახურების დასაწყისში, იოანე ნათლისმცემელმა თქვა: „აჰა, ღვთის კრავი, რომელიც იღებს წუთისოფლის ცოდვას“ (იოანე 1:29). იესო ქრისტე აბსოლუტურად უცოდველი იყო. ასე რომ, ის არ იყო სიკვდილს დაქვემდებარებული, სიკვდილს, რაც ცოდვის საზღაურია. მიუხედავად ამისა, იესო თანახმა იყო, ჩვენი ცოდვების საზღაურის გადასახდელად მომკვდარიყო (მათე 20:28; 1 პეტრე 3:18).

ამ საზღაურის გადახდამ ყველას, ვინც იესოსადმი რწმენას გამოავლენდა, მარადიული სიცოცხლის გზა გაუხსნა. მეცნიერებამ შეიძლება გარკვეული დროით გაგვიხანგრძლივოს სიცოცხლე, ხოლო იესოსადმი რწმენის გამოვლენა მარადიულ სიცოცხლეს მოგვიტანს. იესომ და მისმა ერთგულმა მოციქულებმა უკვე მიიღეს ასეთი სიცოცხლე ზეცაში. მალე მათ ზოგიერთებიც შეუერთდებიან. მაგრამ იმ ადამიანთა უმეტესობა, რომლებიც იესოსადმი რწმენას ავლენენ, მარადიულად იცხოვრებს დედამიწაზე, როცა იეჰოვა ღმერთი დაკარგულ სამოთხეს აღადგენს (ესაია 25:8; 1 კორინთელთა 15:48, 49; 2 კორინთელთა 5:1).

მარადიული სიცოცხლე სამოთხეში დედამიწაზე

ერთმა მამაკაცმა იკითხა: „რამდენი ადამიანი ისურვებს მარადიულად ცხოვრებას?“ მოსაწყენი ხომ არ იქნება მარადიული სიცოცხლე? ბიბლია გვარწმუნებს, რომ — არა. „მან [ღმერთმა] ყველაფერი კეთილად შექმნა თავის დროისთვის, თვით იდუმალის [დროის უსასრულობის, აქ] შეცნობად აღძრა გონება კაცთა, ოღონდ ისე, რომ ვერ გაუგონ ღვთის ნამოქმედარს თავი და ბოლო“ (ეკლესიასტე 3:11). იეჰოვა ღმერთმა იმდენად მრავალფეროვანი და მრავალი ქმნილება შექმნა, რომ ის ყოველთვის მიიპყრობს ჩვენს ყურაღდებას, გაგვახარებს და ბედნიერებას მოგვანიჭებს მთელი ცხოვრების, დიახ, მთელი მარადიულობის მანძილზე.

ერთმა მამაკაცმა, რომელიც ციმბირულ ჩხიკვებს სწავლობდა, მათ „უჩვეულო, მომხიბვლელი მეგობრები“ უწოდა და აღნიშნა, რომ ფრინველებზე დაკვირვება მის ცხოვრებაში ყველაზე სასიამოვნო საქმეა. რაც უფრო მეტს გებულობდა ფრინველების შესახებ, მით უფრო ინტერესდებოდა მათით. მან აღნიშნა, რომ 18 წლის კვლევა-ძიების შემდეგ, ამ ფრინველების ბოლომდე შესასწავლად ჯერ კიდევ ბევრი რამ ჰქონდა გასაკეთებელი. წარმოიდგინეთ, თუ მხოლოდ ერთი სახეობის ფრინველის შესწავლა ასე საინტერესო იყო და განათლებულ მამაკაცს მის შესახებ 18 წლის განმავლობაში ინტენსიური კვლევა-ძიება ამხელა ბედნიერებას ანიჭებდა, რამხელა სიხარულსა და კმაყოფილებას მოგვგვრის მთელი დედამიწის ცოცხალი ქმნილებების შესწავლა.

იფიქრეთ მეცნიერების ყველა საინტერესო სფეროზე, რომლებიც დროის სიმცირით შეუზღუდველი ადამიანის წინაშე გადაიშლება. წარმოიდგინეთ ყველა თვალწარმტაცი ადგილი, სადაც შეიძლება ვიმოგზაუროთ და საინტერესო ხალხს შევხვდეთ. წარმოიდგინეთ ყველაფერი, რასაც კაცობრიობა გამოიგონებს, შექმნის და ააშენებს. აღარაფერი შეგვზღუდავს ჩვენი შემოქმედებითი უნარის განვითარებასა და გამოყენებაში. როდესაც დავფიქრდებით ქმნილებების მრავალფეროვნებაზე, ცხადი ხდება, რომ მხოლოდ მარადისობა მოგვცემს სიცოცხლით სრულად ტკბობის საშუალებას.

ბიბლია გვიჩვენებს, რომ მკვდრეთით აღდგომის საშულებით გარდაცვლილებსაც მიეცემათ მარადიულად ცხოვრების შესაძლებლობა (იოანე 5:28, 29). მაშინ კაცობრიობის ისტორიის მრავალ იდუმალებით მოცულ შემთხვევას მოეფინება ნათელი, რადგან ამ მოვლენების თვითმხილველები დაწვრილებით გაგვცემენ პასუხს ყველა შეკითხვაზე. წარმოიდგინეთ სხვადახვა ისტორიულ პერიოდში მომხდარი მოვლენები, რომლებსაც მკვდრეთით აღდგენილები მოგვიყვებიან (საქმეები 24:15).

აღდგომაზე ფიქრისას, შეიძლება წარმოიდგინოთ, როგორ გაუჩნდებოდა მკვდრეთით აღდგენილ იობს თავისი სიტყვების შეცვლის სურვილი (იობი 14:1). შეიძლება მან თქვას: „კაცი, ქალის ნაშიერი, მარადიულად ცოცხლობს და სავსეა კმაყოფილებით“.

იმ ადმიანებისთვის, რომლებიც იეჰოვაზე არიან მინდობილები და იესოსადმი რწმენას ავლენენ, სიცოცხლის გახანგრძლივება ოცნება არ არის. ეს მალე რეალობა გახდება. სიბერე და სიკვდილი მოისპობა. ამას გვეუბნება ფსალმუნის 67:21: „უფალი ღმერთის ხელში არის სიკვდილის გასაღები“ (გამოცხადება 21:3, 4).

[სურათები 4, 5 გვერდებზე]

მეცნიერების წინსვლამ ადამიანებს სიცოცხლის საგრძნობლად გახანგრძლივების იმედი ჩაუსახა.

[სურათი 7 გვერდზე]

სიცოცხლით სრულად ტკბობის საშუალებას მხოლოდ მარადისობა მოგვცემს.