ჭეშმარიტება

ებრაული სიტყვა ʼემეთ, რომელიც ხშირად „ჭეშმარიტებად“ ითარგმნება, შეიძლება გამოიყენებოდეს დადგენილი ფაქტის ან იმის აღსანიშნავად, რაც მტკიცე, სანდო, ურყევი, ერთგული და ნამდვილია (გმ. 18:21; 34:6; კნ. 13:14; 17:4; 22:20; იეს. 2:12; 2მტ. 18:15; 31:20; ნემ. 7:2; 9:33; ესთ. 9:30; ფს. 15:2; ეკ. 12:10; იერ. 9:5). ბერძნული სიტყვა ალეთია სიცრუისა და უმართლობის საპირისპირო აზრს გადმოსცემს და მიუთითებს იმაზე, რაც სინამდვილეს შეესაბამება, სწორი და მართებულია (მრ. 5:33; 12:32; ლკ. 4:25; ინ. 3:21; რმ. 2:8; 1კრ. 13:6; ფლ. 1:18; 2თს. 2:10, 12; 1ინ. 1:6, 8; 2:4, 21). კონტექსტიდან გამომდინარე სხვა ებრაული და ბერძნული სიტყვებიც შეიძლება ითარგმნოს „ჭეშმარიტებად“.

იეჰოვა ჭეშმარიტების ღმერთი. იეჰოვა „ჭეშმარიტების ღმერთია“ (ფს. 31:5). ის თავის ყველა საქმეში ერთგულია. შეუძლებელია, ღმერთმა იცრუოს, ამიტომ მისი დანაპირები სანდოა (რც. 23:19; 1სმ. 15:29; ფს. 89:35; ტიტ. 1:2; ებ. 6:17, 18). ის ჭეშმარიტებით ანუ სინამდვილის შესაბამისად ასამართლებს და მასზე გარეგნული ფაქტორები არ ახდენს გავლენას (რმ. 2:2; შდრ. ინ. 7:24). ყველაფერი, რაც მისგან მომდინარეობს, წმინდა და უნაკლოა. მისი სამართალი, კანონები, მცნებები და სიტყვა ჭეშმარიტია (ნემ. 9:13; ფს. 19:9; 119:142, 151, 160), ყოველთვის სწორი და მართებულია და ყოველგვარ უმართლობასა და შეცდომას წინ ეღობება.

რაზე მოწმობს ქმნილება? ღვთის არსებობაზე მისივე შემოქმედება მოწმობს. მაგრამ, როგორც პავლე ამბობს, ეს უტყუარი ფაქტი ისეთებმაც მიჩქმალეს, ვინც „იცნობდა ღმერთს“. ნაცვლად იმისა, რომ ეღიარებინათ მისი მარადიული ძლიერება და ღვთაებრიობა, ეს სინამდვილე არაფრად ჩააგდეს და თავიანთ შექმნილ კერპებს დაუწყეს თაყვანისცემა. კერპები ცრუღმერთები არიან და სიმართლესთან საერთო არაფერი აქვთ (იერ. 10:14). ამგვარად, ვინც ღვთის შესახებ ჭეშმარიტება იცოდა, ის „სიცრუეზე გაცვალა, პატივს მიაგებდა და წმინდა მსახურებას უსრულებდა ქმნილებას შემოქმედის ნაცვლად“. მათ ყველანაირ უზნეობას მიჰყვეს ხელი, რადგან სიცრუე ირჩიეს და კერპთმსახურება დაიწყეს (რმ. 1:18—31).

ადამიანის ცოდვიანობის საპირისპირო. არაებრაელთა უზნეო საქციელს და ებრაელების მხრიდან ღვთის კანონის უგულებელყოფას შემოქმედისთვის ჩრდილი არ მიუყენებია, პირიქით, ღმერთი განდიდდა, რადგან უფრო აშკარა გახდა, რომ ის ჭეშმარიტი, წმინდა და მართალი იყო. თუმცა ეს არ გვაძლევს იმის მიზეზს, რომ ბოროტთა დასჯისთვის ღმერთი უსამართლობაში დავადანაშაულოთ. ადამიანს, როგორც ღვთის ქმნილებას, უფლება არა აქვს შესცოდოს და ამით საკუთარ თავს ავნოს.

პავლემ სწორედ ეს არგუმენტი მოიყვანა რომაელებისთვის მიწერილ წერილში: „მაშინ რაღას ვიტყვით, თუ ჩვენი უმართლობა ღვთის სიმართლეს გამოაჩენს? ნუთუ უსამართლოა ღმერთი, როცა რისხდება? (ადამიანურად ვლაპარაკობ). არავითარ შემთხვევაში! სხვაგვარად, როგორ გაასამართლებს ღმერთი ქვეყნიერებას? თუ ჩემი სიცრუით [შდრ. ფს. 62:9] უფრო ცხადი გახდა ღვთის ჭეშმარიტება მის სადიდებლად, რაღად უნდა გავსამართლდე როგორც ცოდვილი? მაშ, რატომ არ ვთქვათ ისე, როგორც ზოგიერთები გვწამებენ ცილს და ამტკიცებენ, თითქოს ვამბობდეთ, მოდი ცუდი ვაკეთოთ, რომ კარგი გამოვიდესო. ასეთი ადამიანების გასამართლება სამართლიანია“ (რმ. 3:5—8). ღმერთმა თავისი ხალხი სიმართლის საკეთებლად და მის განსადიდებლად დაიხსნა და არა იმისთვის, რომ მათ ცოდვიანი გზით ევლოთ. იმავე წერილში მოციქული პავლე წერდა: „ნურც უმართლობის იარაღად მისცემთ თქვენი სხეულის ნაწილებს ცოდვას, არამედ ღმერთს წარუდგინეთ თავი, როგორც მკვდრეთით აღმდგრებმა, და თქვენი სხეულის ნაწილებიც ღმერთს წარუდგინეთ სიმართლის იარაღად“ (რმ. 6:12, 13).

რატომ ეწოდება იესო ქრისტეს ჭეშმარიტება?

თავისი მამის, იეჰოვას მსგავსად, იესო ქრისტეც სავსეა „წყალობითა და ჭეშმარიტებით“ (ინ. 1:14; ეფ. 4:21). დედამიწაზე ყოფნისას იგი ყოველთვის ჭეშმარიტებას ლაპარაკობდა ისე, როგორც მამისგან ჰქონდა მოსმენილი (ინ. 8:40, 45, 46). „მას არც ცოდვა ჩაუდენია და არც მზაკვრობა იყო მის ბაგეზე“ (1პტ. 2:22). იესო ყველაფერს ისე წარადგენდა, როგორც სინამდვილეს შეეფერებოდა. ის არათუ ჭეშმარიტებით სავსე, არამედ თავადაც „ჭეშმარიტება“ იყო და ჭეშმარიტება მისი მეშვეობით გამოჩნდა. იესომ თქვა: „მე ვარ გზა, ჭეშმარიტება და სიცოცხლე“ (ინ. 14:6). მოციქული იოანე წერდა: „კანონი მოსეს მეშვეობით იყო მოცემული, წყალობა და ჭეშმარიტება კი იესო ქრისტეს მეშვეობით გამოჩნდა“ (ინ. 1:17).

იოანეს სიტყვები იმას არ ნიშნავს, რომ მოსეს მეშვეობით მიცემული კანონი მცდარი იყო. ისიც ჭეშმარიტება იყო, რადგან ღვთის სიწმინდის, სამართლიანობისა და სიკარგის ნორმებს აკმაყოფილებდა (ფს. 119:151; რმ. 7:10—12). კანონმა ქრისტემდე მიმყვანი აღმზრდელის როლი შეასრულა (გლ. 3:23—25). ის იყო ჩრდილი ანუ უფრო დიდებული რეალობის წინასწარი ნიმუში (ებ. 8:4, 5; 10:1—5). მართალია, კანონი, იგივე ჩრდილი, სიმართლეს ასახავდა, მაგრამ ადამიანებს ჭეშმარიტებაზე სრულ წარმოდგენას ვერ უქმნიდა. ამიტომ ის უნდა შეცვლილიყო იმ რეალობით, რომლის ნიმუშსაც წარმოადგენდა. კოლოსელების მიმართ მიწერილ წერილში მოციქული პავლე ამაზე ამახვილებს ყურადღებას: „ნურავინ გაგასამართლებთ საჭმლისა და სასმლის გამო ან დღესასწაულის, ახალმთვარობისა თუ შაბათის გამო, რადგან ეს ყველაფერი მომავლის ჩრდილია, სინამდვილე კი — ქრისტესი“ (კლ. 2:16, 17). აქედან გამომდინარე, „ჭეშმარიტება იესო ქრისტეს მეშვეობით გამოჩნდა“, რადგან მან რეალობად აქცია ყველაფერი, რისი წინასწარი ნიმუშიც კანონი იყო. იესო „რეალობა“ იყო და არა „ჩრდილი“, ამიტომაც ეწოდება მას „ჭეშმარიტება“. უფრო მეტიც, იესომ იუდეველთა წინაპრებისთვის მიცემული ღვთის დანაპირები შეასრულა და წინადაცვეთილ იუდეველთა და პროზელიტთა მსახური გახდა, რითაც დაამტკიცა, რომ „ღმერთი ჭეშმარიტია“ (რმ. 15:8; იხ. იესო ქრისტე [ჭეშმარიტების შესახებ დამმოწმებელი]).

შესაბამისად, მოციქული პავლეს სიტყვები — „კანონში მოცემული ჭეშმარიტება“ — იმას არ ნიშნავს, რომ მასში სიცრუეც იყო (რმ. 2:20), უბრალოდ კანონი სრულად ვერ ასახავდა ჭეშმარიტებას.

„ჭეშმარიტების სული“. იეჰოვა ღმერთისგან მომდინარე სული წმინდაა. ის „ჭეშმარიტების სულია“ (ინ. 14:17; 15:26). იესო ქრისტემ თავის მოწაფეებს უთხრა: „კიდევ ბევრი რამ მაქვს თქვენთვის სათქმელი, მაგრამ ამჯერად ვერ ჩასწვდებით. ხოლო, როცა მოვა ჭეშმარიტების სული, წაგიძღვებათ ის ყოველი ჭეშმარიტებისკენ, რადგან თავისით კი არ ილაპარაკებს, არამედ იტყვის იმას, რასაც ისმენს, და მომავალს გაუწყებთ“ (ინ. 16:12, 13).

ღვთის სული მოწაფეებს ასწავლიდა ყველაფერს, რაც თავიანთი დავალების შესასრულებლად დასჭირდებოდათ, გაახსენებდა და გააგებინებდა იმას, რაც ერთ დროს იესოსგან ჰქონდათ მოსმენილი, მაგრამ არ ესმოდათ მისი მნიშვნელობა (ინ. 14:26). ღვთის სული მათ მომავალსაც აუწყებდა ანუ გააგებინებდა იესოს მომავალი სიკვდილისა და აღდგომის მნიშვნელობას, რაც იმ დროს ბევრ სხვა საკითხთან ერთად არ ესმოდათ (მთ. 16:21—23; ლკ. 24:6—8, 19—27; ინ. 2:19—22; 12:14—16; 20:9). მოგვიანებით ღვთის სული ქრისტეს მიმდევრებს წინასწარმეტყველების უნარსაც მისცემდა (სქ. 11:28; 20:29, 30; 21:11; 1ტმ. 4:1—3). ვინაიდან ღვთის წმინდა სული „ჭეშმარიტების სულია“, ის შეცდომაში არასდროს შეიყვანდა ქრისტეს მიმდევრებს, პირიქით, მცდარი სწავლებებისგან დაიცავდა მათ (შდრ. 1ინ. 2:27; 4:1—6). სული ჭეშმარიტებას დაამოწმებდა იესო ქრისტეზე. კერძოდ, როგორ? ახ. წ. 33 წლის ორმოცდამეათე დღის დღესასწაულიდან მოყოლებული ღვთის სული იესოს მოწაფეებს იმ წინასწარმეტყველებების გაგებაში ეხმარებოდა, რომლებიც ადასტურებდა, რომ იესო ღვთის ძე იყო. თავის მხრივ მოწაფეები ამ წინასწარმეტყველებების საფუძველზე უმოწმებდნენ სხვებს (ინ. 15:26, 27; შდრ. სქ. 2:14—36; რმ. 1:1—4). „ჭეშმარიტების სული“ ორმოცდამეათე დღის დღესასწაულამდეც ამოწმებდა, რომ იესო ღვთის ძე იყო (1ინ. 5:5—8). ეს იქიდან ჩანს, რომ იესო ამ სულით იყო ცხებული და მისით ახდენდა სასწაულებს (ინ. 1:32—34; 10:37, 38; სქ. 10:38; იხ. სული II).

ღვთის სიტყვა ჭეშმარიტებაა. ღვთის სიტყვა ობიექტურად წარმოგვიდგენს სინამდვილეს და გვანახვებს იეჰოვას თვისებებს, გვამცნობს მის განზრახვებსა და მითითებებს და აღგვიწერს კაცობრიობის ნამდვილ მდგომარეობას. ღვთის ჭეშმარიტი სიტყვიდან ვიგებთ, რა უნდა გავაკეთოთ განწმენდისთვის (ანუ იმისთვის, რომ იეჰოვამ გამოგვყოს თავისი მსახურებისთვის) და როგორ შევინარჩუნოთ სიწმინდე. ამიტომაც ლოცულობდა იესო თავის მიმდევრებზე: „განწმინდე ისინი ჭეშმარიტებით. შენი სიტყვა ჭეშმარიტებაა“ (ინ. 17:17; შდრ. იაკ. 1:18). თუ ისინი ღვთის სიტყვაში გამჟღავნებულ ჭეშმარიტებას დაემორჩილებოდნენ, განიწმინდებოდნენ ანუ სულებს ჭეშმარიტებით გაისპეტაკებდნენ (1პტ. 1:22). ამგვარად ისინი აღარ იქნებოდნენ ღვთის ჭეშმარიტებისგან გაუცხოებული „ქვეყნიერების ნაწილი“ (ინ. 17:16).

ჭეშმარიტებით სიარული. ვისაც ღვთის კეთილგანწყობის მოპოვება სურს, ჭეშმარიტებით უნდა იაროს და ღმერთს ჭეშმარიტებით ემსახუროს (იეს. 24:14; 1სმ. 12:24; ფს. 25:4, 5; 26:3—6; 43:3; 86:11; ეს. 38:3). ამაში ღვთის მოთხოვნების შესრულება და მისი ერთგულად და გულწრფელად მსახურება იგულისხმება. იესო ქრისტემ სამარიელ ქალს უთხრა: „მოდის საათი და უკვე მოვიდა კიდეც, როცა ჭეშმარიტი თაყვანისმცემლები მამას სულითა და ჭეშმარიტებით სცემენ თაყვანს, რადგან მამა სწორედ ასეთ თაყვანისმცემლებს ეძებს თავისთვის. ღმერთი სულია და მისი თაყვანისმცემლები მას სულითა და ჭეშმარიტებით უნდა სცემდნენ თაყვანს“ (ინ. 4:23, 24). ასეთი თაყვანისცემა ადამიანურ წარმოდგენებზე ვერ იქნება დაფუძნებული. ის სინამდვილეს ანუ იმას უნდა შეესაბამებოდეს, რაც ღმერთმა თავის სიტყვაში საკუთარ თავსა და განზრახვებზე გააცხადა.

ქრისტიანობა „ჭეშმარიტების გზაა“ (2პტ. 2:2). ისინი, ვინც ერთად იღვწიან ქრისტიანობის ინტერესებისთვის, თანამსახურნი ხდებიან ჭეშმარიტებაში (3ინ. 8). ქრისტიანული სწავლებები, რომლებიც ღვთის წერილობითი სიტყვის ნაწილია, ჭეშმარიტება, იგივე „სასიხარულო ცნობის ჭეშმარიტებაა“. გადარჩენისთვის საჭიროა ამ ჭეშმარიტების თანახმად ცხოვრება ანუ ჭეშმარიტებით სიარული (რმ. 2:8; 2კრ. 4:2; ეფ. 1:13; 1ტმ. 2:4; 2ტმ. 4:4; ტიტ. 1:1, 14; ებ. 10:26; 2ინ. 1—4; 3ინ. 3, 4). ვინც სწორად იქცევა, ჭეშმარიტება (რაშიც ამ შემთხვევაში ღვთის სიტყვის თანახმად ცხოვრება და შესაბამისი შედეგები იგულისხმება) იმაზე მოწმობს, რომ ის მისაბაძია (3ინ. 11, 12). მეორე მხრივ, თუ ადამიანი არასწორად იქცევა ან მხარს უჭერს ცრუსწავლებებს და ამგვარად სცილდება ძირითად ქრისტიანულ მოძღვრებას, ის აღარ დადის ჭეშმარიტებით. ასეთები იყვნენ ისინი, ვინც გადარჩენის აუცილებელ პირობად წინადაცვეთას თვლიდა. ეს შეხედულება ეწინააღმდეგებოდა ქრისტიანულ ჭეშმარიტებას. ამ აზრის გამზიარებლებიც აღარ ემორჩილებოდნენ ჭეშმარიტებას და აღარ დადიოდნენ მისით (გლ. 2:3—5; 5:2—7). როცა მოციქულმა პეტრემ მიკერძოება გამოავლინა იუდეველების მიმართ და უცხოტომელებისგან თავი შორს დაიჭირა, პავლემ ამხილა იმისთვის, რომ სწორად არ მიჰყვებოდა „სასიხარულო ცნობის ჭეშმარიტებას“ (გლ. 2:14).

„ჭეშმარიტების სვეტი და საყრდენი“. ქრისტიანული კრება, როგორც „ჭეშმარიტების სვეტი და საყრდენი“, იცავს ჭეშმარიტებას და უფრთხილდება მის სიწმინდეს (1ტმ. 3:15). ამიტომ უაღრესად მნიშვნელოვანია, რომ მათ, ვისაც კრებაში ზედამხედველობა აკისრია, „ჭეშმარიტების სიტყვის“ სწორად გადაცემა შეეძლოთ. ამის წყალობით ისინი კრებას ცრუ სწავლებებისგან დაიცავენ და „უარყოფითად განწყობილებს“ დაარიგებენ იმ იმედით, „იქნებ ღმერთმა მოანანიებინოს, რაც ჭეშმარიტების საფუძვლიან ცოდნამდე მიიყვანს მათ“ (2ტმ. 2:15—18, 25; შდრ. 2ტმ. 3:6—8; იაკ. 5:13—20). ყველა არ არის გამოსადეგი იმისთვის, რომ კრებაში ასწავლოს და დაარიგოს. ვისაც გულში მწარე შური და შუღლი აქვს, არ უნდა იტრაბახოს, რომ კრების დამოძღვრა შეუძლია, რადგან ეს სიმართლეს არ შეესაბამება. მოწაფე იაკობი წერდა: „ვინ არის თქვენ შორის ბრძენი და შეგნებული? აჩვენოს თავისი საქმეები კარგი საქციელით და სიბრძნისთვის ჩვეული რბილი ხასიათით. თუ გულში მწარე შური და შუღლი გაქვთ, ნუ ტრაბახობთ და ჭეშმარიტების წინააღმდეგ ნუ ცრუობთ“ (იაკ. 3:13, 14).

ქრისტიანული კრება „ჭეშმარიტების სვეტი და საყრდენი“ რომ იყოს, მისი წევრები კარგი საქციელით უნდა აჩვენებდნენ, რომ ჭეშმარიტებით დადიან (ეფ. 5:9). ისინი, ასე ვთქვათ, „ჭეშმარიტების სარტყელშემორტყმულნი“, ყოველთვის სწორად უნდა იქცეოდნენ (ეფ. 6:14). საკუთარ სიწმინდესთან ერთად ქრისტიანი კრების სიწმინდესაც უნდა უფრთხილდებოდეს. მოციქულმა პავლემ ყურადღება გაამახვილა იმაზე, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ქრისტიანული კრების დაცვა უკანონობის მოქმედთა საზიანო ზეგავლენისგან: „მოიშორეთ ძველი საფუარი, რათა ახალი ცომი იყოთ, რადგან უფუარნი ხართ, ვინაიდან შეწირულ იქნა ქრისტე, ჩვენი პასექი. ამიტომ ნურც ძველი საფუვრით ვიდღესასწაულებთ და ნურც ბოროტებისა და უკეთურობის საფუვრით, არამედ გულწრფელობისა და ჭეშმარიტების უფუარი პურებით“ (1კრ. 5:7, 8). იესო ქრისტე ერთხელ შეეწირა (შდრ. ებ. 9:25—28), როგორც ნამდვილი საპასექო კრავი, ამიტომ ქრისტიანი მთელი თავისი ცხოვრების განმავლობაში, რაც უფუარობის დღესასწაულთან არის შედარებული, შორს უნდა იდგეს ბოროტებისა და უკეთურებისგან. თითოეული მზად უნდა იყოს, დასძლიოს ცოდვილი მიდრეკილებები, რათა თავადაც შეინარჩუნოს სიწმინდე, კრების სიწმინდესაც შეუწყოს ხელი და ამგვარად იდღესასწაულოს „გულწრფელობისა და ჭეშმარიტების უფუარი პურებით“.