მკვდრეთით აღდგომის იმედის დაცვა

6. რატომ დაექვემდებარა მრწამსი მკვდრეთით აღდგომის შესახებ კრიტიკას კორინთში და როგორ გამოეხმაურა ამას მოციქული პავლე?

⁶ მკვდრეთით აღდგომა ქრისტიანობის ‘სიტყვის საწყისებში’ შედის (ებრაელთა 6:1, 2). მიუხედავად ამისა, კორინთში ეს საწყისი კრიტიკას დაექვემდებარა. კრების ზოგი წევრი, როგორც ჩანს, ბერძნული ფილოსოფიის გავლენის ქვეშ იყო და ამბობდა: „არ არის მკვდრეთით აღდგომაო“ (1 კორინთელთა 15:12). როდესაც ამ ამბავმა მოციქულ პავლეს ყურამდე მიაღწია, ის კორინთში ჩავიდა, რათა დაეცვა მკვდრეთით აღდგომის იმედი, განსაკუთრებით კი ცხებული ქრისტიანების იმედი. მოდით გამოვიკვლიოთ პავლეს სიტყვები, რომლებიც 1 კორინთელთა მე-15 თავშია მოცემული. წინა სტატიაში მოცემული რჩევის თანახმად, კარგი იქნებოდა, წაგეკითხათ მთელი თავი.

7. ა) რომელ ძირითად საკითხზე ამახვილებს პავლე ყურადღებას? ბ) ვინ ნახა მკვდრეთით აღმდგარი იესო?

⁷ პავლეს 1 კორინთელთა მე-15 თავის პირველ ორ მუხლში მოჰყავს საუბრის თემა: „გაუწყებთ თქვენ, ძმანო, სახარებას, რომელიც მე გახარეთ, რომელიც კიდეც მიიღეთ და რომელზეც დგახართ. რომლითაც გადარჩებით კიდეც. . . თუ ფუჭად არ ირწმუნეთ“. თუ კორინთელები მტკიცედ არ დაიცავდნენ კეთილ ცნობას, მაშინ მათ ფუჭად მიუღიათ ჭეშმარიტება. პავლე განაგრძობს: „თავდაპირველად გადმოგეცით ის, რაც თვითონვე მივიღე, რომ ქრისტე მოკვდა ჩვენი ცოდვებისათვის, როგორც წერილებშია, და რომ დაკრძალულ იქნა იგი და რომ აღდგა მესამე დღეს, როგორც წერილებშია, და რომ გამოეცხადა კეფას და შემდეგ თორმეტს. შემდეგ გამოეცხადა ხუთასზე მეტ ძმას ერთდროულად, რომელთაგან უმრავლესნი აქამდე ცოცხალნი არიან, ზოგმა კი განისვენა. შემდეგ გამოეცხადა იაკობს და მერე ყველა მოციქულს. ხოლო ყველაზე ბოლოს, როგორც უდღეურს, მეც გამომეცხადა“ (1 კორინთელთა 15:3–8).

8, 9. ა) რამდენად მნიშვნელოვანია მკვდრეთით აღდგომის შესახებ რწმენა? ბ) რა შემთხვევაში გამოეცხადა, როგორც ჩანს, იესო „ხუთასზე მეტ ძმას“?

⁸ მათთვის, ვინც კეთილი ცნობა მიიღო, ქრისტეს მკვდრეთით აღდგომის მიმართ რწმენა არ იყო საყოყმანო. იმ დროს იყო ბევრი თვითმხილველი, რომლებსაც შეეძლოთ დაედასტურებინათ, რომ „ქრისტე მოკვდა ჩვენი ცოდვებისათვის“ და შემდეგ აღდგა. ერთ-ერთი მათგანი იყო კეფა, ანუ პეტრე (ამ სახელით ის უფრო მეტადაა ცნობილი). იესოს გაცემისა და დაპატიმრების ღამეს მისი უარყოფის შემდეგ პეტრე, ალბათ, დიდად ანუგეშა ქრისტეს გამოცხადებამ. მკვდრეთით აღდგომის შემდეგ იესო ‘თორმეტ’ მოციქულსაც გამოეცხადა, რაც მათ, ეჭვგარეშეა, შიშის დაძლევასა და იესოს მკვდრეთით აღდგომის შესახებ გაბედულად დამოწმებაში დაეხმარა (იოანე 20:19–23; საქმეები 2:32).

⁹ იესო უფრო დიდ ჯგუფსაც, ‘ხუთასზე მეტ ძმასაც’, გამოეცხადა. რადგან მას მხოლოდ გალილეაში ჰყავდა ასე რიცხვმრავალი მიმდევრები, ეს შეიძლება მათეს 28:16–20-ში აღწერილი შემთხვევა ყოფილიყო, რომლის თანახმადაც მან თავის მიმდევრებს ხალხის მოწაფეებად გახდომის დავალება მისცა. რა დიდი დამოწმება შეეძლო ამ ხალხს! ახ. წ. 55 წელს, როდესაც პავლემ კორინთელებს პირველი წერილი გაუგზავნა, ზოგი მათგანი ჯერაც ცოცხალი იყო. მაგრამ ყურადღება მიაქციეთ, რომ მათ შესახებ, ვინც მოკვდა, ნათქვამია, რომ ‘განისვენეს’. ისინი ზეციური ჯილდოს მისაღებად ჯერაც არ იყვნენ მკვდრეთით აღდგენილი.

10. ა) რა მიზნით შეხვდა იესო მოწაფეებს უკანასკნელად? ბ) როგორ გამოეცხადა იესო პავლეს, „როგორც უდღეურს“?

¹⁰ იესოს მკვდრეთით აღდგომის კიდევ ერთი ცნობილი მოწმე იყო იაკობი, იოსებისა და იესოს დედის — მარიამის — ძე. იესოს მკვდრეთით აღდგომამდე იაკობი, როგორც ჩანს, მორწმუნე არ იყო (იოანე 7:5). მაგრამ მას შემდეგ, რაც იესო გამოეცხადა, მორწმუნე გახდა და, შესაძლებელია, გარკვეული როლი შეასრულა თავისი ძმების მოქცევაში (საქმეები 1:13, 14). მოწაფეებთან ბოლო შეხვედრისას, ზეცაში ასვლის წინ, იესომ მათ დაავალა, ‘ყოფილიყვნენ მისი მოწმენი ქვეყნის კიდემდე’ (საქმეები 1:6–11). მოგვიანებით ის ქრისტიანების მდევნელს, ტარსუსელ სავლეს, გამოეცხადა (საქმეები 22:6–8). იესო გამოეცხადა სავლეს, „როგორც უდღეურს“. ეს გამოცხადება ისეთი იყო, თითქოს პავლე უკვე ყოფილიყო სულიერი ცხოვრებისთვის მკვდრეთით აღდგენილი და ცხებულების მკვდრეთით აღდგომამდე საუკუნეებით ადრე ენახოს უფლის დიდება. ამ შემთხვევამ მოულოდნელად შეაჩერა პავლეს მიერ ქრისტიანების დევნისა და მკვლელობის კურსი და მისი აბსოლუტური გარდაქმნა გამოიწვია (საქმეები 9:3–9, 17–19). სავლე გახდა მოციქული პავლე, ქრისტიანული რწმენის ერთ-ერთი გამოჩენილი დამცველი (1 კორინთელთა 15:9, 10).

მკვდრეთით აღდგომის რწმენა მნიშვნელოვანია

11. როგორ ამხილა საჯაროდ პავლემ განაცხადის, — „არ არის მკვდრეთით აღდგომაო“, — სიცრუე?

¹¹ მაშასადამე, იესოს მკვდრეთით აღდგომა დადასტურებული ფაქტი იყო. „ხოლო თუ ქრისტეზე იქადაგება, რომ ის აღდგა მკვდრეთით, — ამტკიცებს პავლე, — როგორღა ამბობს ზოგიერთი თქვენგანი, არ არის მკვდრეთით აღდგომაო?“ (1 კორინთელთა 15:12). ასეთ ადამიანებს არა მარტო პირადად ეპარებოდათ ეჭვი მკვდრეთით აღდგომაში ან მასთან დაკავშირებით გარკვეული კითხვები ჰქონდათ, არამედ ისინი აშკარად ხმამაღლა აცხადებდნენ, რომ არ სწამდათ ის. ამიტომ პავლე საქვეყნოდ ამხელს მათი აზროვნების მცდარობას. ის ამბობს, რომ, თუ ქრისტე არ აღმდგარა, მაშ, ქრისტიანული ცნობა ტყუილი ყოფილა და ისინი, რომლებიც ადასტურებენ ქრისტეს მკვდრეთით აღდგომას, „ღმერთზე ცრუმოწმენი“ ყოფილან. თუ ქრისტე არ აღმდგარა, ღვთისთვისაც არავითარი გამოსასყიდი არ ყოფილა წარდგენილი; მაშ, ქრისტიანები ‘კვლავ თავიანთ ცოდვებში’ ყოფილან (1 კორინთელთა 15:13–19; რომაელთა 3:23, 24; ებრაელთა 9:11–14). უკვე ‘განსვენებული’ ქრისტიანები კი, მათ შორის წამებით მოკლულნი, ნამდვილი იმედის გარეშე დაღუპულან. რა საცოდავ მდგომარეობაში აღმოჩნდებოდნენ ქრისტიანები, ამ ცხოვრების გარდა არაფრის იმედი რომ არ ჰქონოდათ! ისინი არაფრის გულისთვის ტანჯულები აღმოჩნდებოდნენ.

12. ა) რა არის ნაჩვენები ქრისტესთვის ‘განსვენებულთა პირველნაყოფის’ წოდებით? ბ) როგორ გახადა შესაძლებელი ქრისტემ მკვდრეთით აღდგომა?

¹² მაგრამ საქმე ასე არ იყო. პავლე განაგრძობს: „მკვდრეთით აღდგა ქრისტე“. უფრო მეტიც, ის არის «განსვენებულთა პირველი [„პირველნაყოფი“, აქ]» (1 კორინთელთა 15:20). როდესაც ისრაელები იეჰოვას მორჩილად აძლევდნენ თავიანთი მოსავლის პირველნაყოფს, იეჰოვა დიდი მოსავლით აკურთხებდა მათ (გამოსვლა 22:28–30; 23:19; იგავნი 3:9, 10). ქრისტესთვის ‘პირელნაყოფის’ წოდებით პავლე აჩვენებს, რომ მომავალი მკისას სხვებიც იქნებოდნენ ზეციერი ცხოვრებისთვის მკვდრეთით აღდგენილი. „ვინაიდან, როგორც კაცის მიერ მოვიდა სიკვდილი, — ამბობს პავლე, — ასევე კაცის მიერ მკვდრეთით აღდგომა. ვინაიდან, როგორც ადამში კვდება ყველა, ასევე გაცოცხლდებიან ქრისტეში“ (1 კორინთელთა 15:21, 22). იესომ თავისი სრულყოფილი ხორციელი სიცოცხლის მსხვერპლად გაღებით შესაძლებელი გახადა მკვდრეთით აღდგომა და კაცობრიობას ცოდვისა და სიკვდილის მონობისგან თავდახსნის გზა გაუხსნა (გალატელთა 1:4; 1 პეტრე 1:18, 19)a.

13. ა) როდის ხდება ზეციერი აღდგომა? ბ) რატომ არ ‘განისვენებს’ ზოგი ცხებული?

¹³ პავლე განაგრძობს: «და თითოეული თავისი წესით: პირველად — ქრისტე, ხოლო შემდეგ ქრისტესნი, მისი მოსვლისას“ [„თანდასწრებისას“, აქ] (1 კორინთელთა 15:23). ქრისტე მკვდრეთით აღდგენილ იქნა ახ. წ. 33 წელს. მაგრამ ცხებული მიმდევრები — „ქრისტესნი“ — უნდა დალოდებოდნენ იმ დროს, როდესაც ქრისტე დაიწყებდა მეფედ თანდასწრებას, რაც, ბიბლიის წინასწარმეტყველების თანახმად, 1914 წელს მოხდა (1 თესალონიკელთა 4:14–16; გამოცხადება 11:18). რა შეიძლება ითქვას მათ შესახებ, რომლებიც თანდასწრების განმავლობაში ცოცხლები იქნებიან? პავლე ამბობს: „აი, მე საიდუმლოს გეუბნებით: ყველანი არ განვისვენებთ, მაგრამ ყველანი შევიცვლებით ერთ წამში, თვალის დახამხამებაზე, უკანასკნელ საყვირზე; ვინაიდან დასძახებს საყვირი და მკვდრები აღდგებიან უხრწნელად, ხოლო ჩვენ შევიცვლებით“ (1 კორინთელთა 15:51, 52). ცხადია, რომ ყველა ცხებულს არ უწევს სამარეში მკვდრეთით აღდგომის ლოდინი. ისინი, რომლებიც ქრისტეს თანდასწრებისას იხოცებიან, თვალის დახამხამებაში გარდაიქმნებიან (გამოცხადება 14:13).

14. როგორ არიან ცხებულები ‘მკვდრობისთვის მონათლული’?

¹⁴ «თორემ რას აკეთებენ მკვდართათვის [„მკვდრობისთვის“, აქ] მონათლულნი? — კითხვას სვამს პავლე, — თუ მკვდრები საერთოდ არ აღდგებიან, რაღატომ ინათლებიან მკვდართათვის [„ამისთვის“, აქ]? და ჩვენც ყოველჟამს რატომ ვართ საფრთხეში?» (1 კორინთელთა 15:29, 30). პავლე აქ არ გულისხმობს იმას, რომ ცოცხლები მკვდართათვის ინათლებიან, როგორც ეს ბიბლიის ზოგ თარგმანშია გაკეთებული. ნათლობა ქრისტიანულ მოწაფეობასთანაა დაკავშირებული, ხოლო მკვდრებს არ შეუძლიათ მოწაფეები იყვნენ (იოანე 4:1). პირიქით, პავლე ლაპარაკობს ცოცხალ ქრისტიანებზე, რომელთაგან მრავალი, თვით პავლეს მსგავსად, ‘ყოველჟამს საფრთხეში’ იყო. ცხებული ქრისტიანები ‘ქრისტეს სიკვდილში მოინათლნენ’ (რომაელთა 6:3). მას შემდეგ, რაც ცხებულები გახდნენ, ისინი ‘ინათლებოდნენ’, ასე ვთქვათ, ისეთი ცხოვრების კურსის ასაღებად, რომელიც ქრისტეს მსგავსად სიკვდილამდე მიიყვანდა (მარკოზი 10:35–40). ისინი დაიხოცებოდნენ იმ იმედით, რომ დიდებულ ზეციერ აღდგომას მიიღებდნენ (1 კორინთელთა 6:14; ფილიპელთა 3:10, 11).

15. რა საშიშროებები გადახდა თავს პავლეს და რა როლი შეასრულა მკვდრეთით აღდგომის იმედმა ყოველივე ამის ატანაში?

¹⁵ შემდეგ პავლე აღნიშნავს, რომ თვითონ ისეთ საშიშ მდგომარეობებში ვარდებოდა, რომ შეეძლო ეთქვა: „ყოველდღე ვკვდები“. ზოგმა რომ გაზვიადებაში არ დაადანაშაულოს, პავლე ამბობს: „ვფიცავ თქვენდამი ჩემს სიქადულს, ძმანო, რომელიც ჩვენ უფალ ქრისტე იესოში მაქვს“. „ახალი აღთქმისა და ფსალმუნის“ 1990 წლის გამოცემაში ამ მუხლში ნათქვამია: „ვიმოწმებ თქვენი ქებით, ძმანო, რომელიც ჩვენ უფალ ქრისტე იესოში მაქვს“. პავლეს თავს გადახდენილი საშიშროების მაგალითად 32-ე მუხლში ‘ეფესოში ავ მხეცებთან ბრძოლა’ მოჰყავს. რომაელები დამნაშავეებს ხშირად არენებზე მხეცებს მიუყრიდნენ ხოლმე. თუ პავლეს, პირდაპირი გაგებით, მხეცებთან მოუწია ბრძოლა, მას მხოლოდ იეჰოვას დახმარება გადაარჩენდა. მკვდრეთით აღდგომის იმედი რომ არა, ისეთი ცხოვრების არჩევა, რომელიც ასეთ სახიფათო მდგომარეობაში ჩააგდებდა მას, რა თქმა უნდა, აზრს მოკლებული სიმამაცე იქნებოდა. მომავალი ცხოვრების იმედის გარეშე ღვთის მსახურებასთან დაკავშირებული სირთულეების ატანა და ასეთი მსხვერპლის გაღება უაზრობა იქნებოდა. «თუ მკვდრები არ აღდგებიან, — ამბობს პავლე, — „ვჭამოთ და ვსვათ, რადგან ხვალ დავიხოცებით!“ » (1 კორინთელთა 15:31, 32; იხილეთ 2 კორინთელთა 1:8, 9; 11:23–27).

16. ა) საიდან შეიძლებოდა აეღო სათავე გამოთქმას: „ვჭამოთ და ვსვათ, რადგან ხვალ დავიხოცებით“? ბ) რა საშიშროება იმალებოდა ამ თვალსაზრისში?

¹⁶ პავლე, შესაძლებელია, ესაიას 22:13-დან ციტირებდა, სადაც აღწერილია იერუსალიმის დაუმორჩილებელ მკვიდრთა ფატალისტური აზროვნება. ან შეიძლება ის ეპიკურელების მრწამსს გულისხმობდა, რომლებიც არად მიიჩნევდნენ სიკვდილის შემდეგ ცხოვრებაზე ნებისმიერ იმედს და სწამდათ, რომ ცხოვრების აზრი ხორციელი სიამოვნების მიღებაშია. როგორც უნდა იყოს, ფილოსოფია — „ვჭამოთ და ვსვათ“ — უღვთოობა იყო. ამიტომ პავლე გვაფრთხილებს: „ნუ დაიბნევით: ცუდი საზოგადოებანი ხრწნიან კეთილ ჩვევებს“ (1 კორინთელთა 15:33). ისეთ პიროვნებებთან ურთიერთობას, რომლებიც უარყოფენ მკვდრეთით აღდგომას, შეიძლება მომწამვლელი გავლენა ჰქონოდა. ასეთმა ურთიერთობებმა გარკვეული როლი შეასრულა იმ პრობლემების წარმოშობაში, რომელთა გადაჭრაც პავლეს მოუწია კორინთის კრებაში; ესენია: სქესობრივი უზნეობა, დავა, საჩივრები და უფლის სერობისადმი უპატივცემლობის გამოვლენა (1 კორინთელთა 1:11; 5:1; 6:1; 11:20–22).

17. ა) რისკენ მოუწოდა პავლემ კორინთელებს? ბ) რა კითხვები რჩება უპასუხოდ?

¹⁷ ამიტომ პავლე კორინთელებს მოუწოდებს: „გამოფხიზლდით ჯეროვნად და ნუ სცოდავთ. ვინაიდან თქვენდა სამარცხვინოდ ვამბობ, რომ ზოგიერთები არ იცნობენ ღმერთს“ (1 კორინთელთა 15:34). მკვდრეთით აღდგომის შესახებ უარყოფითმა თვალსაზრისმა ზოგზე დამათრობელად იმოქმედა და სულიერ გაბრუებამდე მიიყვანა. მათ გამოფხიზლება და სიფხიზლის შენარჩუნება სჭირდებოდათ. მსგავსად ამისა, დღეს ცხებული ქრისტიანებისთვის საჭიროა სულიერი სიფხიზლე, რათა მათზე გავლენა არ იქონიოს ამ წუთისოფლის სკეპტიკურმა აზროვნებამ. ისინი უნდა ჩაეჭიდონ ზეციერი აღდგომის იმედს. მაგრამ, როგორც კორინთელებს მაშინ, ისე ჩვენ დღეს, გვრჩება გარკვეული კითხვები. მაგალითად, რა სახით ხდება 144 000-ის მკვდრეთით აღდგომა ზეცაში საცხოვრებლად? და რა შეიძლება ითქვას იმ სხვა მილიონების შესახებ, რომლებიც ჯერაც სამარეებში არიან და რომლებსაც ზეციური იმედი არა აქვთ? რას მოუტანს ასეთ პიროვნებებს მკვდრეთით აღდგომა? მკვდრეთით აღდგომასთან დაკავშირებით პავლეს საუბრის დარჩენილ ნაწილს მომდევნო სტატიაში შევისწავლით.

‘სიკვდილი მოისპობა’

„ხოლო უკანასკნელი მტერი მოისპობა — სიკვდილი“ (1 კორინთელთა 15:26, აფ).

1, 2. ა) რა იმედი გამოხატა მოციქულმა პავლემ მკვდრებთან დაკავშირებით? ბ) რა კითხვა დასვა პავლემ მკვდრეთით აღდგომასთან დაკავშირებით?

„მოველი აღდგომასა მკვდრეთით და ცხოვრებასა მერმისა მის საუკუნისა“, — ნათქვამია სარწმუნოების სიმბოლოში (ე. წ. მოციქულთა სიმბოლოში). კათოლიკეები და პროტესტანტებიც მორჩილად იმეორებენ ამ სიტყვებს და არც კი ესმით, რომ მათი სწავლებები უფრო ბერძნულ ფილოსოფიასთანაა ახლოს, ვიდრე მოციქულების სარწმუნოებასთან. მოციქულმა პავლემ კი უკუაგდო ბერძნული ფილოსოფია და არ სწამდა სულის უკვდავება. მაგრამ მას მტკიცედ სწამდა მომავალი ცხოვრება და ღვთის შთაგონებით დაწერა: „ხოლო უკანასკნელი მტერი მოისპობა — სიკვდილი“ (1 კორინთელთა 15:26, აფ). რას ნიშნავს ეს მოკვდავი ადამიანისთვის?

² პასუხის მისაღებად დავუბრუნდეთ პავლეს სიტყვებს მკვდრეთით აღდგომის შესახებ, რომელიც 1 კორინთელთა მე-15 თავშია მოხსენიებული. ალბათ, გახსოვთ, რომ შესავალ სიტყვებში პავლემ მკვდრეთით აღდგომა ქრისტიანული მოძღვრების მნიშვნელოვან ნაწილად მოიხსენია. ახლა ის სვამს კონკრეტულ კითხვას: „მაგრამ იტყვის ვინმე: როგორ აღდგებიან მკვდრები და რომელ სხეულში მოვლენო?“ (1 კორინთელთა 15:35).

რომელ სხეულში?

3. რატომ უარყოფდა ზოგი მკვდრეთით აღდგომას?

³ ამ კითხვის დასმისას პავლეს შეიძლება განზრახული ჰქონდა, რომ აღმოეფხვრა პლატონის ფილოსოფიის გავლენა. პლატონი ასწავლიდა, რომ ადამიანს აქვს უკვდავი სული, რომელიც სხეულის სიკვდილის დროს არ კვდება. ამ იდეებით აღზრდილ ხალხს, რა თქმა უნდა, ქრისტიანული მოძღვრება ზედმეტად ეჩვენებოდა. თუ სული უკვდავია, მაშინ რა აზრი აქვს მკვდრეთით აღდგომას? უფრო მეტიც, თუ ეს ასეა, მკვდრეთით აღდგომის შესახებ იდეა რაღაც უაზრობაა. თუ სხეული მტვრად იქცა, როგორ მოხდება მკვდრეთით აღდგომა? ბიბლიის განმმარტებელი ჰაინრიხ მეიერი ამბობს, რომ კორინთელებს შორის არსებული აზრთა სხვადასხვაობა, შესაძლებელია, დაფუძნებული იყო „ფილოსოფიურ საფუძვლებზე, რომელთა თანახმადაც, სხეულის შემადგენელი კომპონენტების აღდგენა შეუძლებელი იყო“.

4, 5. ა) რატომ იყო ურწმუნოთა მიერ გამოთქმული აზრი უგუნურება? ბ) განმარტეთ პავლეს მიერ ‘შიშველ მარცვალზე’ მოყვანილი თვალსაჩინო მაგალითი. გ) როგორ სხეულს აძლევს ღმერთი ცხებულებს?

⁴ პავლე ამხელს მათი მსჯელობის უაზრობას: „უგუნურნო! რასაც დათესავ, არ გაცოცხლდება, თუ არ მოკვდა. და როცა თესავ, იმ სხეულს კი არ თესავ, რომელიც იქნება, არამედ შიშველ მარცვალს ხორბლისას ან რომელიმე სხვას. ხოლო ღმერთი აძლევს მას სხეულს, როგორც ნებავს — თითოეულ თესლს თავის სხეულს“ (1 კორინთელთა 15:36–38). ღმერთი არ აპირებდა აღედგინა ის სხეული, რომელიც ადამიანს დედამიწაზე ყოფნის დროს ჰქონდა. პირიქით, ამ დროს მოხდებოდა გარდაქმნა.

⁵ პავლე მკვდრეთით აღდგომას თესლის გაღივებას ადარებს. ხორბლის პატარა მარცვალი სულ არ ჰგავს მცენარეს, რომელიც მისგან ვითარდება. „მსოფლიო ენციკლოპედია“ აღნიშნავს: „თესლი გაღივებისას დიდი რაოდენობით შთანთქავს წყალს. წყალი თესლში მრავალ ქიმიურ გარდაქმნას იწვევს. ის იწვევს აგრეთვე თესლის გაჯირჯვებასა და მისი კანის გასკდომას“. ფაქტობრივად, თესლი კვდება, ანუ უკვე თესლი აღარ არის, და მისგან აღმოცენდება მცენარე. „ღმერთი აძლევს მას სხეულს“ იმ გაგებით, რომ მის მიერაა დაფუძნებული მეცნიერული კანონზომიერებები, რომლებიც წარმართავენ მცენარის განვითარებას, და თითოეული თესლი თავისი გვარისდა მიხედვით ღებულობს სხეულს (დაბადება 1:11). მსგავსად ამისა, ცხებული ქრისტიანები, როგორც ადამიანები, ჯერ იხოცებიან, შემდეგ კი დანიშნულ დროს ღმერთი აცოცხლებს მათ სრულიად ახალ სხეულში. როგორც პავლემ უთხრა ფილიპელებს, „[იესო ქრისტე] ჩვენს დამდაბლებულ სხეულს გარდაქმნის თავისი დიდების სხეულის მსგავსად“ (ფილიპელთა 3:20, 21; 2 კორინთელთა 5:1, 2). მათი მკვდრეთით აღდგენა სულიერ სხეულში ხდება და ისინი სულიერ სამეფოში ცხოვრობენ (1 იოანე 3:2).

6. რატომ არის გონივრული ვიფიქროთ, რომ ღმერთს შეუძლია სათანადო სულიერი სხეულები მისცეს მკვდრეთით აღდგენილებს?

⁶ ძალზე ძნელია ამის დაჯერება? არა. პავლე ამბობს, რომ არსებობს მრავალი ცხოველი, რომელთაც სხვადასხვაგვარი სხეული აქვთ. გარდა ამისა, ის ხაზს უსვამს ზეციერ ანგელოზებსა და სისხლისა და ხორცისგან შემდგარ ადამიანებს შორის არსებულ სხვაობას: „არიან სხეულნი ზეციერნი და სხეულნი მიწიერნი“. უსულო ქმნილებებშიც არსებობს საოცრად დიდი სხვაობა. „ვარსკვლავი ვარსკვლავისაგან განსხვავდება დიდებით“, — თქვა პავლემ იმაზე დიდი ხნით ადრე, ვიდრე მეცნიერები აღმოაჩენდნენ ისეთ ციურ სხეულებს, როგორიცაა: მოცისფრო ვარსკვლავები, გიგანტი მოწითალო ვარსკვლავები და თეთრი ჯუჯები. თუ მხედველობაში მივიღებთ ყოველივე ამას, განა გონივრული არ არის ვიფიქროთ, რომ ღმერთს შეუძლია სათანადო სხეული მისცეს მკვდრეთით აღდგენილ ცხებულებს? (1 კორინთელთა 15:39–41, სსგ).

7. რას ნიშნავს უხრწნელობა? უკვდავება?

⁷ შემდეგ პავლე ამბობს: „ასევე მკვდრეთით აღდგომაც: ითესება ხრწნილებით და აღდგება უხრწნელობით“ (1 კორინთელთა 15:42). ადამიანის სხეული, სრულყოფილიც კი, ხრწნადია. მას შეიძლება წაართვა სიცოცხლე. მაგალითად, პავლემ თქვა, რომ მკვდრეთით აღდგენილი იესო ‘აღარასოდეს დაუბრუნდებოდა ხრწნილებას’ (საქმეები 13:34). ის აღარასოდეს დაუბრუნდებოდა სიცოცხლეს ხორციელ სხეულში, თუნდაც სრულყოფილშიც კი, რომელიც შეიძლება გაიხრწნას. სხეულები, რომლებსაც ღმერთი მკვდრეთით აღდგენილ ცხებულებს აძლევს, უხრწნელია ანუ მათ ვერ შემუსრავს სიკვდილი და ისინი არ გაიხრწნება. პავლე განაგრძობს: „ითესება დამცირებით და აღდგება დიდებით. ითესება უძლურებაში და აღდგება ძლიერებით. ითესება მშვინვიერი სხეული და აღდგება სულიერი სხეული“ (1 კორინთელთა 15:43, 44). შემდეგ პავლე ამბობს: „ეს მოკვდავი უკვდავებით უნდა შეიმოსოს“. უკვდავება დაუსრულებელ, შეუწყვეტელ სიცოცხლეს ნიშნავს (1 კორინთელთა 15:53). ამგვარად, მკვდრეთით აღდგენილები ატარებენ ‘ზეციერის ხატებას’, ანუ იესოს ხატებას, რომელმაც შესაძლებელი გახადა მათი მკვდრეთით აღდგომა (1 კორინთელთა 15:45–49).

8. ა) საიდან ვიცით, რომ მკვდრეთით აღდგენილები იგივე პიროვნებები არიან, რომლებიც დედამიწაზე ცხოვრებისას იყვნენ? ბ) რომელი წინასწარმეტყველებები სრულდება მკვდრეთით აღდგომასთან დაკავშირებით

⁸ ამ გარდაქმნის მიუხედავად, მკვდრეთით აღდგენილები ისევ ის პიროვნებები იქნებიან, რომლებიც სიკვდილამდე იყვნენ. ისინი იმავე მეხსიერებითა და დახვეწილი ქრისტიანული თვისებებით აღდგებიან (მალაქია 3:3; გამოცხადება 21:10, 18). ამით ისინი იესო ქრისტეს ჰგვანან. იესო სულიერი ქმნილება იყო და ადამიანად იქცა. შემდეგ ის მოკვდა და სულიერ ქმნილებად აღდგა. მაგრამ „იესო ქრისტე იგივეა გუშინ და დღეს, და უკუნისამდეც“ (ებრაელთა 13:8). რა დიდებული უპირატესობა აქვთ ცხებულებს! პავლე ამბობს: «ხოლო, როცა ეს ხრწნადი უხრწნელობით შეიმოსება და ეს მოკვდავი — უკვდავებით, მაშინ ახდება დაწერილი სიტყვა: „სიკვდილი შთაინთქა ძლევით.“ „სად არის სიკვდილო, შენი ნესტარი? სად არის, ჯოჯოხეთო, შენი ძლევა?“» (1 კორინთელთა 15:54, 55; ესაია 25:8; ოსია 13:14).

მკვდრეთით აღდგომა დედამიწაზე საცხოვრებლად?

9, 10. ა) რა არის „დასასრული“ 1 კორინთელთა 15:24-ის კონტექსტის თანახმად და რა მოვლენები ხდება ამასთან დაკავშირებით? ბ) რა უნდა მოხდეს, რომ სიკვდილი მოისპოს?

⁹ არსებობს რაიმე მომავალი იმ მილიონებისთვის, რომლებსაც არა აქვთ ზეცაში საცხოვრებლად უკვდავი სულის მიღების იმედი? რასაკვირველია, არსებობს! იმის ახსნის შემდეგ, რომ მკვდრეთით აღდგომა ზეცაში საცხოვრებლად ქრისტეს თანდასწრების დროს მოხდება, პავლე ზოგადად აღწერს შემდგომ მოვლენებს: „მერე კი დასასრული, როცა მეფობას გადასცემს უფალსა და მამას მას შემდეგ, რაც გააუქმებს ყოველ მთავრობას, ყოველ უფლებასა და ძალას“ (1 კორინთელთა 15:23, 24).

¹⁰ „დასასრული“ არის ქრისტეს ათასწლიანი მეფობის დასასრული, როდესაც იესო თავმდაბლურად და ერთგულად გადასცემს სამეფოს თავის ღმერთსა და მამას (გამოცხადება 20:4). იმ დროისთვის უკვე შესრულებული იქნება ღვთის განზრახვა — „ქრისტეში მოიყაროს თავი ყოველივემ“ (ეფესელთა 1:9, 10). მანამდე კი ქრისტეს მეშვეობით განადგურდება ‘ყოველი მთავრობა, უფლება და ძალა’, რომლებიც ღვთის უზენაესობას ეწინააღმდეგებოდა. ამაში უფრო მეტი შედის, ვიდრე მხოლოდ არმაგედონის დროს განადგურებაა. (გამოცხადება 16:16; 19:11–21). პავლე ამბობს: „[ქრისტემ] უნდა იმეფოს, ვიდრე თავის ფეხქვეშ მოაქცევდეს თავის ყველა მტერს. ხოლო უკანასკნელი მტერი მოისპობა — სიკვდილია“ (1 კორინთელთა 15:25, 26, აფ). დიახ, ადამის მიერ გადმოცემული ცოდვისა და სიკვდილის ყოველგვარი კვალი მოისპობა. შემდეგ ღმერთი გააცოცხლებს მკვდრებს, რის შედეგადაც ‘სამარხები’ დაცარიელდება (იოანე 5:28).

11. ა) საიდან ვიცით, რომ ღმერთი ხელახლა შექმნის ადამიანებს? ბ) როგორი სხეულები ექნებათ დედამიწაზე საცხოვრებლად აღდგენილებს?

¹¹ ეს ადამიანის ხელახლა შექმნას ნიშნავს. შეუძლებელია? არა, ვინაიდან ფსალმუნის 103:29, 30 გვარწმუნებს, რომ ღვთისთვის ეს შესაძლებელია: „სულს წაართმევ — დაიხოცებიან და თავიანთ მტვერს დაუბრუნდებიან. გაუშვებ შენს სულს — წარმოიქმნებიან“. მიუხედავად იმისა, რომ მკვდრეთით აღდგენილები იგივე პიროვნებები იქნებიან, რომლებიც სიკვდილამდე იყვნენ, აუცილებელი არ არის, რომ იგივე სხეული ჰქონდეთ. ამის შედარება შეიძლება მათთან, ვისაც ღმერთი ზეცაში საცხოვრებლად აღადგენს და ისეთ სხეულს აძლევს, როგორიც სურს. რასაკვირველია, ეს ახალი სხეული ფიზიკურად ჯანმრთელი იქნება და სიკვდილამდელ სხეულთან საკმაო მსგავსება ექნება, ისე რომ საყვარელი პიროვნებები იცნობენ მათ.

12. როდის მოხდება მათი მკვდრეთით აღდგომა, რომლებიც დედამიწაზე იცხოვრებენ?

¹² როდის მოხდება დედამიწაზე მკვდრეთით აღდგომა? მართამ თავისი ძმის, ლაზარეს, შესახებ თქვა: „ვიცი რომ აღდგება აღდგომისას, უკანასკნელ დღეს“ (იოანე 11:24). საიდან იცოდა მან ეს? მის დღეებში საკითხი მკვდრეთით აღდგომის შესახებ საკამათო იყო, ვინაიდან ფარისევლებს სწამდათ ის, ხოლო სადუკეველებს — არა (საქმეები 23:8). მიუხედავად ამისა, მართას უნდა სცოდნოდა იმ ქრისტიანობამდელი მოწმეების შესახებ, რომლებსაც მკვდრეთით აღდგომის იმედი ჰქონდათ (ებრაელთა 11:35). მას დანიელის 12:13-დანაც შეეძლო გაეგო, რომ მკვდრეთით აღდგომა უკანასკნელ დღეს მოხდებოდა. შეიძლება მან ეს თვით იესოსგანაც კი იცოდა (იოანე 6:39). ეს ‘უკანასკნელი დღე’ ქრისტეს მეფობის ათასწლიანი პერიოდია (გამოცხადება 20:6). წარმოიდგინეთ ის დიდი აღფრთოვანება, რომელიც ამ ‘დღეს’, ამ დიდებული მოვლენების დაწყებისას, იქნება გამეფებული! (შეადარეთ ლუკა 24:41).

ვინ აღდგება მკვდრეთით?

13. მკვდრეთით აღდგომის შესახებ რა ხილვაა აღწერილი გამოცხადების 20:12–14-ში?

¹³ გამოცხადების 20:12–14-ში მოცემულია იოანეს ხილვა, რომელშიც აღწერილია ხალხის მკვდრეთით აღდგომა დედამიწაზე საცხოვრებლად: „ვიხილე მკვდრები, დიდები და პატარები, რომლებიც ტახტის წინ იდგნენ, და გადაშლილი იყო წიგნები. გადაშლილი იყო სხვა წიგნიც, რომელიც სიცოცხლის წიგნია, და განკითხულ იქნენ მკვდრები წიგნებში ნაწერიდან, მათი საქმეებისამებრ. მისცა ზღვამ მასში მყოფი მკვდრები და თითოეული განკითხულ იქნა თავისი საქმეებისამებრ. სიკვდილი და ჯოჯოხეთი ჩაყრილ იქნენ ცეცხლის ტბაში. ეს არის მეორე სიკვდილი, ცეცხლის ტბა“ (გამოცხადება 20:12–14).

14. ვინ იქნებიან დედამიწაზე საცხოვრებლად მკვდრეთით აღდგენილთა შორის?

¹⁴ მოხდება ‘დიდებისა და პატარების’ — სახელგანთქმული და უბრალო ადამიანების — მკვდრეთით აღდგომა, რომლებიც ერთ დროს ცხოვრობდნენ და დაიხოცნენ. ჩვილი ბავშვებიც კი იქნებიან მკვდრეთით აღდგენილთა შორის! (იერემია 31:14, 15). საქმეების 24:15 კიდევ ერთ მნიშვნელოვან დეტალს გვამცნობს: „იქნება მკვდრეთით აღდგომა როგორც მართალთა, ისე უკეთურთა“. გამოჩენილ „მართალთა“ შორის იქნებიან ძველი დროის ერთგული მამაკაცები და ქალები, მაგალითად: აბელი, ენოქი, ნოე, აბრაამი, სარა და რახაბი (ებრაელთა 11:1–40). წარმოიდგინეთ, როგორია გქონდეთ ასეთ პიროვნებებთან საუბრისა და დიდი ხნის წინათ მომხდარი ბიბლიური მოვლენების დეტალების თვითმხილველებისგან მოსმენის შესაძლებლობა! მათ გარდა „მართალთა“ რიგებში იქნება ათასობით ღვთისმოშიში პიროვნება, რომლებიც ახლო წარსულში გარდაიცვალნენ და რომლებსაც ზეციური იმედი არ ჰქონდათ. გყავთ თუ არა ოჯახის წევრი ან ვინმე საყვარელი პიროვნება, რომელიც მათ შორის იქნება? რამდენად მანუგეშებელია იმის ცოდნა, რომ კვლავ შეგიძლიათ იხილოთ ისინი! მაგრამ ვინ არიან ‘უკეთურები’, რომლებიც აგრეთვე აღდგებიან მკვდრეთით? ისინი არიან მილიონები და შეიძლება მილიარდებიც, რომლებიც ისე დაიხოცნენ, რომ არ ჰქონიათ ბიბლიური ჭეშმარიტების შესწავლისა და გამოყენების შესაძლებლობა.

15. რას ნიშნავს, რომ მკვდრეთით აღდგენილები ‘განკითხული იქნებიან წიგნებში ნაწერიდან’?

¹⁵ მაშინ როგორ ‘იქნებიან განკითხული მკვდრები წიგნებში ნაწერიდან, მათი საქმეებისამებრ’? ეს წიგნები არ არის მათი წარსული მოქმედების შესახებ ჩანაწერები; სიკვდილის დროს ისინი გათავისუფლდნენ ცოდვებისგან, რომლებიც სიცოცხლეში ჩაიდინეს (რომაელთა 6:7, 23). მაგრამ მკვდრეთით აღდგენილები გარკვეული პერიოდის განმავლობაში იქნებიან ადამის ცოდვის გავლენის ქვეშ. ალბათ, ამ წიგნებში მოცემული იქნება ღვთიური დარიგებები, რომლებსაც ყველა უნდა მიჰყვეს, რათა იესო ქრისტეს მსხვერპლიდან სრული სარგებლობა მიიღონ. როდესაც ადამის ცოდვის ყოველგვარი კვალი გაქრება, „მოისპობა სიკვდილი“ ამ სიტყვების სრული მნიშვნელობით. ათასი წლის დასასრულს ღმერთი იქნება „ყველაფერი ყველაფერში“ (1 კორინთელთა 15:28). ადამიანებს მეტად აღარ დასჭირდებათ მღვდელმთავარი ან გამომსყიდველი. მთელ კაცობრიობას დაუბრუნდება ის სრულყოფილი მდგომარეობა, რომელიც თავიდან ადამს ჰქონდა.

მკვდრეთით აღდგომა გარკვეული თანმიმდევრობით

16. ა) რატომ არის გონივრული გვჯეროდეს, რომ მკვდრეთით აღდგომა თანმიმდევრული პროცესი იქნება? ბ) ვინ იქნებიან, ალბათ, პირველ აღდგენილებს შორის?

¹⁶ რადგან ზეციერი აღდგომა თანმიმდევრულად ხდება — „თვითეული თავისი წესით და რიგით“ — ცხადია, რომ დედამიწაზე საცხოვრებლად აღდგომაც არ წარმოქმნის მოსახლეობის ქაოსურად, მეყსეულად მატებას (1 კორინთელთა 15:23, სსგ). გასაგებია, რომ ახალ აღდგენილებზე საჭირო იქნება ზრუნვა (შეადარეთ ლუკა 8:55). მათთვის საჭირო იქნება არსებობისთვის აუცილებელი საშუალებები და, რაც უფრო მნიშვნელოვანია, იეჰოვა ღმერთისა და იესო ქრისტეს შესახებ სიცოცხლის მომცემი შემეცნების მიღებაში სულიერი დახმარების აღმოჩენა (იოანე 17:3). თუ ყველა მკვდრის აღდგენა ერთდროულად მოხდებოდა, შეუძლებელი იქნებოდა მათზე სათანადო მზრუნველობის გაწევა. გონივრულია დავუშვათ, რომ მკვდრეთით აღდგომა თანდათანობით მოხდება. ერთგული ქრისტიანები, რომლებიც სატანის სისტემის აღსასრულამდე ცოტა ხნით ადრე გარდაიცვალნენ, ალბათ, პირველ აღდგენილებს შორის იქნებიან. აგრეთვე უნდა მოველოდეთ, რომ ამ აღდგენილებს შორის იქნებიან ძველი დროის ერთგული მამაკაცები, რომლებიც „მთავრებად“ იმსახურებენ (ფსალმუნი 44:17).

17. დაასახელეთ მკვდრეთით აღდგომასთან დაკავშირებული ზოგი საკითხი, რაზედაც ბიბლია არაფერს ამბობს, და მეტისმეტად რატომ არ უნდა აღელვებდეს ქრისტიანებს ასეთი საკითხები?

¹⁷ მიუხედავად ამისა, ასეთ საკითხებში არ უნდა ვიყოთ დოგმატურები. მრავალ საკითხზე ბიბლია არაფერს ამბობს. ბიბლიაში არ არის მოცემული ისეთი დეტალები, თუ როგორ, როდის ან სად მოხდება მკვდრეთით აღდგომა. მასში არ არის ნათქვამი, თუ როგორ დაასახლებენ, გამოკვებავენ და ჩააცმევენ მკვდრეთით აღდგენილებს. ჩვენ არ შეგვიძლია დარწმუნებით განვაცხადოთ, თუ როგორ გადაწყვეტს იეჰოვა ისეთ საკითხებს, როგორიცაა მკვდრეთით აღდგენილი ბავშვების აღზრდა და მათზე მზრუნველობის გაწევა ან, თუ როგორ იზრუნებს ის გარკვეულ სიტუაციებში, რომლებიც, შესაძლოა, ჩვენს მეგობრებს ან საყვარელ პიროვნებებს ეხება. ბუნებრივია, გვაინტერესებდეს ასეთი საკითხები, მაგრამ გონივრული არ იქნებოდა დრო იმის მცდელობაში დაგვეკარგა, რომ გვეპოვა პასუხები კითხვებზე, რომლებზეც დღეს პასუხებს ვერ მივიღებთ. ჩვენ მთელი ყურადღება უნდა გადავიტანოთ იეჰოვასადმი ერთგულად მსახურებასა და მარადიული სიცოცხლის მიღებაზე. ცხებულ ქრისტიანებს დიდებული ზეციერი აღდგომის იმედი აქვთ (2 პეტრე 1:10, 11). ‘სხვა ცხვრები’ იმედოვნებენ, რომ მარადიულ მემკვიდრეობას ღვთის სამეფოს მიწიერ სამფლობელოში მიიღებენ (იოანე 10:16; მათე 25:33, 34). ვინაიდან მკვდრეთით აღდგომის შესახებ მრავალი დეტალი ცნობილი არ არის, ჩვენ, უბრალოდ, მინდობილი ვართ იეჰოვაზე. ჩვენი მომავალი ბედნიერება საიმედო პიროვნების ხელშია, პიროვნებისა, რომელსაც შეუძლია ‘დააკმაყოფილოს ყოველი სულდგმული’ (ფსალმუნი 144:16; იერემია 17:7).

18. ა) რომელ ძლევაზე ამახვილებს პავლე ყურადღებას? ბ) რატომ გვაქვს მკვდრეთით აღდგომის მტკიცე იმედი?

¹⁸ პავლე არგუმენტაციას შემდეგი სიტყვებით ასრულებს: „მადლობა ღმერთს, რომელიც გვაძლევს ძლევას ჩვენი უფლის იესო ქრისტეს მიერ“ (1 კორინთელთა 15:57). დიახ, ადამის მიერ გადმოცემული სიკვდილი დაძლეულ იქნა ქრისტეს გამომსყიდველური მსხვერპლის საშუალებით და როგორც ცხებულებს, ისე ‘სხვა ცხვრებს’ შეუძლიათ ამ ძლევის შედეგების გაზიარება. რა თქმა უნდა, დღეს მცხოვრები ‘სხვა ცხვრების’ თაობას უნიკალური იმედი აქვს. მათ, როგორც მზარდი ‘უამრავი ხალხის’ რიგებში მყოფებს, შეუძლიათ გადაიტანონ მომავალი ‘დიდი გასაჭირი’ და ფიზიკურად არასოდეს დაიხოცონ! (გამოცხადება 7:9, 14). მაგრამ მაშინაც კი, თუ მათი სიკვდილის მიზეზი „დრო და შემთხვევა“ ან სატანის დამქაშების მოქმედება იქნება, შეუძლიათ მკვდრეთით აღდგომის მტკიცე იმედი ჰქონდეთ (ეკლესიასტე 9:11).

19. რომელ მოწოდებას უნდა მიაქციოს დღეს ყველა ქრისტიანმა ყურადღება?

¹⁹ ამიტომ მოუთმენლად ველით იმ დიდებულ დღეს, როდესაც სიკვდილი მოისპობა. მკვდრეთით აღდგომის შესახებ იეჰოვას აღთქმისადმი მტკიცე ნდობა სხვადასხვა საკითხის მიმართ რეალისტურ თვალსაზრისს გვიქმნის. რაც უნდა მოგვივიდეს ამ ცხოვრებაში — რომ დავიხოცოთ კიდეც — ვერაფერი წაგვართმევს ჯილდოს, რომელიც იეჰოვამ აღგვითქვა. ამიტომ პავლეს დასკვნითი მოწოდება კორინთელთა მიმართ დროულია დღესაც, როგორც ეს დროული იყო ორი ათასი წლის წინ: „ამიტომ, ჩემო საყვარელო ძმანო, იყავით მტკიცენი და შეურყეველნი, მუდამ იუხვეთ უფლის საქმეში, რადგან იცით, რომ ფუჭი არაა თქვენი შრომა უფლის წინაშე“ (1 კორინთელთა 15:58).