ნორვეგია

ახალგაზრდა კაცი იდგა გემბანზე და დაჟინებით გასცქეროდა ნორვეგიის სანაპიროს. ეს იყო კნუდ პედერსონ ჰამერი, ბაპტისტური ეკლესიის ყოფილი მსახური ჩრდილოეთ დაკოტაში (აშშ). ერთი წლით ადრე კნუდი ბიბლიის მკვლევარი (ამჟამად იეჰოვას მოწმე) გახდა. ახლა, 1892 წელს, ის ბრუნდებოდა სამშობლოში, რათა თავისი მეგობრებისა და ნათესავებისთვის ექადაგა.

ნორვეგიის ორმილიონიანი მოსახლეობის უმეტესობა ლუთერანულ სახელმწიფო რელიგიას მიეკუთვნებოდა. კნუდი დიდი მონდომებით ეხმარებოდა კეთილი გულის ნორვეგიელებს ჭეშმარიტი ღვთის, იეჰოვას გაცნობაში. მას სურდა, ხალხს სცოდნოდა, რომ მოსიყვარულე ღმერთი არ აწამებს ცოდვილებს ჯოჯოხეთში და რომ ქრისტეს ათასწლიანი მეფობის დროს დედამიწაზე სამოთხე დამყარდება.

გემი ნაპირს რომ მიადგა, კნუდმა თვალი მოავლო ამ საუცხოოდ ლამაზ ქვეყანას. ეს იყო გრძელი და ვიწრო მიწა, მაღალი დათოვლილი მთებით, შეჭრილ-შემოჭრილი ფიორდებითა და ვრცელი ტყეებით. მან უმალ გაიაზრა, რომ მეჩხერად დასახლებულ რეგიონებში, სადაც სულ რამდენიმე გზა და ხიდი იყო, ქადაგება ადვილი არ იქნებოდა. ბევრი ნორვეგიელი მზარდ ქალაქებში ცხოვრობდა, ზოგი კი — სოფლებსა და მეთევზეთა დასახლებებში ან სანაპირო ზოლზე მიმოფანტულ ასობით კუნძულზე. ღვთის ხალხს რწმენას განუმტკიცებს და გაამხნევებს იმის გაგება, თუ რა შედეგები ჰქონდა კნუდის ქადაგებას და, სერიოზული სიძნელეების მიუხედავად, როგორ გავრცელდა ჭეშმარიტი თაყვანისმცემლობა ნორვეგიაში.

სამეფოს თესლს ნაყოფი გამოაქვს

კნუდის მშობლიურ ქალაქ შიენში ზოგი დაინტერესდა სასიხარულო ცნობით, მაგრამ კნუდი ვერ დარჩა იქ, რადგან შეერთებულ შტატებში ოჯახთან დაბრუნება მოუწია. თუმცა 1899 წელს ის კვლავ ეწვია ნორვეგიას, ამჟამად ჩარლზ ტეიზ რასელის თხოვნით, რომელიც იმ პერიოდში ბიბლიის მკვლევარების საქმიანობას ხელმძღვანელობდა. ძმა რასელს სურდა, რომ კნუდს ნორვეგიაში კრება დაეარსებინა. კნუდმა იქ „ქრისტეს ათასწლიანი მეფობის გარიჟრაჟის“ პირველი ორი ტომის რამდენიმე ეგზემპლარი ჩაიტანა (მოგვიანებით ამ წიგნს „საღვთო წერილის გამოკვლევა“ ეწოდა). ეს წიგნი დანო-ნორვეგიულად იყო ნათარგმნი (იმხანად ნორვეგიული დამწერლობა დანიურს ჰგავდა და პუბლიკაციების წაკითხვა შეიძლებოდა როგორც დანიურად, ისე ნორვეგიულად). კნუდმა ბევრს უქადაგა და რამდენიმე წიგნიც გაავრცელა, მაგრამ ცოტა ხანში ისევ იძულებული გახდა, შეერთებულ შტატებში დაბრუნებულიყო.

მომდევნო წელს ინგებრეტ ანდერსენს, რომელიც შიენის გარეუბანში ცხოვრობდა, ხელში ჩაუვარდა წიგნი „ღვთის გეგმის განხორციელება საუკუნეების მანძილზე“; როგორც ჩანს, ეს იყო ერთ-ერთი ეგზემპლარი წიგნისა, რომელიც კნუდმა ნორვეგიაში ჩაიტანა. ინგებრეტს დიდი ხნის მანძილზე აინტერესებდა ქრისტეს „მეორედ მოსვლა“. ახლა ის და მისი ცოლი ბერტე სულ იმაზე ფიქრობდნენ, რაც წაიკითხეს. მალე ინგებრეტმა ქადაგება დაიწყო. ის რელიგიურ შეხვედრებზეც კი მიდიოდა, რათა ხალხს ქრისტეს ათასწლიანი მეფობის შესახებ დალაპარაკებოდა. მოგვიანებით ის ინახულებდა დაინტერესებულებს და მალე შიენში სულ მცირე ათკაციანი აქტიური კრება ჩამოყალიბდა.

როდესაც კნუდმა გაიგო თავისი ნათესავისგან, რომ შიენში პატარა კრება ჩამოყალიბდა, 1904 წელს ინგებრეტის მოსაძებნად ნორვეგიას გაემგზავრა. კნუდმა ქუჩაში ერთი კაცი გააჩერა და ჰკითხა: „ხომ ვერ მეტყვით, თუ ცხოვრობს აქ ვინმე ინგებრეტ ანდერსენი?“. „დიახ, — უპასუხა კაცმა, — მე გახლავართ“. კნუდის სიხარულს საზღვარი არ ჰქონდა. მან შუა ქუჩაში გახსნა თავისი ჩემოდანი და ინგებრეტს ჩამოტანილი წიგნები უჩვენა. ინგებრეტსაც, ცხადია, ძალიან გაუხარდა კნუდთან შეხვედრა და ამდენი ლიტერატურის დანახვა.

კნუდი დიდი ენთუზიაზმით უყვებოდა ნორვეგიელ თანამორწმუნეებს ორგანიზაციისა და სამქადაგებლო საქმიანობის შესახებ. იმ დროს, როცა კნუდი თავის ოჯახს დაუბრუნდა კანადაში, გამხნევებული შიენის კრება მზად იყო საქმის გასაგრძელებლად.

ქადაგება ნორვეგიის სხვადასხვა კუთხეში

1903 წელს წიგნების დამტარებლების (სრული დროით მქადაგებლები) — ფრიტიოფ ლინდკვისტის, ვიქტორ ფელტის და ე. რ. გუნდერსენის ჩასვლამ ნორვეგიაში სამქადაგებლო საქმე საგრძნობლად წასწია წინ. ფრიტიოფი დედაქალაქ ქრისტიანიაში (ახლანდელი ოსლო) დასახლდა. 1904 წელს მისი სახლი საზოგადოება „საგუშაგო კოშკის“ ოფისად იქცა, სადაც ლიტერატურის შეკვეთა და „სიონის საგუშაგო კოშკის“ გამოწერა ხდებოდა.

1903 წლის მიწურულს გუნდერსენმა ტრონჰეიმში, ნორვეგიის ცენტრალურ ნაწილში ქადაგებისას დააინტერესა ლოტე ჰოლმი, რომელმაც ლიტერატურა დაიტოვა. მოგვიანებით ლოტე მშობლიურ ნარვიკში (მდებარეობს ჩრდილოეთის პოლარული წრის ზემოთ) ჩავიდა და ნორვეგიის ჩრდილოეთ ნაწილში პირველი მაუწყებელი გახდა. ამის შემდეგ ვიქტორ ფელტი ნარვიკს გაემგზავრა და ორ ოჯახს ბიბლიის მკვლევარებად გახდომაში დაეხმარა. მოხდა ისე, რომ ორივე ოჯახი ლოტეს დაუკავშირდა და მალე ამ პატარა ჯგუფმა ბიბლიის შესასწავლად რეგულარულად დაიწყო შეკრება. ჭეშმარიტება ლოტეს დამ, ჰალგერდმაც ირწმუნა და მოგვიანებით ეს ორი თავდადებული პიონერი ნორვეგიის სხვადასხვა კუთხეში ქადაგებდა.

1904—1905 წლებში ძმების, ფელტისა და გუნდერსენის, ქადაგებას ბერგენში კარგი გამოხმაურება ჰქონდა. 1905 წლის 1 მარტის „სიონის საგუშაგო კოშკი“ იუწყებოდა: „თავისუფალი მისიის ეკლესიის სახელგანთქმულმა მქადაგებელმა [ბერგენში] გულდასმით გამოიკვლია სიმართლე და ახლა ჭეშმარიტ სახარებას ამცნობს თავის მუდამ მრავალრიცხოვან და ყურადღებიან მსმენელს“.

ეს მქადაგებელი თეოდორ სიმონსენი იყო, რომელიც მოგვიანებით თავისუფალი მისიის ეკლესიიდან იმის გამო განკვეთეს, რომ ჩვენი პუბლიკაციებიდან ახლად შეძენილ ჭეშმარიტებას ქადაგებდა. ეკლესიისთვის დანაკარგი ბიბლიის მკვლევარებისთვის შენაძენი აღმოჩნდა. იეჰოვას მოწმეები ძალიან აფასებდნენ თეოდორს, როგორც ძმასა და კარგ ორატორს. მოგვიანებით ის ქრისტიანიაში გადავიდა საცხოვრებლად, სადაც ბიბლიის მკვლევართა მზარდი კრება ფუნქციონირებდა.

პირველი პიონერები

1905 წლისთვის ბიბლიის მკვლევართა კრებები ტარდებოდა ოთხ დიდ ქალაქში — შიენში, ქრისტიანიაში, ბერგენსა და ნარვიკში. მალე რამდენიმე გულმოდგინე მქადაგებელი პიონერულ მსახურებას შეუდგა და სასიხარულო ცნობა ქვეყნის სხვადასხვა ნაწილში გაავრცელა. ამ პირველი პიონერების წარსული მეტად საინტერესოა.

ნორვეგიაში პირველი პიონერი და იყო ჰელგა ჰესი. ის ობოლი იყო, ბერგენში ცხოვრობდა და 17 წლიდან საკვირაო სკოლის მასწავლებლად მუშაობდა. იგი ჭეშმარიტებით მას შემდეგ დაინტერესდა, რაც თავისუფალი მისიის ეკლესიაში მოისმინა თეოდორ სიმონსენის ქადაგება, რომელიც ბიბლიის მკვლევართა წიგნებიდან ნასწავლს ქადაგებდა. იმავე ლიტერატურის კითხვა ჰელგამაც დაიწყო. მან საკვირაო სკოლაში მასწავლებლობას თავი დაანება და 1905 წელს 19 წლის ასაკში სასიხარულო ცნობის გავრცელებას შეუდგა ჰამარსა და გიოვიკში.

1908 წლის ერთ დღეს ანდრეას ეისეთი შეშას აპობდა ოჯახის ფერმაში კონგსვინგერთან ახლოს. ამ დროს მას დაუძახა ერთმა პიონერმა და მისცა წიგნი „ღვთის გეგმის განხორციელება საუკუნეების მანძილზე“. ანდრეასს, რომელიც მაშინ დაახლოებით 20 წლისა იყო, მოეწონა წიგნი და ლიტერატურა შეუკვეთა. რამდენიმე თვის შემდეგ მან ფერმა ერთ-ერთ უმცროს ძმას გადააბარა და თვითონ პიონერად დაიწყო მსახურება. მომდევნო რვა წლის მანძილზე მან თითქმის მთელ ქვეყანაში იქადაგა. თავიდან ჩრდილოეთისკენ აიღო გეზი, ზაფხულში ველოსიპედით გადაადგილდებოდა, ზამთარში კი — ციგით. როდესაც ტრომსეში ჩავიდა, სამხრეთით გაემართა და ქრისტიანიას სანაპირომდე ყველგან იქადაგა.

პირველი პიონერებიდან აგრეთვე ერთ-ერთი იყო ანა ანდერსენი, რომელიც მოსთან ახლომდებარე რუეჯეში ცხოვრობდა. ის წლების მანძილზე ხსნის არმიის ოფიცერი იყო და თავს გაჭირვებულთა დახმარებას უძღვნიდა. დაახლოებით 1907 წელს მან წაიკითხა ჩვენი პუბლიკაციები და მიხვდა, რომ ჭეშმარიტება იპოვა. კრისტიანსუნში ის დაუკავშირდა ხსნის არმიის სხვა ოფიცერს, ჰულდა ანდერსენს (მოგვიანებით ეისეთი), რომელმაც ბიბლიისადმი ინტერესი გამოავლინა. მალე ეს ორი ქალი ჩრდილოეთისკენ მიმავალ გრძელ გზას დაადგა სანაპირო გემით, რომელმაც ისინი რუსეთის საზღვრამდე, კირკენესამდე ჩაიყვანა. ისინი ყველა პორტში ჩადიოდნენ და ლიტერატურას ავრცელებდნენ. დაახლოებით 1912 წელს ანა პიონერთა რიგებს შეუერთდა. ათწლეულების მანძილზე მან მთელი ქვეყანა მოიარა გემითა და ველოსიპედით და ნორვეგიის თითქმის ყველა ქალაქში გაავრცელა ბიბლიური ლიტერატურა. მან კარგა ხანი დაჰყო სამხრეთით მდებარე კრისტიანსანში, სადაც რიცხობრივად მზარდ კრებას დიდი მხარდაჭერა აღმოუჩინა.

ვიდრე ბიბლიის მკვლევარი გახდებოდა, კარლ გიუნბერგი სამხედრო-საზღვაო ფლოტის ოფიცერი იყო. დაახლოებით 1911 წელს ოცდაათს გადაცილებულმა კარლმა პიონერად მსახურება დაიწყო. ის ნავიგაციის ინსტრუქტორად მუშაობით ირჩენდა თავს. კუშტი გამომეტყველების მიუხედავად, მას ყველა სასიამოვნო და ხუმარა კაცად იცნობდა. ის ღრმა სიბერემდე ქადაგებდა მთელ ნორვეგიაში და, როგორც მოგვიანებით გავიგებთ, სამხედრო-საზღვაო ფლოტის ოფიცრისა და ნავიგაციის ინსტრუქტორის გამოცდილება ძალიან გამოადგა სასიხარულო ცნობის გავრცელებაში.

საძმოს განმტკიცება

1905 წლის ოქტომბერში ქრისტიანიაში პირველი კონგრესის ჩატარებამ დიდი სიხარული გამოიწვია. მას 15 ადამიანი დაესწრო და 3 მოინათლა. 1906 წელს კონგრესი ბერგენში ჩატარდა, 1909 წლიდან კი ყოველ წელს ტარდებოდა და მომხსენებლები იქ დანიიდან, ფინეთიდან და შვედეთიდან ჩადიოდნენ. ამ ძმებიდან ზოგი პილიგრიმადაც მსახურობდა და კრებებს ინახულებდა (პილიგრიმები იყვნენ დღევანდელი მიმომსვლელი ზედამხედველების წინამორბედები).

ის პერიოდი იმითაც არის განსაკუთრებული, რომ ძმა რასელი სტუმრობდა ნორვეგიას. 1909 წელს ის ჩავიდა ბერგენსა და ქრისტიანიაში. რა მადლიერნი იქნებოდნენ და-ძმები, რომ მასთან შეხვედრისა და მისი მოხსენებების მოსმენის შესაძლებლობა მიეცათ! 1911 წელს ძმა რასელის მეორე ვიზიტი ფართოდ გახმაურდა და მისი საჯარო მოხსენების დროს შეკრებილ 61 და-ძმას ძალიან გაუხარდა, რომ დამსწრეთა რიცხვმა 1 200-ს მიაღწია.

სამი წლის შემდეგ ნორვეგიელი და შვედი ძმების მოსანახულებლად ძმა რასელმა დანიშნა პირველი ნორვეგიელი მიმომსვლელი ზედამხედველი ჰენრი ბიორნესტა.

მიღწევები 1914 წლამდე

1910 წელს ხელმისაწვდომი გახდა სამქადაგებლო სახელმძღვანელო „სახალხო მქადაგებლები“, რომელიც ტრაქტატების სახით გამოიცემოდა. მისი დახმარებით უფრო მეტი ბიბლიის მკვლევარი იღებდა აქტიურ მონაწილეობას სამქადაგებლო მსახურებაში. რელიგიური სიყალბის მხილებისა და ბიბლიური ჭეშმარიტების გაცხადების სურვილით ანთებული და-ძმები უფასოდ ავრცელებდნენ ამ ტრაქტატის ათასობით ეგზემპლარს. ხშირად, ეს ტრაქტატები გაზეთებში იდებოდა, როგორც დანართები, და ისე ვრცელდებოდა.

ბიბლიის მკვლევარებს ძალიან აინტერესებდათ, რა მოხდებოდა 1914 წელს. წიგნში „დანიშნული დრო ახლოს არის“ („ქრისტეს ათასწლიანი მეფობის გარიჟრაჟის“ მეორე ტომი) ახსნილი იყო, რომ უცხოტომელთათვის დანიშნული დრო 1914 წელს დამთავრდებოდა. მისი დასასრულის ნიშანი იქნებოდა უბედურება და არეულობა, რის შემდეგაც ღვთის სამეფო დაიწყებდა მმართველობას. ბიბლიის მკვლევარები აგრეთვე ელოდნენ, რომ ამ დროს ქრისტეს თანამემკვიდრენი ზეციურ ჯილდოს მიიღებდნენ.

ეს საკითხი ხშირად გამხდარა საუბრის თემა. 1914 წლის ივლისის ერთ საღამოს კარლ კრისტიანსენი ქალაქ შიენის ორკესტრში უკრავდა; შესვენების დროს მან იქვე მდგომთაგან ზოგს უთხრა: „რამდენიმე კვირაში რაღაც მოხდება. ჯერ იქნება ომი, რევოლუცია, ანარქია და მერე მოვა ღვთის სამეფო“. ცოტა ხანში პირველი მსოფლიო ომი დაიწყო. ხალხი კარლთან მიდიოდა მეტის გასაგებად.

უფრო შორს, სამხრეთის სანაპიროსკენ, არენდალში 1914 წელს მხოლოდ ერთი ბიბლიის მკვლევარი იყო. ერთ დღეს ეს და ქუჩაში შეხვდა მია აპესლანდს და უთხრა, რომ ბიბლიის თანახმად, 1914 წლის შემოდგომაზე ომი დაიწყებოდა. „თუ ეს მოხდება, — უთხრა მიამ დას, — ვირწმუნებ“. მალე, როცა მიამ დაინახა, რომ დის ნათქვამი სრულდებოდა, თვითონაც შეასრულა თავისი პირობა და ჭეშმარიტი მორწმუნე გახდა. ეს და, მია და კიდევ რამდენიმე ბიბლიის მკვლევარი არენდალის კრების ბირთვად იქცნენ.

პროგრესი და პრობლემები

როგორც აღმოჩნდა, 1914 წელთან დაკავშირებით ბიბლიის მკვლევართა ყველა მოლოდინი არ შესრულდა. მიუხედავად ამისა, ისინი გულმოდგინედ განაგრძობდნენ თავიანთი საქმის კეთებას. 1914 წლის დეკემბრიდან 1915 წლის ჩათვლით ფილმის „შემოქმედების ფოტოდრამის“ სლაიდებით ჩვენება კარგი დამოწმება იყო ქრისტიანიის, ბერგენის, ტრონჰეიმის, შიენის, არენდალისა და კრისტიანსანის ფართო აუდიტორიისთვის.

მაგრამ ცოტა ხანში პრობლემებმა იჩინა თავი. ფრიტიოფ ლინდკვისტმა, რომელიც დაახლოებით ათი წლის მანძილზე ხელმძღვანელობდა ბიბლიის მკვლევართა საქმიანობას ნორვეგიაში, საკუთარი შეხედულებებისამებრ მოქცევა დაიწყო და 1916 წელს ორგანიზაცია დატოვა. მომდევნო რამდენიმე წლის განმავლობაში ნორვეგიაში საქმეს შვედი და დანიელი ძმები ხელმძღვანელობდნენ. 1921 წელს ნორვეგიაში ზედამხედველად დანიშნეს ენოკ ემანი, რომელიც იქ საქმეს 1945 წლამდე უძღვებოდა.

გარდა ამისა, გარკვეული მღელვარება იგრძნობოდა, როცა 1916 წელს ჩარლზ ტეიზ რასელი დაიღუპა და ჯოზეფ რუტერფორდი აირჩიეს ბიბლიის მკვლევართა საქმიანობის ზედამხედველად. 1914 წელთან დაკავშირებით აუსრულებელი მოლოდინისა და ორგანიზაციული ცვლილებების გამო ბევრმა დატოვა ორგანიზაცია. ეს მოვლენები სერიოზულად აისახა ბერგენის კრებაზე, სადაც 1918 წელს მხოლოდ ერთი ძმა და შვიდი და დარჩა. ტრონჰეიმში საკმაოდ ბევრმა დატოვა კრება, ქრისტიანიაში კი ჯგუფი საერთოდ დაიშალა. მაგრამ ორგანიზაციის ერთგულმა მხარდამჭერებმა მალე მიიღეს იეჰოვასგან უხვი კურთხევები.

ენთუზიაზმის განახლება

„დღეს მცხოვრები მილიონები არასდროს მოკვდებიან“, — ასე ჟღერდა საინტერესო მოხსენების სათაური, რომელიც ძმა რუტერფორდმა 1918 წელს წარმოთქვა. 1920—1925 წლებში ეს ამაღელვებელი მოხსენება მთელ მსოფლიოში მოისმინეს. ნიუ-იორკის მსოფლიო მთავარი სამმართველოდან ჩასულმა ძმა მაკმილანმა ის ნორვეგიის რამდენიმე ქალაქში წარმოთქვა. ქრისტიანიის უნივერსიტეტის აუდიტორიაში თავისუფალი ადგილები აღარ იყო, ამიტომ ბევრს უკან გაბრუნება მოუწია. ამ დროს ძმა ემანი აძვრა ყუთზე, რომელიც იქვე შესასვლელთან იდო და ხმამაღლა განაცხადა: „საათ-ნახევარში თუ მოხვალთ, მაკმილანი ხელმეორედ გამოვა იმავე მოხსენებით!“. რა თქმა უნდა, ძმა მაკმილანის მოხსენების მოსასმენად დარბაზი მეორედაც შეივსო. რამდენიმე წლის შემდეგ ნორვეგიელმა ძმებმა ქვეყნის სხვადასხვა მხარეში წარმოთქვეს ეს მოხსენება. ათასებმა დიდი გატაცებით მოისმინეს დამაჯერებელი ბიბლიური ფაქტები იმის შესახებ, რომ მრავალი გადაიტანდა არმაგედონს და მარადიულად იცხოვრებდა სამოთხეში დედამიწაზე. ბევრმა ამ მოხსენების შინაარსი აგრეთვე გაიგო ბროშურიდან „დღეს მცხოვრები მილიონები არასდროს მოკვდებიან“.

1922—1928 წლებში ბიბლიის მკვლევარებმა ასიათასობით ტრაქტატი გაავრცელეს, რომლებიც შეიცავდა კონგრესებზე მიღებულ რეზოლუციებს. ესენია: „მსოფლიო ლიდერების გამოწვევა“, „გაფრთხილება ყველა ქრისტიანისთვის“ და „სამღვდელოების მხილება“. ბევრმა ბიბლიის მკვლევარმა ქადაგება სწორედ ამ ტრაქტატების გავრცელებით დაიწყო.

მიუხედავად ამისა, ბიბლიის მკვლევარების რიცხვი ნელა იზრდებოდა. პიონერები და გულმოდგინე მაუწყებლები შეუპოვრად ქადაგებდნენ, მაგრამ სხვებს დახმარება სჭირდებოდათ, რომ უფრო აქტიურად ჩაბმულიყვნენ ქადაგებაში. გარდა ამისა, პუბლიკაციები ძირითადად დანიურ, დანო-ნორვეგიულ ან შვედურ ენებზე გამოიცემოდა, მაგრამ არა ნორვეგიულ ენაზე. რის გაკეთება შეიძლებოდა ქადაგების ენთუზიაზმის განსაახლებლად?

1925 წლის აპრილის ნორვეგიული „ბიულეტენი“ (ამჟამად „ჩვენი სამეფო მსახურება“) სასიხარულო ამბავს იუწყებოდა: «თქვენ მალე მიიღებთ „ოქროს ხანის“ პირველ ნომერს ნორვეგიულ ენაზე. ამიერიდან შეგიძლიათ მისი გამოწერა». ეს იყო 1925 წლის მარტის „ოქროს ხანის“ გამოცემა (დღევანდელი „გამოიღვიძეთ!“). ნორვეგიული „ოქროს ხანა“ მალე ფართოდ გავრცელდა არა მხოლოდ ნორვეგიაში, არამედ დანიაშიც. 1936 წლისთვის, როცა ნორვეგიული „ოქროს ხანის“ სახელწოდება „ნუე ვერდენით“ („ახალი ქვეყნიერება“) შეიცვალა, ამ ჟურნალს 6 190 ნორვეგიელი გამომწერი ჰყავდა.

საქმის უკეთ ორგანიზება და ახალი შენობა

1925 წლის მაისში სკანდინავიის სხვადასხვა ნაწილიდან 500-ზე მეტი ბიბლიის მკვლევარი შეიკრიბა კონგრესზე ერებრუში (შვედეთი). ამ კონგრესზე ძმა რუტერფორდმა გამოაცხადა, რომ კოპენჰაგენში (დანია) გაიხსნებოდა „ჩრდილოეთ ევროპის ფილიალი“. ლონდონიდან ჩავიდოდა უილიამ დეი, რომელიც უხელმძღვანელებდა ღვთის ხალხის საქმიანობას დანიაში, ნორვეგიაში, შვედეთში, ფინეთსა და ბალტიისპირეთის ქვეყნებში. ყველა ქვეყანას თავისი ადგილობრივი ზედამხედველი ეყოლებოდა; ენოკ ემანი კვლავ განაგრძობდა ნორვეგიაში თავისი მოვალეობის შესრულებას.

წარმოშობით შოტლანდიელი უილიამ დეი ენერგიული ძმა იყო, რომელმაც ბევრი გააკეთა სამქადაგებლო საქმის დასაჩქარებლად. ის იყო შესანიშნავი ორგანიზატორი და კარგი ბუნების ადამიანი. თავისი მაგალითით იგი ძმებს ქადაგებისკენ ახალისებდა. 1925 წლის სექტემბერ-ოქტომბერში მან მოიარა ნორვეგია და ორგანიზება გაუწია კრებების საქმიანობას მთავარი სამმართველოდან მიღებული მითითებების საფუძველზე; ის ლაპარაკობდა ინგლისურად და თარჯიმანს იყენებდა. ძმა დეიმ „ჩრდილოეთ ევროპის ფილიალის“ ზედამხედველად მეორე მსოფლიო ომამდე იმსახურა.

გარკვეული ხნის მანძილზე ძმები ნორვეგიის ოფისისთვის უფრო შესაფერის ადგილს ეძებდნენ. 1925 წელს ძმამ, რომელსაც მემკვიდრეობით თანხა ერგო, სამსართულიანი შენობა შეიძინა ოსლოში და შემდეგ ორგანიზაციას თითქმის ნახევარ ფასად მიჰყიდა. მისი შეძენა მართლაც რომ დროული იყო! ეს შენობა ორგანიზაციას 1983 წლამდე ემსახურებოდა.

აქტიური მოწმეების ორგანიზაცია

1931 წელს ღვთის ხალხის ისტორიაში ღირსშესანიშნავი მოვლენა მოხდა. ამ წელს მათ მიიღეს ახალი სახელი — იეჰოვას მოწმეები. «როცა ახალი სახელი მივიღეთ, — წერდა ძმა ემანი, — ყველანი ფეხზე წამოვდექით და დიდი აღფრთოვანებით შევძახეთ „ია“ (დიახ)». და-ძმებს სიხარულისგან გული უფანცქალებდათ, რომ ბიბლიური სახელი დაერქვათ, და გადაწყვეტილი ჰქონდათ, ამ სახელის თანახმად ეცხოვრათ.

ნათელი იყო, რომ იეჰოვა აკურთხებდა ნორვეგიაში ენთუზიაზმით ქადაგებას. 1918 წელს მაუწყებლების საშუალო რიცხვი 15 იყო, 1938 წლისთვის კი 328-მდე გაიზარდა. იეჰოვას ხალხი მხოლოდ ბიბლიის მკვლევარები კი არა, აქტიური მოწმეებიც იყვნენ.

ერთ-ერთი აქტიური მოწმე იყო ევენ გუნდერსრუდი, რომელიც 1917 წელს მოინათლა და შიენის კრების წევრი გახდა. ევენი კრებაზე რომ არ წასულიყო, ცოლი ფეხსაცმელებს უმალავდა. მაგრამ ამან არ გაჭრა და ის ფეხშიშველი მიდიოდა შეხვედრებზე. ერთხელ, როცა ცოლმა ევენი საძინებელ ოთახში ჩაკეტა, ის ფანჯრიდან გადახტა და წავიდა. რაც უნდა გაეკეთებინა ევენის ცოლს, ის მაინც ესწრებოდა შეხვედრებს. მიუხედავად ასეთი დამოკიდებულებისა, ის ცოლს კარგად ეპყრობოდა. გარკვეული ხნის შემდეგ ევენის ცოლს შერცხვა, რომ მისი ქმარი ქალაქში ფეხშიშველი დადიოდა. მას ძალიან სურდა გაეგო, რატომ იყო ევენისთვის კრების შეხვედრები ასე მნიშვნელოვანი, და ქმართან ერთად დაიწყო შეხვედრებზე დასწრება. ბოლოს ისიც იეჰოვას მოწმე გახდა.

შიენის კრების ენთუზიაზმი იმ პერიოდში სხვა კრებებისთვისაც იყო დამახასიათებელი. ძმები ინტენსიურად ქადაგებდნენ ახლომდებარე დიდ თუ პატარა ქალაქებსა და სოფლებში. შაბათ-კვირას ისინი ხშირად გადიოდნენ ღია სატვირთო მანქანებითა და ნავებით, ქადაგებდნენ და ატარებდნენ შეხვედრებს. მალე იმ ტერიტორიაზე ჩამოყალიბდა ახალი ჯგუფები და კრებები. მსგავსად, სხვა კრებებშიც უამრავი თეოკრატიული საქმე სრულდებოდა.

საგრძნობი პროგრესი ბერგენში

ბერგენის კრებაში ერთ-ერთი აქტიური მაუწყებელი იყო ტორკელ რიგერაიდე. 1918 წელს მას ხელში ჩაუვარდა ბიბლიის მკვლევარების მიერ გამოცემული ბროშურა. მან მონახა ძმა დალი, რომელიც იმ დროს ბერგენის კრებაში ერთადერთი ძმა იყო. ძმა დალი საკუთარ სახლში ატარებდა შეხვედრებს, რომელსაც მხოლოდ შვიდი და ესწრებოდა. მათ შორის იყო ბერგენში დაბრუნებული ჰელგა ჰესი, რომელიც ზემოთ მოვიხსენიეთ. ტორკელი შეუერთდა ამ პატარა კრებას და 1919 წელს ჰელგაზე დაქორწინდა.

ტორკელი უშიშარი კაცი იყო მჭექარე ხმით. წლების მანძილზე ის ერთადერთი მომხსენებელი იყო კრებაში. ჩვეულებრივ, მოხსენებებით ის ყოველკვირა გამოდიოდა და გაბედულად ამხელდა სამღვდელოების თვალთმაქცობასა და ცრუ რელიგიურ სწავლებებს. საჯარო მოხსენებების შესახებ განცხადებები ხშირად ქვეყნდებოდა გაზეთებში, ამიტომ კრებებზე დამსწრე დაინტერესებულთა რაოდენობა ბევრად აღემატებოდა კრების წევრების რაოდენობას.

ტორკელი მსმენელებს ჭეშმარიტების ქადაგებისკენ მოუწოდებდა. 1932 წელს მისი ერთ-ერთი მსმენელი იყო ნილს რო. ერთი წელი იყო, რაც ნილსმა ჭეშმარიტება იცოდა, მაგრამ ქადაგებისგან თავს იკავებდა. კრება ის-ის იყო იწყებდა მასშტაბურ კამპანიას ბროშურით „სამეფო — კაცობრიობის იმედი“. ტორკელმა წაიკითხა მოხსენება მსახურებაში მონაწილეობის აუცილებლობაზე. „ეს ბრწყინვალე მოხსენება იყო, — თქვა ნილსმა, — თავიდან ფეხამდე დამბურძგლა“. მოხსენების დასასრულს, ტორკელმა მოიყვანა იეჰოვას სიტყვები ესაიას 6:8-დან: „ვინ გავგზავნო, ვინ გაგვეგზავნება?“. შემდეგ აუდიტორიას მიმართა: «შეგვიძლია ჩვენც ესაიას მსგავსად ვთქვათ: „მე წავალ! მე გამგზავნე!“?». ნილსსა და მის ცოლს სწორედ ამის მოსმენა სჭირდებოდათ. მათ უყოყმანოდ დაიწყეს მსახურება.

და-ძმები ხშირად სტუმრობდნენ ტორკელსა და ჰელგას. ისინი ყოველთვის ჭეშმარიტებაზე საუბრობდნენ. ამ შეხვედრებზე ახალი და ახალგაზრდა მაუწყებლები ძალიან მხნევდებოდნენ. ბერგენის კრების მაუწყებლები ხშირად გადიოდნენ საქადაგებლად მიმდებარე ტერიტორიებზე ნავით ან სატვირთო მანქანით. შემდეგ იკრიბებოდნენ, ერთმანეთს უყვებოდნენ შემთხვევებს და ხარობდნენ სასიამოვნო ურთიერთობით.

გულმოდგინე ოსლოელი მქადაგებლები

1920-იან და 1930-იან წლებში სამქადაგებლო საქმიანობა ოსლოშიც განიცდიდა აღმავლობას. ერთ-ერთი მაუწყებელი იყო ოლაფ სკაუ, რომელიც 1923 წელს მოინათლა. 1927 წელს ის კრებაში სამსახურებრივ ხელმძღვანელად დაინიშნა და ათწლეულების მანძილზე ენერგიული და მზრუნველი ზედამხედველი იყო. ის ორგანიზებას უწევდა სამქადაგებლო საქმიანობას ოსლოში. გარდა ამისა, გეგმავდა შაბათ-კვირას დედაქალაქის მიმდებარე ტერიტორიებზე ავტობუსით ან სატვირთო მანქანით გასვლას. გვიან ღამით ოლაფი რუკებს ხაზავდა და სამქადაგებლო ექსპედიციებს გეგმავდა.

ოსლოელი მაუწყებლები ქადაგებდნენ ქალაქებსა და სოფლებში ოსლოს სამხრეთით ჰალდენიდან და ფრედრიქსტადიდან ჩრდილოეთით ჰამარამდე, და აღმოსავლეთით კონგსვინგერიდან დასავლეთით დრამენამდე და ჰენეფოსამდე. მაუწყებლები ტერიტორიაზე დილის 9 საათისთვის ჩადიოდნენ და მთელი დღე კარდაკარ ქადაგებდნენ. ხშირად იმ ტერიტორიებზე აწყობდნენ საჯარო შეხვედრებს. ასეთმა გასვლებმა ხელი შეუწყო ახალი ჯგუფებისა და კრებების შექმნას, რასაც ძალიან აფასებდნენ და-ძმები, რომლებიც თითზე ჩამოსათვლელები იყვნენ იმ ტერიტორიებზე. 1935 წელს ცხრადღიანი კამპანიის დროს 76-მა მაუწყებელმა ოსლოში 13 313 ბროშურა გაავრცელა, ანუ თითო მაუწყებელმა საშუალოდ 175 ბროშურაზე მეტი.

ოლაფის ცოლს, ესთერს ართრიტი აწუხებდა და ინვალიდის სავარძელს იყო მიჯაჭვული. მათი სახლი და-ძმების საყვარელი თავშეყრის ადგილი იყო. საჭმელს ჩვეულებრივ ოლაფი აკეთებდა. ის განთქმული იყო იმით, რომ გემრიელად ამზადებდა ქათმის ფრთებს და ხშირად უმასპინძლდებოდა და-ძმებს. ამავე დროს, ეს იყო სულიერად გამამხნევებელი შეკრებები, რომლებზეც ბიბლიურ საკითხებზე მსჯელობდნენ; ბევრ ხანდაზმულ მოწმეს დღესაც ახსოვს ბიბლიური გამოცანები, რომლებსაც სკაუს სახლში ისმენდნენ. „ჩვენ სკაუს სახლიდან ყოველთვის სავსე გულით მოვდიოდით“, — იხსენებს რანჰილ სიმონსენი.

მარადიული სიცოცხლისთვის განწყობილები

ადრე ხალხი უფრო მორწმუნე იყო და ბიბლიური ცოდნაც მეტი ჰქონდა, ვიდრე დღეს აქვს. ბევრი სიამოვნებით საუბრობდა ბიბლიურ თემებზე და, როგორც პირველ საუკუნეში, „ვინც მარადიული სიცოცხლისთვის იყო განწყობილი“, მორწმუნე ხდებოდა (საქ. 13:48).

ერთ-ერთი მათგანი იყო დურდაი ჰამრე. 1924 წელს მას მისცეს ბროშურა, რომლის კითხვაც იმავე საღამოს დაიწყო და მთელ ღამეს კითხულობდა. მოგვიანებით მან თქვა: „დასაძინებლად რომ წავედი, ორმოცდაათიანელი ვიყავი, რომ გავიღვიძე — იეჰოვას მოწმე“.

მეოცე საუკუნის 20-იან წლებში რვა ძმა ფიელტვაიტიდან ერთ-ერთი დაესწრო ჯოჯოხეთის თემაზე წარმოთქმულ საჯარო მოხსენებას და მიიღო ბროშურა ამავე საკითხზე. ბროშურის წაკითხვის შემდეგ ის დარწმუნდა, რომ ჯოჯოხეთის შესახებ სწავლება მცდარი იყო. ამის შემდეგ მალევე ოჯახის ფერმაში შეკრებილ თავის შვიდ ძმასა და სამ დას დიდი სიხარულით გაუზიარა ის, რაც გაიგო. ისინი გვიანობამდე არჩევდნენ ბროშურას. მოკლე ხანში მისი ყველა დედმამიშვილი და მათი მეუღლეების უმეტესობა ბიბლიის მკვლევარი გახდა. მოგვიანებით მათი შვილებიდან და შვილიშვილებიდან ბევრი გულმოდგინე მაუწყებელი გახდა და ზოგმა ჭეშმარიტება სხვა მხარეებში იქადაგა.

სულიერი საკითხების მიმართ ხალხის ინტერესი კარგად გამოჩნდა 1936 წელს, როცა ნიუ-იორკის მსოფლიო მთავარი სამმართველოდან ძმა ჰოულეტი მოხსენებებით გამოვიდა ბერგენისა და ოსლოს კონგრესებზე. ბერგენში საჯარო მოხსენებას 810 კაცი დაესწრო, რომელთა შორის იყვნენ ეკლესიის მსახურები და ერთი ეპისკოპოსი. აქედან მოწმე მხოლოდ 125 იყო. ოსლოში კი, სადაც 140 მოწმე შეიკრიბა, საჯარო მოხსენებას 1 014 დაესწრო.

„აი, უკვე მოდიან!“

იეჰოვას მოწმეები ძალიან ბედნიერები იყვნენ, როცა 1935 წელს გამოცხადების 7:9—17-ში მოხსენიებული „უამრავი ხალხის“ ვინაობა გაირკვა. ღვთის ხალხს გაუხარდა იმის გაგება, რომ იეჰოვას იმ თაყვანისმცემლებს, რომლებსაც დედამიწაზე სამოთხეში ცხოვრების იმედი აქვთ, როგორც იეჰოვას მიძღვნილ მსახურებს, შეუძლიათ შეუერთდნენ ცხებულების დარჩენილ ნაწილს. ამ წლიდან მოყოლებული ქადაგებისას ძირითადი აქცენტი კეთდებოდა უამრავი ხალხის შეკრებაზე, რომელიც გადაიტანდა „დიდ გასაჭირს“. ეს იქნებოდა კაცობრიობის ისტორიაში ჭეშმარიტი თაყვანისმცემლების უდიდესი შეკრება.

1935 წელს ზეციერი იმედის მქონე პიონერები ლილეჰამერთან ახლოს ერთ სოფელში ქადაგებდნენ. ათი წლის იონ იოჰანსენი გატაცებით უსმენდა პიონერებს, რომლებიც მისი ოჯახის წევრებს დედამიწაზე ღვთის განზრახვის შესახებ ესაუბრებოდნენ. როცა 13 წელი შეუსრულდა, იონი ხალხისთვის სასიხარულო იმედის გაზიარების ისეთი დაუცხრომელი სურვილით იყო ანთებული, რომ მამას ჩანთა გამოართვა და სამეზობლოში მარტო წავიდა საქადაგებლად. მას შემდეგ 70 წელზე მეტია გასული და იონი თავის მეუღლე ედიტთან ერთად კვლავ ენთუზიაზმით ქადაგებს. ის ბედნიერია, რომ წლების მანძილზე უამრავი ხალხის შეკრებაში მიიღო მონაწილეობა.

1937 წლის ერთ დღეს ოლაფ რედი და კიდევ ერთი ძმა ოლაფის სახლში უამრავი ხალხის შეკრებაზე საუბრობდნენ. ჰეუგესუნში მათ გარდა სხვა მოწმე არ იყო. ისინი იმაზე მსჯელობდნენ, თუ როგორ მოხდებოდა ამდენი ხალხის შეკრება. მოულოდნელად კარზე კაკუნის ხმა შემოესმათ. კარი ოლაფმა გააღო. მის წინ ალფრედ ტრენერაიდი იდგა. აღმოჩნდა, რომ მას ხელში ჩავარდნოდა „საგუშაგო კოშკის“ ერთი ეგზემპლარი, რომელიც წაიკითხა და მოეწონა. ალფრედმა არ გადადო, ჩაჯდა ნიჩბიან ნავში და კარმსუნდეტი გადაცურა, რომ მიეღო ლიტერატურა ოლაფისგან, ვისზეც იცოდა, რომ მოწმე იყო. ოლაფი განცვიფრებული იდგა. „აი, უკვე მოდიან!“ — გაიფიქრა მან. ისინი მოდიოდნენ, ოღონდ ყველა ერთნაირად და ერთდროულად არა. ალფრედი ძმა გახდა. იმ მხარეში სამეფოს შესახებ სასიხარულო ცნობას ბევრი სხვაც გამოეხმაურა და ალფრედს შეუერთდა.

ნავები უამრავი ხალხის შეკრების სამსახურში

პირველად, როცა ნორვეგიაში სამქადაგებლო საქმიანობა წამოიწყეს, უთვალავ კუნძულზე და შორეულ სანაპირო მხარეებში მოსახლეობისთვის ქადაგებას, ცოტა არ იყოს, უიმედოდ უყურებდნენ. თუმცა 1928 წელს ფილიალმა შეიძინა ძრავიანი ნავი, რომელიც საკმაოდ დიდი იყო ორი-სამი პიონერის დასაბინავებლად და საკმაოდ მყარი ნორვეგიის დაკბილულ სანაპიროებში სანაოსნოდ. მაგრამ ვინ შეძლებდა ამ ნავის კაპიტნობას? სურვილი გამოთქვა გამოცდილმა პიონერმა კარლ გიუნბერგმა, რომლის სამხედრო-საზღვაო ფლოტში გატარებული წლები და ნავიგაციის ინსტრუქტორად მუშაობის გამოცდილება ძალიან გამოსადეგი აღმოჩნდა. პირველი ნავი „ელიჰუ“ ზღვაში ოსლოდან გავიდა და გეზი სამხრეთისკენ აიღო. იგი სანაპიროს გასწვრივ პორტებში ჩერდებოდა. მაგრამ 1929 წლის ზამთრის ერთ შტორმიან ღამეს „ელიჰუ“ სტავანგერთან ახლოს დაიმსხვრა. საბედნიეროდ, ნავზე მყოფი ძმები ნაპირზე უსაფრთხოდ გამოვიდნენ.

1931 წელს ძმებმა სხვა ნავი შეიძინეს, რომელსაც „ესთერი“ დაარქვეს. ზღვაში კვლავ კარლი გავიდა, მას ორი ძმა ეხმარებოდა. მომდევნო შვიდი წლის მანძილზე „ესთერმა“ დაფარა ნორვეგიის დასავლეთი და ჩრდილოეთი ტერიტორიები. 1932 წელს კარლმა იგრძნო, რომ „ახალი თავგადასავლებისთვის საკმაოდ მოხუცი“ იყო, ამიტომ პიონერად მსახურება ხმელეთზე განაგრძო აღმოსავლეთ ნორვეგიაში, ნავი კი იოჰანეს კორსტას გადააბარა. 1938 წელს „ესთერი“ „რუთმა“ შეცვალა, რომელიც 1940 წლამდე, მეორე მსოფლიო ომის დროს საზღვაო ქადაგების შეწყვეტამდე, ემსახურებოდა ძმებს. საზღვაო პიონერებმა ვრცელი ტერიტორიები დაფარეს და დიდი რაოდენობით ლიტერატურა გაავრცელეს. 1939 წელს ნავ „რუთზე“ მყოფი ანდრეას ჰოუპი და მაგნუს რანდალი იუწყებოდნენ, რომ მხოლოდ ერთ წელიწადში მათ გაავრცელეს 16 000-ზე მეტი წიგნი, ბროშურა და ჟურნალი, 1 072-ჯერ დაატრიალეს ფონოგრაფის ფირფიტა 2 531 მსმენელისთვის.

შესანიშნავი შემთხვევების გარდა, ნავზე მყოფი ძმები საუცხოო ხედების თვითმხილველნი გახდნენ. „დღითი დღე ჩრდილოეთისკენ მივიწევდით ფიორდების შიგნით თუ გარეთ და მაღალ კონცხებს გარშემო ვუვლიდით; ველური ბუნების პეიზაჟები საუცხოო და მომაჯადოებელი იყო“, — ყვებოდა ანდრეას ჰოუპი. ზამთარში ისინი პოლარული წრის ზემოთ „ჩრდილოეთის ციალს სუნთქვაშეკრულები“ შესცქეროდნენ, ზაფხულში კი მათ თვალს სჭრიდა „შუაღამის მზის ბრწყინვალება“.

გულმოდგინე პიონერი და

1930-იან წლებში პიონერების რიცხვი სწრაფად გაიზარდა. მიუხედავად იმისა, რომ ბევრი არაფერი გააჩნდათ და იმით კმაყოფილდებოდნენ, რაც ჰქონდათ, ისინი ვრცელ ტერიტორიებზე ქადაგებდნენ სასიხარულო ცნობას და ავრცელებდნენ ბიბლიურ ლიტერატურას. თავიანთი უშრეტი ენთუზიაზმით მათ ნორვეგიაში შემდგომ ზრდას ჩაუყარეს საფუძველი.

მაგალითად, ოსლოელი სულვაი ლევოსი (მოგვიანებით სტურმერი) ჭეშმარიტებას ეძებდა და სხვადასხვა რელიგიურ შეხვედრას ესწრებოდა. ერთ დღეს ის დაესწრო იეჰოვას მოწმეების შეხვედრას და მიხვდა, რომ ბიბლიური ჭეშმარიტება იპოვა. სულვაი 1933 წელს მოინათლა და ორი წლის შემდეგ პიონერად მსახურების მიზნით ჩრდილოეთ ნორვეგიაში გაემგზავრა. თუმცა პოლიომიელიტის გამო ცოტათი კოჭლობდა, ის ექვსი წლის მანძილზე ქადაგებდა სამხრეთით ბუდედან კირკენესამდე დიდი თუ პატარა ქალაქების, მეთევზეთა და პატარა დასახლებების უმეტესობაში. ათასობით ადამიანმა აიღო ბიბლიური ლიტერატურა. მხოლოდ ერთ წელიწადში ჩვენი ჟურნალების გამოწერაზე სულვაიმ 1 100-ზე მეტი შეკვეთა მიიღო!

სულვაის ქადაგებით ძალიან დაინტერესდა ვესტეროლენის სოფელ ჰენესის მკვიდრი დურგალი დაგ იენსენი. წლების მანძილზე ის ლიტერატურას სხვა დაინტერესებულებისგან იღებდა. როცა სულვაი დაგს შეხვდა, ჟურნალები გამოუწერა და შემდეგ საქადაგებლად სხვა ტერიტორიაზე გადავიდა. დაგმაც დაიწყო ქადაგება და ხელთ არსებულ რამდენიმე პუბლიკაციას დროებით უტოვებდა დაინტერესებულებს.

კუნძულ ანდოიაზე და სულვაი მივიდა ქოხში, სადაც ჯმუხი მეთევზეების ჯგუფი შეკრებილიყო. მან გაბედულად უქადაგა მათ, ფონოგრაფით მოასმენინა მოხსენებები და ჟურნალების გამოწერა შესთავაზა. ერთი ახალგაზრდა მეთევზე ფრიც მადსენი დაინტერესდა და ჟურნალები გამოიწერა. როცა სულვაიმ ის ტერიტორია მოიარა, სხვაგან გადავიდა. ასეთი იყო პიონერების ცხოვრება — ისინი ქადაგებდნენ, პოულობდნენ დაინტერესებულებს, ავრცელებდნენ ლიტერატურას და იღებდნენ ლიტერატურაზე გამოწერებს, შემდეგ კი ახალ ტერიტორიებზე გადადიოდნენ. მაგრამ რა უნდა გაეკეთებინათ დაინტერესებულების დასახმარებლად?

ღვთის ცხვრის მწყემსვა

1939 წლის იანვარში მიმომსვლელი ზედამხედველებისთვის შემუშავდა ახალი ღონისძიება. ნორვეგია ოთხ მხარედ ანუ რაიონად დაიყო. სარაიონო ზედამხედველები (მანამდე ეწოდებოდათ სამხარეო მსახურები) უფრო დიდხანს უნდა დარჩენილიყვნენ ერთ ადგილზე, ვიდრე მანამდე რჩებოდნენ. ისინი უფრო მეტ ყურადღებას აქცევდნენ კრებების დახმარებას, ახალი კრებების ჩამოყალიბებასა და დაინტერესებულების მსახურებისკენ აღძვრას. ანდრეას კვინე დანიშნეს სარაიონო ზედამხედველად მეოთხე რაიონში, რომელიც 2 600 კილომეტრზე იყო გადაჭიმული ფლურედან კირკენესამდე. ამ ვრცელ ტერიტორიაზე კრება მხოლოდ ტრონჰეიმში, ნამსუსსა და ნარვიკში იყო. მაგრამ დაშორებულ ტერიტორიებზე იყვნენ ცალკეული მაუწყებლები და ჯგუფები, აგრეთვე ჟურნალების გამომწერები, რომლებიც უნდა მოენახულებინათ.

ანდრეასმა თავის ცოლთან, სიგრიდთან ერთად ჩრდილოეთში იმოგზაურა, უმთავრესად ველოსიპედით, და ცდილობდა, მაუწყებლებსა და დაინტერესებულებს სულიერ ზრდაში დახმარებოდა. პიონერებმა, სულვაი ლევოსმა და სხვებმა, დამატებითი ინფორმაცია მიაწოდეს ანდრეასს იმ დაინტერესებულების შესახებ, რომლებსაც სულიერი დახმარება სჭირდებოდათ. მაგალითად, სულვაიმ უამბო მას ჰენესელი დაგ იენსენისა და კუნძულ ანდოიაზე მცხოვრები ფრიც მადსენის შესახებ.

ანდრეასმა გაიხსენა, რომ 1940 წელს, როცა პირველად შეხვდა დაგს, ის წვერს იპარსავდა და სახე ქაფით ჰქონდა დაფარული. „არასდროს დამავიწყდება ქაფიდან მომზირალი გაბრწყინებული თვალები. მას საერთოდ დაავიწყდა, რომ წვერს იპარსავდა“, — თქვა ანდრეასმა. ის დაეხმარა დაგს სულიერ წინსვლაში. დაგი ძალიან მონდომებული იყო და მალე თავის მეუღლეს, ანას, აგრეთვე ბევრ მეგობარსა და ნათესავს დაეხმარა ჭეშმარიტების გაგებაში.

კუნძულ ანდოიას სოფელ ბლაიკში ანდრეასმა მიაგნო ახალგაზრდა მეთევზეს, ფრიც მადსენს. ანდრეასის დახმარებით ფრიცი და მისი ცოლი იმ კრების საყრდენი გახდნენ, რომელიც იქ მოგვიანებით ჩამოყალიბდა. სხვა ბევრ ადგილას ანდრეასმა ცოლთან ერთად მოინახულა სულვაისა და სხვა გულმოდგინე პიონერების ქადაგების შედეგად დაინტერესებულები. ანდრეასი და სხვა სარაიონო ზედამხედველები ატარებდნენ კრების შეხვედრებს და აყალიბებდნენ კრებებს. როგორც პირველი საუკუნის კრებაში, ნორვეგიაშიც ზოგი რგავდა, ზოგი რწყავდა, ღმერთი კი თავისი ძალით ზრდიდა (1 კორ. 3:6).

მეორე მსოფლიო ომი აზანზარებს ნორვეგიას

1940 წლის აპრილში გერმანიის ჯარები ნორვეგიაში შეიჭრნენ. ქვეყანა მეორე მსოფლიო ომში ჩაება. სულ რაღაც 62-დღიანი ბრძოლის შემდეგ მთელ ნორვეგიას ნაცისტური გერმანია აკონტროლებდა. იმ დროისთვის რამდენიმე ქალაქი ინტენსიურად იბომბებოდა. ქვეყანაში შეჭრიდან რამდენიმე დღეში გესტაპომ დააკავა ფილიალის ზედამხედველი ენოკ ემანი და ერთი კვირით ციხეში ჩასვა. მოკლე დაკითხვის შემდეგ ოფიცრებმა გაათავისუფლეს ის. რამდენიმე კვირის შემდეგ გესტაპომ ძმა ემანი ისევ წაიყვანა დასაკითხად.

ძმები შიშობდნენ, რომ ნაცისტები მათ საკონცენტრაციო ბანაკებში გაგზავნიდნენ, როგორც ეს გერმანიაში ხდებოდა. მაგრამ ისინი ასე არ მოქცეულან და მაუწყებლები განაგრძობდნენ გაბედულად და ენთუზიაზმით ქადაგებას. ომის გამო ხალხი მეტად ეხმაურებოდა სასიხარულო ცნობას. შედეგად, ბევრმა დაიწყო ბიბლიის შესწავლა (ადრე ერქვა „შესწავლის ნიმუში“). ძმები ისევ იღებდნენ დანიიდან „საგუშაგო კოშკს“ დანიურ ენაზე, თუმცა „ნუგეში“ („ნი ვერდენი“) კვლავ ნორვეგიულ ენაზე გამოიცემოდა. ძმები განაგრძობდნენ კრების შეხვედრებისა და კონგრესების ჩატარებას და, რა გასაოცარიც უნდა იყოს, მაუწყებლების რიცხვი იზრდებოდა.

კონფისკაცია, დაპატიმრებები და აკრძალვა

მოწმეების თავს ზემოთ შავი ღრუბლები გროვდებოდა. გერმანელი პოლიციელები კვლავ მივიდნენ ფილიალში, მოითხოვეს ლიტერატურა და დაკითხეს ძმა ემანი. 1940 წლის მიწურულს მათ მოახდინეს წიგნ „მტრების“ კონფისკაცია, რადგან მასში ფაშიზმისა და ნაციზმის შესახებ ეწერა. 1941 წლის დასაწყისში პოლიციამ დააკავა და დაკითხა რამდენიმე პიონერი. ზოგჯერ კრების შეხვედრებს ესწრებოდნენ გერმანელი და ნორვეგიელი ნაცისტები და კრების შესახებ ინფორმაციას აგროვებდნენ. შემდეგ ნაცისტური ხელისუფლების წარმომადგენლები ფილიალში მივიდნენ და მთელი მარაგი წაიღეს ორი ბროშურისა „ფაშიზმი თუ თავისუფლება“ და „მთავრობა და მშვიდობა“.

მოულოდნელად, 1941 წლის ივლისში გესტაპომ ზომები მიიღო, რათა მთელი ქვეყნის მასშტაბით ჩვენი საქმიანობისთვის ბოლო მოეღო. ბეთელში მივიდა ხუთი გერმანელი პოლიციის ოფიცერი; მათ მოახდინეს დარჩენილი ლიტერატურის კონფისკაცია და ბეთელის ოჯახის წევრები პოლიციის მთავარ სამმართველოში დასაკითხად წაიყვანეს. ძმა ემანს სახელმწიფო პოლიციისთვის ყოველდღე უნდა ჩაებარებინა ანგარიში, რასაც ის 12 კვირის განმავლობაში აკეთებდა.

კარგად დაგეგმილი მოულოდნელი ოპერაციის დროს გესტაპომ პასუხისმგებელი ძმების სახლებიდან ერთდროულად მოახდინა საზოგადოება „საგუშაგო კოშკის“ ლიტერატურის კონფისკაცია. ძმებს დაემუქრნენ, რომ თუ ქადაგებას არ შეწყვეტდნენ, საკონცენტრაციო ბანაკებში გაგზავნიდნენ. გესტაპომ რამდენიმე და-ძმა დააკავა და ზოგიერთი მათგანი რამდენიმე დღით დააპატიმრა.

ქალაქ მოსის პოლიციამ სახლში მიაკითხა სიგარდ რუსს და ლიტერატურა ჩამოართვა. სიგარდი, მისი ცოლი და კიდევ ერთი ძმა დააკავეს. პოლიცია მოითხოვდა მათგან, რომ შეეწყვიტათ ქადაგება და აღარ ეხსენებინათ ღვთის სახელი იეჰოვა. მაუწყებლებმა აუხსნეს, რომ არასდროს შეწყვეტდნენ იეჰოვასა და მისი სამეფოს შესახებ ქადაგებას. ბოლოს პოლიციელმა აღიარა: „თქვენ კაცი რწმენას ვერ წაგართმევთ!“. რამდენიმე საათის შემდეგ ეს ურყევი მაუწყებლები გაათავისუფლეს.

ნაცისტებმა ოლაფ სკაუსაც მიაკითხეს ოსლოში. მათ გაჩხრიკეს მისი სახლი და ჩამოართვეს ბიბლიები, ლიტერატურა, ფონოგრაფები და დალუქეს მისი ბიბლიოთეკა. ოფიცრებმა ვერ იპოვეს მაუწყებლის ანგარიშის ბარათები, რომლებსაც ოლაფი ჰაერღუმელში მალავდა. მოგვიანებით ნაცისტები წიგნების წასაღებად სატვირთო მანქანით დაბრუნდნენ. ამ რეიდს ხელმძღვანელობდა ესესის „უნტერშტურმფიურერი“ კლაუს გროსმანი, სასტიკი ნაცისტი. როდესაც ოლაფმა ჰკითხა გროსმანს, რას უპირებდნენ ამდენ ბიბლიურ ლიტერატურას, ოფიცერმა მიუგო, რომ მას ქაღალდის მასად აქცევდნენ.

„მაგრამ იეჰოვასი არ გეშინია?“ — ჰკითხა ძმა სკაუმ.

„იეჰოვას ურჩევნია ფრთხილად იყოს!“ — მედიდურად უპასუხა ნაცისტმა. ოთხი წლის შემდეგ, როდესაც ნაცისტების კაპიტულაცია მოხდა, გროსმანმა თავი მოიკლა.

1941 წლის ივლისში გესტაპომ ბუდეში დააკავა ანდრეას კვინე და ჰკითხა ჩრდილოეთ ნორვეგიაში მოწმეების ადგილსამყოფელი. „არ ვიცი, დღეს სად არიან“, — გულწრფელად უპასუხა ანდრეასმა. წარმოიდგინეთ, რა დღეში ჩავარდებოდა ანდრეასი, როდესაც დაკითხვის დროს ოფიცრებმა მისი ჩანთა ამოაპირქვავეს და იატაკზე მიმოფანტეს ყველაფერი, რაც კი ჩანთაში იყო — ფურცლები, რომლებზეც ეწერა კრების წევრების, კრების მსახური ძმებისა და დაინტერესებულების სახელები და მისამართები. თუმცა ანდრეასის საბედნიეროდ, ამ ფურცლების შემოწმებით თავი არავის შეუწუხებია. გესტაპოს ის უფრო უნდოდა, რომ ანდრეასს ხელი მოეწერა განცხადებაზე, რომელშიც ეწერა, რომ ქადაგება და იეჰოვას მოწმედ მსახურება აკრძალული იყო.

„ჩვენ ვიცით, რომ ამჟამად ჩვენი საქმიანობა აკრძალულია, — უპასუხა ანდრეასმა, — ასე რომ, შემიძლია ხელი მოვაწერო იმას, რომ ეს ვიცი. მიუხედავად იმისა, რომ შეხვედრების ჩატარება, ჟურნალებისა და წიგნების გავრცელება აკრძალულია, ჩვენ მაინც განვაგრძობთ ბიბლიით ხელში ხალხთან ღვთის სამეფოზე საუბარს“. როდესაც გესტაპო მიხვდა, რომ ანდრეასი თავის პოზიციას არ დათმობდა, გაათავისუფლა.

საბოლოოდ, ნაცისტებმა იმ სახლის კონფისკაცია მოახდინეს, რომელსაც ძმები ფილიალის შენობად იყენებდნენ. მათ დარჩენის უფლება მხოლოდ ძმა ემანსა და მის მეუღლეს მისცეს, ბეთელის ოჯახის სხვა წევრებს კი შენობა უნდა დაეტოვებინათ.

შეხვედრები აკრძალვის დროს

როდესაც ნაცისტებმა იეჰოვას მოწმეების მოსპობა განიზრახეს, ძმებმა თეოკრატიული საქმიანობა იატაკქვეშ განაგრძეს. რამდენიმე ძმა მიმომსვლელ მსახურებას ეწეოდა და და-ძმებს განამტკიცებდა. სერენ ლაურიტსენი, რომელიც გარკვეული პერიოდი ბეთელში მსახურობდა, სამხრეთ ნორვეგიაში მოგზაურობდა. ჩრდილოეთ ნორვეგიაში კი ანდრეას კვინე განაგრძობდა მოწმეების მონახულებას თავის რაიონში. ნაცისტებს ეჭვი რომ არ გასჩენოდათ, ის ხშირად დროებით სამუშაოზე მუშაობდა. 1943 წელს მაგნუს რანდალმა, რომელიც პიონერების ნავ „რუთზე“ მსახურობდა, ძმა ემანისგან მიიღო მისამართები და და-ძმების გასამხნევებლად ველოსიპედით დაადგა ჩრდილოეთით ბუდისკენ მიმავალ 1 200-კილომეტრიან გზას.

შეხვედრების აკრძალვის მიუხედავად, და-ძმები განაგრძობდნენ შეკრებას და ერთმანეთის გამხნევებას. ჩვეულებრივ, ისინი პატარა ჯგუფებად იკრიბებოდნენ კერძო სახლებში, ზოგჯერ კი მალულად დიდ შეხვედრებსაც აწყობდნენ. მოწმეებს გაუხარდათ, რომ 1942 წელს ოსლოში ორ ადგილას ჩატარდა გახსენების საღამო, რომელსაც საერთო ჯამში 280 კაცი დაესწრო, მათგან 90-მა მიიღო სიმბოლოები.

მოწმეები საიდუმლოდ კონგრესების ჩატარებასაც ახერხებდნენ შორეულ ფერმებსა და ტყეებში. ამათგან ყველაზე დიდი 1943 წელს სოფელ შის სიახლოვეს ტყეში ჩატარდა. დაახლოებით 180 და-ძმა შეიკრიბა ოსლოს ფიორდის მიმდებარე ტერიტორიებიდან. ერთ-ერთი შესვენების დროს, როცა დელეგატები საჭმელს შეექცეოდნენ, მოულოდნელად ცხენებზე ამხედრებული სამი გერმანელი ჯარისკაცი გამოჩნდა. რას იზამდნენ და-ძმები?

ძმა, რომელიც გერმანულად ლაპარაკობდა, მივიდა ჯარისკაცებთან და გაარკვია, რომ ისინი საცურაოდ მიდიოდნენ, მაგრამ გზა აბნეოდათ. რა თქმა უნდა, ძმებმა მაშინვე მიასწავლეს გზა ჯარისკაცებს.

როგორც კი იქაურობას გასცდნენ, ერთმა ჯარისკაცმა დანარჩენებს ჰკითხა: „როგორ ფიქრობთ, რა თავყრილობა იყო ეს?“.

„გუნდური სიმღერის მოყვარულთა საზოგადოება იქნებოდა“, — უპასუხა მეორემ. ცხადია, და-ძმებს არ შეუსწორებიათ მისთვის და, როგორც კი მხედრები ტყეში გაუჩინარდნენ, შვებით ამოისუნთქეს.

საქმიანობა იატაკქვეშ

ბევრ მაუწყებელს პუბლიკაციებისთვის ორიგინალური სამალავი ჰქონდა შერჩეული. სიტყვა „იატაკქვეშამ“ პირდაპირი მნიშვნელობა შეიძინა, როცა ძმები ლიტერატურას მიწაში ფლავდნენ და საჭიროების შემთხვევაში ამოთხრიდნენ ხოლმე. ძმა სკაუმ, რომელიც ელექტრიკოსი იყო, წიგნების ერთი ყუთი თავის სამსახურში ტრანსფორმატორის უკან დამალა. ძმა ეისეთი თავის ლიტერატურას სკაში მალავდა, ძმა კვინე კი —კარტოფილის ყუთში.

იმის შიშით, რომ ჰარსტადში შეიძლებოდა ლიტერატურის საწყობი ეპოვათ, ლოტე ჰოლმმა იქიდან ლიტერატურის ყველა ყუთის გაზიდვა დაიწყო. მან ყუთები ნავის გემბანზე აიტანა, ერთმანეთზე ფრთხილად დააწყო და ზედ დაჯდა. როგორც კი ნავი ადგილიდან დაიძრა, ლოტემ გემბანზე გერმანელი ჯარისკაცები შენიშნა და შიშისგან გული აუფანცქალდა. ის შეწუხებული ფიქრობდა, როგორ გადმოტვირთავდა ლიტერატურას შეუმჩნევლად. მაგრამ სანერვიულო არაფერი ჰქონდა. ნავსადგურს რომ მიადგნენ, ჯარისკაცებს შეებრალათ მოხუცი ქალბატონი, რომელსაც ამდენი ბარგი ჰქონდა, ყუთები ნაპირზე გადაუტანეს და სახლამდეც მიატანინეს. რა იცოდნენ ამ თავაზიანმა ჯარისკაცებმა, რამხელა სიკეთე გაუკეთეს მოწმეებს მაშინ!

აკრძალვის მიუხედავად, ძმებს კვლავ შემოჰქონდათ ნორვეგიაში „საგუშაგო კოშკის“ უახლესი ნომრები შვედეთიდან და დანიიდან. ისინი სასწავლო სტატიებს ნორვეგიულად თარგმნიდნენ და საბეჭდ მანქანაზე დაბეჭდილ ეგზემპლარებს მთელი ქვეყნის მასშტაბით ავრცელებდნენ. ამისთვის შექმნილი იყო კურიერების ურთულესი ქსელი, რომლებიც მატარებლით, ველოსიპედით ან ნავით მგზავრობდნენ, რათა დროულად მიეწოდებინათ სულიერი საზრდო ჭეშმარიტი თაყვანისმცემლებისთვის მთელ ნორვეგიაში.

ისინი განაგრძობდნენ ქადაგებას

ომის პერიოდში ნორვეგიელი და-ძმები სერიოზული გამოცდის წინაშე აღმოჩნდნენ. როდესაც 1941 წლის ივლისში ჩვენი საქმიანობა აიკრძალა, ძმებს სიფრთხილისკენ მოუწოდეს, რათა ნაცისტების პროვოცირება არ მოეხდინათ. აქედან გამომდინარე, ბევრი არაფორმალურად ქადაგებდა მეგობრებთან და ნათესავებთან ან ინახულებდა იმ ხალხს, ვისთანაც ადრე ისაუბრა. მაგრამ ზოგიერთი ძმის აზრით, ასეთი მიდგომა მეტისმეტად პასიური იყო და არაფერი დაშავდებოდა, თუ კარდაკარ მხოლოდ ბიბლიით ხელში იქადაგებდნენ. აზრთა სხვადასხვაობის მიუხედავად, ორივე ჯგუფის მაუწყებლებს ძლიერ სურდათ, ერთგულად ემსახურათ იეჰოვასთვის დევნის დროს.

რის გაკეთება შეეძლოთ ძმებს? ომის გამო ნიუ-იორკის მსოფლიო მთავარ სამმართველოსთან კავშირი გაწყვეტილი იყო, ამიტომ ამ საკითხის სწრაფად მოგვარებას პირი არ უჩანდა. ნუთუ არსებული აზრთა სხვადასხვაობა ძმების რწმენის მოსუსტების მიზეზი გახდებოდა? თუ განაგრძობდნენ შეძლებისდაგვარად საუკეთესოდ ქადაგებას, დაელოდებოდნენ იეჰოვასა და მის ორგანიზაციას და მას ანდობდნენ ამ საკითხის მოგვარებას?

ცხადია, რომ იეჰოვამ აკურთხა ძმების ერთგულად მსახურება, რადგან ომის დროს ორგანიზაციაში ისეთივე ზრდა შეიმჩნეოდა, როგორიც ომამდე ხუთი წლის განმავლობაში. ომის, აკრძალვისა და ქადაგების მიმართ განსხვავებული მიდგომის მიუხედავად, მაუწყებლების უმაღლესი რიცხვი 1940 წელს 462-დან 1945 წელს 689-მდე გაიზარდა, რაც ძმების დიდ სიხარულს იწვევდა.

იეჰოვას მსახურებით გაერთიანებულნი

1945 წელს ომის დასრულების შემდეგ, ივლის-აგვისტოში უილიამ დეი ნორვეგიაში იმყოფებოდა, რათა ძმებს მათი საქმიანობის რეორგანიზებაში დახმარებოდა. ძმა დეიმ ორგანიზება გაუწია კრების შეხვედრებს ოსლოში, შიენსა და ბერგენში. ის სთხოვდა ძმებს, ერთიანი ძალით გულწრფელად ეკეთებინათ საქმე. მან აღნიშნა, რომ მათ იეჰოვას კურთხევა ჰქონდათ, რიცხობრივად გაიზარდნენ და შეეძლოთ წინ ევლოთ და დარწმუნებულები ყოფილიყვნენ, რომ იეჰოვა უხელმძღვანელებდა მათ.

1945 წლის სექტემბერში ნეითან ნორი, რომელიც მსოფლიო მთავარ სამმართველოში მსახურობდა, დაუკავშირდა 28 წლის დანიური წარმოშობის ამერიკელ ძმას, მარვინ ანდერსონს, რომელიც მანამდე ნიუ-იორკის ბეთელში მსახურობდა, იმ დროს კი შეერთებულ შტატებში სარაიონო ზედამხედველი იყო. ნეითან ნორმა ჰკითხა ძმა ანდერსონს, შეძლებდა თუ არა ნორვეგიაში გამგზავრებას და იქ მრავალი წლით დარჩენას, რათა და-ძმების მოთხოვნილებებზე ეზრუნა. ძმა ანდერსონი დასთანხმდა, თუმცა მხოლოდ რამდენიმე თვის შემდეგ ჩავიდოდა ნორვეგიაში.

ამასობაში ძმები, ნორი და ჰენშელი, 1945 წლის დეკემბერში ესტუმრნენ ნორვეგიას. მათ მიერ სიყვარულით გაწეული ხელმძღვანელობა დაეხმარა ძმებს, გაერთიანებულიყვნენ სიყვარულისა და ერთიანობის მტკიცე კავშირით. იქ ყოფნისას ძმა ნორმა გამოაცხადა, რომ ფილიალის ზედამხედველის მოვალეობას ძმა ემანის ნაცვლად ძმა დეი შეასრულებდა. ძმა ანდერსონი ერთი თვის შემდეგ ჩავიდა ნორვეგიაში და თებერვალში ფილიალის ზედამხედველად დაინიშნა. მეორე მსოფლიო ომი უკვე დასრულებული იყო და იეჰოვას მსახურები მთელ ნორვეგიაში განახლებული ძალით შეუდგნენ მსახურებას იმაში დარწმუნებულები, რომ იეჰოვა აკურთხებდა მათ.

იეჰოვას ორგანიზაცია წინსვლას განაგრძობს

იმ დროისთვის, როცა მარვინ ანდერსონი ნორვეგიაში ჩავიდა, ფილიალში გაცხოველებული მუშაობა მიმდინარეობდა. 1945 წლის სექტემბერში მაუწყებლებმა მიიღეს ერთი ბროშურა ნორვეგიულ ენაზე და ოთხი — შვედურზე. ერთი თვის შემდეგ, 1945 წლის 1 ოქტომბერს, „საგუშაგო კოშკი“ გამოიცა ნორვეგიულ ენაზე. დროთა განმავლობაში მას სხვა პუბლიკაციებიც მოჰყვა.

ერთი სასაცილო შემთხვევა აჩვენებს, რამდენად საჭირო იყო ლიტერატურა ნორვეგიულ ენაზე. შვედურ ენაზე გამოცემული ერთ-ერთი ბროშურის სახელწოდება იყო Hopp, რაც შვედურად ნიშნავს „იმედს“. მაგრამ ნორვეგიულად Hopp ნიშნავს „ხტომას“. მაუწყებლებს იმის ახსნა უწევდათ, რომ ბროშურა იმედის მომცემ ცნობას შეიცავდა და მკითხველს ხტომა არ მოეთხოვებოდა!

როცა 1946 წელს ძმა ანდერსონი ფილიალის ზედამხედველი გახდა, ფილიალში დიდი სივიწროვე იყო, ამიტომ ის ხუთ ძმასთან ერთად ცხოვრობდა ერთ ოთახში. ბეთელის მზარდი ოჯახისთვის ოთახების გასათავისუფლებლად საჭირო იყო შენობიდან იმ ხალხის გასახლება, ვინც მოწმეები არ იყვნენ და ფილიალის შენობაში ნაცისტების დროიდან ცხოვრობდნენ.

ძმა ანდერსონი ენერგიულად შეუდგა ახალი მოვალეობის შესრულებას. განაახლეს ფილიალის შენობა და შეიძინეს ახალი მოწყობილობები, მათ შორის ფეხის საბეჭდი დაზგა. 1946 წელს კრებებში დაინერგა თეოკრატიული მსახურების სკოლა. ახლა უკვე მეტ ძმას მიეცა შესაძლებლობა, ესწავლა მოხსენებების მომზადება და წარმოთქმა. მალე ბევრი მათგანი კარგი ორატორი გახდა.

ომის შემდეგ პირველი კონგრესები 1946 წლის სექტემბერ-ოქტომბერში ჩატარდა ოსლოში, ბერგენსა და ტრონჰეიმში. საჯარო მოხსენებას „მშვიდობის მთავარი“ საერთო ჯამში დაესწრო 3 011 და მოინათლა 52. ეს ციფრები გასაოცარი იყო, თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ იმ დროს ნორვეგიაში სულ რაღაც 766 მაუწყებელი იყო.

1946 წლის დეკემბერში, ხუთ წელზე მეტი ინტერვალის შემდეგ, განახლდა სარაიონო საქმიანობა. რამდენიმე ახალგაზრდა ძმა, რომელთაგან ზოგი ადრე ბეთელში მსახურობდა, დანიშნეს სარაიონო ზედამხედველებად (მაშინ ეწოდებოდათ „საძმოს მსახურები“). მათი ერთ-ერთი მთავარი მიზანი იყო, მაუწყებლებისთვის კარდაკარ ქადაგება ესწავლებინათ. ისინი ცდილობდნენ, თითოეულ კრებაში შეძლებისდაგვარად ყველასთან ემსახურათ. გუნარ მარკუსენი, იმ დროისთვის ერთ-ერთი ახალგაზრდა სარაიონო ზედამხედველი, იხსენებს, რომ ზოგ კრებაში ერთკვირიანი მონახულების დროს 50-დან 70-მდე მაუწყებელთან თანამშრომლობდა. თანდათან მაუწყებლები დახელოვნდნენ სამეფოს შესახებ ცნობის ქადაგებაში და შეწყვიტეს სამქადაგებლო ბარათებისა და ფონოგრაფების გამოყენება, რომლებითაც 1930-იანი წლებიდან სარგებლობდნენ. ასევე დიდი ყურადღება მიექცა განმეორებითი მონახულებების გაკეთებასა და ბიბლიის შესწავლების ჩატარებას.

პიონერული მსახურებისკენ წახალისება

ომის შემდეგ მაუწყებლებს მოუწოდებდნენ პიონერული მსახურებისკენ, რათა დახმარებოდნენ სამეფოს ცნობით დაინტერესებულ ადამიანებს, რომელთა რიცხვიც იზრდებოდა. შედეგად, რამდენიმე მაუწყებელმა, რომელთაც პიონერული მსახურება 1941 წელს აკრძალვის დროს ჰქონდათ შეწყვეტილი, განაახლა სრული დროით მსახურება. რთული ეკონომიკური მდგომარეობის მიუხედავად, 1946 წლის მიწურულს 47 და-ძმა მსახურობდა პიონერად.

ამ პიონერებიდან ერთ-ერთი იყო და სვანჰილ ნეროლი, რომელიც 1946 წელს ჩრდილოეთით ფინმარკის ფიულკისკენ გაემგზავრა. 1941 წელს სვანჰილი იქ და სულვაი ლევოსთან ერთად მსახურობდა პიონერად და კირკენესისა და ვარდეს დაბომბვის მომსწრე გახდა. სვანჰილი ვერ ივიწყებდა იქაურ დაინტერესებულებს, რომლებსაც ის და სულვაი იცნობდნენ, ამიტომ ომისგან გაპარტახებულ კირკენესში დაბრუნდა. ადგილობრივებს ეგონათ, რომ სვანჰილი ჭკუიდან შეიშალა, რადგან ჩავიდა იქ, სადაც ღამის გასათევი ადგილიც კი არ ჰქონდა.

მაგრამ სვანჰილი იეჰოვას მიენდო. პირველ ზამთარს მას ერთ პატარა სახლში სამზარეულოს იატაკზე ეძინა. ამ სახლში მის გარდა კიდევ ხუთი ადამიანი ცხოვრობდა. ომის შემდეგ ცხოვრება უკიდურესად რთული იყო და მან ბევრი გაჭირვება გადაიტანა. ხშირად ის წვიმაში, თოვლსა და ყინვაში ელოდებოდა ნავებს, რომლებიც განრიგით არ მოდიოდა და საერთოდ მოვიდოდა თუ არა, არავინ იცოდა.

სვანჰილს ბევრი საინტერესო შემთხვევა ჰქონდა საამი ხალხთან ქადაგებისას. როცა მათ დაშორებულ დასახლებებში ავტობუსით წასვლა ვერ უხერხდებოდა, ნავით ან ველოსიპედით მიდიოდა. სტუმართმოყვარე საამი ხალხი ხშირად ეპატიჟებოდა მას თავის კარვებში, რომლებიც ჩრდილოეთის ირმის ტყავისგან იყო შეკერილი, და ყურადღებით ისმენდა იმას, რასაც სვანჰილი თარჯიმნების დახმარებით ეუბნებოდა. ისინი მას ჩრდილოეთის ირმის ხორცით უმასპინძლდებოდნენ. ზოგიერთმა, ვინც სასიხარულო ცნობა სვანჰილისგან მოისმინა, მოგვიანებით ჭეშმარიტება მიიღო.

ხიელ ჰიუსბიმ, რომელიც მაშინ ბეთელში მსახურობდა, თქვა, რომ ფილიალმა ყოველთვის იცოდა, სად იყო სვანჰილი — საკმარისი იყო, მის მიერ გაგზავნილ გამოწერის ბარათებზე მისამართები ენახათ. ფინმარკში მან სამი წელი დაჰყო და ამ ხნის მანძილზე 2 000 დაინტერესებულს გამოუწერა „საგუშაგო კოშკი“ და 2 500 წიგნი გაავრცელა.

„ადამიანთა მებადურები“

ომის შემდეგ კრების მაუწყებლებიც დიდი მონდომებით მონაწილეობდნენ სამქადაგებლო საქმეში, რასაც სასიხარულო შედეგები მოჰყვა. ომის დროს ზემოთ მოხსენიებულმა დაგ იენსენმა უქადაგა მეგობრებსა და ნათესავებს ვესტეროლენის პატარა სოფელ ჰენესში. ბევრი დაინტერესდა და დაიწყო ბიბლიის შესწავლა ჩვენი ლიტერატურის მეშვეობით. 1945 წელს ომის დამთავრების შემდეგ დაგი მოინათლა. მომდევნო წელს, როცა ჰენესში კრება ჩამოყალიბდა, დაგის სახლში 16 პიროვნება მოინათლა. ხუთი წლის შემდეგ კრებაში 50 მაუწყებელი იყო, ხოლო 1971 წელს დაგი იტყობინებოდა, რომ ამავე კრებაში 20-ზე მეტმა მაუწყებელმა დაიწყო პიონერად მსახურება.

დაგმა იეჰოვასადმი სიყვარული და მსახურების ენთუზიაზმი სხვებსაც გადასდო. „როგორც კი დაგი სახლში ფეხს შემოდგამდა, — იხსენებს ოსჰილ რენინგი, რომელიც იმ კრებაში გაიზარდა, — მისი მხიარული და ხალისიანი განწყობა შეუმჩნეველი არავის რჩებოდა. მას სახლში სითბო შემოჰქონდა“. დაგი ყოველთვის ამხნევებდა ბავშვებს, როცა თეოკრატიული მსახურების სკოლაში დავალებით გამოდიოდნენ ან სხვა საქმეში მონაწილეობდნენ. „ის გვაგრძნობინებდა, რომ მნიშვნელოვან საქმეს ვაკეთებდით“, — დასძენს ოსჰილი. მისგან წახალისებულმა ოსჰილმა 1962 წელს თავადაც დაიწყო პიონერული მსახურება და განიცადა „ბედნიერი ღვთის [იეჰოვას] დიდებული სასიხარულო ცნობის“ ქადაგებით გამოწვეული სიხარული (1 ტიმ. 1:11).

რატომ გახდა ამ სოფელში ამდენი ადამიანი გულმოდგინე მქადაგებელი? პატარა დასახლების მცხოვრებთა უმეტესობა ეკლესიებში არ დადიოდა, თუმცა სწამდათ ღმერთი და ბიბლია. გარდა ამისა, ბევრი მოწმე დასახლებაში კარგ ოჯახისთავად იყო ცნობილი, რომელთაც ერთგული ცოლები ედგნენ მხარში. ერთ-ერთი იყო არნულფ იენსენი, დაგის ძმისშვილი, რომელიც 1947 წელს მოინათლა. ის ოჯახს თევზაობით არჩენდა; კვირის განმავლობაში რამდენიმე დღით გადიოდა საკუთარი ნავით ზღვაში. მაგრამ ყოველ პარასკევ საღამოს არნულფი სახლში ბრუნდებოდა, მაშინაც კი, როცა კარგი თევზჭერა იყო და სხვა მეთევზეები მეტი ფულის საშოვნელად რჩებოდნენ. ის შაბათ-კვირას აუცილებლად უნდა ყოფილიყო სახლში, რათა კრების შეხვედრებს დასწრებოდა და თავის ცოლთან და რვა შვილთან ერთად საქადაგებლად წასულიყო. მისი შვილებიდან ყველა მტკიცედ იდგა ჭეშმარიტებაში. შაბათ-კვირაობით ძმები „ადამიანთა მებადურების“ საქმეს ხშირად არნულფის ნავით ასრულებდნენ — მოშორებულ დასახლებებში სულიერ თევზაობას ეწეოდნენ (მარ. 1:16—18).

„მნიშვნელოვან საქმეს ვასრულებთ“

ნიუ-იორკის „საგუშაგო კოშკის“ ბიბლიური სკოლა „გალაადის“ მისიონერთა სწავლების კურსი ძალიან წაადგა საძმოს ნორვეგიაში. ჰანს პეტერ ჰემსტადი და გუნარ მარკუსენი პირველები იყვნენ ნორვეგიიდან, რომლებმაც 1948 წელს სკოლა „გალაადი“ დაამთავრეს. ისინი ნორვეგიაში დანიშნეს, სადაც მიმოსვლით საქმიანობას ასრულებდნენ და ბეთელში მსახურობდნენ ჯერ დაუქორწინებლები, შემდეგ კი ცოლებთან ერთად. 1948 წლიდან 2010 წლამდე სკოლა „გალაადის“ კურსი ნორვეგიიდან 40-ზე მეტმა გაიარა. მათგან ნახევარზე მეტი ნორვეგიაში დანიშნეს, სადაც მსახურობდნენ სრული დროით მქადაგებლად, მიმომსვლელ ზედამხედველად ან ბეთელის ოჯახის წევრად.

ნორვეგიაში მისიონერებად ჩასულ „გალაადის“ პირველ კურსდამთავრებულთა შორის აგრეთვე იყვნენ ანდრეას ჰანსენი დანიიდან და კალევი კორტილა ფინეთიდან. 1951 წელს ისინი აღმოსავლეთ ფინმარკში გაგზავნეს, სადაც დიდ მანძილს გადიოდნენ ნავით, ველოსიპედითა და თხილამურებით. ისინი ხშირად იმ სულიერ საძირკველზე აშენებდნენ, რომელიც სვანჰილ ნეროლმა რამდენიმე წლით ადრე ჩაყარა. შედეგად, სულ რაღაც ერთი წლის შემდეგ მაუწყებლების რიცხვი იმ ტერიტორიაზე 3-დან 15-მდე გაიზარდა.

ვესტეროლენის სოფელ ჰენესიდან ხიელ მარტინსენმა 1953 წელს გაიარა „გალაადის“ კურსი და ნორვეგიაში გააგრძელა მსახურება. 22 წლის ასაკში ის მიმომსვლელ მსახურად გაგზავნეს ვესტფოლსა და ტელემარკში. ის შიშობდა, რომ მეტისმეტად ახალგაზრდა იყო მიმომსვლელი ზედამხედველობისთვის, თუმცა გამოცდილმა ძმებმა თბილად მიიღეს და ერთგულად დაუდგნენ მხარში, რაც სასიამოვნოდ ახსენდება. ხიელი მიმომსვლელ ზედამხედველად 2001 წლამდე მსახურობდა. შემდეგ თავის ცოლთან იორუნთან ერთად ლოფოტენის კუნძულებზე სვოლვერში დასახლდა და პიონერად დაიწყო მსახურება.

და კარენ კრისტენსენი 1950 წელს პიონერად მსახურების მიზნით დანიიდან ჩავიდა ეგერსუნსა და კონგსვინგერში, სადაც კრებები არ იყო. ის ველოსიპედით გადაადგილდებოდა. 1954 წელს „გალაადის“ დამთავრების შემდეგ ის კონგსბერგში გაგზავნეს. 1956 წელს მან მარვინ ანდერსონზე იქორწინა და მას შემდეგ ბეთელში მსახურობს. კარენი ძალიან ბედნიერია, რომ 60 წელზე მეტი სრული დროით მსახურებას მიუძღვნა. „ჩვენ არა ვართ მნიშვნელოვანი ადამიანები, მაგრამ მნიშვნელოვან საქმეს ვასრულებთ“, — ამბობს ის.

მნიშვნელოვანი იურიდიული პრეცედენტები

1948—1951 წლებში მაუწყებლების რაოდენობა განსაკუთრებით გაიზარდა. 1951 წელს მათი საშუალო რიცხვი 29 პროცენტით გაიზარდა და უმაღლეს რიცხვს, 2 066-ს მიაღწია. მაგრამ, ამასთანავე, იეჰოვას მსახურები ნორვეგიაში იურიდიულ პრობლემებს შეხვდნენ.

ყველაზე მეტი ყურადღება მიიპყრო სასამართლო საქმემ, რომელიც ქუჩაში „საგუშაგო კოშკით“ ქადაგებას ეხებოდა. 1949 წლის ნოემბერში ზოგი მაუწყებელი, რომლებიც ოსლოს ქუჩებში ქადაგებდნენ, წაიყვანეს პოლიციის განყოფილებაში და რამდენიმე საათით დააკავეს. მოწმეები არ შეშინდნენ და მომდევნო შაბათ-კვირას ისევ გავიდნენ ქუჩაში საქადაგებლად. შემდეგ, 1949 წლის 6 დეკემბერს დააკავეს ყველა მაუწყებელი, რომლებიც ოსლოს ქუჩებში ქადაგებდნენ. მათ უთხრეს, რომ პოლიციის ნებართვის გარეშე ქუჩაში ჟურნალების შეთავაზების უფლება არ ჰქონდათ. პოლიცია აცხადებდა, რომ მოწმეების საქმიანობა გამოიწვევდა ქუჩების გადატვირთვას, არეულობას და ტრანსპორტის მოძრაობის შეფერხებას. შვიდი მაუწყებელი დაკითხეს და სასამართლოში წაიყვანეს, რომლის გადაწყვეტილებითაც მათ ან მცირე ჯარიმა უნდა გადაეხადათ, ან სამდღიანი პატიმრობა მოეხადათ.

ვინაიდან საქმე მხოლოდ პოლიციისგან ნებართვის მიღება-არმიღებას კი არ ეხებოდა, არამედ მათი რელიგიური მრწამსის თავისუფლად გამოხატვის უფლებას, ძმებმა საქმე ნორვეგიის უზენაეს სასამართლოში გაასაჩივრეს. გაზეთ „დოგბლადეტში“ იეჰოვას მოწმეების პრეს-სამსახურის წარმომადგენელმა იონ როსმა აღნიშნა, რომ ქუჩაში ქადაგება არასდროს გამხდარა არეულობის მიზეზი. „თუ ქუჩაში ქადაგება არ იწვევს არეულობას, მოძრაობის შეფერხებას და ხალხის თავშეყრას, — განაცხადა მან, — აუცილებელია პოლიციისგან ნებართვის აღება? განა რელიგიის თავისუფლება ნებისმიერ მოქალაქეს არ აძლევს ასეთი სახით ქადაგების უფლებას?!“. სანამ უზენაესი სასამართლო გადაწყვეტილებას მიიღებდა, მოწმეები განაგრძობდნენ ქუჩაში ქადაგებას, მიუხედავად იმისა, რომ მათი დაკავება გრძელდებოდა და ჯარიმა იზრდებოდა. ზოგი მაუწყებელი ათჯერაც კი დააკავეს.

1950 წლის 17 ივნისს უზენაესმა სასამართლომ შეცვალა ქალაქის სასამართლოს გადაწყვეტილება და მაუწყებლები გაამართლა. ჩვენ სასარგებლოდ მიღებულმა ამ და სხვა გადაწყვეტილებებმა დაამტკიცა, რომ იეჰოვას მოწმეებს ნორვეგიაში აქვთ კანონიერი უფლება, პოლიციის ნებართვის გარეშე შესთავაზონ ხალხს ბიბლიური ლიტერატურა ქუჩებში თუ კარდაკარ.

დაუვიწყარი კონგრესები

1950-იან და 1960-იან წლებში ბევრმა დაუვიწყარმა კონგრესმა გააძლიერა და ერთმანეთთან დააახლოვა მოწმეები. 1951 წელს ლილეჰამერში გამართულ კონგრესზე მომხსენებლები იყვნენ ნეითან ნორი და მილტონ ჰენშელი მსოფლიო მთავარი სამმართველოდან. დელეგატები კონგრესზე ნორვეგიის ყველა კუთხიდან ჩავიდნენ. მათ სიხარულს საზღვარი არ ჰქონდა, როცა გაიგეს, რომ 89 მოინათლა და საჯარო მოხსენებას 2 391 დაესწრო. მომდევნო წლებში ნორვეგიელი დელეგატები დაესწრნენ საერთაშორისო კონგრესებს ლონდონსა და ნიუ-იორკში. 1955 წელს კი შვედეთის დედაქალაქ სტოკჰოლმში გამართულ საერთაშორისო კონგრესზე დაახლოებით 2 000 ნორვეგიელი მოწმე ჩავიდა.

განსაკუთრებით აღსანიშნავი იყო 1965 წელს ოსლოში ულევოლის სტადიონზე ჩატარებული საერთაშორისო კონგრესი დევიზით „ჭეშმარიტების სიტყვა“. თუმცა იყო ერთი პრობლემაც. კონგრესის წინა საღამოს ამ სტადიონზე ნორვეგიის საფეხბურთო ნაკრები ეთამაშებოდა სხვა ეროვნულ ნაკრებს. მოწმეების მთელი არმია ჭიშკართან ელოდებოდა, როდის წავიდოდნენ გულშემატკივრები. მათი წასვლის შემდეგ ისინი შეესივნენ სტადიონს და მთელი ღამე დაუღალავად შრომობდნენ — ასუფთავებდნენ და გაჰქონდათ ნაგავი. მათ დადგეს კვების მომსახურების კარვები, პლატფორმები, მუსიკალური პავილიონი, აგრეთვე დეკორაციისთვის საწყობი და სამი ფარდული, რომლებიც ბუსნოთი იყო გადახურული. «ერთ ღამეში მოხდა სასწაული, — წერდა გაზეთი „დოგბლადეტი“. — იეჰოვას მოწმეების დიდი შრომის შედეგად . . . ულევოლის სტადიონი იდილიურ ადგილად იქცა».

სტუმართმოყვარე ნორვეგიელმა და-ძმებმა 7 000-ზე მეტი დელეგატი დააბინავეს, რომელთაგან უმეტესობა დანიიდან იყო. კარვების ბანაკი დადგეს ქალაქგარეთ მინდორზე. ყველაფერი კარგად მიდიოდა, სანამ კარგი ამინდი იყო. კარვებში დაბანაკებულ 6 000 დელეგატს არასდროს დაავიწყდება კოკისპირული წვიმა, რომელმაც კონგრესის პირველ დღეებში იქაურობა ჭაობად აქცია. ყველა ბედნიერი იყო, რომ ბოლო ორ დღეს ამინდი გამოსწორდა. მიუხედავად ცუდი ამინდისა, ადგილობრივი და უცხოელი დელეგატები სასიამოვნო ქრისტიანულმა ურთიერთობამ გაათბო და დროულმა სულიერმა პროგრამამ გამოაცოცხლა. ყველას ძალიან უხაროდა, რომ კონგრესზე 199 მოინათლა და ძმა ნორის მოხსენება 12 332-მა მოისმინა, რაც დამსწრეთა უმაღლესი მაჩვენებელი იყო.

„ქადაგება ჩვენი მაცოცხლებელი ძალაა!“

კარდაკარ და ქუჩაში ქადაგების გარდა, არაფორმალური დამოწმებისას ბევრ და-ძმას კარგი შემთხვევები ჰქონდა. 1936 წელს კონრად ფლატეიმ, რომელიც გემზე ცეცხლფარეშად მუშაობდა, ოფიცერს ბროშურა შესთავაზა. ოფიცერმა, პაულ ბრუნმა, გამოართვა ბროშურა და იმავე ღამეს წაიკითხა.

„მაშინვე მივხვდი, რომ ეს ჭეშმარიტება იყო. — ამბობს პაული, — ამ ბროშურიდან გავიგე, რა განსხვავება იყო ჭეშმარიტ და ცრუ რელიგიას შორის“. როგორც კი მეტი გაიგო, პაულმა ქადაგება დაიწყო. ის ომის დროს ბიბლიას ასწავლიდა ერთ მეზღვაურს. როცა მეზღვაურს ბიბლიური ცოდნა დაუგროვდა, მიხვდა, რომ აღარ უნდა ესროლა გემბანის ტყვიამფრქვევიდან. უფლებამოსილმა პირებმა გაიგეს მეზღვაურის პოზიცია და პაულს უბრძანეს, აღარ ესწავლებინა მისთვის ბიბლია. პაულმა უარი განაცხადა, ამიტომ ის და დაინტერესებული მეზღვაური ლონდონის სანაპიროზე გადასვეს. ერთი თვის შემდეგ გემი ტორპედოთი ჩაძირეს. მეზღვაური მოინათლა, პაული კი მისიონერთა სკოლა „გალაადში“ მიიწვიეს. 1954 წელს სკოლის დამთავრების შემდეგ ის ფილიპინებზე დანიშნეს მისიონერად. მოგვიანებით ის ნორვეგიაში დაბრუნდა და თავის მეუღლესთან, გრეტასთან ერთად სარაიონო მსახურება დაიწყო.

1948 წელს ჰოლგერ აბრაჰამსენი მძღოლად მუშაობდა. მას მუშები ნარვიკის პორტში ფსკერსაღრმავებელ სამუშაოზე დაჰყავდა. მისი დევიზი იყო: „ქადაგება ჩვენი მაცოცხლებელი ძალაა! მის გარეშე მკვდრები ვართ“. ასე რომ, თავის მგზავრებთან ქადაგების შესაძლებლობას ჰოლგერი ხელიდან არასდროს უშვებდა. ერთ-ერთი მისი მგზავრი ოლვარ დიუპვიკი დაინტერესდა და შემდეგ თავის საცოლეს, ანე ლიზეს უამბო სამოთხის იმედზე. ორივე მოინათლა. მოგვიანებით მათ ოთხი ვაჟი იეჰოვას მსახურებად აღზარდეს. ერთ-ერთი მათგანი, ჰერმანი, თავის მეუღლე ლაილასთან ერთად ბოლივიაში მისიონერად მსახურობდა. ისინი დაბრუნდნენ ნორვეგიაში და ამჟამად მიმოსვლით მსახურებას ეწევიან.

იეჰოვას ცხვარზე ზრუნვა

1960-იან და 1970-იან წლებში ფილიალსა და კრებებში მნიშვნელოვანი ორგანიზაციული ცვლილებები მოხდა. ფილიალის ზედამხედველი მარვინ ანდერსონი რორ ჰაგენმა შეცვალა. შემდეგ, 1969 წელს ფილიალის ზედამხედველად დაინიშნა თორ სამუელსენი. 1976 წელს ფილიალს ზედამხედველობას უწევდა კომიტეტი, რომლის წევრებიც იყვნენ: თორ სამუელსენი, კორე ფიელტვეიტი და ნილს პეტერსენი. ესენი იყვნენ ნორვეგიის ფილიალის კომიტეტის პირველი წევრები.

1972 წლის ოქტომბერში ყველა კრებაში დაინიშნა უხუცესთა საბჭო, რომლის წევრებიც სულიერი მწყემსების მოვალეობას შეასრულებდნენ. მოწიფულმა მამაკაცებმა კრებებში გაიარეს მომზადება, რათა დაემწყემსათ ბიბლიური ჭეშმარიტებით დაინტერესებული ახალი პირები. აქედან მოყოლებული იეჰოვა უხვად აძლევდა კურთხევას თავის ხალხს, რადგან ისინი ერთგულად ემსახურებოდნენ მას და მიჰყვებოდნენ სიყვარულით გაწეულ მის ხელმძღვანელობას.

საამები ეხმაურებიან სასიხარულო ცნობას

რამდენიმე ათწლეულის მანძილზე მრავალი პიონერი და მაუწყებელი ქადაგებდა სასიხარულო ცნობას საამი ხალხთან, მათ შორის ჩრდილოეთის ირმების მწყემსებთან შორეულ ფინმარკსვიდას ზეგანზე. მიუხედავად იმისა, რომ საამების უმეტესობა ნორვეგიულად ლაპარაკობს, მაუწყებლებს ზოგჯერ მათთან გასაუბრება თარჯიმნების დახმარებით უწევდათ. ერთ-ერთი პირველი მოწმე, ვინც საამი ენაზე ბევრს უქადაგა, იყო აკსელ ფალსნესი. ის ნაწილობრივ საამი წარმოშობისა იყო და იცოდა საამი, ნორვეგიული და ფინური ენები. მისი და სამხრეთ ნორვეგიაში ცხოვრობდა. ჭეშმარიტების მიღების შემდეგ მან ერთ-ერთი პუბლიკაცია თავის ძმას გაუგზავნა. აკსელმა ის დიდი გატაცებით წაიკითხა. ტრომსში, სადაც აკსელი ცხოვრობდა, მოწმეები არ იყვნენ. თუმცა 1968 წელს აკსელი რამდენიმე პიონერმა და სარაიონო ზედამხედველმა მოინახულეს და სულიერ ზრდაში დაეხმარნენ.

აკსელი გულმოდგინე მაუწყებელი იყო. ის ხშირად დილაადრიან დგებოდა, თავის ნიჩბიან ნავში დებდა ველოსიპედს და ფიორდებში მიცურავდა, შემდეგ კი ველოსიპედით ერთი დასახლებიდან მეორეში გადადიოდა. საამი ენის ცოდნის დახმარებით აკსელმა კარგად დაუმოწმა საამელებს ფინმარკის შორეულ ადგილებში.

აკსელი საკმაოდ ამტანი კაცი იყო. შორეულ დასახლებამდე მისასვლელად ის დიდ მანძილს გადიოდა თხილამურებით. ერთხელ, ზამთრის მიწურულს თხილამურებით დაადგა გზას კარასიოკიდან, გაიარა ზეგანი კეუტოკაინომდე და შემდეგ ალტისკენ გაემართა. ერთადერთი, რისი წაღებაც შეძლო, იყო უბრალო ზურგჩანთა, რომელშიც რამდენიმე პირადი ნივთი და ლიტერატურა ჰქონდა. რამდენიმე კვირაში ალტაში მეგობრების სახლში ჩავიდა. მთლიანობაში თხილამურებით მან დაახლოებით 400 კილომეტრი გაიარა.

1970-იანი წლების დასაწყისში რამდენიმე საამიმ მიიღო ჭეშმარიტება. ჰამერფესტში ერთმა საამი ქალმა და მისმა ქმარმა იეჰოვას მოწმეებთან ბიბლიის შესწავლა დაიწყეს. მალე ალტაში ქალის ზოგი ნათესავიც დაინტერესდა. არნე და მარი ენ მილდეებმა, რომლებიც ალტაში სპეციალურ პიონერებად მსახურობდნენ, ბიბლიის შესწავლა დაიწყეს ამ ხალხთან. შესწავლას ხშირად 10-12 კაცი ესწრებოდა. საბოლოოდ, მათგან დაახლოებით ნახევარი მოწმე გახდა.

„საამი ტერიტორიაზე ქადაგება რთულია, — ამბობს ჰარტვიგ მიენა, საამი პიონერი ალტაში, რომელიც დაშორებულ ტერიტორიებზე მცხოვრები ხალხის მოსანახულებლად თოვლის მოტოციკლით გადაადგილდება. — დასახლებები ერთმანეთისგან დიდი მანძილითაა დაშორებული; ამასთანავე, ბევრი ძველ ტრადიციებს არ ღალატობს. მაგრამ საამები სტუმართმოყვარენი არიან და რამდენიმესთან ბიბლიის შესწავლის დაწყება შევძელით“.

დიდი მოლოდინის წლები

1960-იანი წლების შუა პერიოდიდან 1970-იანი წლების შუა პერიოდამდე მაუწყებლების რიცხვი უწყვეტად იზრდებოდა. მაგრამ 1975 წელთან დაკავშირებული მოლოდინი რწმენის გამოცდა აღმოჩნდა ზოგიერთი ძმისთვის. როცა 1975 წელს დიდი გასაჭირი არ დადგა, რამდენიმემ ორგანიზაცია დატოვა. 1976—1980 წლებში მაუწყებელთა რიცხვმა ოდნავ იკლო. ზოგი გულგატეხილი იყო და გარკვეული პერიოდით ქრისტიანულ მსახურებაში სვლა შეანელა. მაგრამ რას ფიქრობდა უმრავლესობა? განაგრძობდნენ ისინი იეჰოვასადმი მსახურებას?

„1975 წელთან დაკავშირებით დიდი მოლოდინი და ცოტაოდენი მღელვარება იყო, — აღიარა ჰანს იაკობ ლილეტვედმა. — მაგრამ ჩემი რწმენა არ იყო ამაზე დამოკიდებული“.

დიდი ხნის ერთგულმა მოწმეებმა, იონ და ედიტ იოჰანსენებმა აღნიშნეს: „როცა იეჰოვას თავს ვუძღვნიდით, კონკრეტულ თარიღზე არ ვფიქრობდით. აქედან გამომდინარე, უცვლელად განვაგრძობდით იმის კეთებას, რასაც ადრე ვაკეთებდით“.

ლია სერენსენი კი ასე ფიქრობდა: „იეჰოვას მარადიულად ვემსახურები. მნიშვნელობა არა აქვს, აღსასრული 1975 წელს დადგება თუ მოგვიანებით“.

ახალი ფილიალი

1970-იანი წლების მიწურულს ფილიალში საქმე მატულობდა, ამიტომ საჭირო იყო მეტი ბეთელელი, შესაბამისად, დამატებითი საცხოვრებელი ოთახები და სამუშაო ფართი. 1979 წელს ხელმძღვანელმა საბჭომ დაამტკიცა ოსლოს გარეუბანში ახალი ფილიალის მშენებლობის გეგმა. 1980 წლის ბოლოს ძმებმა იტრე ენებაკში, ოსლოდან დაახლოებით 30 კილომეტრში, შესაფერისი ადგილი შეარჩიეს.

სამშენებლო ხარჯები რომ მინიმუმამდე დაეყვანათ, კომპლექსის ასაშენებლად მოხალისეები მიიწვიეს. სამშენებლო მოწყობილობების შეძენა, საკვებითა და საცხოვრებლით დაახლოებით 100 კაცის უზრუნველყოფა და მთლიანად პროექტის კოორდინირება საკმაოდ დიდი და რთული საქმე იყო.

2 000-ზე მეტი ადგილობრივი თუ უცხოელი და-ძმა მზადყოფნით გამოვიდა დასახმარებლად (ფსალმ. 110:3). ვისაც რა შეეძლო, იმით ეხმარებოდა ორგანიზაციას — სწირავდნენ კარტოფილსა და სხვა ბოსტნეულს, ხილს, პურს, კვერცხს, თევზს, ტანსაცმელსა თუ მოწყობილობებს. ზოგი ხეებს ჭრიდა ტყეში, ამასობაში სხვები მორებისგან ფიცრებს ამზადებდნენ პატარა სამხერხაოში, რომელიც იქვე სამშენებლო მოედანზე იყო. ბევრი სესხს აძლევდა ორგანიზაციას, ბევრიც ფულს სწირავდა.

ვინაიდან ზოგ კვალიფიციურ ხელოსანს მხოლოდ განსაზღვრული დროით შეეძლო დახმარება, ძირითადი საქმე არაკვალიფიციურ მოხალისეებს უნდა შეესრულებინათ. იონ იონსონი, რომელიც ყველა ელექტროდანადგარზე იყო პასუხისმგებელი, ყვება, რამდენად არაკომპეტენტურად თვლიდნენ თავს ის და მშენებლობის სხვა ზედამხედველები: „მოხალისეებმა ისწავლეს, როგორ უნდა შეესრულებინათ ესა თუ ის სამუშაო და მათ დიდი საქმე გააკეთეს. გაკვირვებას იწვევდა ის, თუ როგორ გვარდებოდა ყველა პრობლემა. თვალნათლივ ჩანდა, რომ მშენებლობას იეჰოვა ღმერთი ხელმძღვანელობდა“.

მოხალისეების გულმოდგინების, და-ძმების გულუხვობისა და იეჰოვას კურთხევის წყალობით, საქმე კარგად მიდიოდა. მშენებლობა 1981 წლის დამდეგს დაიწყო, 1984 წლის 19 მაისს კი ხელმძღვანელი საბჭოს წევრის, მილტონ ჰენშელის ვიზიტის დროს მოხდა ახალი ფილიალის მიძღვნა. თავად ეს სამშენებლო პროექტი დიდი სიხარულის მიზეზი იყო და ნორვეგიელი ძმები ერთმანეთთან დააახლოვა. პროექტის დასრულების შემდეგ მშენებლობაზე მომუშავე ბევრმა მოხალისემ დამხმარე პიონერად და პიონერად დაიწყო მსახურება.

სამეფო დარბაზების მშენებლობის დაჩქარება

ჯერ კიდევ 1928 წელს ოთხმა ძმა ფიელტვეტმა ბერგენის გარეუბანში იეჰოვას თაყვანისმცემლებისთვის პირველი დარბაზი ააგო. 1980-იანი წლების დასაწყისში რამდენიმე კრებამ ააშენა ან შეიძინა საკუთარი სამეფო დარბაზი. მაგრამ ბევრი კრება შეხვედრებს არც ისე შესაფერის ნაქირავებ დარბაზებში ატარებდა. ფილიალის მშენებლობის დროს ზოგიერთი ძმა მსჯელობდა, როგორ შეიძლებოდა სამეფო დარბაზების მშენებლობის დაჩქარება. მათთვის ცნობილი იყო, რომ შეერთებულ შტატებსა და კანადაში ძმების ჯგუფი სამეფო დარბაზებს სწრაფი მეთოდით აგებდა და იფიქრეს, თუ იქაური ძმები იეჰოვას დახმარებით ამას ახერხებენ, ჩვენ რატომ ვერ შევძლებთო.

ზოგმა ძმამ ნახაზები შეადგინა და კონკრეტული დეტალების მონახაზი გააკეთა. 1983 წელს აშიმში განხორციელებული საცდელი პროექტის შემდეგ, 1984 წელს ძმებმა სწრაფი მეთოდით ააგეს სამი სამეფო დარბაზი რერვიკში, სტეინხიერსა და ალტაში. როგორ მოახერხეს ეს? უპირველეს ყოვლისა, მათ წინასწარ მოამზადეს ფუნდამენტი და შემდეგ ისეთნაირად გაუწიეს კოორდინაცია კვალიფიციურ და არაკვალიფიციურ მოხალისეებს, რომ მშენებლობის სხვადასხვა ეტაპი რამდენიმე დღეში დაესრულებინათ.

მომდევნო ათი წლის მანძილზე სწრაფი მეთოდით ნორვეგიაში დაახლოებით 80 სამეფო დარბაზი აშენდა. მოგვიანებით ნორვეგიელი ძმები ისლანდიაში გაემგზავრნენ, რომ სამი დარბაზის მშენებლობაში დახმარებოდნენ ძმებს. მართალია, ნორვეგიის კრებების უმეტესობას უკვე აქვს სამეფო დარბაზები, მაგრამ ამ მხრივ კიდევ ბევრია გასაკეთებელი. ძველ დარბაზებს გარემონტება ესაჭიროება, ზოგ დარბაზს კი — გაფართოება. ამასთანავე, კვლავ საჭიროა ახალი დარბაზები.

„საძმო განმტკიცდა“

სამეფო დარბაზების მშენებლობამ საძმო პრაქტიკული და მიმზიდველი თაყვანისმცემლობის ადგილებით უზრუნველყო, რაც კარგი დამოწმება იყო ადგილობრივი მოსახლეობისთვის. მაგალითად, 1987 წელს ფრედრიქსტადში სამეფო დარბაზის მშენებლობის დასაწყებად სამი ძმა ქალაქის უფლებამოსილ პირებს შეხვდა. როცა ძმებმა უთხრეს, რომ დარბაზის მშენებლობას სამ დღეში დაამთავრებდნენ, უფლებამოსილ პირებს გაეცინათ. მაგრამ უკვე პირველივე დღეს, პარასკევს, მათთვის ნათელი იყო, რომ მოწმეები გეგმის მიხედვით დაასრულებდნენ მშენებლობას. შაბათს ერთ-ერთმა მათგანმა სასულე ორკესტრი მიიყვანა სამშენებლო მოედანზე და მოხალისე მშენებლებისთვის მუსიკა დააკვრევინა. ეს იყო ერთგვარი მობოდიშება მანამდე გამოვლენილი სკეპტიკური დამოკიდებულების გამო. ერთმა ქალმა, რომელიც 1990 წელს არენდალში სამეფო დარბაზის მშენებლობას აკვირდებოდა, შემდეგი კომენტარი გააკეთა: „უბრალოდ დაუჯერებელია, რომ მოწმეებს ასეთი სწრაფი ტემპით შეგიძლიათ შენება. მაგრამ უფრო საკვირველი ის არის, რომ ყველას მომღიმარი და ბედნიერი სახეები გაქვთ“.

დღეს მთელ ნორვეგიაში სამეფო დარბაზების მშენებლობას ზედამხედველობას უწევს ორი რეგიონალური სამშენებლო კომიტეტი. უფრო დიდ და მოთხოვნად სამშენებლო პროექტებში მონაწილეობის სურვილი სხვა მოწადინებულმა და-ძმებმაც გამოთქვეს. მაგალითად, 1991—1992 წლებში ძმებს ფილიალი უნდა გაეფართოებინათ. 1994 წელს ოსლოში ააშენეს მშვენიერი საკონგრესო დარბაზი. 2003 წელს სამშენებლო ბრიგადამ ბერგენში დიდი სამეფო დარბაზი ააგო, რომელშიც კრების შეხვედრების გარდა კონგრესების ჩატარებაც შეიძლება.

ამ პროექტებმა, რომლებიც თანამშრომლობასა და საერთო მიზნისკენ სწრაფვას ემსახურება, იეჰოვას მსახურებზეც იქონია სასიკეთო გავლენა. ძმა, რომელიც 1983 წლიდან მონაწილეობს სამეფო დარბაზების მშენებლობაში, ამბობს: „ეს დაეხმარა კრებებს, რომ უფრო მეტად ყოფილიყვნენ ერთ მუშტად შეკრულები. საძმო განმტკიცდა — ძლიერი მეგობრული კავშირები შეიკრა და ერთობლივად მუშაობის უნარიც გაუმჯობესდა“.

ბეთელში საქმის გაფართოება

ახალი ფილიალის მშენებლობის დასრულების შემდეგ შესაძლებელი გახდა თანამშრომლების რიცხვის გაზრდა და მეტი საქმის კეთება, რაც ნორვეგიაში სამქადაგებლო საქმის წინსვლას მოემსახურებოდა. მაგალითად, დიდი რაოდენობით ლიტერატურა ითარგმნებოდა ნორვეგიულად. განსაკუთრებით აღსანიშნავი იყო 1996 წელი, როცა ნორვეგიულ ენაზე გამოიცა მთლიანი „ბიბლია — ახალი ქვეყნიერების თარგმანი“ („ქრისტიანულ-ბერძნული წერილების ახალი ქვეყნიერების თარგმანი“ გამოიცა 1991 წელს). ამჟამად ნორვეგიულ ენაზე იეჰოვას მოწმეების მიერ გამოცემული თითქმის ყველა პუბლიკაციაა ხელმისაწვდომი, მათ შორის „წმინდა წერილების საკვლევი ცნობარი“.

ახალ ფილიალში ჩამწერი სტუდიაც ფუნქციონირებდა, რაზეც დიდი მოთხოვნილება იყო. 1960-იანი წლების დასაწყისიდან საკონგრესო დრამები იწერებოდა სამეფო დარბაზებში, აგრეთვე ყოფილი ფილიალის შენობის სხვენზე და სარდაფში. ჩანაწერების გასაკეთებლად პირობები არ იყო იდეალური; ძმებს ხშირად უწევდათ ტრანსპორტის ხმაურის გამო ჩაწერის შეწყვეტა. მაგრამ ახალ შენობაში მოწყობილმა ჩამწერმა სტუდიამ საგრძნობლად დააჩქარა დრამების, ვიდეოებისა და ვოკალური შესრულებით ჩვენი სამეფო სიმღერების ჩაწერა. ფილიალი აგრეთვე უშვებს „საგუშაგო კოშკისა“ და „გამოიღვიძეთ!“-ის აუდიოჩანაწერებს ნორვეგიულ ენაზე. გარდა ამისა, მთლიანი ბიბლია და რამდენიმე სხვა წიგნი ხელმისაწვდომია CD-ზე და www.pr2711.com ვებ-გვერდზე.

მსახურება იქ, სადაც მეტი მოთხოვნილება იყო

გარდა იმისა, რომ კრების მაუწყებლები თავიანთ რაიონებში ქადაგებდნენ, ბევრი მაუწყებელი და პიონერი გაუნაწილებელ ტერიტორიებზე გადადიოდა. მათ ჩრდილოეთით სვალბარდის არქიპელაგის სოფელ ლონიერბიენამდეც კი ჩააღწიეს. სასიხარულო ცნობა რომ ექადაგა, ზოგი მაუწყებელი დაშორებულ ადგილას გადადიოდა საცხოვრებლად და, სადაც შესაძლებელი იყო, კრებების ჩამოყალიბებაში თავისი წვლილი შეჰქონდა.

ფინ და ტორდის იენსენები 1950 წელს დაქორწინდნენ. მათ იცოდნენ, რომ ჰამერფესტში, მსოფლიოს ერთ-ერთ უკიდურეს ჩრდილოეთში მდებარე ქალაქში, მაუწყებლებზე დიდი მოთხოვნილება იყო. ცოლ-ქმარს ბევრი ფული არ ჰქონდა, სამაგიეროდ ჰქონდათ ძალა, ენთუზიაზმი და ველოსიპედები. ამრიგად, ისინი ველოსიპედებით დაახლოებით 900-კილომეტრიან გზას დაადგნენ ბუდედან ჰამერფესტამდე. ნახევარი გზა რომ გაიარეს, რამდენიმე მეგობრისგან ფულადი დახმარება მიიღეს და დარჩენილი გზა ნავით იმგზავრეს. ჰამერფესტში ფინი და ტორდისი ბევრს ქადაგებდნენ და იწვევდნენ ხალხს საჯარო მოხსენებებზე, რომლებსაც ფინი ყოველ შაბათ-კვირას კითხულობდა. იეჰოვამ აკურთხა მათი თავდაუზოგავი შრომა და მალე იქ პატარა კრება ჩამოყალიბდა.

1957 წელს ტრონჰეიმში გამართულ საოლქო კონგრესზე ერთ-ერთმა მომხსენებელმა მოუწოდა მაუწყებლებს, ეფიქრათ იქ გადასვლაზე, სადაც მქადაგებლებზე მოთხოვნილება იყო. ვიგო და კარენ მარკუსენები, რომლებიც სტავანგერში ცხოვრობდნენ, ყურადღებით უსმენდნენ მომხსენებელს. ვიგომ მუჯლუგუნი გაჰკრა კარენს. კარენი უმალ მიხვდა, რის თქმა სურდა ქმარს და გაიფიქრა: „სტავანგერში ჩვენი დღეები დათვლილია“. მაგრამ რას ფიქრობდა გადასვლაზე მათი 11-დან 14 წლამდე ასაკის სამი ქალიშვილი, რომლებიც მაუწყებლები იყვნენ?

კონგრესის შემდეგ მარკუსენებმა იმსჯელეს მოხსენებაზე და მთელი ოჯახი თანახმა იყო, ემსახურათ იქ, სადაც მაუწყებლებზე მეტი მოთხოვნილება იყო. საპასუხო წერილში ფილიალი სთხოვდა მათ ბრუმუნდალში გადასვლას, სადაც კრება არ იყო. 1958 წელს ვიგომ და კარენმა გაყიდეს თავიანთი თანამედროვე სახლი, ავეჯის მაღაზია და ოჯახი ბრუმუნდალთან ახლოს პატარა ხის სახლში დასახლდა. იეჰოვამ აკურთხა ისინი თავგანწირული სულის გამოვლენისთვის და მომდევნო წლებში ბევრი, ვისაც ისინი ბიბლიას ასწავლიდნენ, ჭეშმარიტი მორწმუნე გახდა. როცა გოგონები გაიზარდნენ და სახლი დატოვეს, ვიგო და კარენი კი სარაიონო მსახურებაში დანიშნეს, ბრუმუნდალის პატარა კრებაში დაახლოებით 40 გულმოდგინე მაუწყებელი მსახურობდა.

ახალგაზრდა დაუქორწინებელი ძმებიც გადადიოდნენ იმ ადგილებში, სადაც კრება არ იყო და ამგვარად საკუთარი წვლილი შეჰქონდათ სამეფოს ინტერესების წინსვლაში. 1992 წელს პიონერი ძმების ჯგუფი, რომელთა უმრავლესობა დაახლოებით 19 წლისა იყო, მოლეიში (ნორდ ფიორდი) გადავიდა, რათა დახმარებოდნენ მათ, ვინც ადრე ბიბლიის მიმართ ინტერესი გამოავლინა. ისინი აქტიურად ქადაგებდნენ და მაშინვე დაიწყეს შეხვედრების ჩატარება თავიანთ ნაქირავებ სახლში. ერთი ახალდაინტერესებული ქალი, რომელსაც ისინი ბიბლიას ასწავლიდნენ, ძალიან სტუმართმოყვარე იყო და ახალგაზრდა ძმებზე დედასავით ზრუნავდა. მოგვიანებით ერთი უხუცესი და მისი ცოლი გადავიდნენ მოლეიში და იქ კრება ჩამოყალიბდა. ახალგაზრდა ძმებისთვის ეს იყო არაჩვეულებრივი დრო — ჰქონდათ ბევრი ბიბლიის შესწავლა, კრებაში უამრავ საქმეს უძღვებოდნენ და აძლიერებდნენ ახალ, სიცოცხლით სავსე კრებას. „ეს იყო თავგადასავლებით აღსავსე მსახურება და უნიკალური შესაძლებლობა, სულიერად გავზრდილიყავით“, — აღნიშნა ერთმა მათგანმა. ამ ძმებისა და სხვა მაუწყებლების დაუღალავი შრომის შედეგად ნორდ ფიორდის კრებაში დღეს დაახლოებით 30 მაუწყებელია და ისინი 50-60 ადამიანს უტარებენ ბიბლიის შესწავლას.

ქადაგება სხვა ენებზე

ბოლო ოცი წელია და მეტიც, რაც ნორვეგიაში ჩასული იმიგრანტების რიცხვი გაიზარდა. ამიტომ კრებები გაერთიანებული ძალებით ცდილობდნენ, ექადაგათ მათ მშობლიურ ენაზე ან მათთვის გასაგებ ენაზე. პირველი უცხოენოვანი კრება ნორვეგიაში 1986 წელს დაფუძნდა. მას „ოსლოს ლათინური კრება“ ეწოდებოდა, რადგან იქ მეტწილად ლათინური ამერიკის ქვეყნებიდან ესპანურ და პორტუგალიურ ენებზე მოლაპარაკე ხალხი იკრიბებოდა. დაახლოებით იმავე პერიოდში ზოგმა მაუწყებელმა ოსლოს ტერიტორიაზე დაიწყო ორგანიზებულად ქადაგება ინგლისურენოვან ხალხთან. მაუწყებლები ხვდებოდნენ მრავალ დაინტერესებულს, განსაკუთრებით აფრიკისა და აზიის ქვეყნებიდან. ზოგს ქუჩაში ქადაგების დროს შეხვდნენ, ზოგს კი — ლტოლვილთა მიღების ცენტრებში. ისინი აგრეთვე სარგებლობდნენ ტელეფონების წიგნით და ეძებდნენ უცხოური გვარის ადამიანებს, რომლებსაც ინგლისურად საუბარი შეეძლოთ. ბიბლიის შესწავლა ბევრთან დაიწყეს და 1990 წელს ოსლოში ინგლისურენოვანი კრება შეიქმნა.

მას შემდეგ ბევრი ნორვეგიელი მაუწყებელი ცდილობს უცხო ენის შესწავლას. უცხოელ მაუწყებლებთან ერთად მათ მონაწილეობა მიიღეს ჯგუფებისა და კრებების ჩამოყალიბებაში არაბულ, ესპანურ, ინგლისურ, პენჯაბურ, პოლონურ, რუსულ, სერბულ-ხორვატულ, სპარსულ, ტაგალურ, ტამილურ, ტიგრაი და ჩინურ ენაზე მოლაპარაკე ხალხისთვის.

შესანიშნავი ზრდა შეინიშნებოდა აგრეთვე ჟესტების ენაზე მოლაპარაკე ხალხს შორის. ნორვეგიაში ცხოვრობს რამდენიმე ათასი ყრუ-მუნჯი, რომლებიც ნორვეგიულ ჟესტების ენას იყენებენ და ორგანიზაცია ბევრს აკეთებს მათ დასახმარებლად. 1970-იან წლებში ძმებმა ჟესტების ენაზე კრების შეხვედრების, დიდი თუ პატარა კონგრესების თარგმნა დაიწყეს და მას შემდეგ რამდენიმე მაუწყებელმა ისწავლა ეს ენა. ზოგ კრებაში ჟესტების ენაზე ჯგუფები შეიქმნა, 2008 წელს კი ოსლოში პირველი კრება ჩამოყალიბდა ჟესტების ენაზე. მთელ ქვეყანაში დაახლოებით 25 ყრუ-მუნჯი მაუწყებელია. ისინი კარგად იყენებენ პუბლიკაციებს, რომლებიც ნორვეგიულ ჟესტების ენაზე ითარგმნა და ხელმისაწვდომია DVD-ზე.

საავადმყოფოებთან თანამშრომლობის კომიტეტები

ვინაიდან იეჰოვას მოწმეები უარს ამბობენ სისხლის გადასხმაზე, მოწმე პაციენტებს ზოგჯერ უჭირთ საჭირო და მისაღები სამედიცინო მკურნალობის ჩატარება. ასეთ სიტუაციებში მათ დასახმარებლად და ალტერნატიული მკურნალობის შესახებ ინფორმაციის მისაწოდებლად ორგანიზაციამ საავადმყოფოებთან თანამშრომლობის კომიტეტები (სთკ) ნორვეგიაში 1990 წელს შექმნა. 1990 წლიდან 2010 წლამდე სთკ-ში მომსახურე ოსლოელმა ძმებმა დაახლოებით 70 შეხვედრა მოაწყვეს სამედიცინო პერსონალისთვის სხვადასხვა საავადმყოფოში და დახმარება აღმოუჩინეს 500-ზე მეტ ცალკეულ მოწმეს. ისინი ძალ-ღონეს არ იშურებდნენ, რომ დაეკავშირებინათ და-ძმები იმ ექიმებთან, რომლებიც მზად იყვნენ თანამშრომლობისთვის. სამედიცინო საკითხებთან დაკავშირებულმა ინფორმაციამ, რომელიც სთკ-მ ექიმებს გაუზიარა, ბევრ ექიმს უბიძგა სისხლის გადასხმის ალტერნატიული საშუალებებისთვის მიემართა. გარდა ამისა, პაციენტები და მათი ოჯახები ძალიან მადლიერნი არიან პაციენტთა მონახულების ჯგუფების მიერ აღმოჩენილი დახმარებისა და თანადგომისთვის.

ერთი ახალგაზრდა პიონერი დის, ჰელენის შემთხვევა აჩვენებს, თუ რამდენად საჭირო და დასაფასებელია საავადმყოფოებთან თანამშრომლობის კომიტეტების მიერ გაწეული დახმარება. 2007 წელს ჰელენი სერიოზულად გახდა ავად. ის ადგილობრივ საავადმყოფოში დააწვინეს. სისხლის ანალიზის მაჩვენებლები ცუდი ჰქონდა და მისი მდგომარეობა დღითი დღე უარესდებოდა. სამედიცინო პერსონალი მასზე ზეწოლას ახდენდა, არწმუნებდა რა, რომ გადარჩენის ერთადერთი გზა სისხლის გადასხმა იყო. სთკ-ს წევრის დახმარებით ის გადაიყვანეს უფრო დიდ და უკეთესად აღჭურვილ საავადმყოფოში. დედასთან ერთად მისულ ჰელენს სთკ-ში მომსახურე ძმა უკვე იქ დახვდა, რათა დაემშვიდებინა ისინი და ყურადღება მიექცია, რომ საჭირო დახმარება მიეღოთ. საავადმყოფო თანახმა იყო, ჰელენისთვის ჩაეტარებინა სისხლის წითელი უჯრედების წარმოქმნის მასტიმულირებელი მკურნალობა. რამდენიმე დღეში მისი სისხლის ანალიზის მაჩვენებელი გაუმჯობესდა და ცოტა ხნის შემდეგ მის სიცოცხლეს საფრთხე აღარ ემუქრებოდა. ახლა ჰელენი თავს კარგად გრძნობს. ის მადლიერია, რომ საავადმყოფოს პერსონალმა პატივი სცა მის მყარ პოზიციას. ჰელენი და დედამისი ამბობენ: „საოცარია, როგორ ფუნქციონირებს იეჰოვას ორგანიზაცია! ჩვენ ყოველთვის მადლიერნი ვიქნებით ჩვენი და-ძმების და არასდროს დავივიწყებთ მათ თანადგომასა და ლოცვებს“.

პასუხი მასმედიის ბოროტ პროპაგანდაზე

იეჰოვას მოწმეები ნორვეგიაში ცილისმწამებლური კამპანიის სამიზნეები განსაკუთრებით 1989—1992 წლებში გახდნენ. ბევრი ნეგატიური ინფორმაცია ვრცელდებოდა ჩვენზე ჟურნალ-გაზეთებით, რადიოთი თუ ტელევიზიით. ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი, რის გამოც გვეწინააღმდეგებოდნენ, ის იყო, რომ ვიცავდით ბიბლიურ მითითებას გარიცხულებთან დაკავშირებით (1 კორ. 5:9—13; 2 იოან. 10). ასეთი პროპაგანდის გამო იეჰოვას მოწმეებს უსიამოვნებების ატანა უწევდათ მსახურებაში, სამსახურში, სკოლასა და ოჯახში. მართალია, იესოს მიმდევრებს არ უკვირთ, როცა ლანძღავენ, მაგრამ ეს მაინც არ იყო ადვილი ასატანი (მათ. 5:11, 12).

„ეს იყო მძიმე პერიოდი, — ამბობს ერთი ძმა, — მაგრამ ამას თავისი დადებითი მხარეებიც ჰქონდა. შექმნილმა მდგომარეობამ აღმძრა, რომ ბიბლიის საფუძველზე კარგად გადამემოწმებინა ჩემი მრწამსი. რწმენის გაძლიერებას მოემსახურა იმ სულიერ საზრდოზე ფიქრი, რომელსაც ერთგული და გონიერი მონისგან ვიღებთ. ჩემი აზრით, ეს დაგვეხმარა, რწმენის გამოცდებს მედგრად შევხვედროდით“.

ერთი სარაიონო ზედამხედველი იხსენებს: „იმ პერიოდში და-ძმების გამბედაობას რომ ვხედავდით, ვმხნევდებოდით. გვესმოდა, რომ ცილისწამებაზე საუკეთესო პასუხი იქნებოდა, თუ უფრო მეტ დროს დავუთმობდით მსახურებას, მათ შორის ქუჩაში ქადაგებას. საბედნიეროდ, მრავალი მოწმე ამას დადებითად გამოეხმაურა“.

დაუკვირდით, მასმედიისგან განსხვავებით, რომელიც არაბიბლიურ მოსაზრებას უწევდა პროპაგანდას, როგორი შეხედულება ჰქონდა ყოფილ გარიცხულს გარიცხვასთან დაკავშირებით ბიბლიურ მითითებაზე. ფრედი ყვება: «კრებიდან 20 წლის ასაკში გავირიცხე და, როცა ეს მოხდა, სერიოზულად დავფიქრდი ჩემს ცხოვრებაზე. ცუდ მდგომარეობაში ჩავვარდი, მაგრამ გარიცხვა სასიკეთო აღმოჩნდა. ისეთი შეგრძნება მქონდა, თითქოს იეჰოვა მეუბნებოდა: „შვილო, ახლა თავი უნდა აიყვანო ხელში! თუ არ გამოსწორდები, ხიფათს გადაეყრები!“. ეს ჩემთვის კარგი გაკვეთილი იყო და ცოდვილი გზის მიტოვებაში დამეხმარა. აღარ ვფიქრობდი სულ გართობაზე და ჭეშმარიტებას სერიოზულად მივუდექი. ზოგიერთმა ჩემმა მეგობარმა სულიერად წინ წაიწია, რაც აგრეთვე მონანიებაში დამეხმარა». საბედნიეროდ, ფრედმა შეცვალა თავისი ცხოვრება და კრებას დაუბრუნდა. დღეს ის უხუცესად მსახურობს.

„მზად იეჰოვას დღესთან შესახვედრად“

ირგვლივ გავრცელებული მატერიალიზმისა და აპათიის მიუხედავად, იეჰოვას მსახურები პრიორიტეტს რწმენის გამაძლიერებელ ისეთ სულიერ საქმეებს ანიჭებენ, როგორიცაა ბიბლიის ყოველდღე კითხვა და კრების შეხვედრებზე დასწრება. სულ უფრო მეტი მაუწყებელი ებმება აქტიურად მსახურებაში და პიონერი ხდება. ერთმა ძმამ თანამორწმუნეების საერთო განწყობა შემდეგი სიტყვებით გამოხატა: „თუ არ ვიქნები მზად იეჰოვას დღესთან შესახვედრად ხვალ, ვერ ვიქნები მზად მაშინ, როცა ის მოვა. ჩვენ წინ უნდა ვიაროთ და ერთ მშვენიერ დღეს ის დღეც დადგება“. ცხადია, რომ ასეთმა განწყობამ ხელი შეუწყო მაუწყებელთა რიცხობრივ ზრდას, რომელიც 2001 წლიდან შეიმჩნევა.

ღონისძიება, რომელმაც კრებების გააქტიურებას შეუწყო ხელი და ბევრ ძმას შესანიშნავი თეოკრატიული განათლების მიღების შესაძლებლობა მისცა, არის მსახურებაში დახელოვნების სკოლა (ამჟამად ეწოდება ბიბლიური სკოლა დაუქორწინებელი ძმებისთვის). ერთი სტუდენტი იხსენებს: „რვა კვირის განმავლობაში ბიბლიის ინტენსიურად შესწავლამ შესაძლებლობა მომცა, ჭეშმარიტება ისე შემეგრძნო, როგორც არასდროს. ყველაფერი, რაც ბიბლიაშია ჩაწერილი, უფრო ცხადი და რეალური გახდა ჩემთვის!“. ბოლო ოცი წელია, რაც ნორვეგიაში 60-ზე მეტი კურსდამთავრებული განამტკიცებს და მსახურების გააქტიურებისკენ აღძრავს კრებებს.

იეჰოვას მოწმეების შთამომავლები

ბევრმა, ვინც წლების შემდეგ გახდა იეჰოვას მოწმე, ბიბლიური ჭეშმარიტება მშობლებისგან ისწავლა. ზოგი ნორვეგიელი მაუწყებელი მოწმეების ოჯახის მესამე, მეოთხე ან მეხუთე თაობაა. „ხშირად მიფიქრია, როგორ გამიმართლა, რომ დავიბადე ოჯახში, რომელმაც იეჰოვას მსახურება პირველ ადგილზე დააყენა, — ამბობს ივან გოსოდენი, შიენში პირველი ბიბლიის მკვლევარის ინგებრეტ ანდერსენის შვილთაშვილი. — ჭეშმარიტებაში მყარად რომ ვმდგარიყავი, დამეხმარა პირადი შესწავლა, ბიბლიის რეგულარული კითხვა და კარგი სამეგობრო, რომლებსაც ჩემნაირი მიზნები ჰქონდათ“. ივანის ვაჟები, ანდრე და რიჩარდიც უძვირფასესი განძივით აფასებენ თავიანთ სულიერ მემკვიდრეობას.

«ძალიან მიხარია, რომ მოწმეების ოჯახში დავიბადე, — ამბობს პიონერი ბენტე ბუ, პიონერების ნავ „რუთზე“ მომსახურე მაგნუს რანდალის შვილიშვილი. — ამან ბევრი პრობლემა ამარიდა და მინდა, ჩემი ცხოვრება სხვების საკეთილდღეოდ გამოვიყენო».

ზოგი, ვინც ახალგაზრდობაში სულიერად მოსუსტებული იყო, მოგვიანებით იეჰოვას გულმოდგინე მსახური გახდა. მაგალითად, ბერგენელი ტომას და სერინე ფოისკანგერები ქრისტიანმა მშობლებმა აღზარდეს, მაგრამ სულიერად წინ ნელა მიიწევდნენ. რა დაეხმარა მათ იეჰოვას მსახურებისადმი დამოკიდებულების შეცვლაში?

ტომასი ყვება: „2002 წელს ჩვენს კრებაში მოვიდა ერთი ახალგაზრდა ძმა, რომელსაც მსახურებაში დახელოვნების სკოლა ჰქონდა გავლილი. მისი დახმარებით მეტად ჩავები მსახურებაში და სულიერი მიზნები დავისახე“.

25 წლის ასაკში ტომასმა ცოლად სერინე მოიყვანა და 2007 წელს ისინი ბოტსფიორდში, ფინმარკის ფიულკეში გადავიდნენ, რათა პიონერ წყვილს დაინტერესებულებზე ზრუნვაში დახმარებოდნენ. მალე ტომასმა და სერინემაც დაიწყეს პიონერად მსახურება და 2009 წელს სამი თვით იმსახურეს გაუნაწილებელ ტერიტორიაზე მეთევზეთა სოფელ ხიელეფიორდში, სადაც მათ და მათთან ერთად მყოფმა რამდენიმე მაუწყებელმა 30-ზე მეტი ბიბლიის შესწავლა დაიწყეს. შემდეგ ტომასი და სერინე ხიელეფიორდთან ახლოს გადავიდნენ, რათა გამოვლენილი ინტერესი გაეღვივებინათ. ამჟამად ერთი მიმართულებით ისინი რეგულარულად მგზავრობენ დაახლოებით სამსაათ-ნახევარს, რომ დაინტერესებულებს დაეხმარონ. მათი ცხოვრება აზრით არის აღსავსე. სერინე ამბობს: „ჩვენ ვცხოვრობთ უბრალოდ და ბედნიერად. ცოტა გვაქვს, მაგრამ პრობლემებიც ნაკლები გვაქვს“.

რწმენით ველოდებით იეჰოვას

ცხოვრება საგრძნობლად შეიცვალა მას შემდეგ, რაც ბიბლიის მკვლევარმა კნუდ ჰამერმა და სხვებმა ნორვეგიაში ქადაგება დაიწყეს. მაშინ იეჰოვას მსახურები სხვების ფონზე გამოირჩეოდნენ, რადგან ბიბლიურ ჭეშმარიტებას ასწავლიდნენ ისეთ რელიგიურ საზოგადოებაში, სადაც დომინირებდნენ გავლენიანი ეკლესიები და მათი ცრუ სწავლებები. ათწლეულების განმავლობაში უამრავი გულწრფელი ადამიანი სიხარულით ეცნობოდა ბიბლიას და ჭეშმარიტი თაყვანისმცემლობის მხარეს იკავებდა.

ამჟამად ნორვეგიაში რელიგიური კლიმატი შეცვლილია. დღეს ნაკლებად სწამთ ღმერთის, ამასთანავე კადნიერებად ითვლება იმის მტკიცება, რომ არსებობს მხოლოდ ერთადერთი ჭეშმარიტი რელიგია. დრო და ძალისხმევაა საჭირო, რომ დაინტერესებულებმა ბიბლიური ცოდნა შეიძინონ და რწმენა განივითარონ ღვთისა და ბიბლიის მიმართ. ხშირად, მათ დიდი დრო სჭირდებათ, რომ ბიბლიური ნორმებით იცხოვრონ. მიუხედავად ამისა, იეჰოვა კვლავაც იზიდავს გულწრფელ ადამიანებს, მნიშვნელობა არა აქვს, სად ცხოვრობენ ისინი — მეთევზეთა დაშორებულ სოფლებსა თუ ხალხმრავალი ქალაქების მრავალსართულიან თანამედროვე შენობებში (იოან. 6:44).

როგორც მთელ მსოფლიოში, ასევე ნორვეგიაშიც იეჰოვას მოწმეები ძალიან აფასებენ უზენაესი ღვთისთვის, იეჰოვასთვის წმინდა მსახურების უშიშრად შესრულების პატივს (ლუკ. 1:74). იმ დროს, როცა ისინი გულმოდგინედ ეძებენ სწორად განწყობილ ადამიანებს ამ ვრცელ ტერიტორიაზე, მათ თვალწინ იშლება შთამბეჭდავი სამოთხისებური სილამაზე და მშვიდი გარემო, რაც შემოქმედმა მთელი დედამიწისთვის განიზრახა. მთელ მსოფლიოში მცხოვრებ ერთგულ და-ძმებთან ერთად იეჰოვას თაყვანისმცემლები ნორვეგიაში მოუთმენლად ელიან იმ დღეს, როცა ღვთის სამეფო ამ საუცხოო პლანეტის ყველა კუთხე-კუნჭულში შეასრულებს იეჰოვას ნებას! (დან. 2:44; მათ. 6:10).

[ჩანართი 106 გვერდზე]

ამან არ გაჭრა და ის ფეხშიშველი მიდიოდა შეხვედრებზე

[ჩანართი 111 გვერდზე]

„დასაძინებლად რომ წავედი, ორმოცდაათიანელი ვიყავი, რომ გავიღვიძე — იეჰოვას მოწმე“

[ჩანართი 122 გვერდზე]

„თქვენ კაცი რწმენას ვერ წაგართმევთ!“

[ჩანართი 157 გვერდზე]

„შვილო, ახლა თავი უნდა აიყვანო ხელში! თუ არ გამოსწორდები, ხიფათს გადაეყრები!“

[ჩარჩო⁄სურათი 90 გვერდზე]

მოკლე მიმოხილვა

ტერიტორია.

ნორვეგია ცნობილია ულამაზესი ფიორდებით, შთამბეჭდავი მთებითა და ათასობით კუნძულით. თუ არ ჩავთვლით სვალბარდის არქიპელაგს, რომელიც მატერიკსა და ჩრდილოეთ პოლუსს შორის მდებარეობს, ქვეყანა სიდიდით ოდნავ აღემატება იტალიას. ნორვეგიაში ძლიერი სიცივე იცის, განსაკუთრებით ჩრდილოეთ ნაწილში, თუმცა თბილი ატლანტიკური დინებისა და ქარის მასების შედეგად ქვეყნის დიდ ნაწილში შედარებით ზომიერი ტემპერატურა ნარჩუნდება, ვიდრე იმავე განედზე მდებარე სხვა ქვეყნებში.

მოსახლეობა.

ხუთმილიონიანი მოსახლეობის უმეტესობა ეთნიკური ნორვეგიელია, დაახლოებით 10 პროცენტი კი — იმიგრანტი. საამი ხალხის (ადრე ლოპარები ეწოდებოდათ) დიდი ნაწილი დღემდე თევზაობით, ნადირობით, ხაფანგით ნადირობითა და ჩრდილოეთის ირმების მოშენებით ირჩენს თავს.

ენა.

ოფიციალური ენაა ნორვეგიული, რომელსაც ორნაირი დამწერლობა აქვს: ბუკმოლი (წიგნის ენა), რომელსაც უმრავლესობა იყენებს და ძალიან ჰგავს დანიურ დამწერლობას, და ნინორსკი (ახალი ნორვეგიული ენა).

ეკონომიკა.

ქვეყნის შემოსავლის მთავარი წყაროა ნავთობი, გაზი და მრეწველობა. თევზი ძირითადი საექსპორტო საქონელია. ნორვეგიის მიწის მხოლოდ 3 პროცენტი მუშავდება.

საკვები.

ნორვეგიელების კვების რაციონში შედის თევზი, ხორცი, კარტოფილი, პური და რძის პროდუქტები. ცნობილი ტრადიციული კერძია „ფორიკოლი“ (ცხვრის ხორცისა და კომბოსტოს ჩაშუშული). ბოლო წლებში იმიგრანტების სიმრავლემ ნორვეგიელების სამზარეულო გაამრავალფეროვნა.

[ჩარჩო⁄სურათები 95, 96 გვერდებზე]

ის ბოლომდე დაიხარჯა იეჰოვას საქმისთვის

თეოდორ სიმონსენი

დაიბადა: 1864 წ.

ბიბლიის მკვლევარი გახდა: 1905 წ.

მოკლე ბიოგრაფიული ცნობები: თავისუფალი მისიის ყოფილი მქადაგებელი მიმომსვლელი ზედამხედველი გახდა.

◼ როდესაც თეოდორმა ჩვენი პუბლიკაციებიდან გაიგო, რომ ჯოჯოხეთის შესახებ სწავლება ეწინააღმდეგებოდა ბიბლიურ მოძღვრებას, თავისუფალი მისიის ეკლესიაში თავის ქადაგებებში დაიწყო ამ მცდარი სწავლების გაბათილება, რაც ძალიან მოსწონდა ბევრ მის მსმენელს. მაგრამ ერთ დღეს ქადაგების შემდეგ ქაღალდის ფურცელი გადასცეს, რომელზეც ეწერა: „ეს თქვენი ბოლო ქადაგება იყო!“.

თავისუფალი მისიის ეკლესიაში ბოლო ქადაგება თეოდორმა 1905 წელს წაიკითხა და იმავე წელს ბიბლიის მკვლევარი გახდა. ამის შემდეგ ის მრავალჯერ გამოვიდა მოხსენებებით ასობით მადლიერი ბიბლიის მკვლევარის წინაშე. თეოდორი ოჯახის სარჩენად სახლებს ღებავდა, შაბათ-კვირას კი მთლიანად ქადაგებასა და სწავლებას უთმობდა. მან შესანიშნავად იცოდა ბიბლია, დახელოვნებულად ასწავლიდა და მშვიდად და ლოგიკურად საუბრობდა. თეოდორს შესანიშნავი ხმა ჰქონდა და, ჩვეულებრივ, თავის მოხსენებებს იწყებდა და ამთავრებდა სიმღერით, რომელსაც ციტრის თანხლებით ასრულებდა.

1919 წელს ოჯახური მდგომარეობის შეცვლის შემდეგ თეოდორმა მიმომსვლელ ზედამხედველად დაიწყო მსახურება. ამ საქმიანობას ის 1935 წლამდე ეწეოდა, ინახულებდა კრებებს ნორვეგიაში, დანიასა და შვედეთში. ეს იყო საკმაოდ შრომატევადი საქმე, რადგან ძმას არა მხოლოდ კრებები და დაშორებული ჯგუფები უნდა გაემხნევებინა, არამედ მოხსენებებით უნდა გამოსულიყო ქალაქებში, სადაც ბიბლიის მკვლევარები საერთოდ არ იყვნენ. მაგალითად, 12-თვიან მოგზაურობაში შედიოდა სამხრეთით კრისტიანსანიდან ჩრდილოეთით ტრომსემდე 190 ადგილას ჩასვლა. მაშინ მიმომსვლელი ზედამხედველები უმეტეს შემთხვევაში ერთ-ორ დღეს რჩებოდნენ ერთ ადგილას და შემდეგ სხვაგან გადადიოდნენ იმ ტრანსპორტით, რითაც მოუხერხდებოდათ.

იმ ადგილებში, სადაც თეოდორი ჩადიოდა, ბიბლიის მკვლევარები ცოტანი იყვნენ. მიუხედავად ამისა, მის საჯარო ლექციაზე ბევრი დაინტერესებული მიდიოდა. მაგალითად, 1922 წელს ბუდეში სტუმრობისას მან და პიონერმა ანა ანდერსენმა, რომელიც მაშინ იქ იყო, იქადაგეს და საჯარო მოხსენებაზე დაპატიჟეს ხალხი. მის მოხსენებაზე დამსწრეთაგან დაინტერესდნენ იოჰან და ოლეა ბერნტსენები. მოხსენების შემდეგ მათ თეოდორი და ანა თავისთან დაპატიჟეს ბიბლიურ კითხვებზე პასუხების მისაღებად. შედეგად, ბერნტსენები პირველი ბიბლიის მკვლევარები გახდნენ ბუდეში.

1930-იან წლებში ნორვეგიულ ენაზე მოხსენებების უმეტესობის ფონოგრაფზე ჩასაწერად ძმებმა თეოდორის ხმა გამოიყენეს. ის ერთგულად ემსახურებოდა იეჰოვას 1955 წლამდე, თავისი მიწიერი ცხოვრების დასასრულამდე.

[ჩარჩო⁄სურათი 102 გვერდზე]

ის ღმერთთან ერთად დადიოდა

ენოკ ემანი

დაიბადა: 1880 წ.

მოინათლა: 1911 წ.

მოკლე ბიოგრაფიული ცნობები: 1921—1945 წლებში მსახურობდა ფილიალის ზედამხედველად.

◼ სიყმაწვილეში, როდესაც შვედეთში ცხოვრობდა, ენოკზე ღრმა კვალი დატოვა იმ ბიბლიურმა მონაკვეთმა, რომელშიც ეწერა, რომ ენოქი „დადიოდა ჭეშმარიტ ღმერთთან ერთად“ (დაბ. 5:22). ენოკს უნდოდა, რომ მიებაძა თავისი სეხნიისთვის. ეს სურვილი მაშინ შეუსრულდა, როცა 31 წლის ასაკში წაიკითხა „საღვთო წერილის გამოკვლევის“ პირველი ტომი და მეტი გაიგო, თუ როგორ უნდა ევლო ღმერთთან ერთად. ის მოინათლა, გახდა ბიბლიის მკვლევარი და პიონერი. მოგვიანებით მან შვედეთის ფილიალში განაგრძო მსახურება.

1917 წელს ენოკი შვედეთიდან ნორვეგიაში გაგზავნეს ფილიალში მსახურებისთვის. 1921 წლიდან ის ნორვეგიაში ზედამხედველობდა საქმეს. იმხანად საზოგადოება „საგუშაგო კოშკის“ ფილიალის ოფისი განთავსებული იყო იმ საცხოვრებელი სახლის ერთ ოთახში, რომელშიც და მარია დრეიერს ბინა და პედიკიურის სალონი ჰქონდა. 1922 წელს ენოკმა ცოლად მოიყვანა მარია და მთელი მისი ბინა ფილიალს დაუთმეს. ისინი ბეთელში ერთად 1944 წლამდე, მარიას სიკვდილამდე მსახურობდნენ. 1953 წელს ენოკმა მეორედ იქორწინა და პიონერულ მსახურებას შეუდგა. მას ყოველთვის თვალწინ ედგა ზეციური ჯილდო და ერთგულად დადიოდა ღმერთთან ერთად სიკვდილამდე, 1975 წლამდე.

[ჩარჩო⁄სურათი 110 გვერდზე]

ის „მზის სხივივით ანათებდა!“

ვილჰელმ იურე

დაიბადა: 1901წ.

მოინათლა: 1949წ.

მოკლე ბიოგრაფიული ცნობები: ენთუზიაზმით ქადაგებდა, მიუხედავად კუნთების მძიმე დაავადებისა.

◼ ვილჰელმს ჰქონდა კუნთების დაავადება, რამაც ფეხების პარალიზება გამოიწვია და მეტყველება გაურთულა. ამის მიუხედავად, 1930-იანი წლების შუა პერიოდში სასიხარულო ცნობის მოსმენისთანავე სხვებთან დაიწყო ჭეშმარიტებაზე საუბარი. ის ძრავიანი სამთვალათი დადიოდა საქადაგებლად და რეგულარულად ჩადიოდა ვესტეროლენში, სორტლენდის ნავსადგურში — ფონოგრაფით ბიბლიურ მოხსენებებს ასმენინებდა ხალხს და ლიტერატურას ავრცელებდა. ის 1949 წლამდე ვერ მოინათლა, რადგან ინვალიდი იყო და მის სიახლოვეს მოწმეებიც არ იყვნენ. მაგრამ ის სულითა და გულით ქადაგებდა. ბევრი, ვისაც გზად სანაპირო უნდა გაევლო, ჭეშმარიტებას მისგან იგებდა. მათგან ზოგი იეჰოვას მოწმე გახდა.

როცა მოხუცდა, ვილჰელმი ტრომსის მოხუცებულთა სახლში გადავიდა. მაუწყებლების დახმარებით ის განაგრძობდა წერილებით ქადაგებას. თავისი კეთილშობილი ბუნებით და სასიამოვნო მანერებით ის ყველაზე, მათ შორის მოხუცებულთა თავშესაფრის პერსონალზე, დადებით გავლენას ახდენდა. როცა ვილჰელმი დაიღუპა, მენეჯერმა თქვა: „მის ოთახში შესვლა ყოველთვის გვიხაროდა. მას ისეთი რწმენა ჰქონდა, რომ მზის სხივივით ანათებდა!“

[ჩარჩო⁄სურათი 113 გვერდზე]

მან შეასრულა თავისი პირობა

იოჰანეს კორსტა

დაიბადა: 1903 წ.

მოინათლა: 1931 წ.

მოკლე ბიოგრაფიული ცნობები: რვა წლის განმავლობაში მსახურობდა პიონერების ნავებზე.

◼ იოჰანესს ტუბერკულოზი ჰქონდა და 1929 წელს საავადმყოფოში მკურნალობდა. იქ მან ბიბლიის კითხვა დაიწყო და პირობა მისცა ღმერთს, რომ გამოჯანმრთელების შემდეგ მისი მსახური გახდებოდა.

საავადმყოფოდან გამოწერამდე ცოტა ხნით ადრე იოჰანესმა დიდი გატაცებით წაიკითხა ბიბლიის მკვლევართა ზოგი წიგნი. მოგვიანებით მან მეტი წიგნი იშოვა. თითო წიგნს ის ოთხ-ხუთჯერ კითხულობდა და სულ მალე ჭეშმარიტების სხვებისთვის გაზიარება დაიწყო. როგორც კი სრულად გამოჯანმრთელდა, ბერგენში ჩავიდა ძმა რიგერაიდესთან, რომელმაც პიონერად მსახურება ურჩია. მიუხედავად იმისა, რომ იოჰანესს ახალი დაწყებული ჰქონდა ქადაგება, ის უყოყმანოდ შეუდგა პიონერულ მსახურებას.

1931—1938 წლებში ის მსახურობდა პიონერების ნავ „ესთერზე“, შემდეგ დაახლოებით ერთი წელი — „რუთზე“, და მთელი სანაპიროს გაყოლებაზე ქადაგებდა ჩრდილოეთით ტრომსემდე. 1939 წელს იოჰანესმა მიმომსვლელ ზედამხედველად დაიწყო მსახურება ნორვეგიის აღმოსავლეთ ნაწილში, ამავე დროს, გარკვეული პერიოდი ნახევარ განაკვეთზე მსახურობდა ბეთელში. მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ მან იქორწინა სიგრიდზე და განაგრძო მასთან ერთად პიონერად მსახურება. 1995 წელს მიწიერი ცხოვრება იოჰანესმა ფრედრიქსტადში დაასრულა.

[ჩარჩო⁄სურათი 132 გვერდზე]

ვაკე ადგილებში ქადაგება

რანდი ჰიუსბი

დაიბადა: 1922 წ.

მოინათლა: 1946 წ.

მოკლე ბიოგრაფიული ცნობები: სრული დროით მსახურობს 1946 წლიდან.

◼ რანდის მშობლები იეჰოვას მოწმეები 1938 წელს გახდნენ. მოგვიანებით იეჰოვას მოწმე რანდიც გახდა. 1946 წელს ის ბეთელში მიიწვიეს, სადაც მან გაიცნო ახალგაზრდა ძმა ხიელ ჰიუსბი. ისინი ერთმანეთს ხვდებოდნენ, დაქორწინდნენ და პიონერული მსახურება დაიწყეს. მათ სულიერად მდიდარი ცხოვრება განვლეს სრული დროით მსახურების სხვადასხვა სფეროში, ვიდრე 2010 წელს ხიელი არ დაიღუპა.

ბოლო წლებში რანდის ქვედა კიდურების ტკივილი ხელს უშლის კიბეზე ასვლასა და აღმართზე სიარულში. მაგრამ ის საკმაოდ კარგად დადის ვაკეზე და ხშირად ქადაგებს ტრონჰეიმის ქუჩებსა და მაღაზიებში. სასიხარულო ცნობა ყველას რომ უქადაგოს, ვისაც შეხვდება, რანდის სულ მცირე რვა ენაზე უდევს ლიტერატურა ჩანთაში. აგრეთვე კრებელ მეგობრებს ის მანქანით მიჰყავთ იმ ხალხთან, რომლებიც რეგულარულად იღებენ მისგან ახალ ჟურნალებს.

რანდი იმდენს ვეღარ აკეთებს, რამდენსაც ადრე. მაგრამ ის კვლავაც სულითა და გულით, სიხარულითა და კმაყოფილებით ქადაგებს და იცის, რომ იეჰოვა არ დაივიწყებს იმ შრომასა და სიყვარულს, რომელიც მისი სახელისთვის გამოავლინა (ებრ. 6:10).

[ჩარჩო⁄სურათები 149, 150 გვერდებზე]

მან საკუთარ თავზე გამოსცადა ღვთის სიტყვის გარდამქმნელი ძალა

ვიქტორ უგლებაკენი

დაიბადა: 1953 წ.

მოინათლა: 1981 წ.

მოკლე ბიოგრაფიული ცნობები: ყოფილი კრიმინალი. გათავისუფლდა დემონების გავლენისგან და შეწყვიტა ნარკოტიკების მოხმარება.

◼ ახალგაზრდობაში ვიქტორმა ჰაშიშისა და სხვა ნარკოტიკული საშუალებების მოხმარება დაიწყო და კრიმინალურ ცხოვრებას მიჰყო ხელი. ვიქტორს ბიბლია ყოველთვის აინტერესებდა. უკუღმართი ცხოვრებისგან დაღლილმა 1979 წელს იმაზე დაიწყო ფიქრი, შეეძლო თუ არა ღვთის სიტყვას მისი დახმარება. ის სხვადასხვა რელიგიის გამოკვლევას შეუდგა, მაგრამ იმედგაცრუებისა და დაუკმაყოფილებლობის მეტი არაფერი უგრძნია.

ბოლოს დეპრესიაში მყოფმა ვიქტორმა თვითმკვლელობაზე დაიწყო ფიქრი. ერთხელ მან წერილი მიიღო ბერგენელი ბიძაშვილისგან, რომელიც იეჰოვას მოწმეებთან ბიბლიას სწავლობდა. ვიქტორი ბერგენში ჩავიდა და შესწავლას შეუერთდა. თავიდან ცდილობდა დაემტკიცებინა, რომ იეჰოვას მოწმეები ცდებოდნენ, მაგრამ როცა გაიგო, რომ ღმერთს გადაწყვეტილი აქვს, მოსპოს „დედამიწის მომსპობნი“ და ჩვენი პლანეტა სამოთხედ აქციოს, ძალიან გაუხარდა, რადგან ყოველთვის აღელვებდა გარემოსთან დაკავშირებული საკითხები (გამოცხ. 11:18).

ვიქტორმა დაუყოვნებლივ დაიწყო ბიძაშვილთან ერთად შეხვედრებზე დასწრება. ის აკვირდებოდა, როგორ იქცეოდნენ მოწმეები სამეფო დარბაზსა თუ ოჯახში, და აღფრთოვანებული იყო მათი სიკეთითა და სტუმართმოყვარეობით. მოსმენილმა და ნანახმა დაარწმუნა ვიქტორი, რომ ცხოვრების წესი უნდა შეეცვალა და ნარკოტიკების მოხმარება შეეწყვიტა. დაჟინებული და მხურვალე ლოცვების შედეგად ვიქტორმა საკუთარ თავზე გამოსცადა ღვთის სიტყვისა და წმინდა სულის გარდამქმნელი ძალა (ლუკ. 11:9, 13; ებრ. 4:12).

ნათლობისკენ მიმავალი გზა მისთვის ადვილი გასავლელი არ იყო. მან მხოლოდ იეჰოვას დახმარებით შეძლო დემონების მარწუხებისგან თავის დაღწევა და ნარკოტიკებზე დამოკიდებულებიდან ორჯერ გამოსვლა. ვიქტორს ძალიან დაეხმარა უხუცესი, რომელმაც დაარწმუნა, რომ „როგორც მამა იწყალებს შვილებს, იეჰოვაც ისე იწყალებს თავის მოშიშებს“ (ფსალმ. 103:13). ის სულიერად გაძლიერდა და 1981 წელს მოინათლა. მაგრამ ადრე ჩადენილი დანაშაულისთვის მას სასჯელი უნდა მოეხადა ციხეში. გათავისუფლებიდან მალევე პიონერად დაიწყო მსახურება. მას შემდეგ ის სიხარულით ეხმარება ბევრს იეჰოვას მსახურად გახდომაში. ციხეებში ქადაგებისას საკმაოდ კარგი შემთხვევები ჰქონდა. ორი პატიმარი, რომლებსაც ბიბლიას ასწავლიდა, ჭეშმარიტი მორწმუნე გახდა.

ვიქტორი ახლა სანდო ოჯახისთავი და უხუცესია. ის დღესაც მსახურობს პიონერად თავის მეუღლე ტონესთან და ვაჟთან ერთად. „ერთ-ერთი, რამაც ჩემი ცხოვრება შეცვალა, მსახურება იყო. მადლობელი ვარ იეჰოვასი, რომ შემიძლია ეს ძვირფასი სულიერი განძი სხვებსაც გადავცე“, — ამბობს ვიქტორი.

[ჩარჩო⁄სურათი 152 გვერდზე]

მას უკეთესი რამ სურდა

ტომ ფრისვოლი

დაიბადა: 1962 წ.

მოინათლა: 1983 წ.

მოკლე ბიოგრაფიული ცნობები: ფეხბურთელი, რომელსაც სურდა იეჰოვასთვის ემსახურა.

◼ ოცი წლის ასაკში ტომს პერსპექტიული კარიერა ელოდა. ის ფეხბურთს ნორვეგიის ერთ-ერთ საუკეთესო გუნდში თამაშობდა. ტომის დედა იეჰოვას მოწმე იყო. ერთ დღეს ახალგაზრდა პიონერი ტომის დედას ესტუმრა და ტომს ბიბლიის შესწავლა შესთავაზა. ის დასთანხმდა, მაგრამ იქვე დასძინა, რომ არ აპირებდა იეჰოვას მოწმედ გახდომას.

ტომმა კრების შეხვედრებზე დასწრება დაიწყო. მას ძალიან სიამოვნებდა გულთბილი დახვედრა. მან შენიშნა, რომ პროგრამის დროს ყველა თავის ბიბლიაში ეძებდა მუხლებს. „ალბათ, ბიბლიამ აქცია ესენი ასეთ კარგ ხალხად“, — ფიქრობდა ის.

ბოლოს ტომი დარწმუნდა, რომ ჭეშმარიტება იპოვა და იეჰოვას მსახურად გახდომა მოინდომა. მაგრამ როგორ უნდა დაეყოლიებინა თანაგუნდელები, რომ ერთი-ერთი პერსპექტიული მოთამაშე გუნდიდან გაეშვათ? გასაკვირია, მაგრამ როცა გუნდის ხელმძღვანელობას აუხსნა, რომ სურდა თავისი ცხოვრება ფეხბურთზე უკეთესი საქმისთვის მიეძღვნა, მათ ხელშეკრულება გაუუქმეს.

ტომი 1983 წელს მოინათლა და 1985 წელს პიონერად მსახურება დაიწყო. 1987 წელს ის ჰამერფესტში ვიქტორ უგლებაკენთან ერთად გადავიდა, რათა ექადაგა იქ, სადაც მეტი მოთხოვნილება იყო. მოგვიანებით, ტომი სარაიონო ზედამხედველი გახდა და ამჟამად მეუღლესთან, კრისტინასთან ერთად ბეთელში მსახურობს.

[დიაგრამა⁄სურათები 162, 163 გვერდებზე]

დროის დიაგრამა ნორვეგია

1890

1892 ნორვეგიაში ქადაგებას იწყებს კნუდ პედერსონ ჰამერი.

1900

1900 ყალიბდება პირველი კრება.

1904 იხსნება ოფისი ქრისტიანიაში (ოსლო).

1905 ქრისტიანიაში იმართება პირველი კონგრესი.

1909 და 1911 ნორვეგიაში ჩადის ჩ. ტ. რასელი.

1910

1914 ინიშნება პირველი მიმომსვლელი ზედამხედველი.

1914—1915 „შემოქმედის ფოტოდრამას“ უამრავი მაყურებელი ჰყავს.

1920

1920—1925 მთელ ქვეყანაში წაიკითხეს მოხსენება „დღეს მცხოვრები მილიონები არასდროს მოკვდებიან“.

1925 ნორვეგიულ ენაზე გამოდის „ოქროს ხანა“ („გამოიღვიძეთ!“).

1928—1940 სანაპირო დასახლებებში საქადაგებლად იყენებდნენ ნავებს.

1930

1940

1940—1945 წინააღმდეგობის მიუხედავად, ომის დროს ქადაგება გრძელდება.

1945 ნორვეგიულ ენაზე გამოდის „საგუშაგო კოშკი“.

1948 ჩადიან სკოლა „გალაადის“ პირველი კურსდამთავრებული მისიონერები.

1950

1950 უზენაესი სასამართლო მხარს უჭერს ლიტერატურით ქადაგების უფლებას.

1960

1965 ოსლოში იმართება საერთაშორისო კონგრესი.

1970

1980

1984 ახალი ფილიალის მიძღვნა.

1990

1990 იქმნება საავადმყოფოებთან თანამშრომლობის კომიტეტები.

1994 საკონგრესო დარბაზის მიძღვნა ოსლოში.

1996 ნორვეგიულ ენაზე გამოდის „ახალი ქვეყნიერების თარგმანის“ სრული ვერსია.

2000

2010

2011 დამხმარე პიონერების, პიონერების, მაუწყებლებისა და გახსენების საღამოზე დამსწრეთა ახალი უმაღლესი რიცხვი.

[სქემა⁄სურათი 159 გვერდზე]

(სრული ტექსტი იხილეთ პუბლიკაციაში)

მაუწყებლები

პიონერები

10,000

8,000

6,000

4,000

2,000

1920 1935 1950 1965 1980 1995 2010

[რუკები 91 გვერდზე]

(სრული ტექსტი იხილეთ პუბლიკაციაში)

შვედეთი

სტოკჰოლმი

ერებრუ

ფინეთი

ჰელსინკი

ფინეთის ყურე

ბალტიის ზღვა

დანია

კოპენჰაგენი

ნორვეგია

ოსლო

ვესტფოლდი

ბოტსფიორდი

ვარდე

კირკენესი

კარასიოკი

ჰამერფესტი

ალტა

ფინმარკსვიდა

კეუტოკაინო

ტრომსი

ჰარსტადი

ნარვიკი

სორტლენი

ჰენესი

სვოლვერი

ბუდე

რერვიკი

ნამსუსი

სტეინხიერი

ტრონჰეიმი

კრისტიანსუნი

მოლეი

ფლორე

ბერგენი

ჰეუგესუნი

სტავანგერი

ეგერსუნი

კრისტიანსანი

არენდალი

შიენი

კონგსბერგი

დრამენი

ჰენეფოსი

გიოვიკი

ლილეჰამერი

ბრუმუნდალი

ჰამარი

კონგსვინგერი

ში

აშიმი

მოსი

ჰალდენი

ფრედრიქსტადი

ოსლო-ფიორდი

ჩრდილოეთის ზღვა

ნორვეგიის ზღვა

კუნძული ანდოია

ბლეიკი

სვალბარდის არქიპელაგი

ლონიერბიენი

ფიულკეები (ოლქები)

ფინმარკი

ტრომსი

ტელემარკი

ვესტფოლდი

[სურათი 88 გვერდზე]

კნუდ პედერსონ ჰამერი

[სურათი 88, 89 გვერდებზე]

რაინე, ჩრდილოეთი ნორვეგია

[სურათი 92 გვერდზე]

შიენის კრება ინგებრეტ და ბერტე ანდერსენებთან ერთად, 1911 წელი

[სურათი 93 გვერდზე]

ვიქტორ ფელტი

[სურათი 94 გვერდზე]

ჰალგერდ ჰოლმი (1), თეოდორ სიმონსენი (2) და ლოტე ჰოლმი (3)

[სურათი 98 გვერდზე]

პირველი პიონერები: 1) ჰელგა ჰესი, 2) ანდრეას ეისეთი, 3) კარლ გუნბერგი, 4) ჰულდა ანდერსენი და 5) ანა ანდერსენი

[სურათი 100 გვერდზე]

„სახალხო მქადაგებლები“

[სურათი 104 გვერდზე]

„ოქროს ხანა“ ნორვეგიულ ენაზე

[სურათი 106 გვერდზე]

ევენ გუნდერსრუდი

[სურათი 107 გვერდზე]

შიენის კრების წევრები ხშირად გადიოდნენ ღია სატვირთო მანქანით მიმდებარე ტერიტორიებზე საქადაგებლად

[სურათი 108 გვერდზე]

ტორკელ რიგერაიდე

[სურათი 109 გვერდზე]

ოლაფ სკაუ

[სურათი 114 გვერდზე]

კარლ გუნბერგი ნავ „ელიჰუს“ კაპიტანი იყო

[სურათი 115 გვერდზე]

იოჰანეს კორსტა ნავ „ესთერს“ მართავდა

[სურათი 116 გვერდზე]

ანდრეას ჰოუპი და მაგნუს რანდალი ნავ „რუთზე“ მსახურობდნენ

[სურათი 117 გვერდზე]

ჩრდილოეთის ციალი ჩრდილოეთ ნორვეგიაში

[სურათი 118 გვერდზე]

სულვაი ლევოსი

[სურათი 119 გვერდზე]

ანდრეას და სიგრიდ კვინეები

[სურათი 124 გვერდზე]

საიდუმლო შეხვედრა ტყეში სოფელ შის მახლობლად

[სურათი 127 გვერდზე]

მარვინ ანდერსონი და მისი მეუღლე კარენი

[სურათი 128 გვერდზე]

ფეხის საბეჭდი დაზგა

[სურათი 129 გვერდზე]

კონგრესი ბერგენში, 1946 წელი

[სურათი 130 გვერდზე]

სვანჰილ ნეროლი, 1961 წელი

[სურათი 133 გვერდზე]

არნულფის ნავს ხშირად იყენებდნენ მსახურებისთვის

[სურათი 135 გვერდზე]

გუნარ მარკუსენი (1) და ჰანს პეტერ ჰემსტადი (2) პირველები იყვნენ ნორვეგიიდან, რომლებმაც სკოლა „გალაადი“ დაამთავრეს

[სურათი 138 გვერდზე]

კარვების ბანაკი, საერთაშორისო კონგრესი დევიზით „ჭეშმარიტების სიტყვა“

[სურათი 139 გვერდზე]

პაულ ბრუნი

[სურათი 142 გვერდზე]

ჰარტვიგ მიენა და სხვა მაუწყებლები თოვლის მოტოციკლებით მიდიან საამელებთან საქადაგებლად

[სურათი 144 გვერდზე]

ფილიალის მშენებლობა 1981 წელს დაიწყო

[სურათი 145 გვერდზე]

ფილიალი დღეს

[სურათი 147 გვერდზე]

ოსლოს საკონგრესო დარბაზი

[სურათი 160 გვერდზე]

ოჯახში ბიბლიური დასწავლების შედეგად არაერთი თაობა გახდა იეჰოვას ერთგული მსახური