დანიელის სასარგებლოდ მოყვანილი ფაქტები

25. ა) როგორ ადასტურებს იოსებ ფლავიუსი დანიელის ცნობის უტყუარობას? ბ) როგორ შეესაბამება ისტორიას იოსებ ფლავიუსის ცნობა ალექსანდრე მაკედონელისა და დანიელის წიგნის შესახებ? (იხილეთ მეორე სქოლიო). გ) როგორ ადასტურებს ენათმეცნიერება დანიელის წიგნის უტყუარობას? (იხილეთ გვერდი 26).

²⁵ ახლა ისევ ფაქტებს დავუბრუნდეთ. აღსანიშნავია, რომ ებრაული წერილებიდან არც ერთი წიგნის სიტყვების უტყუარობა არ არის ისე დადასტურებული, როგორც დანიელის წიგნისა. მაგალითად, მის უტყუარობას ადასტურებს ცნობილი ებრაელი ისტორიკოსი იოსებ ფლავიუსი. ის წერს, რომ ძვ. წ. IV საუკუნეში, როდესაც ალექსანდრე მაკედონელმა სპარსეთის წინააღმდეგ გაილაშქრა და იერუსალიმშიც შევიდა, მღვდლებმა მას დანიელის წიგნი უჩვენეს. ალექსანდრემ დაასკვნა, რომ დანიელის წინასწარმეტყველური სიტყვები მის ომებს, მათ შორის სპარსეთის წინააღმდეგ ბრძოლებსაც, ეხებოდაe. ეს ყოველივე კი დაახლოებით საუკუნე-ნახევრით ადრე უნდა მომხდარიყო, ვიდრე, კრიტიკოსთა მტკიცებით, თვითმარქვია მწერალი დანიელის წიგნს დაწერდა. რაღა თქმა უნდა, კრიტიკოსებმა ამ ცნობის გამო იოსებ ფლავიუსის წინააღმდეგაც გაილაშქრეს. ისინი ფლავიუსის იმ სიტყვებსაც უარყოფენ, რომ დანიელის ზოგი წინასწარმეტყველება შესრულდა. თუმცა ისტორიკოსმა ჯოზეფ დ. უილსონმა აღნიშნა, რომ „ამ საკითხის შესახებ [იოსებ ფლავიუსმა] შეიძლება მთელი მსოფლიოს კრიტიკოსებზე მეტი იცოდა“.