იესოს მოსვლა თუ იესოს თანდასწრება — რომელი?

„რა იქნება შენი მოსვლისა [თანდასწრებისა, აქ] და წუთისოფლის [ამ სისტემის, აქ] აღსასრულის ნიშანი?“ (მათე 24:3).

1. რა როლს თამაშობდა კითხვები იესოს მსახურებაში?

იესოს მიერ მარჯვედ დასმული კითხვები მის მსმენელებს აფიქრებდა, საკითხებს ახალი კუთხით ანახვებდა (მარკოზი 12:35–37; ლუკა 6:9; 9:20; 20:3, 4). ჩვენ მადლიერები უნდა ვიყოთ, რომ იესო პასუხობდა კიდეც დასმულ შეკითხვებს. მისი პასუხები ასხივებდა ჭეშმარიტებას, რაც სხვაგვარად, შესაძლოა, არც გვცოდნოდა და ვერც გაგვეგო (მარკოზი 7:17–23; 9:11–13; 10:10–12; 12:18–27).

2. რომელ კითხვაზე გავამახვილებთ ახლა ყურადღებას?

² მათეს 24:3-ში ვნახულობთ ერთ-ერთ უაღრესად მნიშვნელოვან შეკითხვას, რომელზეც ოდესმე უპასუხია იესოს. მიწიერი სიცოცხლის აღსასრულის მოახლოების დროს, იესომ გააფრთხილა თავისი მოწაფეები, რომ იერუსალიმის ტაძარი განადგურდებოდა, რაც იუდეველთა სისტემის აღსასრულის ნიშანი იქნებოდა. მათეს ჩანაწერში გრძელდება: „გვითხარი, როდის მოხდება ეს და რა იქნება შენი მოსვლისა და წუთისოფლის აღსასრულის ნიშანი?“ (მათე 24:3).

3, 4. რა მნიშვნელოვანი სხვაობაა იმაში, თუ როგორ გვთავაზობს ბიბლიის სხვადასხვა თარგმანები ძირითადი მნიშვნელობის მქონე სიტყვას მათეს 24:3-ში?

³ ბიბლიის მილიონობით მკითხველს აინტერესებს: „რატომ დაუსვეს მოწაფეებმა იესოს ეს შეკითხვა და როგორ უნდა იმოქმედოს იესოს პასუხმა ჩემზე?“ პასუხში იესომ ისაუბრა ხის გაფოთვლაზე, რაც იმის მიმანიშნებელია, რომ ზაფხული „ახლოა“ (მათე 24:32, 33). ამიტომ, მრავალი ეკლესია ასწავლის, რომ მოციქულები იესოს ეკითხებოდნენ მისი ‘მოსვლის’ ნიშნის შესახებ, იმ ნიშნის შესახებ, რომელიც ნათელყოფდა, რომ მისი დაბრუნება ახლოს იყო. მათ სწამთ, რომ ‘მოსვლა’ იქნება იმ დროს, როცა ის ქრისტიანებს ზეცაში წარიტაცებს და მსოფლიოს გაანადგურებს. გჯერა თუ არა ამ სწავლების სისწორე?

⁴ ბიბლიის ზოგიერთი თარგმანი, მათ შორის, „საღვთო წერილის ახალი ქვეყნიერების თარგმანი“, სიტყვა ‘მოსვლის’ ნაცვლად, იყენებს სიტყვა — ‘თანდასწრებას’. შესაძლებელია თუ არა, რომ მოციქულების შეკითხვა და იესოს პასუხი განსხვავდებოდეს ეკლესიების სწავლებისგან? სინამდვილეში, რა კითხვა იყო დასმული? და რა თქვა იესომ პასუხად?

რას ეკითხებოდნენ ისინი?

5, 6. რა შეგვიძლია დავასკვნათ მოციქულთა ფიქრზე, როდესაც იესოს დაუსვეს მათეს 24:3-ში მოცემული კითხვა?

⁵ თუ გავითვალისწინებთ იმას, რაც იესომ ტაძრის შესახებ თქვა, როგორც ჩანს, მოციქულები ფიქრობდნენ იუდეველთა სისტემაზე, როდესაც ჰკითხეს ‘მისი მოსვლისა [ან თანდასწრების] და წუთისოფლის [ამ სისტემის, აქ; სიტყვასიტყვით, „ეპოქის“] აღსასრულის ნიშანი’ (შეადარე სიტყვა „წუთისოფელი“ 1-ლი კორინთელთა 10:11-სა და გალატელთა 1:4-თან).

⁶ იმ დროისთვის მოციქულებს ბოლომდე არ ესმოდათ იესოს სწავლებები. უფრო ადრე მათ ეგონათ, რომ „უცბად გამოჩნდებოდა ღვთის სასუფეველი“ (ლუკა 19:11; მათე 16:21–23; მარკოზი 10:35–40). ზეთისხილის მთაზე საუბრის შემდეგაც, ვიდრე სულიწმიდით იქნებოდნენ ცხებული, ისინი შეეკითხნენ იესოს, იმ დროისთვის თუ აღუდგენდა ისრაელს სამეფოს (საქმეები 1:6).

7. რატომ შეეკითხებოდნენ მოციქულები იესოს მისი მომავალი როლის შესახებ?

⁷ მაგრამ მათ იცოდნენ, რომ იესოს უნდა დაეტოვებინა ისინი, რადგან, არცთუ ისე დიდი ხნის წინათ, უთხრა: „კიდევ მცირე ხანს არის თქვენ შორის ნათელი. იარეთ სანამ ნათელი გაქვთ“ (იოანე 12:35; ლუკა 19:12–27). ამგვარად, მათ, როგორც ჩანს, აინტერესებდათ: „თუ იესო წასვლას აპირებს, როგორ ამოვიცნობთ მის დაბრუნებას?“ როდესაც ის გამოჩნდა, როგორც მესია, უმრავლესობამ არ აღიარა იგი. და ერთი წლის შემდეგაც კი კვლავ რჩებოდა კითხვები იმასთან დაკავშირებით, შეასრულებდა თუ არა იესო ყოველივეს, რაც მესიას უნდა გაეკეთებინა (მათე 11:2, 3). ასე რომ, მოციქულებს მიზეზი ჰქონდათ, ეკითხათ მისთვის მომავლის შესახებ. მაგრამ, კვლავ ვუბრუნდებით ზემოხსენებულ შეკითხვას, ეკითხებოდნენ თუ არა მისი მალე მოსვლის ნიშნის, თუ რაღაც სხვა რამის შესახებ?

8. რომელ ენაზე ესაუბრებოდნენ მოციქულები იესოს?

⁸ წარმოიდგინე, რომ ჩიტი იყავი და ზეთისხილის მთაზე ისმენდი საუბარს (შეადარე ეკლესიასტე 10:20). ალბათ, იესოსა და მისი მოციქულების საუბარს ებრაულ ენაზე მოისმენდი (მარკოზი 14:70; იოანე 5:2; 19:17, 20; საქმეები 21:40). მაგრამ, როგორც ჩანს, მათ ბერძნულიც იცოდნენ.

რა დაწერა მათემ — ბერძნულად

9. რაზეა დაფუძნებული „მათეს“ უახლესი თარგმანების უმრავლესობა?

⁹ ახალი წელთაღრიცხვით მეორე საუკუნის ძველი წყაროები გვამცნობს, რომ პირველად მათემ თავისი სახარება ებრაულ ენაზე დაწერა. როგორც ჩანს, მოგვიანებით მან ის ბერძნულადაც დაწერა. მრავალი ბერძნული ხელნაწერი დღემდე შემორჩა და დღევანდელ ენებზე მისი სახარების თარგმნის საყრდენს წარმოადგენს. რა დაწერა მათემ ბერძნულად ზეთისხილის მთაზე საუბართან დაკავშირებით? რა დაწერა „მოსვლისა“ თუ „თანდასწრების“ შესახებ, რასაც მოციქულები ეკითხებოდნენ იესოს და, რაც იესომ განმარტა?

10. ა) რომელ ბერძნულ სიტყვას იყენებდა მათე ხშირად ‘მოსვლის’ გადმოსაცემად და რა მნიშვნელობები შეიძლება, ჰქონდეს მას? ბ) რომელი სხვა ბერძნული სიტყვაა ჩვენთვის საინტერესო?

¹⁰ მათეს პირველ 23 თავში 80-ზე მეტჯერ გვხვდება საზოგადო ბერძნული ზმნა „ერʹკჰო·მაი“ ‘მოსვლასთან’ დაკავშირებით. ხშირად, ეს სიტყვა ნიშნავს მოახლოებას ან ახლო მოსვლას, როგორც იოანეს 1:48-ში (სსგ; 1:47, კს) ვკითხულობთ: „მისკენ მომავალი ნათანაელი. . . დაინახა, იესომ“. გამოყენების მიხედვით, ზმნა „ერʹკჰო·მაი“ შეიძლება ნიშნავდეს: „მოსვლას“, „წასვლას“, „მისვლას“, „შესვლას“ ან „გზაზე დადგომას“ (მათე 2:8, 11; 8:28; იოანე 4:25, 27, 45; 20:4, 8; საქმეები 8:40; 13:51). მაგრამ მათეს 24:3, 27, 37, 39-ში მათემ გამოიყენა სხვა სიტყვა, არსებითი სახელი, „პა·როუ·სიʹა“, რომელიც სხვა სახარებებში არ გვხვდება. რადგანაც ბიბლიის წერა ღვთის მიერ იყო შთაგონებული, რატომ აღძრა მან მათე, რომ სახარების ბერძნულად წერის დროს სწორედ ეს ბერძრული სიტყვა ჩაეწერა ამ მუხლებში? რას ნიშნავს ეს და რატომ უნდა გვსურდეს ამის გაგება?

11. ა) რას ნიშნავს „პა·როუ·სიʹა“? ბ) რომელი მაგალითები გვეხმარება იოსებ ფლავიუსის ნაწერებიდან, რომ გავიგოთ „პა·როუ·სიʹა“-ს მნიშვნელობა? (იხილე სქოლიო).

¹¹ სიტყვა „პა·როუ·სიʹა“-ს ზუსტი მნიშვნელობა არის „თანდასწრება“. ვაინის „ახალი აღთქმის სიტყვების განმარტებითი ლექსიკონი“ ამბობს: „პაროუსია, . . . სიტ[ყვასიტყვით], თანდასწრება, „პარა“ — „თან“ და „ოუსია“ — „არის“ (ნაწარმოებია ზმნიდან, „ეიმი“ — ყოფნა), მიუთითებს როგორც მოსვლაზე, აგრეთვე ამის შედეგად თან დასწრებაზე. მაგალითად, პაპირუსის წერილში ქალბატონი საუბრობს თავისი „პაროუსიის“ აუცილებლობის შესახებ გარკვეულ ადგილზე, რათა იზრუნოს საკუთრებასთან დაკავშირებულ საკითხებზე“. სხვა ლექსიკონები განმარტავს, რომ „პა·როუ·სიʹა“ მიუთითებს ‘მმართველის ვიზიტზე’. ამიტომ, ეს მხოლოდ მოსვლას არ შეეხება, არამედ თანდასწრებასაც, რომელიც მოსვლიდან მოყოლებული გრძელდება. საინტერესოა, რომ მოციქულების თანამედროვე ებრაელმა ისტორიკოსმა, იოსებ ფლავიუსმა, სწორედ ამ მნიშვნელობით გამოიყენა „პა·როუ·სიʹა“a.

12. თავად ბიბლიის რომელი მაგალითები გვეხმარება, რომ დავრწმუნდეთ „პა·როუ·სიʹა“-ს მნიშვნელობაში?

¹² „თანდასწრების“ მნიშვნელობას ნათელს ჰფენს უძველესი ლიტერატურა, მაგრამ ქრისტიანებს განსაკუთრებით აინტერესებთ, თუ ღვთის სიტყვა როგორ იყენებს სიტყვა „პა·როუ·სიʹა“-ს. პასუხი იგივეა — თანდასწრება. ამას პავლეს წერილებიდან ვხედავთ. მაგალითად, ფილიპელებს მან მისწერა: „როგორც ყოველთვის იყავით მორჩილნი, არა მარტო ჩემი ყოფნისას [თანდასწრებისას, აქ], არამედ უფრო მეტად ახლა, ჩემი არყოფნის დროს. . . იღვაწეთ თქვენს სახსნელად“. ის აგრეთვე ლაპარაკობს მათთან ყოფნის შესახებ, რომ, შესაძლოა, პავლეს ‘კვლავ მისვლით [თანდასწრებით (პა·როუ·სიʹა), აქ]’ ისინი ხარობდნენ (ფილიპელთა 1:25, 26; 2:12). სხვა თარგმანებში ვკითხულობთ „კვლავ თქვენთან ყოფნით“ (Weymouth; New International Version); „როცა კვლავ თქვენთან ვარ“ (Jerusalem Bible; New English Bible); და „როცა კვლავ თქვენს შორის გეყოლებით“ (Twentieth Century New Testament). მეორე კორინთელთა 10:10, 11-ში პავლემ ‘პირადად ყოფნა [თანდასწრება, აქ]’ დაუპირისპირა ‘არყოფნას’. ამ მაგალითებიდან ნათლად ჩანს, რომ ის არ საუბრობდა თავის მიახლოებასა და მისვლაზე; მან სიტყვა „პა·როუ·სიʹა“ თანდასწრების მნიშვნელობით გამოიყენაb (შეადარე 1-ლი კორინთელთა 16:17, აქ). მაგრამ, რა შეიძლება ითქვას იესოს „პა·როუ·სიʹა“-ს მითითებებზე? აქვს თუ არა მათ მისი ‘მოსვლის’ მნიშვნელობა, თუ ხანგრძლივი დროის განმავლობაში თანდასწრებას ნიშნავს?

13, 14. ა) საიდან ვასკვნით, რომ „პა·როუ·სიʹა“ გრძელდება დროის განმავლობაში? ბ) რა შეიძლება, ითქვას იესოს „პა·როუ·სიʹა“-ს ხანგრძლივობაზე?

¹³ პავლეს დროს მცხოვრებ სულითცხებულ ქრისტიანებს აინტერესებდათ იესოს „პა·როუ·სიʹა“. მაგრამ პავლე აფრთხილებდა, რომ ‘არ შეძრულიყო მათი გონება’. პირველად უნდა გამოჩენილიყო „ურჯულოების კაცი“, რომელიც, როგორც დამტკიცდა, არის ქრისტიანული სამყაროს სამღვდელოება. პავლე წერდა, რომ ‘მისი მოსვლა [თანდასწრება, აქ] იქნებოდა სატანის მოქმედებით, ყოველგვარი ყალბი ძალით, ნიშნებითა და სასწაულებით’ (2 თესალონიკელთა 2:2, 3, 9). ცხადია, რომ ‘ურჯულოების კაცის’ „პა·როუ·სიʹა“, ანუ თანდასწრება, არ ყოფილა წამიერი მოსვლა; ის უნდა გაგრძელებულიყო მთელი დროის მანძილზე, რომლის დროსაც ყალბი ნიშნები წარმოიშვებოდა. რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი?

¹⁴ განვიხილოთ ამ მუხლის წინამდებარე მუხლი: „გამოჩნდება ურჯულო, რომელსაც უფალი იესო გაანადგურებს თავის ბაგეთა სულით და განაქარვებს თავისი მოსვლის [თანდასწრების, აქ] გამოცხადებით“. როგორც ‘ურჯულოების კაცის’ თანდასწრება უნდა ყოფილიყო გარკვეული დროის მანძილზე, მსგავსად იესოს თანდასწრება განსაზღვრული დროის განმავლობაში იქნებოდა და ამის აპოგეა ურჯულო ‘დაღუპვის ძის’ განადგურება უნდა ყოფილიყო (2 თესალონიკელთა 2:8).

ებრაული — ენის თავისებურებები

15, 16. რომელი სპეციფიკური სიტყვაა გამოყენებული „მათეს“ ებრაულ თარგმანებში? ბ) როგორ არის გამოყენებული „ბოჰ’“-ი საღვთო წერილში?

¹⁵ ზემოთქმულის თანახმად, როგორც ჩანს, მათემ თავისი სახარება პირველად ებრაულ ენაზე დაწერა. რომელი ებრაული სიტყვა გამოიყენა მან მათეს 24:3, 27, 37, 39-ში? თანამედროვე ებრაულ ენაზე „მათეს“ სხვადასხვა თარგმანებში, როგორც მოციქულების შეკითხვაში, აგრეთვე იესოს პასუხში, გამოყენებულია ზმნის ფორმა „ბოჰ’“-ი. ამიტომ ამ მუხლებს ასე წავიკითხავდით: „რა იქნება შენი [ბოჰ’]-ისა და წუთისოფლის აღსასრულის ნიშანი?“ და „როგორც იყო ნოეს დღეები, ისევე იქნება კაცის ძის [ბოჰ’]-იც“. კი მაგრამ, რას ნიშნავს „ბოჰ’“-ი?

¹⁶ მიუხედავად იმისა, რომ მრავალი მნიშვნელობა აქვს, ებრაული ზმნა „ბოჰ’“-ი, ძირითადად, ნიშნავს „მოსვლას“. ერთ-ერთი ლექსიკონი (Theological Dictionary of the old Testament) ამბობს: „ებრაულ წერილებში ყველაზე ხშირად, 2 532-ჯერ, გამოიყენება ზმნა „ბოჰ’“-ი და ძირითადად მოძრაობის გამოსახატავად იხმარება“ (დაბადება 7:1, 13; გამოსვლა 12:25; 28:35; მეორე მეფეთა 19:30; მეოთხე მეფეთა 10:21; ფსალმუნი 64:2; ესაია 1:23; ეზეკიელი 11:16; დანიელი 9:13; ამოსი 8:11). გამოიყენეს თუ არა ასეთი ფართო მნიშვნელობის სიტყვა იესომ და მისმა მოციქულებმა, შესაძლოა, საკამათო იყოს. მაგრამ გამოიყენეს თუ არა საერთოდ?

17. ა) რატომ არის დასაშვები, რომ თანამედროვე ებრაული თარგმანები ზუსტად ვერ გადმოსცემდეს იმას, რაც იესომ და მისმა მოციქულებმა თქვეს? ბ) კიდევ რომელ წყაროებში ვპოულობთ იმ ძაფს, რომელიც გვახვედრებს, თუ რომელი სიტყვა გამოიყენეს იესომ და მისმა მოციქულებმა და კიდევ რა მიზეზით არის ეს წყარო ჩვენთვის საინტერესო? (იხილე სქოლიო).

¹⁷ გახსოვდეს, რომ თანამედროვე ებრაული ვერსიებიც თარგმანებია, რომლებიც, შესაძლოა, ზუსტად ვერ გადმოსცემს იმას, რაც მათემ ებრაულ ენაზე დაწერა. ფაქტია, რომ იესოს თავისუფლად შეეძლო „ბოჰ’“-ის ნაცვლად გამოეყენებინა სხვა სიტყვა, რომელიც ზუსტად შეესაბამებოდა სიტყვა „პა·როუ·სიʹა“-ს. ზმნის ეს ფორმა გვხვდება 1995 წელს გამოცემულ წიგნში: „მათეს ებრაული სახარება“, ავტორი — პროფესორი ჯორჯ ჰოუარდი. წიგნი ყურადღებას ამახვილებს მე-14 საუკუნის, ქრისტიანობის საწინააღმდეგო, პოლემიკურ ტრაქტატზე, რომლის ავტორი იყო ებრაელი ექიმი შემ-ტობ ბენ ისააკ იბნ შარფუტი. ეს დოკუმენტი გვთავაზობს მათეს სახარების ებრაულ ტექსტს. არსებობს მტკიცება, რომ მათეს ეს ტექსტი შემ-ტობის დროს, იმის ნაცვლად ლათინურიდან ან ბერძნულიდან გადათარგმნილიყო, წარმოადგენდა უძველესს და თავდაპირველად, ებრაულ ენაზე იყო შედგენილიc. ამან, შეიძლება, უფრო ახლოს მიგვიყვანოს იმასთან, რაც ზეთისხილის მთაზე ითქვა.

18. რომელი საინტერესო ებრაული სიტყვა გამოიყენა შემ-ტობმა, და რას ნიშნავს ის?

¹⁸ მათეს 24:3, 27, 39-ში შემ-ტობის „მათე“ არ იყენებს ზმნა „ბოჰ’“-ს. ამის ნაცვლად გამოყენებულია მონათესავე არსებითი სახელი „ბი·ʼაჰʹ“. ეს არსებითი სახელი ებრაულ წერილებში მხოლოდ ეზეკიელის 8:5-ში გამოიყენება, სადაც მისი მნიშვნელობაა ‘შესასვლელი’. იმის ნაცვლად, რომ გამოხატოს მოსვლასთან დაკავშირებული მოქმედება, „ბი·ʼაჰʹ“ ნიშნავს შენობის დასაწყისს; როდესაც ხარ შესასვლელში ან ზღურბლზე, უკვე შენობაში ხარ. აგრეთვე, „მკვდარი ზღვის ხელნაწერებს“ შორის არაბიბლიური რელიგიური საბუთები, ხშირად „ბი·ʼაჰʹ“-ს მოსვლასთან ან მღვდლობის დაწყებასთან დაკავშირებით იყენებს (იხილე პირველი ნეშტთა 24:3–19; ლუკა 1:5, 8, 23). ძველი სირიული (ანუ არამეული) „ფეშიტა“, რომელიც 1986 წელს ებრაულ ენაზე გადაითარგმნა, მათეს 24:3, 27, 37, 39-ში იყენებს „ბი·ʼაჰʹ“-ს. ამგვარად, არსებობს მტკიცება, რომ ძველ დროში არსებით სახელ — „ბი·ʼაჰʹ“-ს, შესაძლოა, ჰქონდა ბიბლიაში გამოყენებული „ბოჰ’“-ისგან განსხვავებული მნიშვნელობა. რატომ არის ეს საინტერესო?

19. რა შეგვიძლია დავასკვნათ, თუ იესომ და მისმა მოციქულებმა გამოიყენეს სიტყვა „ბი·ʼაჰʹ“?

¹⁹ მოციქულებმა თავიანთი შეკითხვისას და იესომ თავის პასუხში, შესაძლოა, გამოიყენეს არსებითი სახელი — „ბი·ʼაჰʹ“. თვით იმ შემთხვევაშიც კი, თუ მოციქულები შეკითხვაში მხოლოდ იესოს მომავალ მოსვლას გულისხმობდნენ, იესომ, შესაძლოა, გამოიყენა სიტყვა „ბი·ʼაჰʹ“ და ამ სიტყვაში უფრო მეტი მნიშვნელობა ჩააქსოვა, ვიდრე ისინი ფიქრობდნენ. იესომ, შესაძლოა, მიუთითა ახალ დანიშნულებასთან დაკავშირებულ მოსვლაზე; მისთვის მოსვლა ახალი როლის შესრულების დასაწყისი იქნებოდა. ეს უნდა მიანიშნებდეს სიტყვა „პა·როუ·სიʹა“-ს მნიშვნელობაზე, რომელიც შემდეგ გამოიყენა მათემ. „ბი·ʼაჰʹ“-ის ასეთი გამოყენება, უეჭველია, რომ ეთანხმება იმას, რასაც იეჰოვას მოწმეები დიდი ხნის მანძილზე ასწავლიან, რომ იესოს მიერ მოცემული შედგენილი „ნიშანი“ მის თანდასწრებას ასახავდა.

ველით მისი თანდასწრების აპოგეას

20, 21. რა შეგვიძლია, ვისწავლოთ იესოს სიტყვებიდან, რომლებიც ნოეს დროსთან დაკავშირებით თქვა?

²⁰ იესოს თანდასწრებასთან დაკავშირებულმა შესწავლამ ჩვენს ცხოვრებასა და მოლოდინზე უდიდესი გავლენა უნდა იქონიოს. იესო თავის მიმდევრებს სიფხიზლისაკენ მოუწოდებდა. მან ისე მოგვცა ნიშანი, რომ მისი თანდასწრების ამოცნობა შესაძლებელი ყოფილიყო, მაგრამ უმეტესობა მას ყურადღებას არ მიაქცევდა: „როგორც იყო ნოეს დღეები, ისევე იქნება კაცის ძის მოსვლაც. ვინაიდან, როგორც წარღვნამდელ დღეებში ჭამდნენ, სვამდნენ, ცოლს ირთავდნენ და თხოვდებოდნენ იმ დღემდე, ვიდრე ნოე კიდობანში შევიდოდა, და არ იცოდნენ, ვიდრე არ მოვიდა წარღვნა და ყველა არ წალეკა — ასევე იქნება კაცის ძის მოსვლაც [თანდასწრებაც, აქ]“ (მათე 24:37–39).

²¹ ნოეს დროს იმ თაობის ადამიანთა უმრავლესობა ყოველდღიურ საქმიანობას აგრძელებდა. იესომ იწინასწარმეტყველა, რომ ასევე იქნებოდა ‘კაცის ძის მოსვლის [თანდასწრების, აქ]’ დროსაც. ნოეს დროინდელ ხალხს, შესაძლოა, ეგონა, არაფერი მოხდებოდა. შენ კი სხვანაირად იცი. იმ დღეების აპოგეა, რომლებიც დროის განმავლობაში გაგრძელდა, იყო ‘წარღვნა, რომელმაც ყველა წალეკა’. ლუკაც მსგავსად წერდა, რომ იესომ ‘ნოეს დღეები’ შეადარა ‘კაცის ძის დღეებს’. იესომ გაგვაფრთხილა: „ასევე იქნება იმ დღესაც, როცა კაცის ძე გამოჩნდება“ (ლუკა 17:26–30).

22. რატომ უნდა ვიყოთ განსაკუთრებულად დაინტერესებული იესოს მიერ მათეს 24-ე თავში მოცემული წინასწარმეტყველებით?

²² ყოველივე ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს ჩვენთვის, რადგან ჩვენ ვცხოვრობთ იმ დროს, როდესაც შეგვიძლია ამოვიცნოთ იესოს მიერ ნაწინასწარმეტყველები მოვლენები — ომები, მიწისძვრები, ეპიდემიები, შიმშილობა და მისი მოწაფეების დევნა (მათე 24:7–9; ლუკა 21:10–12). ეს ყველაფერი დაიწყო მას შემდეგ, რაც ისტორიაში გარდამტეხი კონფლიქტი მოხდა, რომელსაც პირველ მსოფლიო ომს ვუწოდებთ, მაგრამ დღეს ადამიანთა უმრავლესობა ამას ისტორიის ჩვეულებრივ ნაწილად მიიჩნევს. ჭეშმარიტი ქრისტიანები ამ საყურადღებო მოვლენებს დიდ მნიშვნელობას ანიჭებენ, ისევე, როგორც ფხიზელ ადამიანს ესმის ლეღვის გაფოთვლისას ზაფხულის მოახლოება. იესო იძლეოდა რჩევას: „ასევე თქვენ, როცა იხილავთ ყოველივე ამის ახდენას, იცოდეთ, რომ ახლოა ღვთის სასუფეველი“ (ლუკა 21:31).

23. ვისთვის აქვს განსაკუთრებული მნიშვნელობა მათეს 24-ე თავში ჩაწერილ სიტყვებს და რატომ?

²³ ზეთისხილის მთაზე იესოს ნათქვამიდან მრავალი მისი მიმდევრების გასაგონად იყო ნათქვამი. ისინი მიიღებდნენ მონაწილეობას სიცოცხლის გადამრჩენ საქმიანობაში — კეთილი ცნობის გავრცელებაში მთელ დედამიწაზე, ვიდრე აღსასრული დადგებოდა. ისინი შეძლებდნენ ‘წმიდა ადგილზე მდგომი გატიალების სიბილწის’ გარჩევას. ისინი, რომლებიც გამოეხმაურებოდნენ იმით, რომ „მიაშურებდნენ“ მთებს დიდი გასაჭირის დადგომამდე. და მათზე მოახდენდა განსაკუთრებულ ზემოქმედებას დამატებული სიტყვები: „ის დღეები რომ არ შემოკლებულიყო, ძე ხორციელი ვერ გადარჩებოდა. მაგრამ რჩეულთა გულისათვის შემოკლდება ის დღეები“ (მათე 24:9, 14–22). მაგრამ რას ნიშნავს ეს გამომაფხიზლებელი სიტყვები და რატომ შეიძლება ითქვას, რომ ისინი ჩვენი უფრო დიდი ბედნიერების, დარწმუნებისა და გულმოდგინების საწინდარია? შემდეგი შეხვედრისას მათეს 24:22-ის შესწავლა გაგვცემს პასუხს.

[სქოლიოები]

გადარჩები თუ არა ღვთის მოქმედებისას?

„ის დღეები რომ არ შემოკლებულიყო, ძე ხორციელი ვერ გადარჩებოდა. მაგრამ რჩეულთა გულისათვის შემოკლდება ის დღეები“ (მათე 24:22).

1, 2. ა) რატომ არის ბუნებრივი, დაინტერესდე საკუთარი მომავლით? ბ) რა მნიშვნელოვანი კითხვები შეიძლება, წარმოშვას ბუნებრივმა ინტერესმა?

რამდენად ხარ დაინტერესებული საკუთარი თავით? მრავალი საკუთარი თავისადმი ინტერესით უკიდურესობაში ვარდება, ეგოისტი ხდება. მაგრამ სათანადო ინტერესის გამოვლენას იმის მიმართ, რაც ჩვენზე ახდეს გავლენას, ბიბლია არ განსჯის (ეფესელთა 5:33). ეს ჩვენი მომავლის მიმართ ინტერესსაც ეხება. მაშასადამე, ბუნებრივია იმის გაგების სურვილი, თუ რა იქნება მომავალში. ხარ თუ არა დაინტერესებული?

² ჩვენ შეგვიძლია დარწმუნებული ვიყოთ, რომ იესოს მოციქულებსაც აინტერესებდათ თავიანთი მომავალი (მათე 19:27). როგორც ჩანს, ეს იყო მათ მიერ კითხვის დასმის მიზეზი, როდესაც ოთხი მათგანი ზეთისხილის მთაზე იყო იესოსთან ერთად. მათ ჰკითხეს: „გვითხარი, როდის მოხდება ეს, ანდა რა იქნება იმის ნიშანი, როცა ყოველივე ეს უნდა მოხდეს?“ (მარკოზი 13:4). იესომ არ უარყო მომავლის მიმართ ბუნებრივი ინტერესი — არც მათი ინტერესი უარყო და არც ჩვენსას უარყოფს. მან არაერთხელ გაამახვილა ყურადღება, თუ რა გავლენა ექნებოდა მის მიმდევრებზე მომავლის მოვლენებს და რა იქნებოდა საბოლოო შედეგი.

3. რატომ ვუკავშირებთ იესოს პასუხს ჩვენს დროს?

³ იესოს პასუხში მოცემული წინასწარმეტყველება, ძირითადად, ჩვენს დროში სრულდება. ამის დანახვა შეგვიძლია მსოფლიო ომებით, ჩვენი საუკუნის სხვადასხვა კონფლიქტებითა და მიწისძვრებით, რომლებიც ნთქავს უამრავი ადამიანის სიცოცხლეს, შიმშილით, რასაც თან სდევს ავადმყოფობა და სიკვდილი, ეპიდემიებით — ესპანური გრიპის ეპიდემიით დაწყებული, რომელმაც 1918 წელს იფეთქა, დამთავრებული შიდს-ის ფართოდ გავრცელებული დაავადებით. მაგრამ იესოს პასუხში მოცემული წინასწარმეტყველებების უმეტესობა წარსულშიც შესრულდა, ეს იყო ახალი წელთაღრიცხვით 70 წელს რომაელთა მიერ იერუსალიმის განადგურება და იმის შესრულება, რაც განადგურებას უძღვოდა წინ. იესომ თავისი მიმდევრები გააფრთხილა: „თქვენ კი მიხედეთ თქვენს თავს, ვინაიდან გადაგცემენ სამსჯავროზე, გცემენ სინაგოგებში, განმგებელთა და მეფეთა წინაშე წარსდგებით ჩემს გამო, მათ წინაშე დასამოწმებლად“ (მარკოზი 13:9).

რა იწინასწარმეტყველა იესომ და რა შესრულდა

4. რომელი გაფრთხილებებია მოცემული იესოს პასუხში?

⁴ იესომ თავის მოწაფეებს მხოლოდ ის არ უწინასწარმეტყველა, თუ მომავალში როგორ მოექცეოდნენ. მან გააფრთხილა ისინი, თუ თვითონ როგორ უნდა მოქცეულიყვნენ. მაგალითად, „ხოლო როცა იხილავთ გატიალების სიბილწეს, იქ მდგომარეს, სადაც არ უნდა იყოს, მაშინ, ვინც იუდეაშია, მთებს მიაშუროს“ (მარკოზი 13:14). მსგავსი ჩანაწერი ლუკას 21:20-ში ამბობს: „როცა იხილავთ იერუსალიმს ლაშქრით გარშემორტყმულს, მაშინ იცოდეთ, რომ მოახლოვდა მისი აოხრება“. როგორ დამტკიცდა მისი სიზუსტე პირველი შესრულების დროს?

5. რა მოხდა ახალი წელთაღრიცხვით 66 წელს ებრაელთა შორის იუდეაში?

⁵ „საერთაშორისო სტანდარტული ბიბლიური ენციკლოპედია“ [The International Standard Bible Encyclopedia (1982)] აღნიშნავს: „ებრაელები უფრო და უფრო შფოთავდნენ რომაელთა უღელქვეშ და ზედამხედველებიც უფრო მოძალადეები, სასტიკები და უპატიოსნოები ხდებოდნენ. ახალი წელთაღრიცხვით 66 წელს იფეთქა აშკარა აჯანყებამ. . . ომი მაშინ დაიწყო, როდესაც ებრაელმა ფანატიკოსებმა ხელში ჩაიგდეს მასადა და შემდეგ მენაჰემის ხელმძღვანელობით იერუსალიმისკენ დაიძრნენ. იმავე დროს, საგუბერნატორო ქალაქ კესარიაში გაიმართა ებრაელების ხოცვა-ჟლეტა და ამ სიმხეცის ამბავი მთელ ქვეყანას მოედო. ახლად მოჭრილ მონეტებზე ამოტვიფრული იყო 1—5 წლების აჯანყების თარიღი“.

6. როგორ გამოეხმაურნენ რომაელები ებრაელთა აჯანყებას?

⁶ რომაელთა მეთორმეტე ლეგიონი ცესტიუს გალუსის ხელმძღვანელობით დაიძრა სირიიდან, ააოხრა გალილეა და იუდეა და, შემდეგ, დედაქალაქზე მიიტანა იერიში და დაიპყრო ‘იერუსალიმის — წმინდა ქალაქის’ ზემოთა ნაწილი (ნეემია 11:1; მათე 4:5; 5:35; 27:53). ერთ-ერთი ტომი (The Roman Siege of Jerusalem) აჯამებს მთელ მოვლენებს და აღნიშნავს: „ხუთი დღის მანძილზე ცდილობდნენ კედლის აღებას, დროდადრო უკუგდებული იყვნენ. საბოლოოდ, დამცველები, რომლებსაც სძლიეს სეტყვასავის დაყრილი ლოდებით, დანებდნენ. რომაელმა ჯარისკაცებმა მიმართეს „კუ“-ს მეთოდს — ეს იყო მეთოდი, როდესაც თავდასაცავად თავზე ფარებს იფარებდნენ — დაანგრიეს კედელი და შეეცადნენ კარიბჭისთვის ცეცხლის წაკიდებას. დამცველები საშინელ პანიკაში ჩაცვივდნენ“. ქალაქში მყოფ ქრისტიანებს გაახსენდებოდათ ქრისტეს სიტყვები და მიხვდებოდნენ, რომ გატიალების სიბილწე წმინდა ადგილზე იდგაa. მაგრამ, როგორ შეეძლოთ ამ ქრისტიანებს ალყაშემორტყმული ქალაქიდან გაქცევა, როგორც იესომ ურჩია?

7. როგორ მოიქცნენ რომაელები ახალი წელთაღრიცხვით 66 წელს, როდესაც გამარჯვება ძალიან ახლოს იყო?

⁷ ისტორიკოსი იოსებ ფლავიუსი წერდა: „ცესტიუსმა [გალუსმა] ალყაშემორტყმულთა სასოწარკვეთილებისა და პანიკის მიუხედავად, უეცრად მოხსნა ალყა, მას გამარჯვების იმედი გადაეწურა, მიუხედავად იმისა, რომ არ დამარცხებულა, ეს კი მისი მხრიდან ყოველგვარ აზრს მოკლებული მოქმედება იყო“. რატომ გასცილდა იქაურობას გალუსი? რაც არ უნდა ყოფილიყო მიზეზი, მისმა წასვლამ ქრისტიანებს საშუალება მისცა, დამორჩილებოდნენ იესოს ბრძანებას, გაქცეულიყვნენ უსაფრთხო ადგილებში, მთებში.

8. რა იყო იერუსალიმის წინააღმდეგ რომაელთა ლაშქრობის მეორე ფაზა და რა განიცადეს გადარჩენილებმა?

⁸ მორჩილებამ სიცოცხლე შეუნარჩუნა მათ. მალე, აჯანყების ჩასახშობად, რომაელები დაიძრნენ. ამის აპოგეა იყო იერუსალიმის ალყაში მოქცევა გენერალ ტიტუსის ხელმძღვანელობით ახალი წელთაღრიცხვით 70 წლის აპრილიდან აგვისტომდე. ადამიანს სისხლი გაეყინება ძარღვებში, რომ წაიკითხოს, იოსებ ფლავიუსის მიერ აღწერილი ებრაელთა ტანჯვა. გარდა იმისა, რომ რომაელებთან ბრძოლაში დაიხოცნენ, მრავალი იუდეველი ურთიერთმეტოქე იუდეველთა ბანდების მსხვერპლი გახდა და შიმშილის გამო ხალხმა კანიბალიზმს მიჰყო ხელი. რომაელების გამარჯვების დროს დაიღუპა 1 100 000 ებრაელიb. დაუყოვნებლივ სიკვდილით დასაჯეს 97 000 გადარჩენილი; სხვები ტყვედ წაასხეს. იოსები წერს: „ჩვიდმეტზე მეტს ბორკილები დაადეს და მძიმე სამუშაოზე ეგვიპტეში გაგზავნეს, იმ დროს, როდესაც ტიტუსმა უამრავი გაგზავნა პროვინციებში, რათა ამფითეატრებში ხმლით დაეხოცათ ან მხეცებს დაეგლიჯათ“. ამ მოვლენების დროს, რომლებმაც განსაზღვრა მათი საბოლოო შედეგი, კიდევ 11 000 პიროვნება მოკვდა შიმშილით.

9. რატომ გადაურჩნენ ქრისტიანები იმას, რაც თავს დაატყდათ ებრაელებს და კიდევ რა კითხვები რჩება?

⁹ ქრისტიანები მადლიერები უნდა ყოფილიყვნენ, რომ დაემორჩილნენ უფლის გაფრთხილებას და რომაელების ჯარის დაბრუნებამდე ქალაქიდან გაიქცნენ. ამგვარად, ისინი გადაურჩნენ იმას, რასაც იესომ უწოდა: „დიდი გასაჭირი, როგორიც არ ყოფილა წუთისოფლის დასაბამიდან დღემდე და აღარც არასოდეს იქნება“ იერუსალიმში (მათე 24:21). იესომ აგრეთვე თქვა: „ის დღეები რომ არ შემოკლებულიყო, ძე ხორციელი ვერ გადარჩებოდა. მაგრამ რჩეულთა გულისათვის შემოკლდება ის დღეები“ (მათე 24:22). რას ნიშნავდა ეს იმ დროს და რას ნიშნავს დღეს?

10. როგორ იხსნებოდა ადრე მათეს 24:22?

¹⁰ წარსულში იხსნებოდა, რომ ‘გადარჩენილი ძე ხორციელი’, იყვნენ ის ებრაელები, რომლებიც ახალი წელთაღრიცხვით 70 წელს იერუსალიმის დიდ გასაჭირს გადაურჩნენ. ქრისტიანები გაიქცნენ, ასე რომ, ღმერთმა დაუშვა რომაელთაგან სწრაფი განადგურება. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, თუ გავითვალისწინებთ ფაქტს, რომ ‘რჩეულებს’ საფრთხე არ ემუქრებოდათ, გასაჭირის დღეები შეიძლებოდა, შემოკლებულიყო, რათა ზოგი ებრაელი, „ძე ხორციელი“, გადარჩენილიყო. ფიქრობდნენ, რომ გადარჩენილი ებრაელები ასიმბოლოებდნენ ჩვენს დროს მოახლოებულ დიდ გასაჭირში გადარჩენილებს (გამოცხადება 7:14).

11. რატომ არის მათეს 24:22-ის ახსნა ხელახლა გადასახედი?

¹¹ მაგრამ შეესაბამება თუ არა ეს ახსნა ახალი წელთაღრიცხვით 70 წელს მომხდარს? იესომ თქვა, რომ „ძე ხორციელი“ „გადარჩებოდა“, თავს დააღწევდა გასაჭირს. გამოიყენებდი თუ არა სიტყვას ‘გადარჩენილი’ იმ 97 000 გადარჩენილთან დაკავშირებით, როდესაც, სინამდვილეში, ათასობით მათგანი ცოტა ხანში შიმშილით დაიღუპა ან ამფითეატრებში ამოხოცეს? იოსებ ფლავიუსი კესარიის ერთ-ერთი ამფითეატრის შესახებ წერს: „გარეულ მხეცებთან ან ერთმანეთთან ორთაბრძოლაში დახოცილთა და ცოცხლად დამწვართა რიცხვმა 2 500-ს გადააჭარბა“. მიუხედავად იმისა, რომ ალყის დროს ცოცხლები გადარჩნენ, რა თქმა უნდა, ისინი ‘გადარჩენილები’ არ იყვნენ. და ნუთუ იესო მომავალში ‘დიდი გასაჭირის დროს’ ბედნიერ გადარჩენილთა მსგავსად მიიჩნევდა მათ გადარჩენას?

ძე ხორციელის გადარჩენა — როგორ?

12. ვინ იყვნენ პირველ საუკუნეში ‘რჩეულები’, რომლებიც ღმერთს აინტერესებდა?

¹² ახალი წელთაღრიცხვით 70 წლისთვის ღმერთი დაბადებით ებრაელებს აღარ მიიჩნევდა რჩეულ ხალხად. იესომ აჩვენა, რომ ღმერთმა უარყო ის ერი და მათ დედაქალაქს, ტაძარსა და თაყვანისმცემლობის სისტემას გაანადგურებდა (მათე 23:37—24:2). ღმერთმა აირჩია ახალი ერი, სულიერი ისრაელი (საქმეები 15:14; რომაელთა 2:28, 29; გალატელთა 6:16). ის ყველა ერიდან არჩეული სულიწმიდით ცხებული მამაკაცებისა და ქალებისგან შედგებოდა (მათე 22:14; იოანე 15:19; საქმეები 10:1, 2, 34, 35, 44, 45). სანამ ცესტიუს გალუსი იერიშს მიიტანდა იერუსალიმზე, რამდენიმე წლით ადრე პეტრე წერდა „რჩეულებს მამა ღმერთის წინასწარი განჭვრეტით, სულის მიერ განწმენდით“. ასეთი სულითცხებულები წარმოადგენდნენ ‘რჩეულ მოდგმას, მეფურ სამღვდელოებას, წმიდა ერს’ (1 პეტრე 1:1, 2; 2:9 „ახალი აღთქმა და ფსალმუნი“, 1990 წლის გამოცემა). ღმერთი ასეთ რჩეულებს მომავალში ზეცაში აიყვანდა, რომ იესოსთან ერთად ემმართველათ (კოლასელთა 1:1, 2; 3:12; ტიტე 1:1; გამოცხადება 17:14).

13. რას შეიძლება, ნიშნავდეს მათეს 24:22-ში მოცემული იესოს სიტყვები?

¹³ რჩეულთა ამოცნობა დამხმარეა, რადგან იესომ იწინასწარმეტყველა „რჩეულთა გულისათვის“ გასაჭირის დღეების შემოკლება. ბერძნული სიტყვა, რომელიც გადმოთარგმნილია სიტყვით „გულისათვის“, შეიძლება, აგრეთვე ითარგმნოს როგორც „გამო“ ან ბოლოსართით „თვის“ (მათე 10:22; 14:3; მარკოზი 2:27; იოანე 12:30; 1 კორინთელთა 9:10, 23; 11:9; 2 ტიმოთე 2:10; გამოცხადება 2:3). ამგვარად, იესო, შეიძლება, ასეც ამბობდა: ‘ის დღეები რომ არ შემოკლებულიყო, ძე ხორციელი ვერ გადარჩებოდა. მაგრამ რჩეულთა გამო შემოკლდება ის დღეები’c (მათე 24:22). მოხდა თუ არა რამე იერუსალიმში დარჩენილ რჩეულ ქრისტიანთა სასარგებლოდ ან მათ ‘გამო’?

14. როგორ გადარჩა „ძე ხორციელი“, როდესაც ახალი წელთაღრიცხვით 66 წელს რომაელთა ჯარმა, მოულოდნელად, უკან დაიხია?

¹⁴ გავიხსენოთ, რომ ახალი წელთაღრიცხვით 66 წელს რომაელები შეიჭრნენ ისრაელის მიწაზე, დაიპყრეს იერუსალიმის ზემოთა ნაწილი და დაიწყეს კედლის ნგრევა. იოსებ ფლავიუსი წერს: „კიდევ ცოტა ხანს რომ დაეტოვებინა ქალაქი ალყაში, ელვისებური სისწრაფით დაიპყრობდა“. დაუსვი საკუთარ თავს კითხვა: «რატომ უნდა შეეწყვიტა რომის ძლევამოსილ ჯარს მოულოდნელად ლაშქრობა და, „რაც ყოველგვარ აზრს მოკლებული იყო“, უკან დაეხია?» რიუპერ ფიურნო, მილიტარისტული ისტორიის განმარტების სპეციალისტი, წერს: „ვერც ერთმა ისტორიკოსმა ვერ დაასახელა გალუსის საკმაოდ უცნაური, კატასტროფული გადაწყვეტილების მიღების ნამდვილი მიზეზი“. რაც არ უნდა იყოს მიზეზი, შედეგი იყო გასაჭირის დღეების შემოკლება. რომაელებმა უკან დაიხიეს, უკან წასულებს კი იუდეველებმა შეუტიეს. რა დაემართათ სულითცხებულ ‘რჩეულ’ ქრისტიანებს, რომლებიც იერუსალიმში იყვნენ? ალყის მოხსნა მათთვის ხსნას ნიშნავდა, ისინი გადაურჩებოდნენ იმ ხოცვა-ჟლეტას, რაც გასაჭირის დროს იყო. ამგვარად, ის ქრისტიანები, რომლებმაც ახალი წელთაღრიცხვით 66 წელს გასაჭირის დღეების შემოკლებით ისარგებლეს, იყვნენ მათეს 24:22-ში აღწერილი გადარჩენილი ‘ძე ხორციელნი’.

რას გიმზადებს მომავალი?

15. რატომ იტყოდი, რომ მათეს 24-ე თავი ძლიერ საინტერესო უნდა იყოს ჩვენს დროს?

¹⁵ შესაძლოა, ვინმემ იკითხოს: „განსაკუთრებულად რატომ უნდა მაინტერესებდეს იესოს სიტყვების ეს ნათელი გაგება?“ საკმაო მიზეზი არსებობს იმისთვის, რათა დავასკვნათ, რომ იესოს წინასწარმეტყველება უფრო ფართო მასშტაბით უნდა შესრულდეს, რადგან მისი წინასწარმეტყველება მხოლოდ იმით არ შემოიფარგლება, რაც ახალი წელთაღრიცხვით 70 წლამდე და მისი ჩათვლით მოხდაd (შეადარე მათე 24:7; ლუკა 21:10, 11; გამოცხადება 6:2–8). ათწლეულების მანძილზე იეჰოვას მოწმეები ქადაგებენ, რომ მნიშვნელოვანი წინასწარმეტყველება ჩვენს ეპოქაში სრულდება, რაც ცხადყოფს, რომ უნდა მოველოდეთ უფრო ფართო მასშტაბის ‘დიდ გასაჭირს’, რომელიც ჯერ კიდევ წინაა. როგორ შესრულდება დიდი გასაჭირის დროს მათეს 24:22-ში ჩაწერილი წინასწარმეტყველება?

16. რა გამამხნევებელ ინფორმაციას შეიცავს წიგნი „გამოცხადება“ მოახლოებული დიდი გასაჭირის შესახებ?

¹⁶ იერუსალიმის გასაჭირიდან რამდენიმე ათწლეულის შემდეგ, მოციქულმა იოანემ დაწერა წიგნი „გამოცხადება“. ის იძლევა იმის მტკიცებას, რომ დიდი გასაჭირი ჯერ კიდევ წინაა. რადგანაც გვაინტერესებს, თუ პირადად ჩვენ როგორ გვეხება, შეგვიძლია შვებით ამოვისუნთქოთ — გამოცხადების წინასწარმეტყველება გვარწმუნებს, რომ „ძე ხორციელი“ გადარჩება მომავალი დიდი გასაჭირის დროს. იოანე წინასწარმეტყველებდა: „აჰა, უამრავი ხალხი. . . ყოველი ერიდან და ტომიდან, ხალხებიდან და ენებიდან“. ვინ არიან ისინი? ხმა ზეციდან იძლევა პასუხს: „ესენი არიან დიდი გასაჭირიდან მოსულები“ (გამოცხადება 7:9, 14). დიახ, ისინი გადარჩებიან! გამოცხადება აგრეთვე გვთავაზობს, რომ ჩავუღრმავდეთ იმას, თუ როგორ განვითარდება მოვლენები მომავალ დიდ გასაჭირში და როგორ შესრულდება მათეს 24:22.

17. რას მოიცავს დიდი გასაჭირის დამწყები ფაზა?

¹⁷ ამ გასაჭირის დამწყები ფაზა იქნება თავდასხმა სიმბოლურ მეძავზე, რომელსაც „დიდი ბაბილონი“ ეწოდება (გამოცხადება 14:8; 17:1, 2). ის ასიმბოლოებს ცრუ რელიგიის მსოფლიო მპყრობელს, რომლის შემადგენლობაშიც ყველაზე საძრახისი ქრისტიანული სამყაროა. გამოცხადების 17:16–18-ში ჩაწერილი სიტყვების თანახმად, ღმერთი პოლიტიკურ ელემენტებს გულში ჩაუდებს, რომ თავს დაესხას სიმბოლურ მეძავსe. დაფიქრდი, როგორ შეიძლება ეს აისახოს ღვთის ცხებულ ‘რჩეულებსა’ და მათ თანმხლებ ‘უამრავ ხალხზე’. რადგან ამ გამანადგურებელ თავდასხმას რელიგიაზე პროგრესი ექნება, შესაძლოა, ისეთი შთაბეჭდილება შეიქმნას, რომ ის მიწის პირისაგან აღგვის ყველა რელიგიურ ორგანიზაციას, მათ შორის, იეჰოვას ხალხს.

18. რატომ შეიძლება, დიდი გასაჭირის დასაწყისში ისე ჩანდეს, თითქოს, „ძე ხორციელი“ ვერ გადარჩება?

¹⁸ ეს სწორედ ის დროა, როდესაც უფრო ფართო მასშტაბით შესრულდება მათეს 24:22-ში ჩაწერილი სიტყვები. როგორც იერუსალიმში აღმოჩნდნენ განსაცდელის წინაშე რჩეულები, შეიძლება ისე ჩანდეს, რომ იეჰოვას მსახურებსაც დაემუქრებათ განადგურების საშიშროება რელიგიებზე თავდასხმის დროს, თითქოს თავდასხმა ღვთის ხალხის ყოველ ‘ძე ხორციელს’ გაანადგურებს. მაგრამ, მოდი, ნუ დავივიწყებთ იმას, რაც წარსულში მოხდა, ახალი წელთაღრიცხვით 66 წელს. გასაჭირი, რომელიც რომაელებმა გამოიწვიეს, შემოკლდა, რითაც გაქცევისა და გადარჩენის შესანიშნავი საშუალება მიეცათ ღვთის სულითცხებულ რჩეულებს. ამგვარად, შეგვიძლია დარწმუნებული ვიყოთ, რომ რელიგიაზე გამანადგურებელი თავდასხმა იმ ზომამდე არ იქნება დაშვებული, რომ ჭეშმარიტ თაყვანისმცემელთა გლობალური კრება გაანადგუროს. ეს მოხდება სწრაფად, თითქოს, ‘ერთ დღეში’. ის როგორღაც შემოკლდება და არ იქნება დაშვებული, რომ თავის მიზანს მიაღწიოს და ამგვარად ღვთის ხალხი შეიძლება იყოს ‘გადარჩენილი’ (გამოცხადება 18:8).

19. ა) რა გამოაშკარავდება დიდი გასაჭირის პირველი ფაზის შემდეგ? ბ) რა მოხდება ამის შემდეგ?

¹⁹ სატანა ეშმაკის მიწიერი ორგანიზაციის სხვა ელემენტები ამის შემდეგ გარკვეული დროის მანძილზე იარსებებენ და იგლოვებენ ძველ რელიგიურ მეძავთან ურთიერთობის დაკარგვას (გამოცხადება 18:9–19). რაღაც გარკვეულ მომენტში ისინი შეამჩნევენ, რომ ღვთის ჭეშმარიტი მსახურები ‘მშვიდად და უგალავნოდ ცხოვრობენ’ და იფიქრებენ, რომ ადვილად გასანადგურებელ მსხვერპლს წარმოადგენენ. რამდენად დიდი მოულოდნელობა ელით მათ! ღმერთი უპასუხოდ არ დატოვებს თავისი მსახურების წინააღმდეგ რეალურ ან მუქარით აღსავსე აგრესიას, ღმერთი დიდი გასაჭირის დასასრულ ფაზაში დაიწყებს თავისი მტრების განკითხვას (ეზეკიელი 38:10–12, 14, 18–23).

20. რატომ არ იქნება ღვთის ხალხისთვის საშიში დიდი გასაჭირის მეორე ფაზა?

²⁰ დიდი გასაჭირის მეორე ფაზა შეიძლება, შეედაროს იმას, რაც თავს დაატყდა იერუსალიმსა და მის მცხოვრებლებს, ახალი წელთაღრიცხვით 70 წელს, რომაელების მეორე თავდასხმისას. ის ნამდვილად იქნება „დიდი გასაჭირი, როგორიც არ ყოფილა წუთისოფლის დასაბამიდან დღემდე და აღარც არასოდეს იქნება“ (მათე 24:21). ჩვენ შეგვიძლია დარწმუნებული ვიყოთ, რომ ღვთის რჩეულები და მათი თანმხლებნი არ იქნებიან საშიშ ზონაში, მათ არ დაემუქრებათ საშიშროება, რომ ვინმე მოკლავს. არა, ისინი განსაზღვრულ გეოგრაფიულ ადგილზე არ გაიქცევიან. პირველი საუკუნის ქრისტიანებს შეეძლოთ ქალაქ იერუსალიმიდან მთიან რეგიონებში გაქცევა, მაგალითად, იორდანის გადაკვეთაზე, პელაში. მაგრამ მომავალში, ღვთის ერთგული მოწმეები მთელ დედამიწაზე იქნებიან, ასე რომ, დაცვა და უსაფრხოება გეოგრაფიულ ადგილმდებარეობაზე არ იქნება დამოკიდებული.

21. ვინ იბრძოლებს საბოლოო ბრძოლაში და რა შედეგით?

²¹ განადგურება რომაელთა ჯარებით ან კიდევ ადამიანთა რომელიმე ორგანიზაციით არ მოხდება. პირიქით, წიგნი „გამოცხადება“ აღწერს ზეციდან მოვლენილ განმსჯელ ძალებს. დიახ, დიდი გასაჭირის უკანასკნელი ფაზა შესრულდება არა ადამიანთა ჯარის მიერ, არამედ ამას შეასრულებს „ღვთის სიტყვა“, მეფე იესო ქრისტე, და მას მხარში ამოუდგება „ციური ლაშქარი“, რომელთა შორისაც იქნებიან მკვდრეთით აღდგენილი სულითცხებული ქრისტიანები. „უფალთ უფალი და მეფეთ მეფე“ ახალი წელთაღრიცხვით 70 წელს რომაელების ნამოქმედართან შედარებით, გაცილებით სრულყოფილად აღასრულებს სასჯელს. ის გაანადგურებს ღვთის ყოველ მოწინააღმდეგეს — მეფეებს, სამხედრო მეთაურებს, თავისუფლებსა და მონებს, პატარებსა და დიდებს. სატანის წუთისოფლის ადამიანთა ორგანიზაციებიც განადგურდებიან (გამოცხადება 2:26, 27; 17:14; 19:11–21; 1 იოანე 5:19).

22. კიდევ რომელი აზრის თანახმად იქნება „ძე ხორციელი“ გადარჩენილი?

²² გაიხსენე, რომ „ძე ხორციელი“, როგორც ცხებულთა დარჩენილი ნაწილი, აგრეთვე „უამრავი ხალხი“, უკვე გადარჩენილი იქნება იმ დროს, როდესაც დიდი ბაბილონი უეცრად და მთლიანად ეცემა და ეს მოხდება გასაჭირის პირველ ფაზაში. აგრეთვე დიდი გასაჭირის დასასრულ ფაზაში გადარჩება ის „ძე ხორციელი“, რომელიც იეჰოვას მხარეს გაიქცევა. რამდენად განსხვავებული იქნება ეს შედეგი იმისგან, რაც ახალი წელთაღრიცხვით 70 წელს თავს დაატყდათ მოჯანყე ებრაელებს!

23. რის იმედი ექნებათ გადარჩენილ ‘ძე ხორციელთ’?

²³ როდესაც ფიქრობ, როგორც საკუთარ, აგრეთვე, შენთვის ძვირფასი პიროვნებების მომავალზე, ყურადღება მიაქციე გამოცხადების 7:16, 17-ში ჩაწერილ აღთქმას: „აღარ მოშივდებათ, აღარც მოსწყურდებათ, აღარც მზე დასწვავთ და არავითარი პაპანაქება. ვინაიდან კრავი, რომელიც ტახტის შუაშია, აძოვებს მათ და სიცოცხლის წყლის წყაროებზე მიიყვანს. და მოსწმედს მათ ღმერთი თვალთაგან ყველა ცრემლს“. უეჭველია, რომ ეს ნამდვილად განსაცვიფრებელი და მარადიული „გადარჩენაა“.