16, 17. ა) რა მხრივ განსხვავდებოდა ძველი დროის აღთქმული მიწა იმისგან, რასაც დღეს ვხედავთ? ბ) რის საფუძველზე შეგვიძლია გვჯეროდეს, რომ აღთქმული მიწა ერთ დროს სამოთხეს ჰგავდა?

¹⁶ მხედველობაში თუ მიიღებთ იმას, როგორც დღეს გამოიყურება ამ რეგიონის უმეტესი ნაწილი, თვალწინ შეიძლება წარმოგიდგეთ გახრიოკებული და ქვიშიანი ტერიტორია, ქვიანი უდაბნოები და პაპანაქება სიცხეები. მაგრამ არსებობს საფუძველი იმის დასაჯერებლად, რომ ბიბლიურ დროში მთელი ეს რეგიონი სრულიად განსხვავებული იყო. როგორც აგრონომი უოლტერ ლოუდერმილკი განმარტავს ჟურნალ „საიენტიფიკ ამერიკენში“, ამ ტერიტორიას „ზიანი მიაყენა იმან, რომ ათასწლეულების განმავლობაში ბუნებრივ რესურსებს არასწორად იყენებდნენ“. ის აგრეთვე წერდა: „ამ ოდესღაც აყვავებული ადგილის უდაბნოდ გადაქცევა ადამიანის ხელის შედეგია და არა — ბუნების“. ფაქტობრივად, მისი გამოკვლევებიდან ჩანს, რომ „ერთ დროს ეს ტერიტორია მიწათმოქმედებისა და მეცხოველეობისთვის სამოთხე იყო“. აშკარაა, რომ ამ „სამოთხეს“ ზიანი მიაყენა ადამიანმაa.