უსისხლო ქირურგია — მან აღიარება მოიპოვა
ინგლისის ქირურგთა სამეფო ინსტიტუტმა 1996 წელს გამოსცა ბროშურა „მითითებები იეჰოვას მოწმეთა ქირურგიული ოპერაციებისთვის“. ბროშურაში ქირურგები აღნიშნავენ: „სისხლის გადასხმასთან დაკავშირებული საფრთხის გამო, სასურველია, რომ, ნებისმიერ შესაძლო შემთხვევაში ალტერნატიული საშუალებები მოიძებნოს“.
ამერიკის სამედიცინო ასოციაციის მიერ გამოცემულ ჟურნალ „აჰა ნიუზშიც“ (AHA NEWS) იყო ახსნილი, თუ რატომ მოიპოვა უსისხლო ქირურგიამ აღიარება. „მისი გამოყენება პირველად რელიგიური თვალსაზრისის გამო დაიწყეს, მაგრამ დღეს მას მედიცინაც უპირატესობას ანიჭებს და უახლეს მეთოდადაა აღიარებული, — ნათქვამი იყო ყოველკვირეულ პერიოდულ გამოცემაში. — უსისხლო თერაპია და ქირურგია, რომელთა განვითარებასაც გარკვეულწილად იეჰოვას მოწმეთა სწავლებებმა შეუწყო ხელი, სცილდება რელიგიური ჯგუფის საზღვრებს და მთელი მსოფლიოს საოპერაციოებში მკვიდრდება“.
ჟურნალ „ტაიმის“ 1997 წლის საშემოდგომო დამატებამაც გააშუქა, თუ რატომ უჭერს მხარს მრავალი ექიმი უსისხლო ქირურგიას. „შიდს-ის შიში მხოლოდ ერთი მიზეზია“, — ნათქვამი იყო სტატიაში. განსაკუთრებული ყურადღება მახვილდებოდა ინგლვუდის საავადმყოფოს ნიუ-ჯერზის უსისხლო თერაპიისა და ქირურგიის გამავრცელებელი ინსტიტუტის მიერ ინგლვუდში (ნიუ-ჯერზი) გაწეულ სამუშაოზე.
„ტაიმში“ ნათქვამი იყო: „ეს ინსტიტუტი მოწინავეა შეერთებული შტატების იმ 50-ზე მეტ ინსტიტუტს შორის, სადაც უსისხლო ქირურგიაა დანერგილი. ამ საავადმყოფოებში ყოველგვარი დონორის სისხლის გარეშე კეთდება მთელი რიგი ქირურგიული ოპერაციები, რომლებსაც, ჩვეულებრივ, გადასხმით აკეთებენ, ამასთან გამოყენებულია მეთოდები, რომელთა დახმარებითაც მნიშვნელოვნად მცირდება ან საერთოდ გამორიცხულია სისხლის დაკარგვა“.
ეფექტური და უსაფრთხო
„ტაიმის“ ამ სტატიის წინასიტყვაობაში მოხსენიებული იყო ჰენრი ჯეკსონი, რომელსაც სისხლის ფარული ძლიერი დენა ჰქონდა და სისხლის 90 პროცენტი დაკარგა, რის გამოც ჰემოგლობინი დეცილიტრში 1,7 გრამამდე დაეცა და მის სიცოცხლეს საფრთხე დაემუქრა. ჯეკსონი ინგლვუდის საავადმყოფოში გადაიყვანეს ნიუ-ჯერზის იმ საავადმყოფოდან, სადაც სისხლის გადასხმის გარეშე მკურნალობაზე უარი უთხრეს.
ინგლვუდის საავადმყოფოში ექიმ არიე შენდერის მეთვალყურეობით ჯეკსონს უმკურნალეს „რკინის შემცველი მაღალეფექტური მედიკამენტებითა და ვიტამინებით, დიდი დოზით სისხლმბადი პრეპარატითა და ხელოვნური ერითროპოეტინით, რომელიც ხელს უწყობს ძვლის ტვინში სისხლის წითელი უჯრედების წარმოქმნას. ბოლოს ამ პრეპარატებმა დარჩენილი სისხლის მიმოქცევა აღადგინა“.
„ტაიმში“ ნათქვამი იყო, რომ რამდენიმე დღის შემდეგ „პირველი საავადმყოფოდან დარეკეს და დაინტერესდნენ, ცოცხალი იყო თუ არა ჯეკსონი. შენდერმა დიდი კმაყოფილებით მიუგო, რომ ის არა მარტო ცოცხალი იყო, არამედ თავს კარგად გრძნობდა, მზად იყო გასაწერად და მალე თავის საქმიანობას დაუბრუნდებოდა“.
ნიუარკის (ნიუ-ჯერზი) კლინიკის უსისხლო პროგრამის ხელმძღვანელმა დოქტორმა ედვინ დაიტჩმა 1997 წლის 28 ნოემბრის სატელევიზიო ინტერვიუში ისაუბრა, თუ როგორ დაიწყეს კვლევა უსისხლო ქირურგიაში: „იეჰოვას მოწმეები. . . ცდილობდნენ მოეძებნათ ექიმები, რომლებიც ოპერაციებს უსისხლოდ გააკეთებდნენ. ზოგიერთმა გამოკვლევამ ცხადყო, რომ მოწმეები თავს უკეთესად გრძნობდნენ, ვიდრე ის პაციენტები, რომლებსაც სისხლი გადაუსხეს“.
დოქტორმა დაიტჩმა განაგრძო: „სისხლი იმუნურ სისტემას აქვეითებს და ოპერაციის შემდგომ ინფიცირებასთან დაკავშირებულ პრობლემებს იწვევს; ის კიბოთი ხელახლა დაავადების რისკს ზრდის და ამიტომაც, თუმცა განსაზღვრულ შემთხვევებში დამხმარე აღმოჩნდა, სისხლის გადასხმას უარყოფითი მხარეები აქვს“. უსისხლო ქირურგიის შესახებ კი დოქტორმა დაიტჩმა თქვა: „ის პაციენტის მდგომარეობას აშკარად აუმჯობესებს, ნაკლებ გართულებებს იწვევს და უფრო იაფიც ჯდება. ამიტომ, ნებისმიერ შემთხვევაში, ის ნამდვილად უპირატესობით სარგებლობს“.
ჟურნალ „ტაიმის“ თანახმად, „უფრო და უფრო მეტი პაციენტი ითხოვს სისხლის გადასხმაზე უსაფრთხო და ეფექტურ საშუალებებს“. ჟურნალში ასევე ნათქვამი იყო: „მონაცემების თანახმად, შეერთებულ შტატებში სისხლის გადასხმის შემთხვევების 25 პროცენტი აუცილებლობით არაა გამოწვეული. გარდა ამისა, უკანასკნელმა მონაცემებმა ცხადყო, რომ პაციენტები ვერ იტანენ სისხლში ჰემოგლობინის მაღალ შემცველობას, და, ამასთანავე, ნათელი გახდა, რომ ახალგაზრდებს სისხლის აღდგენის განსაკუთრებული უნარი აქვთ. . . [შენდერი] დარწმუნებულია, რომ სისხლისგან თავის შეკავება პაციენტების უმეტესობისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი და საუკეთესო არჩევანია“.
თუმცა სისხლის გადასხმისას მთავარი საფრთხე დაავადების გადადებაა, ის სხვა საშიშროებებსაც ქმნის. „დაკონსერვებული, გაყინული სისხლი კარგავს ჟანგბადის ტრანსპორტირების უნარს, — ამბობს დოქტორი შენდერი, — ჩვენ მხოლოდ ახლა ვგებულობთ, თუ რა შედეგები მოაქვს სისხლის გადასხმას“.
„ოქროს სტანდარტი“
„და ბოლოს, — ნათქვამი იყო „ტაიმში“, — საკმაოდ დიდი თანხები იხარჯება: თითოეული გადასხმა დაახლოებით 500 დოლარი ჯდება, ხოლო ადმინისტრაციულ ხარჯებთან ერთად წლიური დანახარჯი ერთიდან ორ მილიონამდე დოლარს შეადგენს, რაც საკმარისი მიზეზია ალტერნატივების გამოსაყენებლად“. სისხლის გადასხმა საოცრად დიდ თანხებთანაა დაკავშირებული, რაც უსისხლო ქირურგიის პოპულარობის ერთ-ერთი ძირითადი მიზეზია.
შერონ ვერნონმა, კლივლენდის (ოჰაიო) წმინდა ვინსენტის საქველმოქმედო საავადმყოფოს უსისხლო თერაპიისა და ქირურგიის ცენტრის დირექტორმა, უსისხლო მკურნალობის შესახებ თქვა: „ის ფართოდ ინერგება, რადგანაც ექიმები აღიარებენ, რომ უსისხლო თერაპია ოქროს სტანდარტია დღევანდელ საზოგადოებაში, რომელიც ზოგავს თანხებს. ყოფილა შემთხვევები, რომ თვით სადაზღვევო კომპანიებს, რომლებსაც, ჩვეულებრივ, არ თანამშრომლობენ ჩვენთან, გამოუგზავნიათ ჩვენთვის ხალხი, რადგანაც მათ ნაკლები თანხა ეხარჯებათ“.
ნათელია, რომ უსისხლო ქირურგია მრავალი მიზეზის გამო სწრაფად მკვიდრდება მედიცინაში.
[ჩარჩო 19 გვერდზე]
ბოლო დროის სასამართლო გადაწყვეტილებები
ილინოისში (აშშ) 1997 წლის ნოემბერსა და დეკემბერში ორი მნიშვნელოვანი სასამართლო გადაწყვეტილება იყო მიღებული. პირველი გადაწყვეტილების თანახმად, კომპენსაციის სახით 150 000 დოლარი გამოეყო მერი ჯონსს, იეჰოვას მოწმეს, რომელსაც 1993 წელს ორი ერთეული სისხლი გადაუსხეს, მიუხედავად იმისა, რომ ის ასეთი მკურნალობის წინააღმდეგი იყო. ეს ყველაზე დიდი თანხაა, რომელიც კი იეჰოვას მოწმეებს მიუღიათ სისხლის გადასხმით გამოწვეული ემოციური ტრავმის ასანაზღაურებლად.
მეორე სასამართლო საქმე ეხებოდა მაშინ ორსულ მოწმე დარლინ ბრაუნს, რომელსაც ძალით გადაუსხეს სისხლი 34-კვირიანი ნაყოფის გადასარჩენად. ილინოისის სააპელაციო სასამართლომ 1997 წლის 31 დეკემბერს გადაწყვეტილებაში განაცხადა, რომ „სისხლის გადასხმა იყო აგრესიის გამომხატველი მოქმედება, რომელიც ლახავდა სრულუფლებიანი ზრდასრულის პირად ხელშეუხებლობას“. სააპელაციო სასამართლომ გადაწყვეტილება შემდეგნაირად შეაჯამა: „შტატში მოქმედი კანონმდებლობის თანახმად. . . არავითარი იურიდიული უფლება არ გვაქვს ვაიძულოთ ორსული ქალი, რომ თანხმობა განაცხადოს ასეთ აგრესიულ მოქმედებაზე“.
ტოკიოს უზენაესმა სასამართლომ 1998 წლის 9 თებერვალს გააუქმა ქვემდგომი სასამართლოს გადაწყვეტილება, სადაც გამართლებული იყო ექიმი, რომელმაც 1992 წელს ოპერაციის დროს სისხლი გადაუსხა მისაე ტაკედას. უზენაესმა სასამართლომ განაცხადა, რომ „მხედველობაში უნდა ყოფილიყო მიღებული პაციენტის უფლება, არჩევანი გაეკეთებინა მკურნალობასთან დაკავშირებით. ამგვარად, სისხლის გადასხმა უკანონო იყო“. მისაე ტაკედას 550 000 იენი (4 200 ამერიკული დოლარი) გადაუხადეს.