თიმნა

1. ესავის ვაჟ ელიფაზის ხარჭა და ამალეკის დედა (დბ. 36:10—12); 1 მატიანის 1:36-ში მოყვანილ გენეალოგიაში ჯერ სახელდება ესავის ვაჟ ელიფაზის ხუთი ვაჟი, შემდეგ მათ მოსდევს „თიმნა და ამალეკი“. ამის შესახებ პროფესორი კაილი აღნიშნავს: «როგორც ჩანს, წიგნ „მატიანეში“ ორი სახელი, თიმნა და ამალეკი, ყოველგვარი ახსნის გარეშეა დამატებული. ავტორს შეეძლო ამის გაკეთება, რადგან ესავის შთამომავლების შესახებ მისმა მკითხველმა წიგნ „დაბადებიდან“ უკვე იცოდა. გარდა ამისა, მდედრობითი ფორმის სახელი „თიმნა“ გამორიცხავს ზოგიერთი თანამედროვე ბიბლეისტის მოსაზრებას, რომ თიმნაც ელიფაზის ვაჟი იყო» (Commentary on the Old Testament, 1973, ტ. III, „პირველი მატიანე“, გვ. 53). ასე რომ, ჩამოთვლილია ელიფაზის ექვსი ვაჟის სახელი და გაკეთებულია მინიშნება, რომ ამალეკი იყო ელიფაზის ხარჭის, თიმნას ვაჟი. არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ამალეკისგან წარმოშობილ ხალხს სძულდა ღვთის ხალხი და მათზე იეჰოვამ თქვა: „ომი ექნება იეჰოვას ამალეკთან თაობიდან თაობაში“ (გმ. 17:8—16). ამრიგად, ამალეკის წარმოშობას ვიგებთ წიგნებიდან „დაბადება“ და „მატიანე“. თიმნა შესაძლოა არის №2-ში მოხსენიებული ქალი.

2. ხორიელი სეირის ასული, შესაბამისად სეირის ვაჟების, მათ შორის ლოტანის და (დბ. 36:20—22; 1მტ. 1:39); შესაძლოა ის არის №1-ში მოხსენიებული ქალი.

3. ეს სახელი პირველი დგას „ესავის [ანუ ედომის] თავკაცების“ 11-კაციან ჩამონათვალში (დბ. 36:40—43; 1მტ. 1:51—54). ბევრი მთარგმნელის აზრით, თიმნა და მასთან ერთად ჩამოთვლილი სხვა სახელები ადამიანთა საკუთარი სახელებია (აქ, სსგ, ბსგ, AS, KJ, JB, RS). მაგრამ გავრცელებული აზრის თანახმად, სიტყვები „თავიანთი საგვარეულოების, ადგილებისა და სახელების მიხედვით“ იმაზე მიანიშნებს, რომ ამ სახელებში იგულისხმება ტომები ან ტერიტორიები. ამიტომ ზოგ თარგმანში ამ ადგილას ნათქვამია „თიმნას თავკაცი“ (JP, AT). ამასთან, დაბადების 36:41-ში, იმავე ჩამონათვალში, მოყვანილია ქალის სახელი „ოჰოლიბამა“, რაც გვავარაუდებინებს, რომ თიმნაც ქალია. ევსები კესარიელი და იერონიმე თიმნას აიგივებენ მათ დროს არსებულ ედომის ქალაქ თამნასთან (Onomasticon, 96, 24—27). თუმცა დღემდე უცნობია, სად მდებარეობდა ადგილი ამ სახელწოდებით.

4. [ებრ. თიმნაჰ] — ადგილი იუდასა და დანის ტერიტორიების საზღვარზე (იეს. 15:1, 10; 19:40—43); ზოგი მას ბეთ-შემეშის დასავლეთით დაახლოებით 6 კმ-ში მდებარე ხირბეთ-თიბნასთან აიგივებს, რომლის სახელი გარკვეულწილად ჰგავს ძველ სახელს. მიუხედავად ამისა, იქ რომაულ პერიოდზე უფრო ძველი არქეოლოგიური მასალები არ არის აღმოჩენილი. ბევრი უპირატესობას ანიჭებს ბეთ-შემეშიდან დას.-ჩრდ.-დას-ით დაახლოებით 7 კმ-ში მდებარე თელ-ელ-ბატაშს (თელ-ბატაში), რომელიც სორეკის ხევის სამხრეთ ნაპირზეა.

სამსონმა თიმნაში მცხოვრებ ფილისტიმელ ქალზე დაქორწინება გადაწყვიტა, როცა „ხელსაყრელ შემთხვევას ეძებდა ფილისტიმელთა წინააღმდეგ“, რომლებიც იმ დროს ისრაელზე ბატონობდნენ. ქალაქისკენ მიმავალმა სამსონმა თიმნას ვენახებთან შიშველი ხელებით მოკლა ლომი (მსჯ. 14:1—6). მეფე ახაზის დროს ფილისტიმელებმა დაიპყრეს თიმნა და მისი მიმდებარე ქალაქები (2მტ. 28:16—19).

5. [ებრ. თიმნაჰ] — იუდას მთიან მხარეში მდებარე ქალაქი; მეცნიერები მას ხირბეთ-ეთ-თაბანასთან (ხორვათ-თიბნა) აიგივებენ, რომელიც გიბას (ელ-ჯაბა) ჩრდ.-დას-ით დაახლოებით 3 კმ-ში მდებარეობს (იეს. 15:20, 48, 57). როგორც ჩანს, სწორედ ამ ადგილთან ახლოს აპირებდა იუდა ცხვრის გაპარსვას. ენაიმში, რომელიც თიმნას გზაზე მდებარეობდა, იუდას სქესობრივი ურთიერთობა ჰქონდა თამართან, რადგან ის მეძავი ეგონა (დბ. 38:12—18).