Kwosana na Lũka

8 Ĩtina wa ĩvinda ĩkuvĩ, nĩwalikile ndũanĩ na motũinĩ aitavanyʼa na kũnyaĩĩkya ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ wa Ngai, na ala Ĩkũmi na Elĩ maĩ vamwe nake, 2 o na vaĩ aka amwe ala maumĩtwʼe ndaimoni na makavowʼa mowau, namo nĩ: Meli ũla weetawa Makatalene, ũla waumĩtwʼe ndaimoni mũonza; 3 Yoena mũka wa Kusi, mũndũũme ũla waũngamĩe syĩndũ sya Elote, na Susana; vamwe na aka angĩ aingĩ ala mamathũkũmaa maitũmĩa syĩndũ syoo.

4 Na ĩkomano ĩnene nĩyoombanie vamwe na ala mookĩte kũla ũĩ maumĩte ndũanĩ syĩ kĩvathũkanyʼo, na ambĩĩa kũneena namo aitũmĩa ngelekanyʼo: 5 “Mũvandi nĩwaendie kũvanda mbeũ syake. Na aendeee kũvanda, mbeũ imwe syavalũka ũtee wa nzĩa na syakinyangwa, na nyũnyi sya yayaya syooka na syaiya. 6 Na ingĩ syavalũka ĩvianĩ, na syamina kũmea syooma nũndũ vayaĩ kĩmeu. 7 Nasyo ingĩ syavalũka katĩ wa mĩtĩ yĩ mĩwʼa, na mĩwʼa yeana vamwe nasyo na yainyita. 8 Ĩndĩ ingĩ syavalũka mũthanganĩ mũseo, na ĩtina wa kwĩana, syasyaa kũndũ 100.” Amina kũweta ndeto isu, aneena na wasya mũnene asya: “Ũla wĩ na matũ ma kwĩwʼa, nĩewʼe.”

9 Ĩndĩ amanyĩwʼa make mamũkũlya amaelesye ngelekanyʼo ĩsu. 10 Nake amea: “Inywʼĩ nĩmũnengetwe ũtonyi wa kũelewa syĩmbithĩ ntheu sya Ũsumbĩ wa Ngai, ĩndĩ ala angĩ maũndũ asu nĩ ngelekanyʼo, nĩ kana wĩthĩe, o na kau nĩmeũsisya, mesisya na maikwona, o na kau nĩmekwĩwʼa, maiũkwatya kĩndũ. 11 Yu ũalyũlo wa ngelekanyʼo ĩsu nĩ ũũ: Mbeũ nĩ ndeto ya Ngai. 12 O na kau amwe nĩmewʼaa, ĩtina Ndevili nĩwũkaa na ayumya ndeto isu ngoonĩ syoo nĩ kana maikese kũĩkĩĩa na maitangĩĩwa. Isu nĩsyo mbeũ ila syavalũkile ũtee wa nzĩa. 13 Namo angĩ, ĩtina wa kwĩwʼa ndeto, mamĩtĩkĩlaa na ũtanu, ĩndĩ nũndũ mai na mĩi, mamĩĩkĩĩaa o kwa ĩvinda, ĩndĩ makwatwa nĩ motato maivalũka. Isu nĩsyo mbeũ ila syavalũkile ĩvianĩ. 14 Na ve angĩ ala mewʼaa ndeto, ĩndĩ mayĩemeewa nĩ mawĩmakĩo, mothwii, na motanu ma nthĩ ĩno na mainyitwa vyũ na ũyĩthĩa mayĩsa kũsyaa ũsyao mũseo. Isu nĩsyo mbeũ ila syavalũkile katĩ wa mĩtĩ yĩ mĩwʼa. 15 Angĩ namo nĩmewʼaa ndeto na ngoo nzeo na maimĩkwata na maisyaa ũsyao na wũmĩĩsyo. Isu nĩsyo mbeũ ila syavalũkile mũthanganĩ mũseo.

16 “Vaiĩ mũndũ ũkwatasya taa na kũũkunĩkĩlya kĩndũ kana kũwia ungu wa kĩtanda, ĩndĩ awilĩĩlaa kĩndũnĩ kya kwilĩĩla taa nĩ kana ala meũlika mone kyeni. 17 Nũndũ vaiĩ ũndũ mũvithe ũtakavuanwʼa, na vaiĩ kĩndũ kĩvwʼĩke nesa kĩtakamanyĩka na kĩtakaumĩlwʼa ũtheinĩ. 18 Kwoou, sisyai nesa ũndũ mũkwĩthukĩĩsya, nũndũ mũndũ o na wĩva ũla wĩ na kĩndũ akongeleelwa, ĩndĩ mũndũ o na wĩva ũla ũte na kĩndũ, o na kĩla ũkũsũanĩa ta wĩ nakyo akavenwa.”

19 Na inyia wake na ana-a-inyia make mooka vala ũĩ, ĩndĩ mayaĩ matonya kũthengeea vala ũĩ nũndũ wa ĩkomano. 20 Nake eewa atĩĩ: “Inyia waku na ana-a-inyia maku maũngamĩte vaya nza mayenda kũkwona.” 21 Nake amasũngĩa, amea: “Inyia wakwa na ana-a-inyia makwa nĩ aa ala mewʼaa ndeto ya Ngai na kũmĩka.”

22 Mũthenya ũmwe e na amanyĩwʼa make nĩmalikile ĩsiwanĩ, * na amea atĩĩ: “Ekai tũinge mũingo ũya ũngĩ wa ĩia.” Na makũsya. 23 Na ĩndĩ maendete na ĩsiwa akoma. Na kĩuutani kĩnene kyatheea ĩianĩ yĩu, na ĩsiwa yambĩĩa kũlika kĩwʼũ nginya weethĩa yĩ vakuvĩ kũvota kĩwʼũnĩ. 24 Kwoou mathi mamũamũkya, makyasya: “Mũmanyĩsya, Mũmanyĩsya, twĩ vakuvĩ kũthela!” Yĩla weewie ũu ookĩla na akanyʼa kĩseve na itulumo sya kĩwʼũ, na syathela, na ĩndĩ kwausya. 25 Na amakũlya atĩĩ: “Mũĩkĩĩo wenyu ũĩ va?” Ĩndĩ maĩ na wia mwingĩ na nĩmasengʼete mũno, na mambĩĩa kũkũlanyʼa atĩĩ: “We ũũ kwa wʼo nũũ? Nũndũ nũkwĩaĩa iseve na kĩwʼũ, na ikamwĩwʼa.”

26 Na ĩndĩ maũngamya ĩsiwa ũtee wa ũkanga kĩsionĩ kya Kelasene kĩla kĩsianĩtye na Kalilii. 27 Yĩla Yesũ wakinyie nthĩ kuma ĩsiwanĩ, akomana na mũndũ kuma ndũanĩ ĩsu ũla waĩ na ndaimoni. Kwa ĩvinda yĩasa mũndũ ũsu ndeekĩaa ngũa, na ndekalaa nyũmba ĩndĩ ekalaa kũla kweethĩawa mbũa. 28 Yĩla wamwonie Yesũ, akaya na wasya mũnene na avalũka nthĩ mbee wake, na aneena na wasya mũnene, amwĩa: “Nyie nĩ na ũndũ mwaũ naku Yesũ, Mwana wa Ngai Ũla wĩ Ĩũlũ wa Onthe? Nĩngũkwĩsũva, ndũkanthĩnyʼe.” 29 (Nũndũ Yesũ aĩ anawĩaĩa veva ũsu mũvuku wume mũndũnĩ ũsu. Mavinda maingĩ veva ũsu mũvuku nĩwamũlikaa, * na mavinda maingĩ nĩwoovawa na nyololo na mbĩngũ na aisungwa, ĩndĩ nĩwatusangaa syĩndũ isu na aitwawa nĩ ndaimoni ĩsu kũndũ kũte andũ.) 30 Yesũ amũkũlya: “Wĩtawa ata?” Nake amũsũngĩa: “Nguthu,” nũndũ alikĩtwe nĩ ndaimoni mbingĩ. 31 Na nĩsyaendeeie kũmwĩsũva ndakasyĩaĩe ikalike ĩimanĩ yĩte kĩtulu. * 32 Na vaĩ ĩĩthya ĩnene ya ngũlũe yĩkĩya kĩĩmanĩ, kwoou syamwĩsũva ainenge mwanya ikalike ngũlũenĩ isu, na ainenga mwanya. 33 Na ndaimoni isu syauma ũla mũndũnĩ na syalika ngũlũenĩ, na ĩĩthya yĩu yatheea kĩvaũũkonĩ yĩsembete, na yalika ĩianĩ yakwʼĩĩa vo. 34 Yĩla aĩthi moonie kĩla kyeekĩka, masemba ndũanĩ na motũinĩ mathi kũtavanyʼa maũndũ asu.

35 Na andũ mathi kwona kĩla kyeekĩka. Na mooka vala ve Yesũ meethĩa ũla mũndũ umiwʼe ndaimoni ekĩĩte ngũa na e na kĩlĩko kĩseo, ekalĩte maaũnĩ ma Yesũ, na makwatwa nĩ wia. 36 Ala maĩ manoona ũndũ ũsu mamaelesya ũndũ mũndũ ũsu eĩ na ndaimoni ũvoiwʼe. 37 Na andũ aingĩ ala maumĩte isionĩ ila ithyũlũlũkĩte kĩsio kya Kelasene mamũkũlya Yesũ aume kwoo, nũndũ maĩ na wia mwingĩ mũno. Nake alika ĩsiwanĩ na athi. 38 Na mũndũ ũsu waumiwʼe ndaimoni aendeea kũmwĩsũva aendanyʼe nake, ĩndĩ Yesũ amwĩa nĩ athi, na amũtavya ũũ: 39 “Syoka mũsyĩ na ũiendeea kũweta maũndũ ala Ngai ũkwĩkie.” Na mũndũ ũsu athi na atavanyʼa ndũanĩ yonthe maũndũ ala Yesũ ũmwĩkie.

40 Yĩla Yesũ wasyokie, ĩkomano nĩyamũthokisye nesa nũndũ nĩyeesĩ nũkũka. 41 Na sisya! mũndũ ũmwe weetawa Yailu ooka; mũndũ ũsu aĩ mũũngamĩi wa ĩsinakoke. Na avalũka maaũnĩ ma Yesũ na ambĩĩa kũmwĩsũva athi mũsyĩ kwake, 42 nũndũ kelĩtu kake ka myaka ta 12, kala kasyaĩtwe ke koka, kaĩ vakuvĩ kũkwʼa.

Na Yesũ aendete, ĩkomano nĩyamũvivinyĩte. 43 Na ve mũndũ mũka wekalĩte ayumwa nĩ nthakame kwa ĩvinda ya myaka 12, na ndaĩ aakwata mũndũ ũtonya kũmũiita akavoa. 44 Na ooka ĩtina wake na akiita ũtiivo wa ngũa yake ya ĩũlũ, na vau kwa vau aeka kumwa nĩ nthakame. 45 Na Yesũ akũlya: “Nũũ ũla wangiita?” Na onthe maendeee na kũkaĩa, Vetelo asya: “Mũmanyĩsya, ĩkomano nĩyĩkũtindĩkĩte na yĩkakũvivinya.” 46 Ĩndĩ Yesũ asya: “Ve mũndũ wangiita, nũndũ nĩneewʼa vinya wauma nthĩnĩ wakwa.” 47 Yĩla mũndũ mũka ũsu woonie kana nĩwamanyĩka, ooka athĩlĩĩte na avalũka mbee wake na aweta mbee wa andũ onthe nĩkĩ wamũkiita na ũndũ wavowʼa vau kwa vau. 48 Ĩndĩ Yesũ amwĩa atĩĩ: “Mwĩĩtu wakwa, mũĩkĩĩo waku nĩwakũvosya. Enda na mũuo.”

49 Na aendeee kũneena, mũndũ ũmwe kuma mũsyĩ kwa ũla mũũngamĩi wa ĩsinakoke ooka, na asya: “Kelĩtu kaku nĩkakwʼa; vaiĩ vata wa kũendeea kũthĩnyʼa Mũmanyĩsya.” 50 Yĩla Yesũ weewie ũu, amwĩa: “Ndũkethĩwe na wia, ĩndĩ ĩthĩwa na mũĩkĩĩo na nĩkekwovowʼa.” 51 Yĩla Yesũ wavikie nyũmba, ndaaĩtĩkĩlya mũndũ o na ũmwe alike ate o Vetelo, Yoana, Yakovo, na ĩthe na inyia wa kelĩtu kau. 52 Ĩndĩ andũ onthe nĩmaĩaa na kwĩkũnanga me na kyeva nũndũ wako. Kwoou amea: “Ekai kũĩa, nũndũ ti kakwʼũ ĩndĩ nĩkakomete.” 53 Yĩla meewie ũu mambĩĩa kũmũthekeea na kĩvũthya, nũndũ nĩmeesĩ kaĩ kakwʼũ. 54 Ĩndĩ akakwata kwʼoko na aketa, na akea: “Kelĩtu, ũkĩla!” 55 Na veva * wako wasyoka, na kookĩla na mĩtũkĩ, na eaa kanengwe kĩndũ kaye. 56 Na asyai mako matana mũno, ĩndĩ ameaĩa maikatavye mũndũ o na ũmwe kĩla kyeekĩka.