Ĩvuku ya Kelĩ ya Asumbĩ

4 Ĩvinda yĩmwe, kĩveti kya ũmwe wa ana ma athani nĩkyamwĩkaĩlile Elisa, kĩyasya: “Mũemewa, ũla nĩ mũthũkũmi waku, nĩ mũkw’ũ, na we nĩwĩsĩ nesa ki kana mũthũkũmi waku nĩwamũkĩaa Yeova mavinda onthe. Yu ve mũndũ ũtũtaĩte wooka kwosa syana syakwa syelĩ itwʼĩke ngombo syake.” 2 Na Elisa amwĩa: “Wĩenda ngwĩke ata? Ndavye, wĩ na kyaũ nyũmba?” Nake amũsũngĩa: “Nyie mũthũkũmi waku ndi na kĩndũ nyũmba ate o mbisũ* ya mauta.” 3 Na ĩndĩ amwĩa: “Umaala ũkũlye atũi maku onthe maũnenge mbisũ nthei. Ĩtya mbisũ mbingĩ ũndũ ũtonya. 4 Na ũilika nyũmba vamwe na ana maku na mũivinga mũomo. Mwamina kwĩka ũu, usũsya mbisũ isu syonthe mauta, na ũyia ũtee ila syausũa.” 5 Na ĩndĩ mũndũ mũka ũsu amũtia.

Na yĩla wenũkie, alika nyũmba na ana make na meevingĩa, na ana make maendeea kũmũnengeleelya mbisũ ekĩĩte mauta. 6 Na yĩla mbisũ isu syausũie, mũndũ mũka ũsu eea ũmwe wa ana make: “Nenge mbisũ ĩngĩ.” Ĩndĩ amwĩa: “Mbisũ nĩsyathela.” Na ĩndĩ mauta maeka kuma. 7 Na kwoou athi vala ve ũla mũndũ wa Ngai ũla wa w’o na amũtavya ũndũ ũsu, nake amwĩa: “Enda ũthoosye mauta asu na ũyĩĩva makoani maku, na ĩndĩ mũitũmĩa kĩla kĩũtiala wĩ na ana maku.”

8 Mũthenya ũmwe Elisa nĩwaendie Sunemu, kũla kwaĩ mũndũ mũka wanengetwe ndaĩa, na mũndũ mũka ũsu amwĩsũva amũathĩsye. Na kĩla ĩvinda wesĩla vakuvĩ, nĩwaathũkĩlaa kwake nĩ kana aye. 9 Na kwoou eea mũũme atĩĩ: “Nĩnĩsĩ kana ũla mũndũ wĩsĩlaa vaa kĩla ĩvinda nĩ mũndũ mũtheu wa Ngai. 10 Nĩngũkwĩsũva, eka tũmũseũvĩsye kasũmba kĩalanĩ ĩũlũ na tũimwiĩa kĩtanda, mesa, kĩvĩla, na kĩndũ kya kwilĩĩla taa. Na ĩndĩ kĩla ĩvinda wesĩla vaa, no ekale vo.”

11 Na mũthenya ũmwe Elisa athi kwoo, na ambata kasũmbanĩ kala waseũvĩwʼe kĩalanĩ nĩ kana akome. 12 Na ĩndĩ eea Ngeasi mũthũkũmi wake: “Ĩta mũndũ mũka ũsu Mũsunami.” Na kwoou amwĩta, na mũndũ mũka ũsu ooka mbee wake. 13 Nĩvo ĩndĩ Elisa wamwĩie Ngeasi: “Nĩngũkwĩsũva ũneene nake na ũimwĩa atĩĩ: ‘Yu nĩwĩthĩnĩtye mũno kwondũ witũ. Wĩenda wĩkwe ata? Nũkwenda nĩneene na mũsumbĩ kana mũnene wa ita kwondũ waku?’” Ĩndĩ asya: “Aiee, nĩ mwĩanĩe, nũndũ ndwĩe katĩ wa andũ makwa.” 14 Na Elisa akũlya Ngeasi: “Na yu mũndũ mũka ũũ atonya kwĩkwa ata?” Nake amũsũngĩa amwĩa: “Mũndũ mũka ũũ nde kĩmwana na mũũme nĩ mũkũũ.” 15 Na vau kwa vau Elisa asya: “Mwĩte.” Na kwoou amwĩta, na mũndũ mũka ũsu aũngamĩla mũomonĩ. 16 Nĩvo ĩndĩ Elisa waisye: “Mwaka ũngĩ ĩvindanĩ ta yĩĩ ũkeethĩwa ũkwete kana kavĩsĩ.” Ĩndĩ mũndũ mũka ũsu amwĩa: “Ndũkasye ũu, vwana wakwa, we mũndũ wa Ngai ũla wa w’o! Ndũkakenge mũthũkũmi waku.”

17 Ĩndĩ mũndũ mũka ũsu aitava na asyaa kana kavĩsĩ mwaka ũla waatĩĩe, o ĩvindanĩ yĩla Elisa wamũtavĩtye. 18 Kavĩsĩ kau nĩkeanie, na mũthenya ũmwe kathi mũũndanĩ kũla kwĩ ĩthe; ĩvindanĩ yĩu ĩthe wako aĩ na akethi mũũndanĩ. 19 Na kamwana kau kambĩĩa kũneena na ĩthe ĩngĩ na ĩngĩ kaimwĩa: “Mũtwe wakwa, ĩiaa mũtwe wakwa!” Na kwoou ĩthe wako eea mũthũkũmi ũmwe atĩĩ: “Kakue ũkatwae kũla kwĩ inyia.” 20 Na mũthũkũmi ũsu akakua akatũnga kũla kwĩ inyia wako, na inyia ekala akakĩkĩte nginya mũthenya katĩ, na ĩndĩ kakwʼa. 21 Na mũndũ mũka ũsu ambata kasũmbanĩ ĩũlũ na akakomya kĩtandanĩ kya ũla mũndũ wa Ngai ũla wa w’o, na aumaala na avinga mũomo na athi. 22 Na amwĩta mũũme wake na amwĩa: “Nĩngũkwĩsũva ũndũmanĩe mũthũkũmi ũmwe na ĩng’oi yĩmwe, na eka nĩthi na mĩtũkĩ vala ve ũla mũndũ wa Ngai ũla wa w’o na ndisyoka.” 23 Ĩndĩ mũũme amũkũlya: “Nĩkĩ ũkwenda kũthi kũmwona ũmũnthĩ? Mwei ndũnamba kũtisa na ti mũthenya wa savato.” Nake amũsũngĩa amwĩa: “Ndũkamake, vai vandũ ve na thĩna.” 24 Na kwoou mũndũ mũka ũsu ailĩĩla matandĩko ĩng’oinĩ na eea mũthũkũmi wake atĩĩ: “Inga ĩngʼoi na mĩtũkĩ. Ndũkathi kavola nũndũ wakwa ate o nakwĩa wĩke ũu.”

25 Na kwoou mũndũ mũka ũsu athi vala ve mũndũ wa Ngai ũla wa w’o kũu Kĩĩmanĩ kya Kalimeli. Na yĩla mũndũ ũsu wa Ngai ũla wa w’o wamwonie e o vaasa, eea Ngeasi mũthũkũmi wake atĩĩ: “Sisya! Ũla mũndũ mũka Mũsunami nũũya. 26 Mwa semba ũmũthaũe na ũimũkũlya, ‘Wĩ mũima? Mũemeu nĩ mũima? Mwana waku nĩ mũima?’” Na mũndũ mũka ũsu amũsũngĩa amwĩa: “Twĩ aima.” 27 Na yĩla mũndũ mũka ũsu wavikie kĩĩmanĩ vala ve mũndũ wa Ngai ũla wa w’o oou, amũkwata maaũ make alũmĩtye. Na yĩla Ngeasi woonie ũu, athengeea nĩ kana amũsukume, ĩndĩ mũndũ ũsu wa Ngai ũla wa w’o asya: “Ekana nake, nũndũ e na thĩna mwingĩ ngoonĩ,* na Yeova nũmbithĩte ũndũ ũsu na ndandavĩtye wʼo.” 28 Na ĩndĩ mũndũ mũka ũsu asya: “Nyie nĩnakũlilye mwĩai wakwa anenge mwana? Nyie ndyaaneena ngasya, ‘Ndũkatate kũnenga wĩkwatyo wa ũvũngũ’?”

29 Na vau kwa vau eea Ngeasi atĩĩ: “Ĩvotoe ngũa syaku kĩnyunyunĩ na ũyosa ndata yakwa na ũithi. Wakomana na mũndũ o na wĩva, ndũkamũkethye; na wakethwʼa, ndũkaketheke. Enda, na wavika ũyĩilĩĩla ndata yakwa ĩũlũ wa ũthyũ wa kamwana kau.” 30 Nĩvo ĩndĩ inyia wa kamwana kau waisye: “Vate nzika, o tondũ Yeova wĩ thayũ na o tondũ we wĩ thayũ, ndiũtia.” Na kwoou Elisa ookĩla na aendanyʼa nake. 31 Na ĩndĩ Ngeasi athi na avika mbee woo na ailĩĩla ndata ĩsu ũthyũnĩ wa kamwana kau, ĩndĩ kayaanyaunyia kana kumya wasya. Na kwoou athaũa Elisa na amwona amwĩa: “Kamwana kainaamũka.”

32 Yĩla Elisa walikile nyũmba, eethĩie kamwana kau kakometwʼe kĩtandanĩ kyake ke o kakwʼũ. 33 Na alika eevingĩa nthĩnĩ na kamwana kau na ambĩĩa kũmũvoya Yeova. 34 Na ĩndĩ alĩsa kĩtandanĩ na akoma ĩũlũ wa kana kau, kanywʼa wake ũthimanĩte na kanywʼa wa kamwana kau, metho make mathimanĩte na metho mako, na itaa syake ithimanĩte na itaa syako, na aendeea kwĩkala vau akakumanĩĩe, na mwĩĩ wa kana kau wambĩĩa kũkwata muutĩa. 35 Na athi mbee na ĩtina nyũmbanĩ ĩsu, na alĩsa ĩngĩ kĩtandanĩ na akumanĩĩa kamwana kau ĩngĩ. Na kamwana kaathimũa mavinda mũonza, na ĩtina wa ũu, kasalukya. 36 Nĩvo ĩndĩ Elisa weetie Ngeasi na amwĩa: “Ĩta ũla mũndũ mũka Mũsunami.” Na kwoou amwĩta na alika vala ve Elisa. Na ĩndĩ asya: “Osa mwana waku.” 37 Na mũndũ mũka ũsu alika na avalũka maaũnĩ make na amũkumanĩa nginya nthĩ; ĩtina wa ũu, nĩwoosie mwana wake na aumaala.

38 Yĩla Elisa wasyokie Ngilikali, kwaĩ yũa nthĩ ĩsu. Na ana ma athani mailyĩ nthĩ mbee wake, na kwoou eea mũthũkũmi wake atĩĩ: “Tinĩsya mbisũ ĩla nene iko na ũiuĩa ana ma athani suvu.” 39 Na ũmwe woo athi kĩthekanĩ ove nyũnyi sya kĩthekanĩ, na oona wũngũ wa kĩthekanĩ wĩ na mongũ, na atwʼa mongũ asu nginya ausũsya ngũa yake. Na ĩndĩ asyoka na amatilangĩĩla mbisũnĩ, atesĩ kĩu nĩ kyaũ. 40 Na ĩndĩ mevũĩa aũme asu nĩ kana maye, ĩndĩ yĩla masamie suvu ũsu oou, mambĩĩa kũkaya, mayasya: “Ve kĩkw’ũ mbisũnĩ, we mũndũ wa Ngai ũla wa w’o.” Na kwoou maeka kũya. 41 Na ĩndĩ asya: “Ndeteei mũtu.” Na yĩla waeteiwe mũtu, awĩkya mbisũnĩ ĩsu, na asya: “Ĩvũĩai andũ.” Na ĩtina wa ũu, lĩu ũla waĩ mbisũnĩ ndwaĩ ũtonya kwĩka mũndũ naĩ.

42 Mũndũ ũmwe waumĩte Mbaali-salisa nĩwookie vala ve mũndũ ũsu wa Ngai ũla wa w’o na amũnenga mĩkate 20 ya mbaale, ĩla yauĩtwe kuma ũsyaonĩ wa mbee mwĩu, o vamwe na mũvuko wa ngetha nzaũ. Na ĩndĩ Elisa asya: “Nenga andũ maye.” 43 Ĩndĩ mũthũkũmi wake amwĩa: “Ndonya ata kwaĩa aũme 100 lĩu ũũ?” Nake amwĩa: “Nenga andũ nĩ kana maye, nũndũ ũũ nĩwʼo Yeova ũkwasya, ‘Nĩmeũya na maitialya.’” 44 Nake eewʼa ũu amaaĩa lĩu ũsu, na maya na matialya, o tondũ Yeova waneenete.