5 Kũea Ngewa

ŨU NĨ KWASYA ATA?

Kũea ngewa kuma ngoonĩ kwendaa we, na syana syaku, kĩla ũmwe eyĩelesye ũndũ ũkwĩwʼa na ũndũ ũkũsũanĩa.

NĨKĨ NĨ ŨNDŨ WA VATA?

Kaingĩ ndwĩthĩawa wĩ ũndũ wĩ laisi kũea ngewa na andũ ma mũika. Yĩla syana syaku syaĩ nini, syaũtavasya kĩla ũndũ. Ĩndĩ yu nũndũ nĩ andũ ma mũika, mayendaa kũneena mũno, na ndwĩsĩ ũndũ iũsũanĩa, na ũndũ ikwĩwʼa. Wĩthĩaa nĩ ta ũũngamĩte mũingo ũmwe wa ũsĩ mũthanthau nasyo syana syaku syĩ mũingo ũla ũngĩ. Ĩndĩ o na ethĩwa wĩona syana syaku ta itekwenda kũneena naku, manya yĩĩ nĩyo ĩvinda yĩla waĩle kũneena nasyo mũnango.

ŨNDŨ ŨTONYA KWĨKA

Ĩyũmbanyʼe kũneena na mwana waku saa ila ũkwenda kũea ngewa naku. Ĩyũmbanyʼe kwĩka ũu o na ethĩwa eenda kũea ngewa naku ũtukũ.

“Mavinda amwe no wĩwʼe ta ũmũkũlya ‘No ĩndĩ ũkwĩwʼa ũyenda kũneena nakwa na nĩtindie naku mũthenya wʼonthe?’ Ĩndĩ nĩtwaĩlĩte kũnyungunyĩsya ethĩwa syana sitũ nikwenda kũneena naitũ? Wʼo ũsu tiwʼo ũndũ ũla kĩla mũsyai wendaa?”—Lisa.

“Nĩwʼaa nendete too, na ndyendaa kũkoma nĩ mũselee. Ĩndĩ ethĩwa ve ĩvinda naaea ngewa nesa na syana syakwa sya mũika, nĩ kwĩ ũtukũ.”—Herbert.

MWOLOOTO WĨ MBIVILIANĨ: “Ekai kĩla ũmwe ndakamanthe kwĩyĩuna mwene, ĩndĩ amanthe kũuna ũla ũngĩ.”—1 Akolintho 10:24.

Ndũketĩkĩle kwelelũka. Mũsyai ũmwe mũndũũme aĩtye atĩĩ: “Mavinda amwe nĩsaa kwĩthĩa ndisũanĩa maũndũ angĩ yĩla ngũea ngewa na syana syakwa. Ĩndĩ nimanyaa nĩendeee kũsũanĩa maũndũ angĩ vandũ va kũsyĩthukĩĩsya.

Ethĩwa waaĩka ũndũ mũsyai ũsu waweta, voasya TV, na ũivosya simũ yaku kana ũimĩiaa nthĩ yĩla ũneena na syana syaku. Ĩthukĩĩasye maũndũ ala syana syaku iũkũtavya na ũisyonyʼa kana nũũthĩnĩkĩa mũno maũndũ ala iũkũtavya, o na ethĩwa a vaku wĩona mate ma vata mũno.

“Nĩtwaĩlĩte kũĩkĩĩthya syana sitũ kana nĩtũthĩnĩkĩaa mũno maũndũ ala iũtũtavya. Syesa kwĩthĩa kana tũithĩnĩkĩaa ũndũ ikwĩwʼa, no ieke kwĩyĩelesya kana ikamantha ũtethyo kũndũ kũngĩ.”—Maranda.

“Ndũkathilĩke o na ethĩwa mwana waku esũanĩa kwa nzĩa ĩtaĩlĩte.”—Anthony.

MWOLOOTO WĨ MBIVILIANĨ: “Sisyai nesa ũndũ mũkwĩthukĩĩsya.”—Luka 8:18.

Mantha myanya. Mavinda angĩ syana syĩwʼaa iyenda kũea ngewa na asyai masyo yĩla meũtethya mawĩa ma mũsyĩ vandũ va kwĩkalwʼa nthĩ nĩ kana maneenee ũndũ mũna.

“Nĩtũtũmĩaa ĩvinda nesa yĩla nĩtwaĩte ngalĩ. Na nũndũ tũyĩthĩawa tũsyaanĩtye, nĩtũeaa ngewa nesa mbee wa ũndũ tũtonya kwĩka tũilyĩ nthĩ tũsyaanĩtye.”—Nicole.

Yĩla mũũya lĩu, yĩu yĩthĩawa yĩ ĩvinda yĩngĩ mũtonya kũea ngewa.

“Yĩla tũũya lĩu wa wĩoo, nĩtũneeneaa maũndũ mathũku ala tũkomanie namo kana maũndũ maseo ala maumĩlile mũthenya ũsu. Kwĩka ũu nĩkũtumaa twĩthĩwa na ngwatanĩo na kĩu nĩkĩtetheeasya kĩla ũmwe witũ kũmanya kana ndaĩle kũmĩanĩsya na mathĩna e weka.”—Robin.

MWOLOOTO WĨ MBIVILIANĨ: ‘Ĩthĩwa wĩ mĩtũkĩ ya kwĩthukĩĩsya, ũte na mĩtũkĩ ya kũneena.’—Yakovo 1:19.