ĨSOMO YA 29

Kwĩthĩawa Ata Yĩla Mũndũ Wakwʼa?

Yĩla yĩ na Movano

We waakwʼĩĩwa nĩ mũndũ ũmwendete? Ĩvindanĩ yũmũ ta yĩu mũndũ nũtonya kwĩkũlya atĩĩ: ‘Yo kwĩthĩawa ata yĩla mũndũ wakwʼa? Ve wĩkwatyo wa kwĩsa kwona endwa maitũ ĩngĩ?’ Ĩsomonĩ yĩĩ na yĩla yĩatĩĩe nĩtũkwona ũndũ Mbivilia ĩsũngĩĩte makũlyo asu, na ũndũ ũsu nũtonya kũtũkiakisya mũno.

1. Kwĩthĩawa ata yĩla mũndũ wakwʼa?

Yesũ aelekanilye kĩkwʼũ na too mũito. Yĩla mũndũ ũkomete too mũito, ndethĩawa esĩ kĩla kĩendeee vakuvĩ nake. Kĩkwʼũ kĩvwʼanene ata na too? Yĩla mũndũ wakwʼa, ndethĩawa atonya kwĩwʼa woo. O na ndewʼaa aikosa anyanya kana andũ make ma mũsyĩ, o na ethĩwa anamendete ata. Mbivilia yaĩtye atĩĩ: “Ala akwʼũ matyĩsĩ ũndũ o na wĩva.”—Soma Mũtavanʼya 9:5.

2. Kũmanya ũwʼo ĩũlũ wa kĩkwʼũ kũtũtethasya ata?

Andũ aingĩ nĩmakĩaa kĩkwʼũ mũno, o na nĩmakĩaa ala akwʼũ! Ĩndĩ nũtonya kũkiakiwʼa mũno wamanya kĩla Mbivilia ĩmanyĩasya ĩũlũ wa kĩkwʼũ. Yesũ aisye atĩĩ: “Ũla wʼo ũkamũthasya.” (Yoana 8:32) Kĩvathũkanyʼo na ũndũ ndĩni mbingĩ imanyĩasya, Mbivilia ndĩmanyĩasya kana mũndũ akwʼa ve kĩndũ kĩ nthĩnĩ wake kĩendeeaa kwĩthĩwa thayũ. Kwoou, mũndũ ndaendeeaa kũthĩna amina kũkwʼa. O na ĩngĩ, nũndũ akwʼũ mayĩsĩ ũndũ o na wĩva, maitonya kũtũũmĩsya. Nũndũ wa ũu, vaiĩ vata wa kũthaitha ala makwie kana kũmeka ũndũ ũngĩ o na wĩva aĩ nĩ kana maikathate. O na eka ũu, vai vata wa kũmavoyea.

Andũ amwe maasya kana nĩmatonya kũneenanyʼa na ala makwie. Ĩndĩ ũsu nĩ ũndũ ũtatonyeka. O tondũ tweemanyĩsya, ala akwʼũ “matyĩsĩ ũndũ o na wĩva.” Kwoou andũ ala masũanĩaa kana meneena na andũ moo ala makwie, nĩvatonyeka makethĩwa maineenanyʼa na ndaimoni ila syĩtwʼĩkĩthasya andũ asu makwie. Kũmanya ũwʼo ĩũlũ wa kĩkwʼũ nĩkũtũsũvĩanaa na ndaimoni. Yeova nũtũkanĩtye tũikatate o na vanini kũneenanyʼa na ala akwʼũ, nũndũ nĩwĩsĩ kũneenanyʼa na ndaimoni nĩkũtonya kũtũũmĩsya.—Soma Kũtũngĩlĩlwa Kwa Mĩao 18:10-12.

ĨMANYĨSYE MŨNANGO

Ĩmanyĩsye ũmanye kĩla Mbivilia ĩmanyĩasya ĩũlũ wa kĩkwʼũ, na ũilũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo waku nthĩnĩ wa Ngai wĩ wendo, ũla ũtathĩnasya andũ mamina kũkwʼa.

Mũndũũme ailye kĩvĩlanĩ e na syana syake ilĩ me mathikonĩ ma mũka. Anyanya na andũ ma mũsyĩ nĩmooka vala maĩ nĩ kana mamakiakisye na maimekĩa vinya.

3. Ĩmanyĩsye ũwʼo ĩũlũ wa ũndũ kwĩthĩawa mũndũ amina kũkwʼa

Ĩũlũ wa nthĩ, andũ maĩkĩĩaa maũndũ me kĩvathũkanyʼo ĩũlũ wa ũndũ kwĩthĩawa mũndũ amina kũkwʼa. Na vate nzika, ti maũndũ onthe ala andũ maĩkĩĩaa methĩawa me ma wʼo.

Kĩsionĩ kyenyu, andũ maĩkĩĩaa maũndũ meva ĩũlũ wa ũndũ kwĩthĩawa mũndũ akwʼa?

Nĩ kana mwone kĩla Mbivilia ĩmanyĩasya, ĩloelei VITIO.

VITIO: Kwĩthĩawa Ata Ĩla Mũndũ Wakwʼa?—Kalungu ka Vitio (1:19)

Visa: Maũndũ maumĩtwʼe ĩla vitionĩ yĩ na kyongo ‘Kwĩthĩawa Ata Ĩla Mũndũ Wakwʼa?—Kalungu ka Vitio.’ 1. Mũndũ mũkwʼũ akometwʼe kĩtandanĩ kya sivitalĩ. 2. Mũndũũme ũkomete too ailyĩ katĩ wa andũ elĩ ngalĩnĩ ya mwaki.

Somai Mũtavanʼya 3:20, na ĩndĩ mũineenea makũlyo aa:

Kwosana na mũsoa ũũ, kwĩthĩawa ata yĩla mũndũ wakwʼa?
Ve kĩndũ kĩ nthĩnĩ wa mũndũ kĩtakusaa yĩla wakwʼa?

Mbivilia nĩtũtavĩtye ĩũlũ wa kĩkwʼũ kya Lasalo, ũla waĩ mũnyanya wa vakuvĩ wa Yesũ. Mũisoma Yoana 11:11-14, sisya wone kĩla Yesũ wawetie ĩũlũ wa kĩkwʼũ kya Lasalo. Na ĩndĩ mũineenea makũlyo aa:

Yesũ aelekanilye kĩkwʼũ na kyaũ?
Ũndũ ũsu wawetie wĩtũmanyĩsya kyaũ ĩũlũ wa ũndũ kwĩthĩawa mũndũ akwʼa?
We nũkwona kĩla Mbivilia ĩwetete ĩũlũ wa kĩkwʼũ kyosanĩte na kĩlĩko?

4. Kũmanya ũwʼo ĩũlũ wa kĩkwʼũ nĩkũtũtethasya

Kũmanya ũwʼo ĩũlũ wa kĩkwʼũ nĩkũtũthaasya ũkethĩa tũyĩũkĩa ala akwʼũ. Somai Mũtavanʼya 9:10, na ĩndĩ mũineenea ĩkũlyo yĩĩ:

Andũ ala akwʼũ no matũũmĩsye?

Kũmanya ũwʼo ũla wĩ Mbivilianĩ nĩkũtumaa tũtaĩkĩĩa ũvũngũ wa kana no nginya tũthaithe andũ ala makwie kana tũmeke maũndũ angĩ maseo aĩ nĩ kana maikathate. Somai Isaia 8:19 na Ũvuanyʼo 4:11, na ĩndĩ mũineenea ĩkũlyo yĩĩ:

We wĩona Yeova ta wĩwʼaa ata oona mũndũ ũkũthaitha kana ũkũmantha ũtethyo kuma kwa mũndũ mũkwʼũ?

Visa: Syĩthĩo ikonanĩtye na kũthaitha akwʼũ. 1. Mũndũũme ũtulĩtye ndu aivoya kavulĩnĩ kakĩĩe, aithemba lĩu. 2. Aũme atatũ maisũnga mekĩĩte ngũa ikonanĩtye na syĩthĩo syoo. 3. Andũ mekĩĩte syĩndũ ũthyũ na makuĩte syĩndũ nene ivwʼanene na mĩtwe ya andũ mũthenya wa kũlilikana ala akwʼũ. — Kũmanya ũwʼo ĩũlũ wa kĩkwʼũ nĩkũtũthaasya kumana na syĩthĩo ila itamwendeeasya Yeova

5. Kũmanya ũwʼo ĩũlũ wa kĩkwʼũ nĩkũtũkiakiasya

Andũ aingĩ mamanyĩĩtwʼe kana yĩla makakwʼa, makathĩnwʼa nũndũ wa mavĩtyo ala meekie me thayũ. Ĩndĩ nĩtũkiakiawʼa mũno twamanya kana vaiĩ mũndũ ũthĩnawʼa amina kũkwʼa, o na mũndũ ũla wĩkĩte maũndũ mathũku mũno. Somai Alomi 6:7, na ĩndĩ mũineenea ĩkũlyo yĩĩ:

Ethĩwa Mbivilia ĩmanyĩasya kana mũndũ amina kũkwʼa nũthaawʼa kumana na naĩ syake, we nũkwona andũ ala makwie ta maendeee kũthĩnwʼa nũndũ wa mavĩtyo ala meekie me thayũ?

O ũndũ twaendeea kũmũmanya Yeova, nowʼo tũmanyaa kana ndesa kũthĩnyʼa mũndũ amina kũkwʼa. Somai Kũtũngĩlĩlwa Kwa Mĩao 32:4 na 1 Yoana 4:8, na ĩndĩ mũineenea makũlyo aa:

We nũkwona Ngai wĩ na nguma ta ila syawetwa vau, ta wĩsa kwĩtĩkĩlya andũ mathĩnwʼe mamina kũkwʼa?
We nũkwona kũmanya ũwʼo ĩũlũ wa kĩkwʼũ ta kũtonya kũtũkiakisya? Nĩkĩ wasũngĩa ũu?

ANDŨ AMWE MAASYA: “Nyie nĩwʼaa ndikĩa, ndyona ta ngathĩnwʼa nakwʼa.”