Yĩla Mũndũ Wendete Wakwʼa
ETHĨWA nĩwakwʼĩĩwe nĩ mũndũ wendete, nũtonya kwĩthĩwa ũkwatawa nĩ kĩmako kingĩ na mavinda angĩ ũyĩwʼa wĩ weka na ũvikie mũthya. O na noĩthwa ũthataa, wĩtũlaa mũtĩ kana wĩthĩawa na wia, na wĩkũlasya kana ve vata wa kũendeea kwĩthĩwa thayũ.
Yĩla weethĩwa na kyeva kwa ĩvinda yĩasa, ndũkone ũsu ta wonzu wĩ nawʼo. Kĩu kĩthĩawa kĩyonanyʼa ũndũ ũnendete ũla ũnakwie. Ĩndĩ nĩvatonyeka kyeva kingĩ kĩla wĩ nakyo kĩkaolekanga?
MAŨNDŨ MEEKIWE NĨ ANDŨ AMWE NĨ KANA MOMĨĨSYE
O na kau no wone kyeva kĩla wĩ nakyo ta kĩtakesa kũthela, maũndũ aa no maũtetheesye:
ĨNENGE ĨVINDA YĨANĨTYE YA KWĨTHĨWA NA KYEVA
Andũ memakĩaa kwa nzĩa syĩ kĩvathũkanyʼo na amwe nĩmethĩawa na kyeva kwa ĩvinda yĩasa. Ĩndĩ yĩla wĩ na kyeva kingĩ, kũĩa no kũũtetheesye ũkewʼa kavaa. Ũla mũndũ mũka wĩtawa Vanessa aĩtye atĩĩ: “Nĩnaĩaa nĩ kana nĩvete woo ũla waĩ ngoonĩ.” Nake Sofía, ũla wakwʼĩĩwe nĩ mwĩĩtu-a-inyia atataĩĩe, aĩtye-ĩ: “Nĩnĩwʼaa woo mũno nasũanĩa kĩla kyeethĩiwe. Nĩwʼaa o tondũ mũndũ wĩwʼaa athasya kĩtau akĩthambye. Woo ũla mũndũ wĩwʼaa nĩ mwingĩ mũno, ĩndĩ ĩtina kĩtau kĩu nĩkĩsaa kũvoa.”
TAVYA MŨNDŨ ŨNGĨ ŨNDŨ ŨKWĨWʼA NA KĨLA ŨŨSŨANĨA
Mavinda amwe nũtonya kwĩwʼa ũyenda kwĩthĩwa wĩ weka. Ĩndĩ yĩla mũndũ ũkũngʼangʼana na kyeva na kĩmako e weka, ethĩawa akuĩte mũio mũito. Mwanake wĩ na myaka 17 wĩtawa Jared, ũla wakwʼĩĩwe nĩ ĩthe aĩtye: “Nĩnatavasya andũ angĩ ũndũ ngwĩwʼa. Noĩthwa ndeeyĩeleasya nesa, ĩndĩ nĩnewʼaa nesa naweta ũndũ ngwĩwʼa ngoonĩ.” Nake Janice, ũla ũwetiwe kĩlungunĩ kya mbee nũwetete kĩtumi kĩngĩ kĩseo kya kũneena na mũndũ ũngĩ. Easya atĩĩ: “Kũneena na andũ angĩ nĩkwatumaa nĩwʼa nakiakiwʼa mũno. Nĩnamanyaa kana nĩmekũelewa ũndũ ngwĩwʼa, na kwoou ndyeewʼaa nĩ weka.”
ĨTĨKĨLA ŨTETHYO
Ndakĩtalĩ ũmwe aĩtye atĩĩ: “Mavinda maingĩ ũla ũkwʼĩĩwe na wĩtĩkĩlaa kũtetheewʼa nĩ anyanyae na andũ ma mũsyĩ yĩla wĩ na kyeva kingĩ, yĩthĩawa ne laisi kũmĩĩsya na kũsinda kyeva kĩu.” Kwoou, nũseo ũkatavya anyanyau kĩla matonya kwĩka maũtetheesye nũndũ noĩthwa mayenda kũũtetheesya ĩndĩ ũyĩthĩa mayĩsĩ matonya kwĩka ũu ata.—Nthimo 17:17.
MŨTHENGEEE NGAI
Mũndũ mũka wĩtawa Tina aĩtye-ĩ: “Yĩla mũemewa wooaiwe nĩ kanza, ndyaĩ nĩmũtavya ĩngĩ maũndũ ala meũnthĩnyʼa, na kwoou natavasya Ngai maũndũ onthe ala manthĩnasya! Kĩla kwakya nĩnamũvoyaa andetheesye nĩyũmĩĩsye mũthenya ũsu wʼonthe. Ngai nĩwandetheeisye kwa nzĩa mbingĩ mũno.” Nake Tarsha, ũla wakwʼĩĩwe nĩ inyia e na myaka 22, aĩtye: “Kũsoma Mbivilia kĩla mũthenya nĩkwanengae ũkiakisyo. Nĩnasomaa ĩũlũ wa maũndũ ma kwĩkĩa vinya ndonya kũsũanĩa.”
SŨANĨA YĨLA ŨKAKOMANA NA MWENDWA WAKU ATHAYŨŨKWʼA
Tina aendeee kwasya-ĩ: “Mbeenĩ, ndyeewʼaa wĩkwatyo wa ũthayũũkyo ũinenga ũkiakisyo nũndũ nĩ na imwana syakwa nĩtwendaa kwona ĩthe witũ saanĩ isu. Ĩndĩ yu, ĩtina wa myaka ĩna, wĩkwatyo ũsu nĩwʼo ũnengae vinya. O na nĩwʼo ũnengae ũkiakisyo, ũkandetheesya kũsũanĩa ĩũlũ wa ĩvinda yũkĩte ĩseo, na ũindetheesya kwĩyũmĩĩsya. Nĩsũanĩaa ũndũ ngewʼa noona mũemewa, na kĩu nĩkĩtumaa nĩthĩwa na mũuo wa kĩlĩko na ũtanu!”
Nĩvatonyeka kyeva kĩla wĩ nakyo kĩkaema kũthela vau kwa vau. Ĩndĩ ngelekanyʼo ya Vanessa no ĩũtetheesye. Aĩtye-ĩ, “No ũsũanĩe kana kyeva kĩla wĩ nakyo kĩikesa kũthela, ĩndĩ o ũndũ ĩvinda yĩvĩtĩte ũkakwataa vinya o kavola kwa kavola.”
Lilikana kana noĩthwa ũtakesa kũeka kwĩwʼa ũyenda kwona mwendwa waku, ĩndĩ ve kĩtumi kĩseo kya kũendeea kwĩthĩwa thayũ. Ngai nũkũthĩnĩkĩaa, na no aũtetheesye ũkatanĩa kwĩthĩwa na anyanya aseo na kwĩkala wĩ mwĩanĩe. Na o mĩtũkĩ, Ngai akilyĩ anathayũũkya ala makwie. Ngai endaa wĩĩthĩwa ũtonya kũkumbatĩa mwendwa waku ĩngĩ. Ĩvindanĩ yĩu kyeva kĩla wĩthĩawa nakyo kĩkathela vyũ!