Ũndũ Tũtonya Kũtũmĩa Mbulosua Ũvoo Mũseo Kuma kwa Ngai!
Mbulosua Nzaũ ya Kũtũtetheesya Kũsyokea Andũ na Kwambĩlĩlya Amanyĩwʼa ma Mbivilia
1. Nĩ mbulosua yĩva ya kũtũtetheesya kũsyokea andũ na kwambĩlĩlya amanyĩwʼa ma Mbivilia yaumiwʼe Ũmbanonĩ wa Kĩvalo wa “Sũvĩa Ngoo Yaku!”?
1 Ũmbanonĩ wa Kĩvalo wa “Sũvĩa Ngoo Yaku!,” nĩtwatanie kũkwata mbulosua nzaũ ya kũtũtetheesya kũsyokea andũ na kwambĩlĩĩlya amanyĩwʼa ma Mbivilia. Mbulosua Ũvoo Mũseo Kuma kwa Ngai! yĩ na masomo makuvĩ kĩvathũkanyʼo na mbulosua Ngai Endaa Twĩke Ata?, ĩla tũnatwĩe tũtũmĩaa. Kwoou, mbulosua ĩno nĩyaĩlĩte kwondũ wa kwambĩĩsya kũmanyĩsya mũndũ Mbivilia mũomonĩ. Mbulosua Ngai Endaa yaneeneaa maũndũ ala Aklĩsto maĩle kwĩanĩsya, ala matonya kwĩthĩwa me vinya kwa amanyĩwʼa eũ ma Mbivilia kũatĩĩa. Kĩvathũkanyʼo nayo, mbulosua ĩĩ nzaũ ĩmanyĩasya ĩũlũ wa ũvoo mũseo ũla wĩ Mbivilianĩ.—Meko 15:35.
2. Nĩkĩ mbulosua Ũvoo Mũseo yaumiwʼe?
2 Nĩkĩ Mbulosua ĩĩ yaumiwʼe? Ana-a-asa ĩũlũ wa nthĩ manatwĩe mayenda kũkwata ĩvuku yĩ laisi ya kũkusya andũ ũwʼonĩ matambĩĩe kwĩmanyĩsya ĩvuku Mbivilia Ĩmanyĩasya. Andũ ala mewʼaa ũtulu wa kũsoma ĩvuku ĩnene no mendeewʼe nĩ kwĩmanyĩsya Mbivilia maitũmĩa mbulosua. Ĩngĩ nĩ laisi kũalyũla mbulosua kwa ithyomo mbingĩ.
3. Mbulosua Ũvoo Mũseo yĩ kĩvathũkanyʼo kyaũ na mavuku angĩ ma kũmanyĩsya?
3 Ũndũ Ĩvangĩtwe: Mavuku maingĩ ma kwĩmanyĩsya maandĩkĩtwe nĩ kana mũndũ ethĩwe atonya kũsoma na kũelewa ũwʼo, o na e weka. Mbulosua ĩno yĩ kĩvathũkanyʼo. Ĩandĩkĩtwe ĩtũmĩwe nĩ mũmanyĩwʼa wa Mbivilia vamwe na mũmanyĩsya. Kwoou, yĩla ũũnenga mũndũ Mbulosua ĩno, nĩ ũseo kũneenea kalungu kamwe kana twĩlĩ. Yĩ na tũlungu tũkuvĩ, na kwoou no ũtũneenee na mũndũ mũomonĩ kana vandũ va viasala. O na kau nĩ ũseo kwambĩĩa na ĩsomo ya mbee, no wambĩĩe kwĩmanyĩsya na mũndũ ũitũmĩa ĩsomo o na yĩva.
4. Mbulosua Ũvoo Mũseo ĩtũtetheeasya ata kũmanyĩsya kuma Mbivilianĩ?
4 Nthĩnĩ wa maingĩ ma mavuku maitũ, mosũngĩo ma makũlyo methĩawa tũlungunĩ. Kĩvathũkanyʼo na ũu, mbulosua ĩno mosũngĩo maingĩ mayo me Mbivilianĩ. Andũ aingĩ mendete kwĩmanyĩsya kuma Mbivilianĩ kwĩ kuma mavukunĩ maitũ. Kwoou vakuvĩ maandĩko onthe ala monanĩtwʼe mayumĩĩwʼe. Maĩle kũsomwa kuma Mbivilianĩ. Kwĩka ũu kũtumaa amanyĩwʼa maelewa kana meĩmanyĩsya Ndeto ya Ngai.—Isa. 54:13.
5. Nĩkĩ mũmanyĩsya waĩlĩte kwĩyũmbanyʼa nesa kwondũ wa kĩla ĩsomo?
5 Mbulosua ĩno ndĩeleetye maandĩko onthe. Kĩtumi nũndũ ĩseũvĩtwʼe yĩkĩe vinya amanyĩwʼa makũlye makũlyo na ĩinenga mũmanyĩsya mwanya wa kũtũmĩa ũtonyi wake wa kũmanyĩsya kũmũsũngĩa. Kwoou, nĩ ũseo kwĩthĩwa wĩyũmbanĩtye kwondũ wa kĩla ĩsomo. Ndũkaneene ĩvinda yingĩ. No twende kũelesya Maandĩko, ĩndĩ tũtetheeasya mũmanyĩwʼa mũnango yĩla twamũthokya aelesye ũndũ ũkũelewa. Twatũmĩa makũlyo nesa, nĩũmũtetheesya mũmanyĩwʼa aelewe nĩ kĩla ĩandĩko nesa.—Meko 17:2.
6. Tũtonya ata kũtũmĩa mbulosua Ũvoo Mũseo (a) kũla andũ methĩawa na nzika ĩũlũ wa Ngai na Mbivilia? (b) ũtavanyʼanĩ wa nyũmba na nyũmba? (c) kwambĩĩsya kwĩmanyĩsya Mbivilia na mũndũ twakomana ya mbee? (d) yĩla tũũsyokea andũ?
6 O ta mavuku ala angĩ ma kũmanyĩsya, mbulosua ĩno no ĩnenganwe ĩvinda yonthe, o na myeinĩ ĩla ĩtavangĩĩwe kũnenganwe. Mbulosua ĩno ĩkatũtetheeasya kwambĩĩa kwĩmanyĩsya Mbivilia na andũ twakomana namo ya mbee mĩsyĩnĩ yoo kwa ĩvinda ĩkuvĩ. Na o tondũ vawetiwe ũmbanonĩ wa kĩvalo, kũmĩtũmĩa yĩla tũũsyokea andũ nĩũtuma tũtanĩa mũno wĩa witũ!—Sisya masandũkũ ala me ĩthangũnĩ ya 5-7.
7. Tutonya kwĩmanyĩsya na mũndũ ata tũitũmĩa mbulosua Ũvoo Mũseo?
7 Ũndũ Ũtonya Kwĩmanyĩsya na Mũndũ: No twambĩĩe kwa kũsoma ĩkũlyo ya mbee yĩla yĩ na langi mũkwatu. Ĩtina wa ũu, soma kalungu na maandĩko ala maandĩkĩtwe “soma.” Tũmĩa makũlyo nesa kũtetheesya mũmanyĩwʼa aelewe maandĩko. Mũtanambĩĩa ĩkũlyo yĩla yĩatĩĩe, kũlya mwene nyũmba asũngĩe ĩkũlyo yĩla mwamina kũneenea, nĩ kana ũsisye kana nĩwaelewa. Ĩla tũkwambĩĩa kwĩmanyĩsya na mũndũ, no twambĩĩe na kũneenea ĩkũlyo o yĩmwe ya ala me na langi mũkwatu. Na ĩtina wa ĩvinda, no tũsomae ĩsomo yĩima.
8. Tũtonya kwasya ata yĩla tũkũsoma maandĩko, na nĩkĩ?
8 Maandĩko ala maandĩkĩtwe “soma” nĩmo masũngĩĩte ĩkũlyo yĩla yĩ na langi mũkwatu ĩmwe kwa ĩmwe. Yĩla ũkwambĩĩa kũsoma ĩandĩko, ndũkasye, “Mũtũmwa Vaulo aisye” kana, “Kwoona ũndũ Yelemia wathanie.” Mwene nyũmba no asũanĩe twĩsoma ndeto sya andũ. Wĩthĩwa wĩ ũseo kwasya, “Ndeto ya Ngai yaasya” kana, “Kwoona ũndũ Mbivilia yathanĩte.”
9. Ve vata wa kũsoma maandĩko onthe ala monanĩtwʼe yĩla tũkwĩmanyĩsya na mũndũ?
9 Ve vata wa kũsoma maandĩko onthe ala monanĩtwʼe kana no ala maandĩkĩtwe “soma” me moka? Niwe waĩle kũtwʼa. Maandĩko onthe ala monanĩtwʼe me vata. Kĩla yĩmwe yĩ na ũndũ wa vata ũtonya kũneenewa. Ĩndĩ mavinda amwe, mũmanyĩwʼa no ethĩwe ate na ĩvinda, wendi, kana ate na ũtonyi mwingĩ wa kũsoma. Kwoou, wĩthĩwa ne ũseo kũsoma nake maandĩko ala maandĩkĩtwe “soma” me moka.
10. Twaĩle kwambĩĩa kwĩmanyĩsya na mũndũ ĩvuku Mbivilia Ĩmanyĩasya ĩndĩĩ?
10 Kwambĩĩa Kũtũmĩa Ĩvuku Mbivilia Ĩmanyĩasya: Ĩtina wa kwĩmanyĩsya kwa ĩvinda yĩana ũndũ mũna, no mwambĩĩe kwĩmanyĩsya ĩvuku Mbivilia Ĩmanyĩasya, kana mũkaendeea na mbulosua Ũvoo Mũseo nginya mũmĩmine. Nĩ ĩũlũ wa mũtavanyʼa kũtwʼa ĩvinda ya kwambĩĩa kũtũmĩa ĩvuku Mbivilia Ĩmanyĩasya. Ti lasima ũkambĩĩa na kĩlungu kya mbee nthĩnĩ wa ĩvuku yĩĩ. Kĩla mũmanyĩwʼa e kĩvathũkanyʼo. Amanyĩwʼa aingĩ nĩũtetheka mũnango mwamba kũsoma ilungu sya ĩvuku Mbivilia Ĩmanyĩasya ila syĩ na maũndũ ala mũneemanyĩĩtye nthĩnĩ wa mbulosua.
11. Nĩkĩ twaĩlĩte kũtũmĩa nesa mbulosua Ũvoo Mũseo ũtavanyʼanĩ?
11 O na kau nĩ vinya kwĩwʼa maũvoo maseo ũmũnthĩ, twĩ na kĩanda kĩnene mũno kya kũtavya andũ ũvoo mũseo. Ũvoo ũsu nĩ kana Ũsumbĩ wa Ngai nũsumbĩkĩte, na o mĩtũkĩ ũkaete nthĩ nzaũ vala ũlũngalu ũkatũaa! (Mt. 24:14; 2 Vet. 3:13) Twĩĩkwatya kana onthe ala mekwĩwʼa ũvoo ũũ makeetĩkĩlana na ndeto ii mbeveee: “Ko nĩ maseo iĩmanĩ maũũ ma ũla ũetae ũvoo mũseo, ũla ũnyaĩĩkasya ũvoo wa mũuo, ũla ũetae ũvoo mũseo wa maũndũ maseo, ũla ũtavanasya ũtangĩĩo, ũla ũtavasya Saioni, Ngai waku nũsumbĩkaa!” (Isa. 52:7) Ekai tũtũmĩe mbulosua ĩno nzaũ kũtetheesya andũ ala me na waũni wa ũvoo mũseo kĩsionĩ kitũ!
[Ũvoo ĩũlũ wa visa ĩthangũnĩ ya 5]
Kũla Andũ Methĩawa na Nzika Ĩũlũ wa Ngai na Mbivilia:
● Isionĩ imwe, andũ mayĩtĩkĩlaa kwĩwʼa ĩũlũ wa Ngai kana ĩũlũ wa Mbivilia. Yĩla twathokea andũ ya mbee isionĩ ta isu, twaĩle kũneenea maũndũ ala mamendeeasya, ta kwĩthĩwa na silikalĩ nzeo, kwĩthĩwa na mĩsyĩ yĩ na ũtanu, na wĩkwatyo wa ĩvinda yũkĩte. No twambĩĩe kũtũmĩa mbulosua Ũvoo Mũseo ĩtina wa kũtetheesya mũndũ amanye nĩkĩ tũĩkĩĩaa kana kwĩ Ngai, na nĩkĩ Mbivilia nĩ ĩvuku ya kwĩkwatwʼa.
[Ũvoo ĩũlũ wa visa ĩthangũnĩ ya 6]
Ĩla Tũũtavanyʼa Nyũmba na Nyũmba:
● “Ũmũnthĩ twĩneeneaa maũndũ ala Ngai ũtwathĩte ĩvinda yũkĩte. Waaĩkũlya kana mathĩna makathela? [Eteela asũngĩe.] Mbulosua ĩno yĩ na maandĩko ma Mbivilia ala masũngĩĩte ĩkũlyo yĩu. [Mũnenge mbulosua, na mũisoma kalungu ka mbee ĩsomonĩ ya 1, na ĩandĩko ya Yelemia 29:11.] Kwosana na ũndũ twasoma, Ngai nĩwendaa twĩthĩwe na ĩvinda yũkĩte ĩseo? [Eteela asũngĩe.] Ethĩwa nũkwendeewʼa, no nĩũtiĩe mbulosua ĩno. Ĩvinda yĩla yĩngĩ, tũkaneenea kalungu ka kelĩ, na tũkoona ũsũngĩo wa ĩkũlyo yĩĩ, ‘Ngai akavetangĩa andũ mathĩna ata?’” Ethĩwa mwene nyũmba e na ĩvinda, no mũneenee kalungu ka kelĩ na maandĩko atatũ ala monanĩtwʼe. Vangai ũsyoke mũneenee ĩkũlyo yĩla yĩatĩĩe ya ĩsomo yĩu.
● “Andũ aingĩ nĩmavoyaa, mũno mũno ĩla me thĩnanĩ. We ve mavinda ũvoyaa? [Eteela asũngĩe.] Wonaa ata, Ngai nĩwĩthukĩĩasya mboya syonthe kana ve imwe itamwendeeasya? [Eteela asũngĩe.] Mbulosua ĩno nĩsũngĩĩte ĩkũlyo yĩu kuma Mbivilianĩ. [Mũnenge mbulosua na mũineenea kalungu ka mbee ĩsomonĩ ya 12 na mũisoma maandĩko ala maandĩkĩtwe “soma.”] Nĩ ũndũ wa kũtanĩthya kũmanya kana Ngai nĩwendeeawʼa nĩ kũtwĩthukĩĩsya. Nĩ kana tũtetheke kumana na mboya, twaĩle kũmũmanya Ngai nesa. [Vingũa ĩsomo ya 2 na ũimwonyʼa syongo nini ila syĩ vo.] Ethĩwa nũkwenda, no nĩũtiĩe mbulosua ĩno na ndisyoka mũthenya ũngĩ tũke kwona mosũngĩo ma makũlyo aa kuma Mbivilianĩ.”
● “Ũmũnthĩ twĩeaa ngewa na andũ ĩũlũ wa maũndũ ala maendeee ĩũlũ wa nthĩ. We nũkwĩsilya maũndũ ta makaseũva? [Eteela asũngĩe.] Andũ aingĩ nĩmasengʼaa kũmanya kana Mbivilia yĩ na ũvoo mũseo ũla ũtonya kũtũnenga wĩkwatyo. Vaa ve amwe ma makũlyo ala Mbivilia ĩsũngĩaa.” Mũnenge mbulosua, na ũimũkũlya anyuve ĩkũlyo yĩla yĩkũmwendeesya kuma ĩthangũ ya ĩtina. Vingũa ĩsomo yĩla wanyuva na ũimwonyʼa ũndũ twĩmanyĩasya Mbivilia na andũ. Vangai ũsyoke mũneenee ĩkũlyo yĩla yĩatĩĩe ĩsomonĩ yĩu.
[Ũvoo ĩũlũ wa visa ĩthangũnĩ ya 7]
Kwambĩĩa Kwĩmanyĩsya Mbivilia na Mũndũ Mwakomana ya Mbee:
● “Nakũthokea ngwonyʼe ũndũ twĩmanyĩasya Mbivilia na andũ. Mbulosua ĩno yĩ na masomo 15 ala monanĩtye maandĩko matonya kũsũngĩa makũlyo ma vata ala twĩkũlasya. [Mwonyʼe ĩthangũ ya mbee na ya ĩtina.] We waatata kwĩmanyĩsya Mbivilia? [Eteela asũngĩe.] Eka ngwonyʼe ũndũ ne laisi kwĩmanyĩsya. [Neeneai ĩsomo ya 3, ĩkulyo ya 3 kalungu ka mbee, na mũisoma ĩandĩko ya Ũvuanʼyo 21:4, 5. Woona vaĩle, neeneai kalungu kala kaatĩĩe na maandĩko ala maandĩkĩtwe “soma.”] Ethĩwa nũkwenda, no nĩũtiĩe mbulosua ĩno. Twĩkwĩkĩa vinya ũtate kwĩmanyĩsya Mbivilia kwa nzĩa ĩno nakwonyʼa. Ethĩwa nũkwenda, no nĩsyoke tũendeee kwĩmanyĩsya. Nasyoka ĩla ĩngĩ tũkaneenea ĩsomo yĩĩ ya mbee ĩthangũnĩ ya 3.”
[Ũvoo ĩũlũ wa visa ĩthangũnĩ ya 7]
Ĩla Wasyokea Mũndũ:
● Ĩla wasyokea mũndũ ũnendeeiwʼe, no wasye: “Nĩnatana kũkwona ĩngĩ. Nakũetee mbulosua ĩno ĩsũngĩĩte makũlyo maingĩ twĩkũlasya. [Mũnenge mbulosua na ũimwĩa asisye ĩthangũnĩ ya ĩtina.] Nĩ ĩkũlyo yĩva yĩũkwendeesya mũno? [Eteela asũngĩe, na ĩndĩ ũivingũa ĩsomo yĩla wanyuva.] Eka ngwonyʼe ũndũ mbulosua ĩno ĩtonya kũsũngĩa ĩkũlyo yĩĩ kuma Mbivilianĩ.” Mwonyʼe ũndũ twĩmanyĩasya Mbivilia na andũ ũitũmĩa kalungu kamwe kana twĩlĩ, na mũisoma maandĩko ala maandĩkĩtwe “soma.” Ĩsu nĩ nzĩa yĩ laisi ya kwambĩĩa kwĩmanyĩsya Mbivilia na mũndũ. Mũtiĩe mwene nyũmba mbulosua na mũivanga yĩla ũũsyoka. Yĩla mwĩmina ĩsomo yĩu, no anyuve ĩsomo yĩngĩ mũneenee, kana mwambĩĩe ĩsomo ya mbee.