KĨLUNGU KYA KWĨMANYĨSYA 7
Nĩtũmwendete Ĩthe Witũ, Yeova, Mũno
“Ithyĩ twĩthĩawa na wendo, nĩkwĩthĩwa we nĩwe watwendie mbee.”—1 YOA. 4:19.
WATHI 3 Yeova Nĩwe Vinya Witũ na Wĩkwatyo Witũ
KWA ŨKUVĨa
1-2. Nĩkĩ Yeova watũvingũĩe nzĩa ya kũlika mũsyĩnĩ wake, na eekie ũu ata?
YEOVA nũtũthoketye tũlike mũsyĩnĩ wa athaithi make. Ĩsu nĩ ndaĩa nene ta kĩ! Ala me nthĩnĩ wa mũsyĩ ũsu nĩ andũ meyumĩtye mamũthũkũme Ngai na maĩkĩĩaa nthembo ya wovosyo ya Mwana wake. Nĩtũtanĩaa kwĩthĩwa twĩ nthĩnĩ wa mũsyĩ ũsu. Nĩtwĩkalaa twĩ eanĩe ũmũnthĩ, na nĩtũtanawʼa nĩ wĩkwatyo ũla twĩ nawʼo wa kwĩkala tene na tene, twĩthĩwe tũkekala ĩtunĩ kana nĩ Nthĩ Nzaũ.
2 Nũndũ Yeova nũtwendete, nĩweeyĩimie mũno nĩ kana atũvingũĩe nzĩa ya kũlika mũsyĩnĩ wake. (Yoa. 3:16) ‘Atũthooie na thooa mũnene.’ (1 Ako. 6:20) Yĩla Yeova waumisye nthembo ya wovosyo, nĩwatũvingũĩe nzĩa ya kwĩthĩwa na ngwatanĩo nzeo nake. Nĩ ndaĩa nene mũno kwĩthĩwa tũtonya kwĩta Mwene Vinya Wʼonthe Ĩthe witũ. Na o tondũ ĩsomo ĩvĩtu yonanĩtye, Yeova nĩwe Ĩthe witũ ũla mũseo vyũ.
3. Twasũanĩa ũseo ũla Yeova ũtwĩkĩte, nĩ makũlyo meva tũtonya kũkũlya? (O na ĩngĩ sisya ĩsandũkũ yĩ na kyongo, “We Yeova Nũlũnganaa Nakwa?”)
3 O ta mũandĩki ũmwe wa Mbivilia, nĩtũtonya kũkũlya atĩĩ: “Nĩmũnenga Yeova kĩ kwondũ wa moseo make onthe kwakwa?” (Sav. 116:12) Ũsũngĩo nĩ kana, tũyĩsa kũĩvĩkya moseo ala Ĩthe witũ wa ĩtunĩ ũtwĩkĩte. Ĩndĩ nũndũ nũtwendete, kĩu nĩkĩtumaa o naitũ tũmwenda. Mũtũmwa Yoana aandĩkie atĩĩ: “Ithyĩ twĩthĩawa na wendo, nĩkwĩthĩwa we nĩwe watwendie mbee.” (1 Yoa. 4:19) Kwoou nĩ maũndũ meva tũtonya kwĩka tũkamwonyʼa Ĩthe witũ wa ĩtunĩ kana nĩtũmwendete?
LŨLŨMĨĨLYA NGWATANĨO YAKU NA YEOVA
Twonasya Ĩthe witũ wa ĩtunĩ, Yeova, kana nĩtũmwendete kwa kũmũvoyaa, kũmwĩwʼa, na kũtetheesya angĩ mamwende (Sisya kalungu ka 4-14)
4. Kwosana na ĩvuku ya Yakovo 4:8, nĩkĩ twaĩlĩte kũtata ũndũ tũtonya tũtume ndũũ na Yeova?
4 Yeova endaa tũtume ndũũ nake na tũineenanasya nake. (Soma Yakovo 4:8.) Nũtwĩsũvaa ‘tũmũvoye na kĩthingʼĩĩsyo,’ nake nĩwĩthĩawa atonya kũtwĩthukĩĩsya kĩla ĩvinda. (Alo. 12:12) Ndethĩawa akwatene mũno kana e mũnou ũndũ ũtatonya kũtwĩthukĩĩsya. Naitũ tũmwĩthukĩĩasya yĩla twasoma Ndeto yake, Mbivilia, na mavuku angĩ ala matũtetheeasya kũmĩelewa. O na ĩngĩ, nĩtũmwĩthukĩĩasya yĩla twatea kũtũ nesa twĩ maũmbanonĩ maitũ ma Kĩklĩsto. O tondũ syana syaea ngewa na asyai kĩla ĩvinda methĩawa me na ngwatanĩo nzeo, kũea ngewa na Yeova kĩla ĩvinda kũkatũtetheeasya twĩthĩwe na ngwatanĩo nzeo nake.
Sisya kalungu ka 5
5. Tũtonya kũseũvĩĩsya mboya sitũ ata?
5 Kwasũanĩa ũndũ mboya syaku syĩthĩawa siilye. Yeova endaa tũmũtulũĩle ngoo sitũ. (Sav. 62:8) Kwoou nũseo tũkekũlya ĩkũlyo yĩĩ: ‘Syo mboya syakwa syĩthĩawa siilye ta mesengyi nguvĩ nĩkĩte kumĩĩsya vandũ vangĩ, kana syĩthĩawa siilye ta valũa nĩandĩkĩte kuma ngoonĩ?’ Vate nzika, nũmwendete Yeova vyũ, na wĩenda ndũũ yaku nake yĩthĩwe yĩ ndũmu vyũ. Nĩ kana ndũũ yenyu yĩkale ũu, no nginya ũneenae nake kĩla ĩvinda. Mũelesye maũndũ maku ma kĩmbithĩ. Mũtavye maũndũ ala meũkũtanĩthya na ala meũtuma wĩmakĩa. Ĩkalaa wĩsĩ vyũ kana ĩvinda o na yĩva no ũmũkũlye ũtethyo.
6. Twaĩle kwĩka ata nĩ kana twĩthĩwe na ngwatanĩo ndũmu na Ĩthe witũ wa ĩtunĩ?
6 Nĩ kana twĩkale twĩ na ngwatanĩo nzeo na Ĩthe witũ wa ĩtunĩ, no nginya twĩthĩwe twĩ andũ ma kũtũnga mũvea kĩla ĩvinda. Nĩtũkwĩtĩkĩlana na mũandĩki wa Savuli ũla waandĩkie ũũ: “Nĩ maingĩ mũno mawĩa maku ma ũsengʼya ala ũtethetye, we Yeova Ngai wakwa, na mosũanĩo maku ala melekele ithyĩ: maitonya kwiwa maatĩanĩe mbee waku; ethĩwa ngamatavanʼya na kũmaweta, nĩ maingĩ ũndũ matatonya kũtalĩka.” (Sav. 40:5) O vamwe na kwĩwʼa mũyo nũndũ wa maũndũ ala Yeova ũtwĩkĩte, nĩtwaĩle kũmwonyʼa ũndũ tũkwĩwʼa kwĩsĩla ndeto sitũ na meko maitũ. Ũndũ ũsu ũtumaa twĩthĩwa twĩ kĩvathũkanyʼo vyũ na andũ aingĩ ũmũnthĩ. Andũ aingĩ ũmũnthĩ maitũngaa mũvea kwondũ wa maũndũ ala Ngai ũmekĩte. Na nengĩ, ũndũ ũmwe wonanasya twĩkalĩte “mĩthenyanĩ ya mũminũkĩlyo” nĩ kana andũ aingĩ mai mũvea. (2 Tim. 3:1, 2) Tũyĩtĩkĩla kwĩkala ta andũ asu o na vanini!
7. Yeova endaa twĩke ata, na nĩkĩ?
7 Vaiĩ mũsyai wendaa kwona syana syake iitinda iemanĩtwe, ĩndĩ endaa syĩkale syĩ ndũũ. O ta ũu, Yeova endaa syana syake syĩkalanasye nesa. Na nĩtwĩsĩ kana wendo nĩwʼo ũvano ũla wonanasya kana twĩ Aklĩsto ma wʼo. (Yoa. 13:35) Tũyĩsa kũkaĩa ndeto ii sya mũandĩki wa Savuli: “Sisyai, ũndũ ũseo ũnenevete na ũndũ ũseũvĩte ana-a-asa mekalanʼya vamwe me ũmwe!” (Sav. 133:1) Twaendeea kũmenda ana-a-asa na eĩtu-a-asa maitũ, twĩthĩawa tũimũĩkĩĩthya Yeova kana o nake nĩtũmwendete. (1 Yoa. 4:20) Vate nzika, nĩ ũndũ mũseo kwĩthĩwa mũsyĩnĩ wa ana-a-asa na eĩtu-a-asa ‘mewʼanĩaa tei na ĩnee’!—Aev. 4:32.
ONANYʼA NŨMWENDETE YEOVA KWA KŨMWĨWʼA
Sisya kalungu ka 8
8. Kwosana na ĩandĩko ya 1 Yoana 5:3, ũndũ ũla mũnene ũtumaa tũmwĩwʼa Yeova nĩ wĩva?
8 Yeova endaa syana syĩwʼe asyai, na o ta ũu, endaa tũmwĩwʼe. (Aev. 6:1) Nĩtwaĩle kũmwĩwʼa nũndũ nĩwe Mũmbi witũ, nĩwe ũtũtetheeasya twĩkale thayũ, na nĩwe mũsyai ũla mũĩ vyũ. Ĩndĩ ũndũ ũla mũnene ũtumaa tũmwĩwʼa Yeova nĩ kana nĩtũmwendete. (Soma 1 Yoana 5:3.) O na kau twĩ na itumi mbingĩ sya kũmwĩwʼa Yeova, we ndatũingĩĩasya tũmwĩwʼe. Yeova atũmbie twĩ na ũthasyo. Kwoou ewʼaa mũyo mũno yĩla twamwĩwʼa nũndũ nĩtũmwendete.
9-10. Nĩkĩ twaĩle kũmanya mĩao ya Ngai na kũmĩatĩĩa?
9 Asyai mayendaa syana syoo iilika mũisyonĩ. Kĩu nĩkyo kĩtumaa masyĩkĩĩa mĩao ĩtonya kũitethya. Syana syaatĩĩa mĩao ĩsu, syĩthĩawa iyonanyʼa niĩkĩĩe asyai masyo na nimanengete ndaĩa. Kwoou nĩ ũndũ wa vata mũno tũmanye mĩao ya Ĩthe witũ wa ĩtunĩ, na tũimĩatĩĩaa kĩla ĩvinda. Tweeka ũu, twĩthĩawa tũimwonyʼa kana nĩtũmwendete na nĩtũmũnengete ndaĩa, na kĩu nĩkĩtũtethasya. (Isa. 48:17, 18) Kĩvathũkanyʼo na ũu, ala mamũlea Yeova na malea kũatĩĩa mĩao yake mesaa kũlika thĩnanĩ.—Aka. 6:7, 8.
10 Twekala kwa nzĩa ĩkũmwendeesya Yeova, nĩtũsũvĩawa tũikeyĩũmĩsye, tũikakwʼe ngoo, na tũikanange ngwatanĩo yitũ nake. Yeova nĩwĩthĩawa esĩ kĩla kĩtonya kũtũtethya. Mwĩĩtu-a-asa wĩtawa Aurora wĩkalaa Amelika aĩtye, “Nĩnĩsĩ kana vaiĩ ũndũ ũngĩ ũtuma twĩkala twĩ atanu ta kũmwĩwʼa Yeova.” Ndeto isu nitũkonetye ithyonthe. We mwene ũtonya kwasya kũmwĩwʼa Yeova kũũtethetye ata?
11. Mboya ĩtũtetheeasya kwĩka ata?
11 Kũvoya nĩkũtũtetheeasya kwĩkala twĩ ewi o na yĩla ne vinya kwĩka ũu. Mavinda amwe no twĩwʼe tũiemwa nĩ kũmwĩwʼa Yeova, ĩndĩ no nginya kĩla ĩvinda twĩkĩe kĩthito tũkĩlye vinya mĩmeo yitũ ya kwĩka naĩ. Mũandĩki wa Savuli amwĩsũvie Ngai amwĩa ‘amũtonyethye kwĩthĩwa aimwĩwʼa.’ (Sav. 51:12, The Holy Bible in Current Kikamba Language) Mwĩĩtu-a-asa wĩthĩawa e vainia wa kĩla ĩvinda wĩtawa Denise easya, “Yĩla neewʼa ndiemwa nĩ kũatĩĩa mĩao ya Yeova, nĩnĩmũvoyaa anenge ũtonyi wa kwĩka ũla ũseo.” No twĩkale tũte na nzika kana Yeova ndaema kũsũngĩa mboya sya mũthemba ũsu.—Luka 11:9-13.
TETHEESYA ANGĨ MAMWENDE ĨTHE WITŨ
12. Kwosana na ĩandĩko ya Aeveso 5:1, twaĩle kwĩka ata?
12 Soma Aeveso 5:1. Ithyĩ twĩ “syana syendetwe” nĩ Yeova, na nĩtũtataa ũndũ tũtonya tũatĩĩe ngelekanyʼo yake. Ngelekanyʼo yake nĩtũtetheeasya tũmanye ũndũ tũtonya kwenda angĩ, kũmekaa nesa, na kũmaekeaa matũvĩtĩsya. Ala matamwĩsĩ Ngai moona mwĩkalĩle witũ mũseo, no mewʼe mayenda kwĩmanyĩsya ĩũlũ wake. (1 Vet. 2:12) Asyai Aklĩsto nĩmaĩle kũatĩĩa ngelekanyʼo ya Yeova maiea syana syoo. Kwĩka ũu no kũtetheesye syana syoo ikethĩwa na mea ma kwĩseũvĩsya ngwatanĩo nzeo vamwe na Ĩthe witũ wĩ wendo.
Sisya kalungu ka 13
13. Twaĩle kwĩka ata nĩ kana tũkwate ũkũmbaũ?
13 Kana kethĩawa kendete mũno kũwetanĩwʼa na ĩthe, na kewʼaa mũyo mũno kaitavya angĩ ĩũlũ wake. O ta ũu, nĩtwĩwʼaa yĩ ndaĩa nene kũwetanĩwʼa na Ĩthe witũ wa ĩtunĩ, Yeova, na nĩtwendaa angĩ mamũmanye. Twĩwʼaa o ta Mũsumbĩ Ndaviti ũla waisye atĩĩ: “Thayũ wakwa ũkekathĩĩaa nthĩnĩ wa Yeova.” (Sav. 34:2) Ĩndĩ nata ethĩwa nĩtũkĩaa kũneena ĩũlũ wa Yeova? Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya twĩthĩwe na ũkũmbaũ? No tũkwate ũkũmbaũ twavindĩĩsya ũndũ tũtonya kũmũtanĩthya Yeova twatavya angĩ ĩũlũ wake, na ũndũ angĩ matonya kũtetheka mamũmanya. Yeova akatũnengae ũkũmbaũ ũla tũkwenda. Nĩwatetheeisye ana-a-asa maitũ ĩvindanĩ ya atũmwa meethĩwa na ũkũmbaũ, na ndaema kũtũtetheesya o naitũ.—1 Ath. 2:2.
14. Nĩkĩ tũtonya kwasya kana wĩa wa kũtwʼĩkĩthya andũ amanyĩwʼa nĩ wa vata?
14 Yeova nde kyende, na ewʼaa mũyo oona twendete andũ onthe, o na ethĩwa maumĩte va. (Meko 10:34, 35) Ũndũ ũmwe tũtonya kwĩka tũkonanyʼa nĩtwendete andũ angĩ nĩ kũmatavya ũvoo mũseo. (Mt. 28:19, 20) Andũ matethekaa ata meethukĩĩsya ũvoo mũseo? Ala meethukĩĩsya nĩmatetheeawʼa makatwʼĩka andũ aseango, na mayĩthĩwa na wĩkwatyo wa kwĩkala tene na tene me atanu.—1 Tim. 4:16.
WAMWENDA ĨTHE WITŨ ŨKEKALAA WĨ MŨTANU
15-16. Twĩ na itumi syĩva sya kũtana?
15 Yeova nĩ Ĩthe witũ wĩ wendo, na nũndũ wa ũu endaa andũ make mekale me atanu. (Isa. 65:14) Twĩ na itumi sya kũtana, o na kau nĩtũkomanaa na mawetu. Kwa ngelekanyʼo, nĩtwĩsĩ nesa vyũ kana Ĩthe witũ wa ĩtunĩ nũtwendete mũno. Nĩtũkwatĩte ũmanyi ũla wa wʼo ĩũlũ wa Ndeto ya Ngai, Mbivilia. (Yel. 15:16) Na twĩ na ana-a-asa na eĩtu-a-asa mendanĩte, mamwendete Yeova, mendete myolooto yake, na mekalanasya ta andũ ma mũsyĩ ũmwe.—Sav. 106:4, 5.
16 No twĩkale twĩ atanu nũndũ tũi na nzika o na vanini kana maũndũ makaseũva mũnango ĩvinda yũkĩte. Nĩtwĩsĩ kana o mĩtũkĩ Yeova nũkũvetanga andũ onthe athũku, na aitũmĩa Ũsumbĩ wake kũseũvya nthĩ yonthe yĩkale ũndũ mũũnda wa Eteni wailye. O na ĩngĩ, twĩ na wĩkwatyo mũseo wa kwĩsa kwona ala makwie maithayũũkwʼa na maikomana ĩngĩ na andũ moo. (Yoa. 5:28, 29) Yĩu yĩkeethĩwa yĩ ĩvinda ĩseo mũno! Na ũndũ ũla wa vata vyũ, tũi na nzika kana o mĩtũkĩ kĩla mũndũ ĩtunĩ na vaa ĩũlũ wa nthĩ akamũnenga Ĩthe witũ wĩ wendo ndaĩa, nguma, na ũthaithi ũla ũmwaĩle vyũ.
WATHI 12 Yeova Nĩ Ngai Mũnene
a Nĩtwĩsĩ kana Yeova, Ĩthe witũ, nũtwendete mũno na nũtwĩtĩkĩlĩtye tũtwʼĩke amwe ma mũsyĩ wa athaithi make. Kĩu nĩkĩtumaa o naitũ tũmwenda. Ĩndĩ tũtonya kũmwonyʼa Ĩthe witũ ata kana nĩtũmwendete? Ĩsomo yĩĩ nĩyĩũtwonyʼa maũndũ mana tũtonya kwĩka tũkonanyʼa ũu.